" မြန်မာပြည်သူတွေကို ထောက်ပံ့ဖို့ ကမ္ဘာကြီး တစ်ခုလုံးရှိတယ် " - အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဒုဝန်ကြီး (အင်တာဗျုး)
859
ရောင်နီ (NP News) - ဇွန် ၇
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဒုဝန်ကြီး Wendy R. Sherman နှင့် အာရှပစိဖိတ်ဒေသ သတင်းထောက်များအကြား တယ်လီဖုန်းမှ မေးမြန်းခြင်း အစီအစဉ်ကို ဇွန်လ(၂)ရက်က လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး မေးမြန်းဖြေကြားမှုများကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
Moderator - မင်္ဂလာရှိတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ပါစေလို့ မနီလာရှိ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ Asia Pacific Media Hub မှ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ Hub ရဲ့ ဒါရိုက်တာ Zia Syed ပါ။ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲကို တက်ရောက်လာသူတွေကို ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။
ယနေ့မှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မှာ ရောက်ရှိနေတဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဒုဝန်ကြီး Wendy Sherman နဲ့ ဖုန်းမှတစ်ဆင့် မေးမြန်းခွင့်ရမှာဖြစ်လို့ ဝမ်းသာမိပါတယ်။ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် မိနစ် ၃၀ ရရှိတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ မေးနိုင်သမျှ မေးခွန်းတွေ မေးသွားပါမယ်။ ဒီခါ်ဆိုမှုမှာ မေးခွန်းမေးချင်တဲ့ စာနယ်ဇင်းသမား အမြောက်အများ ရှိတာကြောင့် လူစေ့လူကုန် မေးမြန်းခွင့်ရဖို့ တစ်ယောက်ကို မေးခွန်းတစ်ခုဆီသာ မေးကြဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။ ဒီနေ့ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုကို Record ယူထားတယ် ဆိုတာလည်း သတိပေးလိုပါတယ်။ ဒါဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ ဒုတိယဝန်ကြီး Sherman ကို ဖုန်းလွှဲပြောင်းပေးလိုက်ပါတော့မယ်။
ဒုတိယဝန်ကြီး - ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒီနေ့မွန်းလွဲပိုင်းမှာ ဒီဆွေးနွေးပွဲမှ လူတိုင်းနဲ့ အတူရှိနေရတာ ကောင်းပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့ အရှေ့တောင်အာရှခရီးစဉ်အကြောင်း ပြောကြားခွင့်ရတဲ့အတွက် ဝမ်းသာပါတယ်။
ပထမဆုံး ပြည်ပခရီးစဉ် သွားတဲ့အခါ မယုံနိုင်လောက်အောင် အရေးကြီးဆုံး အပိုင်းဖြစ်တဲ့ အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသကို သွားဖို့ အထူးရွေးချယ်ခဲ့တယ်။ အာဆီယံနိုင်ငံပေါင်း ၁၀ နိုင်ငံဟာ လူ ဦး ရေသန်း ၆၅၀ ကိုကိုယ်စားပြုပါတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ တတိယအကြီးဆုံး လူ ဦး ရေဖြစ်ပြီးလူ ဦး ရေ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ အသက် ၃၅ နှစ်အောက်ဖြစ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် နောင်လာနောက်သားများအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဖြစ်ရပ်များကို ပုံဖော်ရာမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံကဲ့သို့ အခန်းကဏ္ဍမှာ ပါဝင်လာနိုင်တယ်။ အင်ဒို - ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ သာယာဝပြောမှုတို့ မကြုံစဖူး တိုးတက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို အခြေခံထားတဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစံနှုန်းတွေကို ဖန်တီးရန်နဲ့ မြှင့်တင်ရန်အတွက် အမေရိကန်ဟာ ဒီဒေသနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၇၀ အတွင်းက ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့အတွက်ဂုဏ်ယူရပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှား၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံ ခရီးစဉ်အတွင်း ဒေသရဲ့အနာဂတ်ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ အစိုးရများ၊ ဘက်ပေါင်းစုံအဖွဲ့အစည်းများ၊ အရပ်ဘက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများ၊ လူငယ်ခေါင်းဆောင်များနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့ အစည်းအဝေးများ အားလုံးမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ဒေသတွင်း၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအပေါ် အခြေခံထားတဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအမိန့်၊ လွတ်လပ်ပွင့်လင်းသော အင်ဒို - ပစိဖိတ်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီတို့အပေါ် နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ကတိကဝတ်ပြုမှုကို ထပ်လောင်းအတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်နဲ့ စစ်အစိုးရရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုများ ရပ်တန့်ရန်၊ မတရားဖမ်းဆီးထားသူများအား ပြန်လွှတ်ပေးရန်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့တယ်။ YSEALI လို့ သိကြတဲ့ ပြည်နယ်ဦးစီးဌာနရဲ့ အရှေ့တောင်အာရှလူငယ်ခေါင်းဆောင်အဖွဲ့မှာ ပါဝင်ကြသူတွေနဲ့ အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်မှုမှာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ခြင်းနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်ခြင်းတို့ဟာ ၎င်းတို့အတွက် အရေးပါကြောင်း ကြားသိခဲ့ရတာကြောင့် ဒီစိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို Biden-Harris ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးဆီ မျှဝေပေးခဲ့တယ်။ ဘိုင်ဒန်ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုရက်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်း သမ္မတဘိုင်ဒန်က သူ့ရဲ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံရေး မူဝါဒ ဦးစားပေးဖြစ်စေတဲ့ ကတိကဝတ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ အတွက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဂျွန်ကယ်ရီကို ရာသီဥတုဆိုင်ရာ အထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း၊ ဧပြီလ ၂၂ ရက် - ကမ္ဘာမြေနေ့မှာ ပြုလုပ်တဲ့ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်များ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ ပြည်နယ်ခေါင်းဆောင် ၄၀ ခေါ်ယူခဲ့ခြင်းစတဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲရေးဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ချက်ချင်းပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ ဒီခရီးစဉ်မှာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Marsudi နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဒုဝန်ကြီး Siregar ကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ဒီမိုကရေစီအပေါ် ကတိကဝတ်ပြုခဲ့မှု၊ မြန်မာနိုင်ငံကို အရပ်သားအစိုးရ ဦးဆောင်စေဖို့နဲ့ ဒီမိုကရေစီ အနာဂတ်ဆီကို ဦးတည်ရာ ရောက်စေဖို့ ကြိုးပမ်းမှုများအတွက် ကျေးဇူးတင်ရှိပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာလည်း အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးရုံးနဲ့ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် (၁၀) ဦး တို့နဲ့ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုမှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီးအာဆီယံရဲ့ ဗဟိုအချက်အချာကျမှု၊ အင်ဒို - ပစိဖိတ်အပေါ် အာဆီယံရဲ့အမြင်၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအရ အမိန့်ချမှတ်ခြင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အကျပ်အတည်းကို အရေးပေါ် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ အမေရိကန်ရဲ့ ကတိက ၀ တ်ကို ထပ်မံအတည်ပြုပြောကြားခဲ့တယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်နဲ့ ရာမ် ( Ream ) ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်းမှာ PRC ရှိနေခြင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယား လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီ ဆန့်ကျင်ရေးမှတ်တမ်းများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောဆိုခဲ့တယ်။ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်နဲ့ အသင်းအဖွဲ့တို့ရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်များကို ကာကွယ်ရန်နဲ့ လေးစားလိုက်နာရန်၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်ဒေသဆိုင်ရာရွေးကောက်ပွဲများနဲ့ ၂၀၂၃ အမျိုးသားရွေးကောက်ပွဲများအတွက် နိုင်ငံတော်ရဲ့ လူထုနဲ့ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီနေ့ ဘန်ကောက်မှာ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာရွတ်ချန်အိုချာတို့အဖွဲ့ကို တွ့ဆုံခဲ့ပြီး လွတ်လပ်ပွင့်လင်းသော အင်ဒို - ပစိဖိတ်ဒေသတစ်ခုလုံးမှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ မျှဝေခြင်း၊ လုံခြုံမှုနှင့် တန်ဖိုးများကို မြှင့်တင်ဖို့ အတူတကွလုပ်ဆောင်ခြင်းရဲ့ အရေးကြီးပုံကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ အမေရိကန် - ထိုင်းမဟာမိတ်၊ စီးပွားရေးနဲ့ လုံခြုံရေးစိန်ခေါ်မှုများ၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတို့ အပါအဝင် အဓိကကျတဲ့ မျှဝေရေး ပြဿနာများ အကြောင်းကိုလည်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
နောက်ဆုံး ပြောလိုတာကတော့ ကျွန်မရဲ့ ခရီးသွားမှတ်တိုင်အားလုံးမှာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ တစ်ကျော့ပြန်ဖြစ်နေပြီး အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကိုလည်း စိန်ခေါ်မှုတွေ ဖြစ်စေတဲ့ COVID-19 ကူးစက်ရောဂါအကြောင်းလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီကပ်ရောဂါကို ရပ်တန့်ရန်နဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာကို ကာကွယ်ဖို့ မည်သည့်နိုင်ငံများကမှ မလုပ်ဆောင်နိုင်သေးသလို သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း လူတိုင်းဘေးကင်းလုံခြုံမှု မရှိသေးပါဘူး။ ၎င်းရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ COVAX ဘက်ပေါင်းစုံ ကာကွယ်ဆေးဖြန့်ဖြူးရေးဌာနရဲ့ အကြီးမားဆုံး ပံ့ပိုးထောက်ပံ့သူ ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဂုဏ်ယူရပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေး ၇၇ သန်းကျော်ကို နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၇ နိုင်ငံကို တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် ကာကွယ်ဆေး ထုတ်လုပ်မှု တိုးများလာတာနဲ့အမျှ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းကို သန်းနဲ့ချီတဲ့ ဆေးတွေ လှူဒါန်းသွားမှာ ဖြစ်တယ်။ သမ္မတ ဘိုင်ဒန်က ကာကွယ်ဆေး ပမာဏ သန်း ၈၀ ကို မျှဝေသုံးစွဲဖို့ ကတိပြုထားပြီးဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ ဒီဆးတွေကို နိုင်ငံရေးအရ မျက်နှာချိုသွေးပြီး မျှဝေမှာ မဟုတ်ဘဲ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအပေါ် ကတိကဝတ်အရသာ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအတွက် သင်တို့မှာရှိတဲ့ ဘယ်မေးခွန်းကိုမဆို ကျွန်မဖြေကြားနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
(သုံးသပ်သူ) - ဒုဝန်ကြီးခင်ဗျာ။ ဒါဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ အခု အမေးအဖြေလေးတွေ စလိုက်ကြရအောင်။
သတင်းထောက် ( ၁ ) - ၂၁ ရာစု စီးပွားရေးသံတော်ဆင့်မှ Qingting ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာသေးမီက တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် အဆင့်မြင့် အရာရှိများအကြား ဖုန်းခေါ်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ် - အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးအတွက် မှတ်ချက်ပေးနိုင်ပါသလား။ ကုန်သွယ်ရေး ဆက်ဆံရေးအဖြစ် ရှိနေပါသလား။ အခွန်အကောက်များပြန်ဆုတ်ခြင်းကို တွေ့မြင်ရဖွယ်ရှိပါသလား။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်ဟာ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး အခေါ်အပြောရှိကြတယ်ဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။ ဒါဟာ အရေးကြီးတဲ့ ဆက်ဆံရေးဖြစ်တယ်။ သမ္မတဘိုင်ဒန်နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဘလကင်တို့ ပြောကြားခဲ့သလိုပဲ ကျွန်မတို့ဟာ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံဆက်ဆံရေးရှိပါတယ်။ ၂၁ ရာစုအတွက် တရုတ်နဲ့ယှဉ်ပြိုင်သွားမယ်။ ဒါ့အပြင် လက်နက်ထိန်းချုပ်မှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကျန်းမာရေးနဲ့ ရာသီဥတုအခြေအနေတို့မှာ အလားအလာရှိတဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နယ်ပယ်များကို ကျွန်မတို့ ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံရေး ဆက်ရှိနေဦးမယ်လို့ မျှော်လင့်ထားပေမယ့် အလွန်ရှုပ်ထွေးပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၂ ) - မေးခွန်းမေးခွင့်ပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်က အိမ်ဖြူတော်မှ မစ္စတာကတ်ကမ့်ဘဲလ်က Quad ဖိုရမ်အကြောင်း ပြောနေစဉ် အခြားနိုင်ငံများ Quad ကို ဝင်နိုင်ဖို့ တံခါးဖွင့်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့တယ်။ သို့သော် Yonhap သတင်းအေဂျင်စီနဲ့ အစောပိုင်းအင်တာဗျူးမှာတော့ သူက အမေရိကန်မှာ Quad ကို တိုးချဲ့ရန်အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့တယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိခွင့်ရနိုင်ပါသလား။ အမေရိကန်က တောင်ကိုရီးယားကို တရားဝင် Quad အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လိုချင်လား၊ မလိုချင်ဘူလား။ Quad ဖိုရမ်မှာ ပါဝင်ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်ဟာ တောင်ကိုရီးယားကို သွယ်ဝိုက်စွာဖြစ်စေ၊ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ ကမ်းလှမ်းခဲ့ဖူးပါသလား။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - Quad ကို ဒေသတွင်း အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ရှုမြင်သော်လည်း အာဆီယံကို အစားမထိုးပါ။ ၎င်းဟာ အာဆီယံကို ထပ်မံဖြည့်စွက်ပါတယ်။ Quad ဆိုတာဟာ ပြဿနာ အမျိုးမျိုးအပေါ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တယ်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးမှာ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်မယုံကြည်ပါတယ်။ အရေးကြီးတာက ကျွန်မတို့အားလုံး ဒါကိုလုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတာပဲ။ ကျွန်မတို့ ကြိုးစားနေတာက ကျွန်မတို့ အားလုံး အတူတကွ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေအရ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ စစ်ရေးလုံခြုံမှုရှိဖို့ သေသေချာချာ လုပ်ဖို့ပါပဲ။ ဒါဟာကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်နဲ့ ကတိကဝတ်ဟာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု၊ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ စည်းလုံးမှု၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လူတိုင်းလွတ်လပ်စွာ နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၃ ) - အမေရိကန်သတင်းထောက်တစ်ဦး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာပြောလိုပါသလဲ။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ လက်ရှိမှာ ဘာတွေလုပ်နေလဲ။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်ကနေ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်မှုတွေ ရခဲ့ပါသလဲ။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ဒီမေးခွန်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ပြည်ပမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံသားများ သက်သာချောင်ချိမှုနဲ့ လုံခြုံမှု ရှိဖို့ဟာ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ အမြင့်ဆုံးသော ဦးစားပေးမှုဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသား Daniel Fenster နဲ့ Nathan Maung တို့ မြန်မာပြည်မှာ သတင်းထောက်များအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေမှုများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မတို့နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း စိုးရိမ်ပူပန်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ကို ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးဖို့ စစ်အစိုးရကို ဖိအားပေးခဲ့ပြီး လုံခြုံစွာ အိမ်ပြန်ခွင့်ပြုသည်အထိ ဖြစ်လာအောင် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ။ ဒေသဆိုင်ရာမှာ တွေ့ဆုံခဲ့ကြတဲ့အစိုးရတွေဆီက သူတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မတို့ရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အကူအညီပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ လွတ်လပ်တဲ့ မီဒီယာဟာ သာယာဝပြောစွာနဲ့ လွပ်လပ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေကို တည်ဆောက်ရာမှာ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ သတင်းထောက်တွေအပြင် အခြားသတင်းထောက်များအပေါ်မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အကြမ်းဖက်ဖမ်းဆီးခြင်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်အပေါ် လက်မခံနိုင်စရာ တစ်ခုဖြစ်တယ်။ ရန်ကုန်အမေရိကန်သံရုံးမှ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကောင်စစ်ဝန် အရာရှိများဟာ မေလ ၂၄ ရက်နေ့က အမေရိကန်သတင်းထောက် Nathan Maung ဆီသွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ကြပါတယ်။ Daniel Fenster ဆီကိုလည်း သွားရောက်ကြည့်ရှုဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် ခုထိလက်လှမ်းမမီသေးပါဘူး။ Daniel Fenster နဲ့ Nathan Maung ကို ထိန်းသိမ်းထားဆဲကာလအတွင်းမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ ဆက်ဆံမှုများ ပြုလုပ်ပေးဖို့နဲ့ အချိန်တိုတွင်း ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ မြန်မာအစိုးရကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ မေးခွန်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၄ ) - မေးမြန်းခွင့် ပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အာဆီယံနဲ့ စပ်လျဉ်းပြီး မေးချင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ လက်နက်တင်ပို့မှု ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများကို ဖယ်ရှားပေးဖို့ ကုလသမဂ္ဂကို တောင်းဆိုခဲ့တဲ့ နိုင်ငံကိုးနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မကြာသေးမီက သတင်းများမှာ တွေ့ခဲ့ရဖူးပါတယ်။ အာဆီယံက မြန်မာနိုင်ငံအတွက် သံတမန် ခန့်အပ်ဖို့ ကျန်ရှိနေသေးတာကြောင့် ဒီကိစ္စအပေါ် ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ချင်ပါသလဲ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ဟုတ်ကဲ့။ ဒါကြောင့် ကျွန်မခရီးစဉ်ရဲ့ အကြောင်းရင်းတစ်ခုကတော့ အာဆီယံရဲ့ ဗဟိုအချက်အချာကျတဲ့နေရာကို အရှေ့တောင်အာရှမှာ အတည်ပြုဖို့ပါ။ အာဆီယံအတွင်း အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်များ၊ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဌာနနဲ့ တွေ့ဆုံဆက်သွယ်နိုင်ဖို့ အလွန်ခဲယဉ်းတယ်။ အာဆီယံရဲ့ အချက် (၅) ချက်ပါ သဘောတူညီမှုကို ထောက်ခံပါတယ်။ အာဆီယံအနေနဲ့ ဒေသတွင်းရှိ လူအားလုံးနဲ့ ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်နေတာကို ကျွန်မတို့ သိပြီးဖြစ်တယ်။ ယင်းမှတစ်ဆင့် မြန်မာပြည်ရှိ စစ်ခေါင်းဆောင်များဟာ ဒီမိုကရေစီပါတီများအပါအဝင် အခြားပါတီများအားလုံးနဲ့ အဆက်အသွယ်ပြုဖို့ တောင်းဆိုထားတယ်။ ဒါဟာအမြန်ဆုံး ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ အားလုံးဟာ မြန်မာပြည်သူများ ရက်ရက်စက်စက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းနဲ့ ရင်ဆိုင်ရချိန်မှာ စောင့်ဆိုင်းဖို့ အချိန်မရှိပါ။ အစိုးရများရဲ့ အမြဲတမ်းဆွေးနွေးမှုများ အားလုံးမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူနေမှုဘဝသိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားတာကို အမြဲသတိရဖို့ လိုအပ်တယ်။ မြန်မာဟာ COVID-19 အကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်နေရရုံသာမက ကျန်ဒေသအများစုမှာ စစ်တပ်က အရပ်သားများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများကိုလည်း ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားများ ခြိမ်းခြောက်မှုများနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်။ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းဟာ အမှန်တကယ်ဆိုရင် တိုင်းပြည်အတွက် ရှုံးနိမ့်ခြင်း လမ်းစကို ရောက်သွားခြင်းပါပဲ။ မြန်မာပြည်သူများက သူတို့လိုချင်တာကို သူတို့ကိုယ်ပိုင်စည်းရုံးရေးနဲ့ ခုခံတွန်းလှန်ခဲ့ကြတာ မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ အာဆီယံနဲ့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့ မြန်မာပြည်သူများနဲ့အတူ ဒီမိုကရေစီအနာဂတ်အတွက် ကြိုးပမ်းပေးနေကြလို့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၅ ) - မင်္ဂလာပါ ဒုဝန်ကြီး။ မေးမြန်းဖြေကြားဖို့ အချိန်ပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တာပဲ ထပ်မေးချင်ပါတယ်။ ပထမအချက်ကတော့ အာဆီယံနိုင်ငံများက မြန်မာနိုင်ငံကို လက်နက်ထောက်ပံ့ခြင်း မပြုဖို့ တစ်ညီတစ်ညွတ်ထဲ ထောက်ခံတဲ့အပေါ် အမေရိကန်က ဘယ်လိုသတ်မှတ်ပါသလဲ။ ဆိုလိုတာက ဒေသတွင်း ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီးလက်နက်ရောင်းဝယ်ရေး အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထောက်ခံဖို့ တောင်းဆိုမလား။ ဒုတိယမေးချင်တာကတော့ အာဆီယံက ဗဟိုအချက်အချာကျတယ်လို့ ဒုဝနကြီးက ပြောခဲ့ပေမယ့် ဂျကာတာမှာ ပြုလုပ်တဲ့ အစည်းအဝေးပြီးနောက် အချက်ငါးချက် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပေမယ့်လည်း ဘာမှထူးထူးခြားခြားပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ အချိန် တစ်လကျော်သွားခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အစီရင်ခံစာများအရ ဒါဟာ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းကွဲပြားနေတယ်။ ဒီလိုဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အာဆီယံရဲ့ ဦးဆောင်နေခြင်း မရှိပါက အမေရိကန်အနေနဲ့ သံတမန်နည်းနဲ့ ပြဿနာကို ကိုင်တွယ်ရာမှာ ပိုမိုတိုက်ရိုက် ချဉ်းကပ်မှု ရှိပါသလား။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ကျွန်မ မှတ်ချက်ပြုထားတဲ့အတိုင်း အာဆီယံဟာ ဗဟိုအချက်အချာကျတယ်ဆိုတာ ယုံကြည်တယ်။ အာဆီယံရဲ့ အချက် ၅ ချက်ပါ သဘောတူညီမှု အစီအစဉ်ကို တညီတညွတ်တည်း သဘောတူလက်ခံတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုဟာ အာဆီယံသမိုင်းမှာ အတော်လေးထူးခြာတယ်။ ဘာ့ကြောင့်လဲဆိုတော့ ၎င်းဟာ ယေဘုယျသဘောတူညီမှုအခြေခံ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်လို့ တညီတညွတ်တည်း ထောက်ခံမှု ရရှိဖို့ အလွန်ခက်ခဲတယ်။ ညီညွတ်မှုမှတစ်ဆင့် မြန်မာနိုင်ငံကို အထူးသံတမန် (သို့) သံတမန်အုပ်စုတစ်စု ပို့ဆောင်ရန်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ နယူးယောက်မှာလည်း ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီအနေနဲ့ မည်သည့်အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်သင့်သည်ကို စဉ်းစားသုံးသပ်သွားမှာဖြစ်တယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက် မူကြမ်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုတွေ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေတယ်လို့ ကျွန်မနားလည်ထားပါတယ်။ အာဆီယံရဲ့ ဗဟိုအချက်အချာကျမှုနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို ထောက်ပံ့ဖို့ ကမ္ဘာကြီး တစ်ခုလုံးရှိတယ်။ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း ကာလအတွင်း ရောက်ရှိနေတဲ့ မြန်မာပြည်သူများအတွက် မြန်မြန်ဒီမိုကရေစီရစေလိုစိတ် ပြင်းပြနေတဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ နိုင်ငံတကာရဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေအပေါ် စိတ်မရှည်လာကြတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တစ်ခါတလေမှ ာသံတမန်ရေးရာတွေဟာ အားလုံးကို တန်းစီပြီး သေချာအောင် လုပ်ဖို့လိုတယ်။ အောင်မြင်မှုရဖို့ တခါတလေ အချိန်ယူရပါတယ်။ ဒါကြောင့်ရှေ့ဆက်သွားနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက အာဆီယံကို ထောက်ခံခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်သူလူထု ရွေးချယ်ထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီ အနာဂတ်ဆီကို ပြန်လည်ရောက်ရှိစေဖို့ အတူအကွ ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်သွားကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၆ ) - လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်အတွင်းက တရုတ်နဲ့ အာဆီယံ ဆက်ဆံရေးဟာ အမေရိကန်နဲ့ အာဆီယံရဲ့ ဆက်ဆံရေးနဲ့ မတူဘဲ ပိုမိုခိုင်မာလာခဲ့ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရာစုနှစ်နှစ်ခုနီးပါးကြာအောင် ချစ်ခင်ရင်းနှီးမှုကို အမေရိကန်က ဘယ်လိုခိုင်မြဲအောင်လုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားတယ်ဆိုတာ ကျေးဇူးပြုပြီး ပြောပြပါ။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - အမေရိကန်နဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ၁၈၈ နှစ်ကြာ ဆက်ဆံရေးရှိတာကြောင့် နှစ်နိုင်ငံကြား တော်တော်ကောင်းမွန်တဲ့ နှောင်ကြိုးရှိတယ်လို့ ပြောရပါလိမ့်မယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ မဟာမိတ်ဖြစ်ပြီး ၁၈၉၅ ခုနှစ်ကတည်းက စီးပွားဖြစ်ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့တယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ Fulbright ဖလှယ်မှုမှ YSEALI အစီအစဉ်ထိ လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့ လူမှုနယ်ပယ်မှာ အတူတကွ ကောင်းမွန်စွာ အလုပ်လုပ်ကြတယ်။ ထိုင်းဟာ အမေရိကန်ခရီးသွားဧည့်သည်များအတွက် ကြီးမားတဲ့ နေရာတစ်ခုလည်းဖြစ်တယ်။ ပြီးတော့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာသာမက ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှာ အရေးပါတဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်းလည်း ရှိတယ်။ ဒါကြောင့်ကျွန်မတို့မှာ အလွန်ခိုင်မာတဲ့ ဆက်ဆံမှုရှိတယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့ PRC မှာလည်း ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ ဆက်ဆံရေးရှိထားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန် မျှတတဲ့ ဆက်ဆံရေး ရှိနေတယ်ဆိုတာ သေချာသိစေလိုပါတယ်။ ၎င်းမှာ အတူတကွလုပ်ဆောင်ခြင်း၊ ခိုင်မာတဲ့ စီးပွားရေး ဆက်ဆံမှုများ၊ လုံခြုံရေး ဆက်ဆံမှုများနဲ့ သဘောမတူတဲ့ နယ်ပယ်များအကြောင်း အချင်းချင်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုနိုင်စွမ်းတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၇ ) - မင်္ဂလာပါ။ Kyodo News မှ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘိုင်ဒန်အစိုးရက မြောက်ကိုရီးယားမူဝါဒအပေါ် သုံးသပ်ပြီးပြီလို့ မကြာသေးမီက ကြေငြာခဲ့တယ်။ အိမ်ဖြူတော်ကလည်း မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ညှိနှိုင်းကာ လက်တွေ့ကျတဲ့ ချဉ်းကပ်မှု ပြုလုပ်သွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲတယ်။ ဒီအတွက် အသေးစိတ်အချက်အလက် အနည်းငယ်ကို ပြောပြနိုင်မလား။ ဒုဝန်ကြီးအနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်မှု ရှိပါသလား။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အားလုံးသိတဲ့အတိုင်းပဲ Biden-Harris အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က DPRK အပေါ်ထားတဲ့ မူဝါဒအပေါ် ပြန်လည်သုံးသပ်မှု ပြုခဲ့ပြီး ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ကမ္ဘာတဝန်းရှိ အခြားလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနဲ့ အလွန်နီးကပ်စွာ ညှိနှိုင်းမှု ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ဆက်ဆံကာ တောင်ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ရဲ့ တိုးတက်မှု ရည်မှန်းချက်များ ရရှိဖို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ အမှန်တကယ် သဘောတူခဲ့တယ်။ ယင်းမူဝါဒကိုလည်း မြောက်ကိုရီးယားကို အသိပေးပြောကြားခဲ့တယ်။ သမ္မတဘိုင်ဒန်ဟာ ဝါရှင်တန်မှာ တောင်ကိုရီးယား သမ္မတမွန်းဂျေအင်နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့စဉ် လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ်က မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ အထူးကိုယ်စားလှယ်ဖြစ် အင်ဒိုနီးရှားသံအမတ် Sung Kim ကို ထားရှိကြောင်းကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒီအချက်ဟာ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ အဆင်သင့် ဖြစ်နေပြီဆိုတာ ပြသနေခြင်း ဖြစ်တယ်။
သတင်းထောက် ( ၈ ) - မေးမြန်းခွင့် ပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အစောပိုင်းက ပြောကြားသွားတဲ့အထဲမှာ ကမ္ဘာဒီးယား အစိုးရထံမှ တုံ့ပြန်မှု ရယူရမယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ အတိုက်အခံပါတီဟာ လာမယ့် ကွန်မြူနစ်ပါတီနဲ့ အမျိုးသားရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ပါဝင်နိုင်လိမ့်မည်လို့ သူတို့အာမခံထားပါသလား။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်နဲ့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့အတိုင်း လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်များကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးဟာ ကျွန်မတို့ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးမှာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရကလည်း ၎င်းရဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ပြည်တွင်းလူ့အခွင့်အရေး ကတိကဝတ်များကို လိုက်နာဖို့နဲ့ အလုပ်သမားတွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့တယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ကို နိုင်ငံရေးအတိုက်အခံများ၊ ဂျာနယ်လစ်များနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကို နိုင်ငံရေးအရ လှုံ့ဆော်တဲ့ စွဲချက်များ ချက်ချင်းရပ်တန့်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီလူထုနဲ့ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်တွေကို ပြန်လည်ဖွင့်ပေးဖို့လည်း သူတို့ကို ဖိအားပေးခဲ့တယ်။ အရပ်ဘက် လူ့အဖွဲ့အစည်း ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ကမ္ဘောဒီးယား အမျိုးသားကယ်ဆယ်ရေးပါတီ ခေါင်းဆောင် Kem Sokha နဲ့လည်း တွေ့ဆုံမှုများပြုလုပ်ကာ ကမ္ဘောဒီးယားအတွက် ငြိမ်းချမ်းသော၊ သာယာဝပြောသော၊ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ ဒီမိုကရေစီအနာဂတ်ကို အာမခံခြင်း အပါအဝင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့အတူ မျှဝေထားတဲ့ အရေးကြီးကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်က ဂရုတစိုက်နားထောင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
သတင်းထောက် ( ၉ ) - ပထမဆုံး အနေနဲ့ ကိုဗစ် - ၁၉ မှာ ဘယ်သူမှ လုံခြုံမှုမရှိဘူးလို့ ဆိုတဲ့ ဘိုင်ဒန်ရဲ့ ကြေညာချက်ကို ပြန်ပြောချင်ပါတယ်။ ဒီတော့ အမေရိကန်က ကျွန်တော်တို့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ အပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို ကာကွယ်ဆေး ခွဲဝေမှုမှာ ဘယ်လိုအကောင်အထည်ဖော်နေပါသလဲ။ ဒုတိယအနေနဲ့ကတော့ အာရှနိုင်ငံတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုအကြောင်း မေးချင်ပါတယ်။ USS Ronald သင်္ဘောဟာ လာမည့်လများအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းကို ထွက်ခွာမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့အားလုံး သိပြီးဖြစ်ပေမယ့်လည်း မေလ ၂၅ ရက်နေ့က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Blinken ဟာ အာရှလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနဲ့ တွေ့ဆုံခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီတော့ အမေရိကန်အနေနဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းအခြေအနေကို ကိုင်တွယ်စဉ် အာရှနဲ့ ဘယ်လိုဟန်ချက်ညီစေမလဲ ဆိုတာ သိပါရစေ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဒုဝန်ကြီး Sherman - ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့ အရှေ့တောင်အာရှ ခရီးစဉ်မှာ ကျွန်မရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အပေါ် စိတ်ဖိစီးခဲ့ရတဲ့ အရာများထဲမှ တစ်ခုဟာ COVID-19 ကူးစက်မှုနှုန်း တစ်ဖန်မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး ဒီကိစ္စဟာ ကမ္ဘာမှာ ဘယ်လောက်ထိ အရာရောက်နေလဲ ဆိုတာကို ရှင်းလင်းဖော်ပြဖို့ရန် ဖြစ်ပါတယ်။ လူအများအပြား သေဆုံးခြင်းနဲ့ ဆေးရုံတင် လူနာများပြားလာခြင်း စတဲ့ အလွန်ခက်ခဲတဲ့ အချိန်ကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ ယနေ့မှာ ကူးစက်မှု အခြေအနေများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာခြင်းဟာ ကံကောင်းပါတယ်။ သို့ပေမယ့် သမ္မတဘိုင်ဒန်ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း လူတိုင်းလုံခြုံစိတ်ချမှု ရှိမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့် အမေရိကန်ဟာ COVAX ကာကွယ်ဆေးကို ဖြန့်ဖြူးလှူဒါန်းနေတဲ့ အကြီးမားဆုံး အလှူရှင် ဖြစ်နေရတာပါ။ ဆိုလိုတာကတော့ ကျွန်မ နိဒါန်းမှာ ပြောကြားခဲ့တဲ့အတိုင်း ကမ္ဘာအနှံ့အပြားမှာ ကာကွယ်ဆေး ဖြန့်ဖြူးခြင်း၊ နိုင်ငံများစွာကို ကာကွယ်ဆေး တင်ပို့ခြင်း၊ ကာကွယ်ဆေးထိုးရာမှာ လိုအပ်တဲ့ အသုံးအဆောင်တွေနဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ထောက်ပံ့ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ပေးနေခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတရဲ့ ကြေညာချက်အရ ကျွန်မတို့ဟာ ကမ္ဘာကို ကာကွယ်ဆေးပေါင်းသန်း ၈၀ ခန့် မျှဝေသွားမှာဖြစ်ပြီး ထုတ်လုပ်မှု တိုးများလာတာနဲ့အမျှ အရေအတွက်ကို သိသိသာသာတိုးမြှင့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ရတယ်။ အထူးသဖြင့် ဒီခရီးစဉ်မှာ နေ့စဉ် COVID ကူးစက်မှုကို ရင်ဆိုင်နေရခြင်းနဲ့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးဖို့ နောက်ကျနေရခြင်းတွေကို ကြားသိရတဲ့အခါ ကျွန်မ တကယ်နာကျင်ရပါတယ်။ Biden-Harris ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးက ဆေးကိုဘယ်လိုဖြန့်ဝေမလဲဆိုတာ အကောင်းဆုံး ဆုံးဖြတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံရေးအရ မျက်နှာသာပေးကာ ကာကွယ်ဆေးဖြန့်ဝေပေးသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ လိုအပ်ချက် ရှိတဲ့နိုင်ငံတွေကိုသာ ဖြန့်ဝေပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ အားလုံး တတ်နိုင်သမျှ မြန်မြန်လုပ်နေကြတယ်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အပါအဝင် လူတိုင်းဘေးကင်းလုံခြုံမှု မရှိသေးဘူးဆိုတာကိုတော့ အပြည့်အဝ အသိအမှတ်ပြုထားပါတယ်။
ဒုတိယမေးခွန်းကို ဖြေရရင် ဝန်ကြီး Blinken ဟာ ပထမဆုံးအကြိမ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် အာရှကို သွားခဲ့တာပါ။ ကျွန်မကတော့ ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် အရှေ့တောင်အာရှကို ရောက်လာခဲ့တယ်။ ကျွန်မတို့မှာ အရေးကြီးကိစ္စ အမြဲရှိပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကတော့ အီဂျစ်အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနဲ့ ပဋိပက္ခများအတွက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသကို သွားခဲ့ရတယ်။ နိုင်ငံက ဖုန်းခေါ်ဆိုမှု၊ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်မှုများစွာတဲ့ ကူညီခဲ့ပါတယ်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ဝန်ကြီးဟာ မယုံနိုင်လောက်အောင် ကတိကဝတ်ပြုမှုရှိခဲ့ပြီး "အာဆီယံနဲ့ဗွီဒီယိုကွန်ဖရင့်ကို ကျွန်တော်မလွတ်သွားခဲ့ဘူး။ ဒီလမှာ COVID အတွက်များစွာသောအရာတွေလုပ်ဖို့ နည်းပညာတွေအားလုံးလည်း ရှိနေပြီးဖြစ်တယ်။ လေယာဉ်ပေါ်ကနေ ဆက်လုပ်သွားမယ်"လို့ သူက ပြောကြားခဲ့တယ်။ ကျွန်မကတော့ အခုအချိန်မှာ အရှေ့တောင်အာရှကို ရောက်ရှိလာပြီး အာဆီယံမှ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်များ အားလုံးနဲ့အတူ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ယခုအာရုံစိုက်မှုရနေတဲ့ အင်ဒို- ပစိဖိတ်ဒေသကို ရှေးရှုပြီး အာရှကို စောင့်ရှာက်မှုတွေ ပေးသွားဖို့ ကတိကဝတ်ပြုထားပါတယ်။
သုံးသပ်သူ - ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ မေးမြန်းခွင့် အချိန်ကတော့ စေ့သွားပါပြီ။ အဖွဲ့နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး နောက်ဆုံးမှတ်ချက် ပေးလိုပါသေးသလား။
လက်ထောက်အတွင်းရေးမှူး Sherman - ဒီနေ့မှာ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့် ( သတင်းစာပညာ) ဟာ ကမ္ဘာအနှံ့အပြားမှာသာမက ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာတောင် အန္တရာယ်များပါတယ်။ သမ္မတဘိုင်ဒန်၊ ဒုတိယဥက္ကဌ Harris၊ အတွင်းရေးမှူး Blinken တို့ အားလုံးဟာ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းဘက်မှာ ရပ်တည်ကြပါတယ်။ စာနယ်ဇင်းသမားများရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ ရပ်တည်ပြီး သင်ရေးသားတဲ့ အရာကြောင့် စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ရတဲ့တိုင် သင်တို့လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့် ရရှိစေဖို့ ကျွန်မတို့ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ ပြီးတော့သင်တို့ရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကိုလည်း ကျွန်မတို့ ထောက်ခံပါတယ်။ အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။