အင်ဒိုနီးရှားအမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဆူကာနို၏သမီးက အစ္စလာမ်ဘာသာကို စွန့်လွှတ်၍ ဟိန္ဒူဘာသာသို့ ကူးပြောင်း
4369
Htay Oung (NP News) - အောက်တိုဘာ ၂၉
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအား တည်ထောင်ခဲ့သူ သမ္မတဟောင်း ဆူကာနို၏သမီး ဆူကာမာဝတီသည် အင်္ဂါနေ့တွင် အစ္စလာမ်ဘာသာအား စွန့်လွှတ်၍ ဟိန္ဒူဘာသာကို လက်ခံကိုးကွယ်လိုက်ခြင်းမှာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများဆုံး မွတ်စလင်နိုင်ငံ၌ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် နိုင်ငံရေး လေ့လာစောင့် ကြည့်သူများပြောစမှတ်ပြုရမည့် ဘာသာရေး ဗဟုဝါဒဆိုင်ရာ ပြယုဂ်တစ်ခုဖြစ်လာသည်ဟု South China Morning Post က ရေးသားသည်။
မလေးရှားအပါအဝင် အခြားသော မွတ်ဆလင်အများစု နေထိုင်ရာနိုင်ငံများတွင် ဘာသာရေးအသရေ ဖျက်မှုအဖြစ် မှတ်ယူရမည့် ဆူကာမာဝတီ ဆူကာနိုပူထရီ၏ ဘာသာကူးပြောင်းမှုသည် အရှေ့တောင်အာရှ၏ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးတိုင်းပြည်တွင် နိုင်ငံရေးအစ္စလာမ်အယူအဆ ကြီးထွားလာမှုကို ဆန့်ကျင်သည့်လုပ်ရပ်အဖြစ် အချို့က အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုကြဖွယ်ရှိသည်။ လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ နေထိုင်သူ လူဦးရေသန်း ၂၇၀ အနက် ၈၆ ရာနှုန်းသော အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တို့အနေဖြင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် နိုင်ငံရေးတွင် အစ္စလာမ်သာသနာအတွက် ပိုမိုကြီးမားသော အခန်းကဏ္ဍကို ရှာဖွေခဲ့ကြပြီး အစွန်းရောက်ဝါဒ-စစ်သွေးကြွအယူအဆများနှင့် လုံးထွေးနေရဆဲဖြစ်သည်။ ဆူကာမာဝတီ၏ ယခုကဲ့သို့ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် သူ့မိသားစုဝင်များ၏ အလားတူ ရွေးချယ်နိုင်မှု အပေါ် သက် ရောက်မှု ရှိ-မရှိကိုမူ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာသည်။ ဆူကာမာဝတီ၏ တူမဖြစ်သူ ပူအန် မဟာရာတီသည် လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိပ် တန်းရာထူးနေရာအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖွယ်ရှိသည့် နိုင်ငံရေးသမားများအနက် တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ပူအန်မဟာရာတီ၏ မိခင်၊ ဆူကာမာဝတီ၏ အစ်မအကြီးဆုံး မေဃဝတီသည် ၂၀၀၁ မှ ၂၀၀၄ ခုနှစ်အထိ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးအမျိုးသမီး သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုကို ဝီဒိုဒို၏ နိုင်ငံရေး ယန္တရားဖြစ်သည့် Democratic Party of Struggle (PDI-P) တွင် ယခုတိုင် ဆက်လက်ဦးဆောင်နေ ဆဲဖြစ်သည်။
ဆူကာမာဝတီ၏ ဖခင်သည် နယ်သာလန်(ဒတ်ချ်) တို့၏ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့ထမ်းပိုးအောက်မှ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအား လွတ်လပ်ရေးရရှိစေခဲ့သူ ဆူကာနို၏ နာမည်မှာ ဘာသာအယူဝါဒ လွှမ်းမိုးခြင်းမရှိသည့် အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားမှု သမိုင်းစာမျက်နှာများကြောင့် ယနေ့တိုင် လူအများ၏ လေးစားခြင်းခံရသူဖြစ်သည်။ ဆူကာနို၏ နာမည်နှင့် မေဃဝတီ၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုတို့သည် PDI-P ကိုပါတီကို ပေါင်းစည်းစေခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးမင်းဆက်များစွာ လှုပ်ရှားနေသည့် အင်ဒိုနီးရှားအား တွန်းအားတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေစေခြင်းဖြစ် သည်ဟု လေ့လာသူများက ဆိုသည်။ ဝေဖန်သူအချို့ကမူ ဆူကာမာဝတီ၏ လုပ်ရပ်မှာ ကွန်ဆာဗေးတစ်မဲဆန္ဒရှင်အရေအတွက် တိုးပွားလာစေရန် အစ္စလာမ်ဘာသာကို မလေးစားရာရောက်သည့် အပြုအမူအဖြစ် ပုံဖော်ကြဖွယ်ရှိသည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။
အင်ဒိုနီးရှား၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေမှာ အစ္စလာမ်နှင့် အစွန်းရောက်မွတ်စလင်အုပ်စုများ၏ လွှမ်းမိုးမှုပိုမိုလာကြောင်း ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်လိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်ဟု စင်္ကာပူနိုင်ငံ S Rajaratnam School of International Studies မှ သုတေသီ အလက်ဇန္ဒြား အာရီဖီယာနိုက ထင်မြင်ချက်ပေးသည်။ သူ၏ အဆိုအရ ၁၉၆၅ မှ ၁၉၆၆ ခုနှစ် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ လက်တွေ့ကျသူ ဉာဏ်ရည်မြင့်ပညာရှင်အများအပြားတို့သည် အစ္စလာမ်ဘာသာအား စွန့်ခွာ၍ ဟိန္ဒူဘာသာသို့ ကူးပြောင်းသွားကြကြောင်း၊ တရုတ်မျိုးနွယ်များ၊ အလုပ်သမား၊ ကျောင်းသားများနှင့် အနုပညာရှင်များတို့သည် ကွန်မြူနစ် သို့မဟုတ် လက်ဝဲယိမ်းဟု စွပ်စွဲခြင်းခံရပြီး သုတ်သင်ရှင်းလင်းခြင်းခံခဲ့ရကြရကြောင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား၏အကြီးဆုံး အလယ်အလတ်ဝါဒီ အစ္စလာမ်မစ်အုပ်စု ဖြစ်သည့် နာ့ဒ်လာတူလ် အိုလမာ NU တို့က သတ်ဖြတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
ဆူကာမာဝတီ၏ ဟိန္ဒူဘာသာအပေါ် လက်ခံယုံကြည်ခြင်းသည် လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် PDI-P အား ရွေးကောက်ခံရနိုင်ခြေ သို့မဟုတ် ရေရှည်ရပ်တည်နိုင်မှုတွင် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလိမ့်မည်ဟု အာရီဖီယာနိုက မထင်မှတ်ပါ။ ဆူကာမာဝတီ၏ ယခုဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် ကန့်ကွက်နေသူ အများစုမှာ ရှေးရိုးစွဲအစွန်းရောက်အစ္စလာမ်မစ်အုပ်စုများဖြစ်ပြီး PDI-P ပါတီကို မည်သည့်အခါမျှ ပထမနေရာ၌ မဲပေးခဲ့သူများ မဟုတ်ကြောင်း၊ NU နှင့် အခြားသဘောထားရှိသည့် အင်အားစုများအပါအဝင် ဗဟုဝါဒီအုပ်စုတို့ကမူ ပါတီကို ဆက်လက် ထောက်ခံနေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ Millennials ခေါ် ယခုအခါ အသက် ၂၅ နှင့် ၄၀ အကြား ရှိသူများနှင့် Gen-Z ခေါ် ယခုအခါ အသက် ၂၄ နှစ်အောက်ရှိသူများ မဲဆန္ဒရှင်များသည် ပုံမှန်အားဖြင့် ပိုမိုသည်းခံလေ့ရှိ၍ မတူကွဲပြားမှုများကို လက်ခံယုံကြည်ကြသူများဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့်လည်း လက်ရှိသမ္မတ ဝီဒိုဒို၏ မူဝါဒများကို ပိုမိုဝေဖန်ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ Millennials အရွယ်တို့သည် တိုးတက်သောနိုင်ငံရေး ပါတီတစ်ခုခုကို ရှာဖွေနေဆဲဖြစ်ပြီး အင်ဒိုနီးရှားပါတီအများစုမှာ ရှေးရိုးဆန်တဲ့ သဘောထားမျိုး ရှိကြကြောင်း အာရီဖီယာနိုက ရှင်းပြသည်။ ဆူကာနိုနှင့် ဇနီးဖြစ်သူ ဖာမာဝတီတို့မှ ဖွားမြင်သော သားသမီးများအနက် ဆူကာမာဝတီ ဆူကာနိုပူထရီမှာ စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်သည်။ မိခင်မှာ ၁၉၄၅ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေးကြေငြာရာတွင် အသုံးပြုသည့် အလံကို ပုံစံရေးဆွဲသူနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသမ္မတကတော်အဖြစ် ကျော်ကြားသည်။
နိုင်ငံရေးနှင့် အနုပညာတွင် စိတ်အားထက်သန်သူဟု လူသိများသော ဆူကာမာဝတီသည် ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် ဂျာကာတာနိုင်ငံရေး၌ အထင်ရှားဆုံးဖြစ်သည့် ဆူကာနိုကွယ်လွန်ပြီးနောက် ကာလရှည် မှေးမှိန်သွားခဲ့သည့် အင်ဒိုနီရှားအမျိုးသားပါတီ PNI အား ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်အသက်သွင်းခဲ့သည်။ သို့သော် ဆူကာမာဝတီ၏ PNI Soepeni ဟု ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းသည့် ပါတီသည် ညံ့ဖျင်းသည့် စွမ်းဆောင်ရည်တို့ကိုသာ ပြသနိုင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၉ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဆန္ဒမဲ ၀ ဒသမ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရရှိခဲ့သည်။ ပါတီ၏အမည်ကို PNI Marhaenisme ဟု ထပ်မံပြောင်းလဲခဲ့သော်လည်း ၂၀၀၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါလီမန်အမတ် တစ်နေရာသာ ရရှိခဲ့သည်။ နောက်ငါးနှစ်အကြာတွင် ပါတီသည် အင်အားချိနဲ့ကြောင်း ပြသမှုများအပြီး၌ ၎င်း၏တစ်ခုတည်းသော အမတ်နေရာကိုပင် ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှစ၍ ဆူကာမာဝတီသည် နိုင်ငံရေးရေးလောကကို ကျောခိုင်းခဲ့သည်။
၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အကျဉ်းကျခံနေရသော အစွန်းရောက်မွတ်ဆလင် ဘာသာရေးဆရာ ရက်ဇစ် ရှီဟတ်အား ဆူကာနိုနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတော်အယူဝါဒ ပန်ကာဆီလာကို စော်ကားသည်ဟု စွပ်စွဲကာ ရဲတပ်ဖွဲ့ထံ တိုင်ကြားသောအခါ ဆူကာမာဝတီနှင့် ဘာသာရေးအခြေခံဝါဒီများနှင့် ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ညစ်ညမ်းရုပ်ပုံကိစ္စအား စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီးနောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ရက်ဇစ် ရှီဟတ်လည်း နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ပြေးသွားသဖြင့် ယင်းအမှုကို ရုတ်သိမ်းခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ဖက်ရှင်ပွဲတစ်ခု၌ အစ္စလာမ့်ဟီဂျပ်ကို စော်ကားရန် တောင်းဆိုသည်ဟု ယူဆရသည့် ကဗျာတစ်ပုဒ်ရွတ်ဆိုသည်ဟု ရှေးရိုးစွဲမွတ်စလင်အုပ်စုများက ဆူကာမာဝတီအား ဘာသာရေးစော်ကားမှုဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ ထံ တိုင်ကြားခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် တောင်းပန်ပြီး မာနထောင်လွှားသည့် မွတ်စလင်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရသည်။ ဖောက်ပြန်ရေးသမား ဆူကာမာဝတီ၏ အစ္စလာမ်ဘာသာမှ ယခုကဲ့သို့ နှုတ်ထွက်ခြင်းမှာ မွတ်စလင်များအနေဖြင့် စိတ်ပူစရာပင် မလိုတော့သည့်အတွက် ကျေးဇူးတင်သင့်ကြောင်း ရက်ဇစ်ရှီဟတ်၏ ဥပဒေအကျိုးဆောင်များနှင့် ရှေးရိုးစွဲအစ္စလာမ်မစ်လှုပ်ရှားသူများက ထင်မြင်ချက်ပေးသည်။ ဆူကာမာဝတီကိုလည်း နှုတ်ဆက်ပါကြောင်း၊ သူ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း အလ္လာဟ် အရှင်မြတ်က တရားမျှတစွာ လက်တုံ့ပြန်ပါရန်ကိုလည်း ဆုတောင်းခဲ့သည်။ သို့သော် နိုင်ငံ၏ဒုတိယအကြီးဆုံးအစ္စလာမ်မစ်အုပ်စုဖြစ်သည့် မိုဟာမက်ဒီယာမှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဖြစ်သူကမူ သာမန်ပုဂ္ဂိုလ်ရေးကိစ္စဖြစ်သောကြောင့် မွတ်စလင်များအနေဖြင့် အလွန်အကျူးတုံ့ပြန်ခြင်း မပြုရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
ဆူကာမာဝတီ၏ ဘာသာပြောင်းခြင်း အခမ်းအနားကို ဟိန္ဒူဘာသာဝင်အများစု နေထိုင်ရာဖြစ်သည့် ဘာလီအပန်းဖြေကျွန်းတွင် ကိုယ်တိုင် ဘာလီဟိန္ဒူဘာသာဝင်ဖြစ်သည့် အဖွားဖြစ်သူ၏ နေအိမ်၌ ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ အခမ်းအနားကို ဆူကာမာဝတီ၏သား မိုဟာမက် ပူထရာ အယ်ဟာဒစ်တက်ရောက်သည်ကို မြင်တွေ့ရပြီး ပီကာလန် ခေါ် ဘာလီလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များက တင်းကြပ်စွာစောင့်ကြပ်ပေးခဲ့သည်။