နာရင်ဒြာမိုဒီအကြောင်း BBC မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို စုဝေးကြည့်ရှုသည့် ကျောင်းသားများအား အိန္ဒိယရဲတို့ ဖမ်းဆီး
552
Htay Oung (NP News)- ဇန်နဝါရီ ၂၆
မကြာသေးမီ BBC က ထုတ်လွှင့်လိုက်တဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် နာရင်ဒြာမိုဒီအကြောင်း မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ဟာ ဝါဒဖြန့်မှုသာဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယအစိုးရက ပယ်ချထားခဲ့ပါတယ်။ လူမှုကွန်ရက်မှာ ထုတ်လွှင့်မှုနဲ့ မျှဝေမှု မပြုရန် ပိတ်ပင်ထားတဲ့ အဲဒီရုပ်ရှင်ကို ကြည့်ရှုဖို့အတွက် စုဝေးရောက်ရှိနေသူ ကျောင်းသားများကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်)မှာ ဒေလီရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းလိုက်တယ်လို့ Reuters က ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်က ရေးသားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ်းများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မိုဒီရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုကို မေးခွန်းထုတ်လိုက်တဲ့ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ကြည့်ရှုဖို့ ကျောင်းသားများရဲ့ ယခုသီတင်းပတ် စုဝေးပွဲများမှာ အလားတူ အနှောင့်အယှက်များ ပြင်းထန်လာပြီး အချို့ဟာ အကြမ်းဖက်မှုအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါတယ်။ အတိုက်အခံများအနေနဲ့လည်း အစိုးရရဲ့ဆင်ဆာဖြတ်တောက်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းထုတ်စရာ ခေါင်းစဉ် ဖြစ်နေပါတယ်။
မိုဒီဟာ လာမယ့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ တတိယအကြိမ်ရာထူးသက်တမ်းအတွက် ရည်မှန်းထားသူဖြစ်ပါတယ်။ ၂ဝဝ၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ဂူဂျာရတ်ပြည်နယ်မှာ ဟိန္ဒူဘုရားဖူးများ တင်ဆောင်လာတဲ့ ရထားတစ်စင်းကို မွတ်စလင်များအဖြစ် သံသယရှိဖွယ် လူရမ်းကားအုပ်စုက မီးတင်ရှို့ခဲ့ပါတယ်။ လွတ်လပ်တဲ့ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ အိန္ဒိယရဲ့ အဆိုးရွားဆုံး ဘာသာရေး သွေးထွက်သံယိုမှု ဖြစ်ပွားချိန်မှာ မိုဒီဟာ အဲဒီပြည်နယ်ရဲ့ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူနေချိန်ဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်နယ်တစ်ဝှမ်း လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုများမှာ အနည်းဆုံး လူ ၁ဝဝဝ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ပြီး အများစုမှာ မူစလင်များဖြစ်ပါတယ်။ လူနည်းစုအုပ်စုကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ လူအုပ်ကြီးဟာ လမ်းများပေါ်မှာ ရက်ပေါင်းများစွာ ခြေဦးတည့်ရာ သွားလာနေခဲ့ပါတယ်။ သေဆုံးသူ ၂၅ဝဝ ဝန်းကျင်ရှိခဲ့တယ်လို့ဆိုပေမဲ့ အဲဒီအရေအတွက်ထက် နှစ်ဆပိုများတယ်လို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်မှာ BBC က ထုတ်လွှင့်ခဲ့တဲ့ "အိန္ဒိယ၊ မိုဒီအတွက် မေးခွန်း” မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ဟာ ဘက်လိုက်တဲ့ ဝါဒဖြန့်မှု အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဲဒီ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေကို လူမှုကွန်ရက်မှာ မျှဝေခြင်းမပြုဖို့ ပိတ်ပင်ထားကြောင်း အစိုးရက ပြောပါတယ်။ အိန္ဒိယ ကျောင်းသားများ အဖွဲ့ချုပ် (SFI) ကတော့ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို အိန္ဒိယရဲ့ ပြည်နယ်တိုင်းမှာ ပြသဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်း ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အမြင်သဘောထားကွဲလွဲမှုရဲ့ အသံကို ရပ်တန့်မှာ မရှိဘူးလို့ အိန္ဒိယကွန်မြူနစ်ပါတီ (မာ့က်စ်ဝါဒီ) ရဲ့ ကျောင်းသားအဖွဲ့ SFI အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက မေယွတ်ဘီဆ၀ပ်က မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။
ဒေလီမြို့ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ထူထပ်စွာချထားတဲ့ ဂျမီယားမီလီယာ အစ္စလာမ်မီးယာတက္ကသိုလ်မှာ မှတ်တမ်း ရုပ်ရှင်ပြသခြင်း မတိုင်မီ ကျောင်းသား (၁၃)ဦးကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့ပါတယ်။ လမ်းပေါ်မှာ ရုတ်ရုတ်သဲသဲဖြစ်အောင် ဖန်တီးခဲ့တာလို့ တက္ကသိုလ်အာဏာပိုင်များက ကျောင်းသားများအပေါ် အပြစ်တင်ပြီး ပြပွဲကျင်းပခွင့် မရှိဘူးလို့ ရဲများက ပြောပါတယ်။ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ဒုတိယ အဓိပတိကတော့ “တက္ကသိုလ်ရဲ့ စည်းကမ်းကို နှောင့်ယှက်ဖို့ ကြိုးစားသူတိုင်း လွှတ်ထားပေးဖို့ အခွင့်အလမ်း မရှိပါဘူး” လို့ Reuters ရဲ့ မေးခွန်းကို ဖြေဆိုပါတယ်။
ဒေလီမြို့ ဂျဝါဟာလာတက္ကသိုလ်မှာ ကျောင်းသားအချို့ဟာ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ကြည့်ရှုဖို့ ပြင်ဆင်နေသူများ ဖြစ်တယ်လို့ လက်ယာယိမ်း( အမျိုးသားရေး) အုပ်စုဝင်များရဲ့ စွပ်စွဲခြင်းခံရပြီး အုတ်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ခံရကြောင်း ကျောင်းသားများထံမှ သိရှိရပါတယ်။
ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် အီရှီဂို့ရ်ှကတော့ အစီအစဉ် မစတင်မီ နာရီဝက်ခန့်မှာ လျှပ်စစ်မီးများ ပြတ်တောက်သွားပြီး သူတို့ဟာ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ဖုန်း-လက်ပ်တော့ကွန်ပျူတာများနဲ့ ကြည့်ရှုခဲ့ကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ တက္ကသိုလ်က ခွင့်ပြုမိန့်ပေးဖို့ ငြင်းပယ်ထားပြီး မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ပြသကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့လျှင် စည်းကမ်းပိုင်းဆိုင်ရာ အရေးယူမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။
တက္ကသိုလ်အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းက လျှပ်စစ်မီး ဖြတ်တောက်လိုက်ကြောင်း ရှင်းနေပါတယ်။ အခုလို ဆင်ဆာဖြတ်တောက်မှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း လုပ်ရပ်တစ်ခုအနေနဲ့ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးမှာရှိတဲ့ တက္ကသိုလ်တွေအားလုံးမှာ ပြသကြဖို့ ကျွန်တော်တို့ တိုက်တွန်းနေပါတယ်လို့ ဂို့ရ်ှက ဆိုပါတယ်။
ကျောင်း၀င်းအတွင်း လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တက္ကသိုလ် သတင်းပြန်ကြားရေး ညှိနှိုင်းရေးမှူးကတော့ ဘယ်လိုမှ မှတ်ချက်မပေးပါဘူး။ လက်ယာ အမျိုးသားရေး ကျောင်းသားအဖွဲ့နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကလည်း ထင်မြင်ချက်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံချက်ကို ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်း မရှိပါဘူး။
အင်္ဂါနေ့ တောင်ပိုင်း ကီလာလာပြည်နယ် ကျောင်းဝင်းများမှာ ရုပ်ရှင်ပြသပြီးနောက် ဆန္ဒပြမှုများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ချန်ဒီဂါမြို့တက္ကသိုလ်တစ်ခုမှာ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ကြည့်ရှုဖို့ အစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ကြောင်း ဒေသတွင်း မီဒီယာများက ဖော်ပြကြပါတယ်။
ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ဗွီဒိယိုကလစ်များ မျှဝေမှု ပိတ်ပင်ထားခြင်းကို ကိုးကားပြီး အတိုက်အခံများအနေနဲ့ ဆင်ဆာဖြတ်တောက်မှုကို ဆက်လက် တိုက်ဖျက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပါလီမန်အထက်လွှတ် တော်အမတ် ဒဲရက်အိုဘရိုင်ယန်က စနေနေ့ သူ့ရဲ့ Twitter စာမျက်နှာမှာ ရေးသားပါတယ်။
အဲ့ဒီ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ဟာ အိန္ဒိယရဲ့ အများစု ဟိန္ဒူနဲ့ မွတ်စလင်လူနည်းစုတို့အကြား တင်းမာမှုများကို ဆန်းစစ်ထားကြောင်း၊ အဲ့ဒီမှတဆင့် ဆက်စပ်ပြီး မိုဒီရဲ့ နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်ကို စူးစမ်းလေ့လာထားတယ်လို့ BBC က ပြောပါတယ်။ အယ်ဒီတာ့အာဘော် အမြင့်ဆုံး စံနှုန်းတွေအရ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို အသေးစိတ် သုတေသနပြု ထားကြောင်း၊ ကျယ်ပြန့်တဲ့ အသံများ၊ မျက်မြင်သက်သေများနဲ့ ကျွမ်းကျင်သူများကို ချဉ်းကပ်ပြီး မိုဒီရဲ့ ဟိန္ဒူ အမျိုးသားရေးဝါဒီ “ ဘာရတ်တီယာ ဂျနာတာပါတီ” မှ ပါတီ၀င်များရဲ့ တုန့်ပြန်မှုများ အပါအ၀င် ထင်မြင်ချက် အမျိုးမျိုးကို ဖော်ပြထားတယ်လို့ BBC ဗြိတိသျှ ရုပ်သံလွှင့် ကော်ပိုရေးရှင်းက ရှင်းပြပါတယ်။
(သတင်းမီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်ပတ်သက်၍ ကျွန်တော်တစ်ဦးတည်း၏ အမြင်ကို ပြောရလျှင် လူတိုင်းတို့အနေဖြင့် သတင်းအချက်အလက်တိုင်းကို အတားအဆီးမရှိ လွတ်လပ်စွာသိရှိခွင့်ရှိသည်ဟု မယုံ ကြည်ပါ။ သတင်းအချက်အလက်အချို့သည် ကျည်အပြည့်ထိုး၍ မောင်းတင်ထားသော သေနတ်နှင့် တူပါသည်။ လူတိုင်းသည် ဆင်ခြင်တုံတရား ထာဝစဉ် လက်ကိုင်ထားသည့် ပညာရှိများ မဟုတ်ကြပါ။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ကျင်လည်နေထိုင်ကြရသူတို့အတွက် သတင်းချက်အလက်အချို့မှာ ဘေး အန္တရာယ်မှ အကာအကွယ်ဖြစ်စေပြီး အချို့အတွက်မူ ကိုယ့်လက်နက်နှင့် ကိုယ့်ဖာသာ အန္တရာယ်ဖြစ်စေတတ်ပါသည်။
#သတင်းအမှန်ပင်_ထိုသို့ရှိလျှင် #သတင်းအမှားဖြစ်ပါက_ပြောနေစရာပင်_မလိုချေ
အမေရိကန်ကဲ့သို့ ဒီမိုကရေစီ မီးရှုးတန်ဆောင်ဟု ဆိုအပ်သော နိုင်ငံကြီးတွင် လျှိ့ဝှက်အဆင့် သတ် မှတ်ထားသော စာရွက်စာတန်းများကို သမ္မတဟောင်း၊ ဒုတိယသမ္မတဟောင်းနှင့် လက်ရှိသမ္မတတို့၏ နေအိမ်နှင့် ပုဂ္ဂလိက ရုံးခန်းတွင် တွေ့ရှိကြရ၍ ထိတ်ထိတ်ပျာပျာ ဖြစ်နေကြသည်။ အဆိုပါ စာရွက်စာတန်းများကို မည်သူတို့ ကြည့်ရှုသွားခဲ့သည်ဆိုခြင်းမှာ သေရေးရှင်ရေး ပြဿနာဖြစ်နေသည်။
အိန္ဒိယသည် နေထိုင်သူ သန်းပေါင်း ၁၄ဝဝ ကျော်ဖြင့် ကမ္ဘာ့ဒုတိယမြောက် လူဦးရေအများဆုံး တိုင်း ပြည်ဖြစ်သည်။ လူမျိုးစုပေါင်းစုံနှင့် ဇာတိဘာသာစကားပေါင်း ၄၄၇ မျိုးရှိသည်။ ကိုးကွယ်ရာ ဘာ သာပေါင်း (၇) မျိုးအထက်ရှိပြီး သွေးထွက်သံယို ဘာသာရေး လူမျိုးရေး အဓိကရုန်းများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ထိုသို့့သော တိုင်းပြည်တွင် အတိတ်ကာလ ဘာသာရေးအဓိကရုန်းတစ်ခုကို ချေးခြောက်ရေနှူးခြင်းမှာ BBC ၏ ပွဲခင်းထဲ မြွေလွှတ်၍ ရန်တိုက်ပေးသည့် လုပ်ရပ်သာဖြစ်ပါသည်။ တနည်းအားဖြင့် မိမိတို့ဘက်သို့ မျက်နှာသာ မပေးသော ကိုလိုနီဟောင်းနိုင်ငံတွင် ရုရှားထံမှ လက် နက်နှင့် ရေနံများ ဆတိုးဝယ်ယူနေသော နာရင်ဒြာမိုဒီ အား တတိယအကြိမ် ရာထူးအသက်မဆက်နိုင်စေရန် ဗြိတိန်အစိုးရ ထောက်ပံ့ခံ BBC က ခြေထိုးခြင်းဖြစ်သည်။
ကျွန်တော်သည် မိုဒီဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်အရွေးခံသည့် ၂ဝ၁၄ ခုနှစ်တွင်၄င်း နောက်ပိုင်း၌၄င်း အိန္ဒိယသို့ အကြိမ်ကြိမ် ရောက်ရှိခဲ့ဖူးပါသည်။ #Civic_Nationalist #နိုင်ငံသားဗဟိုပြု_အမျိုးသားရေးဝါဒီ မိုဒီ၏ ဦး ဆောင်မှုကို အိန္ဒိယနေ ဟိန္ဒူရော မွတ်စလင်တို့ကပါ ယုံကြည်သူများပြားကြောင်း သတိပြုမိသည်။
မြန်မာတို့၏ ဘာသာရေးနှင့် အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားမှုများသာမက ကွန်မြူနစ်ဝါဒကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး အယူအဆများမှာ အိန္ဒိယထံမှ ဆက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ဤတွင် အနောက်အုပ်စု လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာကြီးများအား အိန္ဒိယ၌ မည်သို့ ကိုင်တွယ်သည်ကိုလည်း ကျွန်တော်များအနေဖြင့် ဆက်လက်ဆည်းပူး သင့်ပါသည်။ သတင်းဘာသာပြန်သူ၏ အတွေးအမြင်အယူအဆဖြစ်ပါသည်။)
( Reuters., 26 January 2023, “India police detain students gathered to watch BBC documentary on Modi ” ကို ဆီလျော်အောင် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
zawgyi version
နာရင္ျဒာမိုဒီအေၾကာင္း BBC မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို စုေဝးၾကည့္ရႈသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအား အိႏၵိယရဲတို႔ ဖမ္းဆီး
Htay Oung (NP News)- ဇန္နဝါရီ ၂၆
မၾကာေသးမီ BBC က ထုတ္လႊင့္လိုက္တဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရင္ျဒာမိုဒီအေၾကာင္း မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဟာ ဝါဒျဖန႔္မႈသာျဖစ္ေၾကာင္း အိႏၵိယအစိုးရက ပယ္ခ်ထားခဲ့ပါတယ္။ လူမႈကြန္ရက္မွာ ထုတ္လႊင့္မႈနဲ႔ မွ်ေဝမႈ မျပဳရန္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အဲဒီ႐ုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ရႈဖို႔အတြက္ စုေဝးေရာက္ရွိေနသူ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဗုဒၶဟူးေန႔ (ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္)မွာ ေဒလီရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းလိုက္တယ္လို႔ Reuters က ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္က ေရးသားပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မိုဒီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေမးခြန္းထုတ္လိုက္တဲ့ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ရႈဖို႔ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ ယခုသီတင္းပတ္ စုေဝးပြဲမ်ားမွာ အလားတူ အေႏွာင့္အယွက္မ်ား ျပင္းထန္လာၿပီး အခ်ိဳ႕ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံမ်ားအေနနဲ႔လည္း အစိုးရရဲ႕ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္စရာ ေခါင္းစဥ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။
မိုဒီဟာ လာမယ့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ တတိယအႀကိမ္ရာထူးသက္တမ္းအတြက္ ရည္မွန္းထားသူျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ဂူဂ်ာရတ္ျပည္နယ္မွာ ဟိႏၵဴဘုရားဖူးမ်ား တင္ေဆာင္လာတဲ့ ရထားတစ္စင္းကို မြတ္စလင္မ်ားအျဖစ္ သံသယရွိဖြယ္ လူရမ္းကားအုပ္စုက မီးတင္ရႈိ႕ခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ အိႏၵိယရဲ႕ အဆိုး႐ြားဆုံး ဘာသာေရး ေသြးထြက္သံယိုမႈ ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာ မိုဒီဟာ အဲဒီျပည္နယ္ရဲ႕ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူေနခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္နယ္တစ္ဝွမ္း လက္တုံ႔ျပန္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားမွာ အနည္းဆုံး လူ ၁ဝဝဝ ထက္မနည္း ေသဆုံးခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ မူစလင္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ လူနည္းစုအုပ္စုကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ လူအုပ္ႀကီးဟာ လမ္းမ်ားေပၚမွာ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျခဦးတည့္ရာ သြားလာေနခဲ့ပါတယ္။ ေသဆုံးသူ ၂၅ဝဝ ဝန္းက်င္ရွိခဲ့တယ္လို႔ဆိုေပမဲ့ အဲဒီအေရအတြက္ထက္ ႏွစ္ဆပိုမ်ားတယ္လို႔ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ဆိုပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္မွာ BBC က ထုတ္လႊင့္ခဲ့တဲ့ "အိႏၵိယ၊ မိုဒီအတြက္ ေမးခြန္း” မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဟာ ဘက္လိုက္တဲ့ ဝါဒျဖန႔္မႈ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြကို လူမႈကြန္ရက္မွာ မွ်ေဝျခင္းမျပဳဖို႔ ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း အစိုးရက ေျပာပါတယ္။ အိႏၵိယ ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (SFI) ကေတာ့ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို အိႏၵိယရဲ႕ ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ျပသဖို႔ စီစဥ္ထားေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အျမင္သေဘာထားကြဲလြဲမႈရဲ႕ အသံကို ရပ္တန႔္မွာ မရွိဘူးလို႔ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (မာ့က္စ္ဝါဒီ) ရဲ႕ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕ SFI အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးက ေမယြတ္ဘီဆ၀ပ္က မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
ေဒလီၿမိဳ႕ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ထူထပ္စြာခ်ထားတဲ့ ဂ်မီယားမီလီယာ အစၥလာမ္မီးယာတကၠသိုလ္မွာ မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ျပသျခင္း မတိုင္မီ ေက်ာင္းသား (၁၃)ဦးကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။ လမ္းေပၚမွာ ႐ုတ္႐ုတ္သဲသဲျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးခဲ့တာလို႔ တကၠသိုလ္အာဏာပိုင္မ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ အျပစ္တင္ၿပီး ျပပြဲက်င္းပခြင့္ မရွိဘူးလို႔ ရဲမ်ားက ေျပာပါတယ္။ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဒုတိယ အဓိပတိကေတာ့ “တကၠသိုလ္ရဲ႕ စည္းကမ္းကို ေႏွာင့္ယွက္ဖို႔ ႀကိဳးစားသူတိုင္း လႊတ္ထားေပးဖို႔ အခြင့္အလမ္း မရွိပါဘူး” လို႔ Reuters ရဲ႕ ေမးခြန္းကို ေျဖဆိုပါတယ္။
ေဒလီၿမိဳ႕ ဂ်ဝါဟာလာတကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕ဟာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ၾကည့္ရႈဖို႔ ျပင္ဆင္ေနသူမ်ား ျဖစ္တယ္လို႔ လက္ယာယိမ္း( အမ်ိဳးသားေရး) အုပ္စုဝင္မ်ားရဲ႕ စြပ္စြဲျခင္းခံရၿပီး အုတ္ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ခံရေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမ်ားထံမွ သိရွိရပါတယ္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ အီရွီဂို႔ရ္ွကေတာ့ အစီအစဥ္ မစတင္မီ နာရီဝက္ခန႔္မွာ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား ျပတ္ေတာက္သြားၿပီး သူတို႔ဟာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ဖုန္း-လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာမ်ားနဲ႔ ၾကည့္ရႈခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ တကၠသိုလ္က ခြင့္ျပဳမိန႔္ေပးဖို႔ ျငင္းပယ္ထားၿပီး မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ျပသေၾကာင္း စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့လွ်င္ စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာ အေရးယူမယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။
တကၠသိုလ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက လွ်ပ္စစ္မီး ျဖတ္ေတာက္လိုက္ေၾကာင္း ရွင္းေနပါတယ္။ အခုလို ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈကို ဆန႔္က်င္ေၾကာင္း လုပ္ရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းလုံးမွာရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ေတြအားလုံးမွာ ျပသၾကဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုက္တြန္းေနပါတယ္လို႔ ဂို႔ရ္ွက ဆိုပါတယ္။
ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တကၠသိုလ္ သတင္းျပန္ၾကားေရး ညႇိႏႈိင္းေရးမႉးကေတာ့ ဘယ္လိုမွ မွတ္ခ်က္မေပးပါဘူး။ လက္ယာ အမ်ိဳးသားေရး ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူကလည္း ထင္ျမင္ခ်က္ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကို ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။
အဂၤါေန႔ ေတာင္ပိုင္း ကီလာလာျပည္နယ္ ေက်ာင္းဝင္းမ်ားမွာ ႐ုပ္ရွင္ျပသၿပီးေနာက္ ဆႏၵျပမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ခ်န္ဒီဂါၿမိဳ႕တကၠသိုလ္တစ္ခုမွာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ ၾကည့္ရႈဖို႔ အစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေၾကာင္း ေဒသတြင္း မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ ဗြီဒိယိုကလစ္မ်ား မွ်ေဝမႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ကိုးကားၿပီး အတိုက္အခံမ်ားအေနနဲ႔ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈကို ဆက္လက္ တိုက္ဖ်က္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါလီမန္အထက္လႊတ္ ေတာ္အမတ္ ဒဲရက္အိုဘ႐ိုင္ယန္က စေနေန႔ သူ႔ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားပါတယ္။
အဲ့ဒီ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဟာ အိႏၵိယရဲ႕ အမ်ားစု ဟိႏၵဴနဲ႔ မြတ္စလင္လူနည္းစုတို႔အၾကား တင္းမာမႈမ်ားကို ဆန္းစစ္ထားေၾကာင္း၊ အဲ့ဒီမွတဆင့္ ဆက္စပ္ၿပီး မိုဒီရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ကို စူးစမ္းေလ့လာထားတယ္လို႔ BBC က ေျပာပါတယ္။ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ အျမင့္ဆုံး စံႏႈန္းေတြအရ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို အေသးစိတ္ သုေတသနျပဳ ထားေၾကာင္း၊ က်ယ္ျပန႔္တဲ့ အသံမ်ား၊ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး မိုဒီရဲ႕ ဟိႏၵဴ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ “ ဘာရတ္တီယာ ဂ်နာတာပါတီ” မွ ပါတီ၀င္မ်ားရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈမ်ား အပါအ၀င္ ထင္ျမင္ခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေဖာ္ျပထားတယ္လို႔ BBC ၿဗိတိသွ် ႐ုပ္သံလႊင့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းက ရွင္းျပပါတယ္။
(သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ပတ္သက္၍ ကြၽန္ေတာ္တစ္ဦးတည္း၏ အျမင္ကို ေျပာရလွ်င္ လူတိုင္းတို႔အေနျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္တိုင္းကို အတားအဆီးမရွိ လြတ္လပ္စြာသိရွိခြင့္ရွိသည္ဟု မယုံ ၾကည္ပါ။ သတင္းအခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕သည္ က်ည္အျပည့္ထိုး၍ ေမာင္းတင္ထားေသာ ေသနတ္ႏွင့္ တူပါသည္။ လူတိုင္းသည္ ဆင္ျခင္တုံတရား ထာဝစဥ္ လက္ကိုင္ထားသည့္ ပညာရွိမ်ား မဟုတ္ၾကပါ။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း က်င္လည္ေနထိုင္ၾကရသူတို႔အတြက္ သတင္းခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕မွာ ေဘး အႏၲရာယ္မွ အကာအကြယ္ျဖစ္ေစၿပီး အခ်ိဳ႕အတြက္မူ ကိုယ့္လက္နက္ႏွင့္ ကိုယ့္ဖာသာ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ပါသည္။
#သတင္းအမွန္ပင္_ထိုသို႔ရွိလွ်င္ #သတင္းအမွားျဖစ္ပါက_ေျပာေနစရာပင္_မလိုေခ်
အေမရိကန္ကဲ့သို႔ ဒီမိုကေရစီ မီးရႈးတန္ေဆာင္ဟု ဆိုအပ္ေသာ ႏိုင္ငံႀကီးတြင္ လွ်ိ႕ဝွက္အဆင့္ သတ္ မွတ္ထားေသာ စာ႐ြက္စာတန္းမ်ားကို သမၼတေဟာင္း၊ ဒုတိယသမၼတေဟာင္းႏွင့္ လက္ရွိသမၼတတို႔၏ ေနအိမ္ႏွင့္ ပုဂၢလိက ႐ုံးခန္းတြင္ ေတြ႕ရွိၾကရ၍ ထိတ္ထိတ္ပ်ာပ်ာ ျဖစ္ေနၾကသည္။ အဆိုပါ စာ႐ြက္စာတန္းမ်ားကို မည္သူတို႔ ၾကည့္ရႈသြားခဲ့သည္ဆိုျခင္းမွာ ေသေရးရွင္ေရး ျပႆနာျဖစ္ေနသည္။
အိႏၵိယသည္ ေနထိုင္သူ သန္းေပါင္း ၁၄ဝဝ ေက်ာ္ျဖင့္ ကမာၻ႔ဒုတိယေျမာက္ လူဦးေရအမ်ားဆုံး တိုင္း ျပည္ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးစုေပါင္းစုံႏွင့္ ဇာတိဘာသာစကားေပါင္း ၄၄၇ မ်ိဳးရွိသည္။ ကိုးကြယ္ရာ ဘာ သာေပါင္း (၇) မ်ိဳးအထက္ရွိၿပီး ေသြးထြက္သံယို ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုန္းမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည္။ ထိုသို႔့ေသာ တိုင္းျပည္တြင္ အတိတ္ကာလ ဘာသာေရးအဓိက႐ုန္းတစ္ခုကို ေခ်းေျခာက္ေရႏႉးျခင္းမွာ BBC ၏ ပြဲခင္းထဲ ေႁမြလႊတ္၍ ရန္တိုက္ေပးသည့္ လုပ္ရပ္သာျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ မိမိတို႔ဘက္သို႔ မ်က္ႏွာသာ မေပးေသာ ကိုလိုနီေဟာင္းႏိုင္ငံတြင္ ႐ုရွားထံမွ လက္ နက္ႏွင့္ ေရနံမ်ား ဆတိုးဝယ္ယူေနေသာ နာရင္ျဒာမိုဒီ အား တတိယအႀကိမ္ ရာထူးအသက္မဆက္ႏိုင္ေစရန္ ၿဗိတိန္အစိုးရ ေထာက္ပံ့ခံ BBC က ေျခထိုးျခင္းျဖစ္သည္။
ကြၽန္ေတာ္သည္ မိုဒီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ စတင္အေ႐ြးခံသည့္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္၄င္း ေနာက္ပိုင္း၌၄င္း အိႏၵိယသို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေရာက္ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။ #Civic_Nationalist #ႏိုင္ငံသားဗဟိုျပဳ_အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ မိုဒီ၏ ဦး ေဆာင္မႈကို အိႏၵိယေန ဟိႏၵဴေရာ မြတ္စလင္တို႔ကပါ ယုံၾကည္သူမ်ားျပားေၾကာင္း သတိျပဳမိသည္။
ျမန္မာတို႔၏ ဘာသာေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားသာမက ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ားမွာ အိႏၵိယထံမွ ဆက္ခံရရွိခဲ့သည္။ ဤတြင္ အေနာက္အုပ္စု လူမႈကြန္ရက္မီဒီယာႀကီးမ်ားအား အိႏၵိယ၌ မည္သို႔ ကိုင္တြယ္သည္ကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ဆက္လက္ဆည္းပူး သင့္ပါသည္။ သတင္းဘာသာျပန္သူ၏ အေတြးအျမင္အယူအဆျဖစ္ပါသည္။)
( Reuters., 26 January 2023, “India police detain students gathered to watch BBC documentary on Modi ” ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)