မြန်မာနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသာ အိန္ဒိယ မဏိပူရပြည်နယ်တွင် လူမျိုးရေးအကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ပေါ်
2419
Htay Oung (NP News) - ဇူလိုင် ၂၂
အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့ဖျား မဏိပူရပြည်နယ်မှာ လူမျိုးရေးပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားနေစဉ်အတွင်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာစော် ကားမှုကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတဝှမ်းမှာ အမျိုးသမီးအဖွဲ့တွေက ဆန္ဒပြနေကြတဲ့အတွက် သောကြာ ဒုတိယ မြောက်နေ့ ပါလီမန်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ရတယ်လို့ Reuters က ယနေ့ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်မှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
မေလ ၃ ရက် မဏိပူရပြည်နယ်မှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဖြစ်ပွားပြီးကတည်းက ၁၂၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး လူ ၄ဝဝဝဝ ကျော်တို့ဟာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ပြည်နယ်မှာ ကူကီးလူမျိုးစုတို့နဲ့ မျိုးနွယ်အုပ်စုဝင်မတူတဲ့ လူအများစု မေထေးမျိုးနွယ်စုတို့ကို ခံစားခွင့်ပေးထားတဲ့ စီးပွားရေးအကျိုးအမြတ်များနဲ့ မျိုးနွယ်စုအလိုက် ခွဲတမ်းချရာမှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
လူဦးရေ ၃.၂ သန်းနေထိုင်ရာ ပြည်နယ်ကို ထောင်နဲ့ချီတဲ့ အိန္ဒိယအရံတပ်တွေနဲ့ စစ်တပ်က အပြေးအလွှားရောက်ရှိ သွားပြီးနောက်ပြဿနာက ပြေလည်သွားခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ကြိုကြားကြိုကြား အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေ က မကြာခင်မှာ ပြန်လည်စတင်ခဲ့ပါတယ်။ ယခုနောက်ပိုင်း ပြည်နယ်အတွင်း တင်းမာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေ ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မေလတုန်းက အမျိုးသမီးများ ကိုယ်ထိလက်ရောက်စော်ကားခံရပုံကို ပြသထားတဲ့ ဗီဒီယိုတွေဟာ ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ပေါ်ထွက်ခဲ့လာပြီးနောက် အမျိုးသားရေးဒေါသကို နှိုးဆွပေးသလို ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။
မဏိပူရအစိုးရက ပြည်နယ်အတွင်း လွှမ်းမိုးကြီးစိုးနေတဲ့ မေထေးလူမျိုးစုတို့ကို နောက်ဆက်တွဲဇယားပါ မျိုးနွယ်စု အဆင့်ကို ပေးအပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့အတွက် မဏိပူရတောင်ကုန်းနေ အိန္ဒိယရဲ့ အဆင်းရဲဆုံးအုပ်စုများလို့ သတ်မှတ် ခံရတဲ့ ကူကီးနဲ့ နာဂမျိုးနွယ်စုဝင်များက မေလ ၃ ရက် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြရာမှ ပဋိပက္ခစတင်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆက် တွဲဇယားပါမျိုးနွယ်စုအဆင့်အရ ပညာရေးဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများနဲ့ အစိုးရအလုပ်အကိုင်များမှာ သီးသန့်စာရင်း သွင်းခြင်းတို့လို အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ ဘေးဖယ်ထားတဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် အကျိုးကျေးဇူးအချို့နဲ့ အကာအကွယ်များ ကို ပေးအပ်ထားပါတယ်။ လူများစု မေထေးတို့ကို အဲဒီလိုအခွင့်အရေးပေးအပ်ခြင်းဟာ သူတို့ရဲ့အခွင့်အလမ်းတွေ ကို ဆုံးရှုံးစေတယ်လို့ လူနည်းစု ကူကီးနဲ့ နာဂတို့က မှတ်ယူကြပါတယ်။
ဒီအတွက် မျိုးနွယ်စုနှစ်ရပ်လုံးမှ အဖွဲ့ဝင်များ စုဝေးပြီး စီတန်းလှည့်လည်ခြင်း၊ ထိုင်သပိတ်မှောက်ခြင်း၊ လမ်းများကို ပိတ်ဆို့ကာ အစိုးရရုံးများကို အနှောင့်အယှက်ပေးခြင်း စသည်တို့ ပြုလုပ်ပြီး ရပိုင်ခွင့်များနဲ့ အခွင့်အရေးများကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ မဏိပူရအစိုးရအနေနဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးရဲ့တောင်းဆိုချက် များနဲ့ဆန္ဒများအတိုင်း ဖြည့်ဆည်းဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေပါတယ်။ အချက်အလက်အားလုံးကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး မေလလယ်ကို နောက်ဆုံးရက်အဖြစ် သတ်မှတ်သင့်ကြောင်း မဏိပူရတရားလွှတ်တော်ချုပ် ရဲ့အကြံပြုစာကို ရရှိပြီးနောက် အဲဒီလိုဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းးဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
မေထေးတို့ဟာ မဏိပူရနေ လူဦးရေရဲ့ထက်ဝက်ခန့်ရှိပြီး အကန့်အသတ်ရှိတဲ့အခွင့်အလမ်းများမှာ တိုးချဲ့ရရှိခြင်း ဖြင့် ကူကီးနဲ့နာဂတို့အတွက် သီးသန့်ထားတဲ့ပညာရေးနဲ့ အစိုးရအလုပ်အကိုင်များကို မျှဝေပေးရသလိုဖြစ်နေပါ တယ်။ မေထေးတို့ကို ပိုမိုချမ်းသာသူများဖြစ် မှတ်ယူကြပါတယ်။ ပြည်နယ်ဧရိယာရဲ့ ၁ဝ ရာခိုင်နှုန်းအထိရှိပြီး မြေသြဇာကောင်းတဲ့ ချိုင့်ဝှမ်းဒေသမှာ သမိုင်းစဉ်တလျှောက်နေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အလုပ်အကိုင် နဲ့ စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများကိုလည်း ရရှိခဲ့ကြပါတယ်။
နာဂနဲ့ကူကီးတို့ကတော့ ဖွံ့ဖြိုးမှု အားနည်းတဲ့ တောင်ကုန်းဒေသများမှာ နေထိုင်ကြပါတယ်။ တောင်တန်းနဲ့ ချိုင့်ဝှမ်းများအလိုက် ဦးစားပေးတဲ့ဖွံ့ဖြိုးမှု မညီမျှခြင်းဟာ မျိုးနွယ်စုများအကြား ပြိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ငြင်းခုံကြစေဖို့ အချက် တစ်ချက်ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူမျိုးစုများအချင်းချင်း ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ် ယခုလများ အတွင်း အဖြစ်အပျက်များဟာ အဲဒါများနဲ့မသက်ဆိုင်တဲ့အမှားလိုင်းကြောင်းများကို ကောက်ကြောင်းဖော်ပြပါ တယ်။
မဏိပူရပြည်နယ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ မိုင် ၂၅ဝ နီးပါး နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်လျှက်ရှိကြပြီး ၂ဝ၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်း မှုဟာ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒုက္ခသည်များကို အိန္ဒိယပြည်နယ်အတွင်း တွန်းပို့ခဲ့ပါတယ်။ ကူကီးတို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ချင်းလူမျိုးတို့ရဲ့အဆက်အနွယ်များဖြစ်ကြပြီး ဒုက္ခသည်များ ရောက်ရှိလာခြင်းကြောင့် သူတို့ရဲ့ အရေအ တွက်ထက် ပိုမိုများပြားလာမှာကို မေထေးတို့က စိုးရိမ်ကြပါတယ်။
သီးခြားဖြစ်ရပ်အနေနဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလတုန်းက ပြည်နယ်အစိုးရဟာ အစိုးရပိုင်မြေများအပေါ် ကျူးကျော်မှုနဲ့ တောင်ကုန်းများပေါ်ရှိ သစ်တောတွင်းနေ မျိုးနွယ်စုကိုတို့ နှင်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဟာ ကူကီးနဲ့နာဂတို့ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့ ပါတယ်။
အဲဒီမှာ အိုးအိမ်ထူထောင်ပြီး နေလာခဲ့ကြတာ ကြာလှပြီဖြစ်ကြောင်း၊ တချို့က မမြင်ကွယ်ရာမှာ တချို့က ပွင့်ပွင့် လင်းလင်းဆောက်ထားတာဖြစ်ပေမယ့် အစိုးရကတော့ ဂရုမစိုက်ပါဘူးလို့ “အင်ဖာရီဗျူး” အနုပညာနဲ့နိုင်ငံ ဝက်ဘ်ဆိုက်က ရေးပါတယ်။
မေလလယ်မှာ ပထမဆုံးသောအကြမ်းဖက်မှုကို ဖြိုခွင်းခဲ့ပေမယ့် ကြိုကြားကြိုကြား လက်တုံ့ပြန် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဟာ ရက်ပိုင်းအတွင်း ပြန်လည်ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ မေထေးရော ကူကီးတို့ဘက်မှာပါ အိန္ဒိယပြည်နယ်ရဲ တပ်ဖွဲ့ထံ မှ ခိုးယူထား (သို့မဟုတ်) မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ရရှိထားတဲ့ အော်တိုမက်တစ်သေနတ်များ အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူများ ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။။
နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်လှုပ်ရှားနေတဲ့လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် နယူးဒေလီဟာ မြန်မာထိပ်တန်း ခေါင်းဆောင်များနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပေမယ့် ရလဒ်ထွက်ပေါ်လာခြင်း မရှိသေးပါဘူး။ ကူကီးနဲ့ မေထေးတို့ဟာ ရွေးချယ်ရာမှာပါဝင်တဲ့ အမည်များနဲ့ ကွဲလွဲမှုများကြောင့် ဖယ်ဒရယ်အစိုးရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်မှာ ပါ၀င်ဖို့ ငြင်းဆိုထားပါတယ်။ အိန္ဒိယစစ်တပ်နဲ့ ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဖက်ဒရယ်အရံတပ်ဖွဲ့များဟာ သီးခြားလွတ်လပ်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိတဲ့အပြင် ပြည်နယ်ရဲများ၊ အာဏာပိုင်များနဲ့ တရားဝင် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရာမှာ ဥပဒေအရ ဘောင်ခတ့်မှုများ ရှိနေတယ်လို့ လေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြပါတယ်။
ယနေ့နောက်ဆုံးရရှိတဲ့ Reuters သတင်းတစ်ပုဒ်အရ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မဏိပူရပြည်နယ်ရှိ အမျိုးသမီးတွေဟာ လိင်ပိုင်း ဆိုင်ရာစော်ကားမှုတစ်ခုမှာ သံသယရှိသူရဲ့အိမ်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောဆိုကြောင်း၊ မေလတုန်းက သံသယရှိသူဟာ အမျိုးသမီးနှစ်ဦးကို လမ်းမများပေါ်သို့ ဆွဲထုတ်ပြီး လူအုပ်စုနဲ့ မဖွယ်မရာပြုလုပ်ဖို့ လှုံ့ဆော်ခဲ့ တယ်လို့ စွပ်စွဲခံထားရပါတယ်။
ဗီဒီယိုပျံ့နှံ့သွားပြီးနောက် ပြည်နယ်အတွင်း တကျော့ပြန် ဆူပူမှုဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ရပါတယ်။ သံသယရှိသူနဲ့အတူ အခြားသုံးဦးကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး နောက်ထပ် လူ ၃ဝ ကိုလည်း ခြေရာခံ ရှာဖွေလျက်ရှိပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ သံသယရှိသူနေအိမ်ကို ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ပြီး အိမ်တွင်းပစ္စည်းများကို ဖျက်ဆီး မီးရှို့ခဲ့ကြပါတယ်။ ပြည်နယ်လူများစု မျိုးနွယ်အတွက် အကျိုးခံစားခွင့်များ တိုးချဲ့ပေးဖို့ အစိုးရက စဉ်းစားနေချိန်မှာ လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီအတွက် တရားမျှတမှုနဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကိုပြုလုပ်ဖို့ အိန္ဒိယတစ်ဝှမ်းမှာ တောင်းဆိုဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။
.
သူ့ရဲ့ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးဝါဒီ (BJP) ပါတီက အုပ်ချုပ်နေတဲ့ ပြည်နယ်တစ်ခုမှာ ပြဿနာဖြစ်ပွားနေခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝန်ကြီးချုပ် နာရင်ဒြာ_မိုဒီက လူသိရှင်ကြား တစ်စုံတစ်ရာပြောဆိုခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ အမျိုးသမီးများကို မဖွယ်မရာပြုလုပ်ပုံ ဗွီဒီယိုပျံ့နှံ့သွားပြီးနောက် “ရှက်စရာကောင်းတဲ့ လုပ်ရပ်” ဖြစ်ကြောင်း မိုဒီက ရှုတ်ချလိုက်ပါ တယ်။ အဲဒီနောက် တစ်ရက်အကြာမှာ မဏိပူရ်ဒေသခံ သံသယရှိသူကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။
#အိန္ဒိယမဏိပူရပြည်နယ် #မြန်မာနိုင်ငံချင်းလူမျိုး #ကူကီးချင်းနှင့်နာဂ #မေထေးလူမျိုးစု #BJP
#အမျိုးသမီးများလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာစော်ကားမှု
(Reuters., 22 July 2023,” Indian women set fire to house of suspect as Manipur sex assault case triggers outrage” ကို AI ၏ အကူအညီဖြင့် #HtayOung, #OungMarine ဆီလျော်အောင် ကောက် နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
Zawgyi Version;
ျမန္မာႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနသာ အိႏၵိယ မဏိပူရျပည္နယ္တြင္ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေပၚ
Htay Oung (NP News) - ဇူလိုင္ ၂၂
အိႏၵိယႏိုင္ငံအေရွ႕ဖ်ား မဏိပူရျပည္နယ္မွာ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားေနစဥ္အတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေစာ္ ကားမႈကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕ေတြက ဆႏၵျပေနၾကတဲ့အတြက္ ေသာၾကာ ဒုတိယ ေျမာက္ေန႔ ပါလီမန္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရတယ္လို႔ Reuters က ယေန႔ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္မွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ေမလ ၃ ရက္ မဏိပူရျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီးကတည္းက ၁၂၅ ဦးထက္မနည္း ေသဆုံးၿပီး လူ ၄ဝဝဝဝ ေက်ာ္တို႔ဟာ အိုးအိမ္စြန႔္ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ျပည္နယ္မွာ ကူကီးလူမ်ိဳးစုတို႔နဲ႔ မ်ိဳးႏြယ္အုပ္စုဝင္မတူတဲ့ လူအမ်ားစု ေမေထးမ်ိဳးႏြယ္စုတို႔ကို ခံစားခြင့္ေပးထားတဲ့ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္မ်ားနဲ႔ မ်ိဳးႏြယ္စုအလိုက္ ခြဲတမ္းခ်ရာမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
လူဦးေရ ၃.၂ သန္းေနထိုင္ရာ ျပည္နယ္ကို ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ အိႏၵိယအရံတပ္ေတြနဲ႔ စစ္တပ္က အေျပးအလႊားေရာက္ရွိ သြားၿပီးေနာက္ျပႆနာက ေျပလည္သြားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ သတ္ျဖတ္မႈေတြ က မၾကာခင္မွာ ျပန္လည္စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ယခုေနာက္ပိုင္း ျပည္နယ္အတြင္း တင္းမာမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေန ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလတုန္းက အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားခံရပုံကို ျပသထားတဲ့ ဗီဒီယိုေတြဟာ ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း ေပၚထြက္ခဲ့လာၿပီးေနာက္ အမ်ိဳးသားေရးေဒါသကို ႏႈိးဆြေပးသလို ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
မဏိပူရအစိုးရက ျပည္နယ္အတြင္း လႊမ္းမိုးႀကီးစိုးေနတဲ့ ေမေထးလူမ်ိဳးစုတို႔ကို ေနာက္ဆက္တြဲဇယားပါ မ်ိဳးႏြယ္စု အဆင့္ကို ေပးအပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ မဏိပူရေတာင္ကုန္းေန အိႏၵိယရဲ႕ အဆင္းရဲဆုံးအုပ္စုမ်ားလို႔ သတ္မွတ္ ခံရတဲ့ ကူကီးနဲ႔ နာဂမ်ိဳးႏြယ္စုဝင္မ်ားက ေမလ ၃ ရက္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပရာမွ ပဋိပကၡစတင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆက္ တြဲဇယားပါမ်ိဳးႏြယ္စုအဆင့္အရ ပညာေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ အစိုးရအလုပ္အကိုင္မ်ားမွာ သီးသန္႔စာရင္း သြင္းျခင္းတို႔လို အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိ ေဘးဖယ္ထားတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးအခ်ိဳ႕နဲ႔ အကာအကြယ္မ်ား ကို ေပးအပ္ထားပါတယ္။ လူမ်ားစု ေမေထးတို႔ကို အဲဒီလိုအခြင့္အေရးေပးအပ္ျခင္းဟာ သူတို႔ရဲ႕အခြင့္အလမ္းေတြ ကို ဆုံးရႈံးေစတယ္လို႔ လူနည္းစု ကူကီးနဲ႔ နာဂတို႔က မွတ္ယူၾကပါတယ္။
ဒီအတြက္ မ်ိဳးႏြယ္စုႏွစ္ရပ္လုံးမွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား စုေဝးၿပီး စီတန္းလွည့္လည္ျခင္း၊ ထိုင္သပိတ္ေမွာက္ျခင္း၊ လမ္းမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ကာ အစိုးရ႐ုံးမ်ားကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးျခင္း စသည္တို႔ ျပဳလုပ္ၿပီး ရပိုင္ခြင့္မ်ားနဲ႔ အခြင့္အေရးမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ မဏိပူရအစိုးရအေနနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးရဲ႕ေတာင္းဆိုခ်က္ မ်ားနဲ႔ဆႏၵမ်ားအတိုင္း ျဖည့္ဆည္းဖို႔ ခက္ခဲတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။ အခ်က္အလက္အားလုံးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး ေမလလယ္ကို ေနာက္ဆုံးရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္သင့္ေၾကာင္း မဏိပူရတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ ရဲ႕အႀကံျပဳစာကို ရရွိၿပီးေနာက္ အဲဒီလိုဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းးျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ေမေထးတို႔ဟာ မဏိပူရေန လူဦးေရရဲ႕ထက္ဝက္ခန႔္ရွိၿပီး အကန႔္အသတ္ရွိတဲ့အခြင့္အလမ္းမ်ားမွာ တိုးခ်ဲ႕ရရွိျခင္း ျဖင့္ ကူကီးနဲ႔နာဂတို႔အတြက္ သီးသန႔္ထားတဲ့ပညာေရးနဲ႔ အစိုးရအလုပ္အကိုင္မ်ားကို မွ်ေဝေပးရသလိုျဖစ္ေနပါ တယ္။ ေမေထးတို႔ကို ပိုမိုခ်မ္းသာသူမ်ားျဖစ္ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္ဧရိယာရဲ႕ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိၿပီး ေျမၾသဇာေကာင္းတဲ့ ခ်ိဳင့္ဝွမ္းေဒသမွာ သမိုင္းစဥ္တေလွ်ာက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ အလုပ္အကိုင္ နဲ႔ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းမ်ားကိုလည္း ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
နာဂနဲ႔ကူကီးတို႔ကေတာ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အားနည္းတဲ့ ေတာင္ကုန္းေဒသမ်ားမွာ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ေတာင္တန္းနဲ႔ ခ်ိဳင့္ဝွမ္းမ်ားအလိုက္ ဦးစားေပးတဲ့ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ မညီမွ်ျခင္းဟာ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအၾကား ၿပိဳင္ဆိုင္မႈနဲ႔ ျငင္းခုံၾကေစဖို႔ အခ်က္ တစ္ခ်က္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ားအခ်င္းခ်င္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္ ယခုလမ်ား အတြင္း အျဖစ္အပ်က္မ်ားဟာ အဲဒါမ်ားနဲ႔မသက္ဆိုင္တဲ့အမွားလိုင္းေၾကာင္းမ်ားကို ေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပပါ တယ္။
မဏိပူရျပည္နယ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ မိုင္ ၂၅ဝ နီးပါး နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လွ်က္ရွိၾကၿပီး ၂ဝ၂၁ ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္း မႈဟာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားကို အိႏၵိယျပည္နယ္အတြင္း တြန္းပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ကူကီးတို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ခ်င္းလူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕အဆက္အႏြယ္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ဒုကၡသည္မ်ား ေရာက္ရွိလာျခင္းေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ အေရအ တြက္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားလာမွာကို ေမေထးတို႔က စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။
သီးျခားျဖစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုန္းက ျပည္နယ္အစိုးရဟာ အစိုးရပိုင္ေျမမ်ားအေပၚ က်ဴးေက်ာ္မႈနဲ႔ ေတာင္ကုန္းမ်ားေပၚရွိ သစ္ေတာတြင္းေန မ်ိဳးႏြယ္စုကိုတို႔ ႏွင္ထုတ္ခဲ့ျခင္းဟာ ကူကီးနဲ႔နာဂတို႔ကို ေဒါသထြက္ေစခဲ့ ပါတယ္။
အဲဒီမွာ အိုးအိမ္ထူေထာင္ၿပီး ေနလာခဲ့ၾကတာ ၾကာလွၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕က မျမင္ကြယ္ရာမွာ တခ်ိဳ႕က ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္းေဆာက္ထားတာျဖစ္ေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ ဂ႐ုမစိုက္ပါဘူးလို႔ “အင္ဖာရီဗ်ဴး” အႏုပညာနဲ႔ႏိုင္ငံ ဝက္ဘ္ဆိုက္က ေရးပါတယ္။
ေမလလယ္မွာ ပထမဆုံးေသာအၾကမ္းဖက္မႈကို ၿဖိဳခြင္းခဲ့ေပမယ့္ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား လက္တုံ႔ျပန္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ဟာ ရက္ပိုင္းအတြင္း ျပန္လည္ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ ေမေထးေရာ ကူကီးတို႔ဘက္မွာပါ အိႏၵိယျပည္နယ္ရဲ တပ္ဖြဲ႕ထံ မွ ခိုးယူထား (သို႔မဟုတ္) ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ရရွိထားတဲ့ ေအာ္တိုမက္တစ္ေသနတ္မ်ား အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။။
နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လႈပ္ရွားေနတဲ့လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ နယူးေဒလီဟာ ျမန္မာထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ေပမယ့္ ရလဒ္ထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ကူကီးနဲ႔ ေမေထးတို႔ဟာ ေ႐ြးခ်ယ္ရာမွာပါဝင္တဲ့ အမည္မ်ားနဲ႔ ကြဲလြဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ဖယ္ဒရယ္အစိုးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္ဖို႔ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။ အိႏၵိယစစ္တပ္နဲ႔ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ဖက္ဒရယ္အရံတပ္ဖြဲ႕မ်ားဟာ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့အျပင္ ျပည္နယ္ရဲမ်ား၊ အာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ တရားဝင္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ဥပေဒအရ ေဘာင္ခတ့္မႈမ်ား ရွိေနတယ္လို႔ ေလ့လာသုံးသပ္သူမ်ားက ေျပာၾကပါတယ္။
ယေန႔ေနာက္ဆုံးရရွိတဲ့ Reuters သတင္းတစ္ပုဒ္အရ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မဏိပူရျပည္နယ္ရွိ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လိင္ပိုင္း ဆိုင္ရာေစာ္ကားမႈတစ္ခုမွာ သံသယရွိသူရဲ႕အိမ္ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာဆိုေၾကာင္း၊ ေမလတုန္းက သံသယရွိသူဟာ အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦးကို လမ္းမမ်ားေပၚသို႔ ဆြဲထုတ္ၿပီး လူအုပ္စုနဲ႔ မဖြယ္မရာျပဳလုပ္ဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရပါတယ္။
ဗီဒီယိုပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီးေနာက္ ျပည္နယ္အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ ဆူပူမႈျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရပါတယ္။ သံသယရွိသူနဲ႔အတူ အျခားသုံးဦးကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ လူ ၃ဝ ကိုလည္း ေျခရာခံ ရွာေဖြလ်က္ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သံသယရွိသူေနအိမ္ကို ေက်ာက္ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ၿပီး အိမ္တြင္းပစၥည္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီး မီးရႈိ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္လူမ်ားစု မ်ိဳးႏြယ္အတြက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ား တိုးခ်ဲ႕ေပးဖို႔ အစိုးရက စဥ္းစားေနခ်ိန္မွာ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတြက္ တရားမွ်တမႈနဲ႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကိုျပဳလုပ္ဖို႔ အိႏၵိယတစ္ဝွမ္းမွာ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
.
သူ႔ရဲ႕ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ (BJP) ပါတီက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ျပည္နယ္တစ္ခုမွာ ျပႆနာျဖစ္ပြားေနျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရင္ျဒာ_မိုဒီက လူသိရွင္ၾကား တစ္စုံတစ္ရာေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို မဖြယ္မရာျပဳလုပ္ပုံ ဗြီဒီယိုပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီးေနာက္ “ရွက္စရာေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္” ျဖစ္ေၾကာင္း မိုဒီက ရႈတ္ခ်လိုက္ပါ တယ္။ အဲဒီေနာက္ တစ္ရက္အၾကာမွာ မဏိပူရ္ေဒသခံ သံသယရွိသူကို ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
#အိႏၵိယမဏိပူရျပည္နယ္ #ျမန္မာႏိုင္ငံခ်င္းလူမ်ိဳး #ကူကီးခ်င္းႏွင့္နာဂ #ေမေထးလူမ်ိဳးစု #BJP
#အမ်ိဳးသမီးမ်ားလိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေစာ္ကားမႈ
(Reuters., 22 July 2023,” Indian women set fire to house of suspect as Manipur sex assault case triggers outrage” ကို AI ၏ အကူအညီျဖင့္ #HtayOung, #OungMarine ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေကာက္ ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)