ဩဇာကြီးမားသည့် မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခြင်းမရှိသော အစ္စရေး၏ ဂါဇာဒေသ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဟု စွပ်စွဲထားချက်များ (ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး)

 721

လင်းမြတ် (NP News) - မေ ၂၂

လွန်ခဲ့တဲ့ (၇၅) နှစ်ခန့် ၁၉၄၇ ဒီဇင်ဘာ (၃၁)ရက်နေ့က ဟာကနာရ်ဇီရွတ်နစ်တွေ စတင်ခဲ့တဲ့ ကြီးမားတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုမှာ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများစွာ သေကျေခဲ့ရပြီးကတည်းက ထင်ရှားစွာစခဲ့တဲ့ အစ္စရေးနဲ့ပါ လက်စတိုင်းရဲ့ မကျေမမေ့ နိုင်တဲ့တိုက်ခိုက်မှုတွေကနေအစပြုလို့ ၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလ (၁၅) ရက်နေ့တိုင်းကို အထိမ်း အမှတ်နေ့ Nakba အဖြစ်နဲ့ အစ္စရေးတို့ကို ပါလက်စတိုင်းတို့ဟာ အမှတ်ရနေခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ (၇)ရက်နေ့မှာတော့ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ ပါလက်စတိုင်းအခြေစိုက် ဟားမတ်စ်တို့ရဲ့ အစ္စရေးတို့အပေါ် အလစ်အငိုက်ယူတိုက်ခိုက်မှုမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ (၂၂)နေ့အထိစာရင်းများအရ ခန့်မှန်း အစ္စရေးနိုင်ငံ သား (၁၁၃၉) ဦးသေဆုံးကာ (၈၇၃၀) ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး အဆောက်အအုံတွေ ပျက်စီးခဲ့ရာက နေတစ်ဆင့် ကြီးထွားလာတဲ့ အစ္စရေးရဲ့လက်စားချေ စစ်ဆင်ရေးဟာ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ နာရီနဲ့အမျှ အရှိန်မြင့်လို့ လာပါတော့တယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ငွေကြေး၊ စစ်ရေးကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းမှုနဲ့ အဆင့်မြင့်စစ်လက်နက် အထောက် အပံ့တွေနဲ့အတူ အစ္စရေးရဲ့ ဟားမတ်စ်တို့အပေါ် လက်တုံ့ပြန်မှုကနေ နိုင်ငံတကာ စစ်ဥပဒေတွေကိုကျော်လွန်ပြီး သက်ရှိ အပစ်မဲ့ပါလက်စတိုင်းလူသားတွေတည်ရှိနေမှုကို လျစ်လျူရှုကာ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ တစ်ခုလုံးကို အဆင်အခြင်မဲ့ Ground Zero ဖြစ် အောင်ဖျက်ဆီးပစ်တဲ့အဖြစ်မျိုး ရက်စက်စွာ အသွင်ကူးပြောင်းလာပါတော့တယ်။

အပြစ်မဲ့ ပါလက်စတိုင်းပြည်သူများ၏ ဆုံးရှုံးမှုများ
၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ (၂၂)ရက်နေ့အထိ စာရင်းတွေအရ ပါလက်စတိုင်းဘက်မှာလည်းပဲက လေးသူငယ် (၁၃၀ဝဝ)ကျော်အပါအဝင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံသား (၃၂၀၇၀)ဦးသေဆုံးခဲ့ကာ ကလေး (၈၀ဝဝ) ကျော်အပါအဝင် လူပေါင်း (၄၀ဝဝဝ)ခန့် ပျောက်ဆုံးနေပြီး ကလေး (၈၆၆၃) ဦးအပါအဝင် (၇၄၂၉၈)ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။ ပါလက် စတိုင်း West Bank ထဲမှာလည်းပဲ ပါလက်စတိုင်း ကလေး သူငယ် (၁၁၆) ဦးအပါအဝင် (၄၄၂) ဦးသေဆုံးကာ (၄၆၅၀) ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။

အိုးအိမ်ပေါင်း (၃၆၀ဝဝဝ)ကျော်၊ ကျောင်း တွေအပါအဝင် ပညာရေးဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မူအ ဆောက်အအုံပေါင်း (၃၉၂)ခု၊ ဘာသာရေးနဲ့ ဝတ်ပြုမှုဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံ(၂၆၇)ခုနဲ့ ဆေးရုံတွေလည်း ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ ကျန်ရှိတဲ့ ဆေးရုံပေါင်း (၃၅) ရုံမှာလည်း ဆေးဝါးနဲ့ကိရိယာ ပြတ်လပ်မှုနဲ့အတူ ရာနှုန်းပြည့်ဆေးဝါးဝန်ဆောင်မှုတွေ မပေးနိုင်တာနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ လူသားတို့ရပ်တည်မှုအတွက် အဓိကသွေးကြောမှာ ရေနဲ့အစားအစာဖြစ်ပြီး ပါလက်စတိုင်းဒေသ တစ်ခုလုံးရဲ့ မြေအောက်ရေတွင်း (၈၃) ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ပင်မမုန့် ဖုတ်ရုံကြီး (၁၁) ရုံမှာ အစ္စရေးစစ်တပ်တွေရဲ့ အလုံးစုံ ဖျက်ဆီးခြင်းကိုခံရကာ ဒေသတစ်ခုလုံး အငတ်ဘေးထဲကို သွတ်သွင်းခံခဲ့ရပါတယ်။ အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရရင် ပါလက်စ တိုင်းဒေသတစ်ခုလုံးရဲ့လူဦးရေဟာ (၂.၃)သန်းခန့်ရှိပြီး လူဦးရေရဲ့(၄၇) ရာခိုင်နှုန်းဟာ ကလေးသူငယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့အခြေအနေမှာ လူဦးရေစုစုပေါင်းရဲ့ (၈၅) ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ သေကျေကွဲပြား ပျောက်ဆုံးထွက်ပြေးနဲ့ စစ်တမ်း ကောက်မရလောက်အောင် Displaced ဖြစ်ခဲ့ရပြီး အစ္စရေးစစ်တပ်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုအရှိန်ဟာလည်း မြင့်မားနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး (၆) လအတွင်း ပြည်တွင်း ပြည်ပနိုင်ငံအစုံမှာ သတင်းထောက်တွေထဲမှ သတ် ဖြတ်ခံရသူ (၁၄၀)ဦး၊ ဒဏ်ရာရသူ(၁၆)ဦး၊ ပျောက် ဆုံးနေသူ (၄)ဦးနဲ့ အစ္စရေးစစ်တပ်ရဲ့ ဖမ်းဆီးခြင်းခံရပြီး ပြန်လည် မလွတ်မြောက် သေးသူ (၂၅)ဦးရှိနေပါတယ်။ ဒါ့ပြင့် UN Aids အစီအစဉ်အောက်မှ နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ လုပ်အားပေး (၁၀ဝ) ကျော် အသတ်ဖြတ် ခံခဲ့ရပါတယ်။

လုပ်အားပေး ဆရာဝန်အချို့၏ဂါဇာဒေသမှ ကိုယ်တွေ့ဖြစ်ရပ်များ
ဂါဇာဒေသမှာ လူအခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဆေးဝါကုသမှုလုပ်အားပေးနေစဉ် စစ်ပွဲပြင်းထန် လာလို့အစ္စရေး နယ်စပ်ကနေ ပြန်လည်ဝင်ရောက်စဉ် အစ္စရေးအာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းကာ ထောင်အတွင်းစစ်ဆေးခံရပြီးမှ လွတ်မြောက်လာတဲ့ လုပ်အားပေးဆရာဝန်တချို့ရဲ့ ပြောပြချက်တွေ ဟာ ဝမ်းနည်းအံ့ဩလောက်ဖွယ် ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ဂါဇာကို စတင်ဝင်ရောက်လာတဲ့ ပထမလပိုင်းအနည်းငယ်သာ ဟားမတ်စ်စစ်သွေး ကြွေးနဲ့ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုတွေရှိခဲ့ပြီး ကျန်လတွေကစတင်ကာ အစ္စရေးရဲ့ မြေပြင် တပ်ဖွဲ့ တွေနဲ့ မြင်မြင်သမျှ အသက်အရွယ်မရွေး ပါလက်စ တိုင်းအပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို အလုံးစုံ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်တာ၊ မြေပြင်မှ အဆောက် အအုံတွေရဲ့ တည်နေရာကို သတင်းပေးပို့ကာ လေကြောင်းဖြင့် ဗုံးကျဲတိုက် ခိုက်ဖြိုချတာတွေကို သွေးအေးအေးနဲ့ တစ်လက်မ မကျန် အမှုန်ခြေပြာချပြီး ရှေ့ဆက်တိုးခဲ့ရာ အခုဆိုရင် မြို့တော်ရာဖာကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးဖို့ ခြေလှမ်းစ တင်ခဲ့ပါပြီ။ အစ္စရေးမြေပြင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေသာမက နိုင်ငံတကာမှ ရောက်ရှိနေတဲ့ စစ်ပွဲသတင်းထောက်တွေ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ တခြားလုပ်အားပေးတွေ၊ ကြက်ခြေနီတွေ၊ ဆရာဝန်ရာနဲ့ချီ ထောင်ဂဏန်း နီးပါးကို တစ်ပါတည်း သတ်ဖြတ် အစဖျောက်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီလိုမျိုး အစ္စရေးစစ်တပ်ရဲ့ လူမျိုးတုံး ဆန်ဆန် သတ်ဖြတ်မှုတွေထဲမှာ အစ္စရေးစစ်တပ်က ပါလက်စတိုင်း ဒေသခံ အများစုအပါအဝင် တခြားစိစစ်မရတဲ့ လူသားရုပ်အလောင်းပေါင်း (၉၀ဝဝ) ကျော် တစ်သောင်းနီးပါး အစု လိုက်အပြုံလိုက်မြှုပ် နှံထားတဲ့နေရာနဲ့ အဆိုပါလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု အထောက်အထားကြီးဟာ စစ်တွင်းနဲ့ ဒေသတွင်း မီဒီယာတွေကြားမှာ တစ်နေ့တခြား ပျံ့နှံ့လာပြီး အင်အားကြီးနိုင်ငံအစိုးရတွေရဲ့ နည်းမျိုးစုံနဲ့ခြိမ်းခြောက် တားဆီး ဟန့်တားမှု၊ နာမည်ဩဇာကြီးမားတဲ့မီဒီယာ ကြီးတွေရဲ့ မသိကျိုးကျွံပြုမှုတွေကို ခံနေရစဉ် တခြား မွတ်စလင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် အိုင်စီစီက အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ခြိမ်းခြောက် ဖိအားပေးမှုကြား ကပင်အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ရာ ဟုကို လူမျိုး တုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ တရားစွဲချက်တင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီက မှတစ်ဆင့် အိုင်စီစီနဲ့ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု စိစစ်ရေးမြေပြင်အဖွဲ့တွေက ကုလကနေ တစ်ဆင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ အဆိုပါလူမျိုး တုံးသတ်ဖြတ်မှု အထောက်အထားနေရာတွေကို သွားရောက်စစ်ဆေး ရှာဖွေဖော်ထုတ်ခွင့်တောင်းဆိုမှုနဲ့အတူ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ နေ့ချင်းညချင်း ပါလက်စတိုင်းဒေသထဲကိုဝင်ရောက်ကာ အစ္စရေး မြေပြင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ပူပေါင်းခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီနောက် အမေရိကန်နိုင်ငံကဦးဆောင်ပြီး ပါလက်စတိုင်းမှာ ဟားမတ်စ်ရှိနေတာ၊ မလုံခြုံတာတွေကြောင့် စစ်ပွဲအထောက်အပံ့တွေကို ကုန်း လမ်းမှပေးပို့ရန်မသင့်တော်သေးဘဲ နိုင်ငံတကာတပ်မတော်လေယာဉ်တွေကို လူသား ချင်းဆိုင်ရာ အထောက်ပံ့တွေကို လေကြောင်းမှသာ လေထီးတွေနဲ့ ကျဲချဖို့အကြံပြုခဲ့ပြီး အဲဒီလို အစားအသောက်၊ ဆေး ဝါးတွေကျဲချစဉ် ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေ အစားအစာ ဆေးဝါးလိုက်လံကောက်ယူစဉ်မှာပင် အဖိတ်အစဉ် ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ရပြန်ပါတယ်။ အဲဒီနောက် အမေရိကန် အစိုးရမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လဆန်းမှာ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ ဝင်တွေအနေနဲ့ ပါလက်စတိုင်းဒေသကို လူသားချင်းဆိုင်ရာအထောက်အကူတွေ ပေးရန်အလို့ငှာ ရေလမ်းမှပေးပို့တာ ဟာ အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်မယ်ဆိုကာ ယာယီဆိပ်ခံဆောက်ဖို့ ဂါဇာကမ်းခြေတည်နေရာတစ်ခုကို ထုတ်ပြန်လာပါတော့ တယ်။ အံ့ဩစရာမှာ အဲဒီသတင်းထုတ်ပြန်ပြီး ၃ ရက် နဲ့ ၄ ရက်အတွင်း အမေရိကန်စစ်တပ်ကိုယ်တိုင် မလုံ ခြုံသေးကြောင်းပြောထားတဲ့ ပါလက်စတိုင်းဒေသတွေ ဖြစ်လို့ အမေရိကန်စစ်တပ် လမ်းတံတားဆောက် လုပ်ရေး အတွက် အင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ မြေတူ၊ မြေသယ်၊ ဝန်ချီစက်အစုံဟာ ကုန်းလမ်းကနေ တဖွဲဖွဲ မောင်းဝင်ရောက်ရှိလာပါတော့တယ်။ အဲဒီနောက် အဆိုပါယာယီဆိပ်ခံဆောက်မယ့်တည်နေ ရာဟာ အထက်ပါ အစ္စရေးစစ်တပ်မှ ပါလက်စတိုင်း လူသား ရုပ်အလောင်း သောင်းဂဏန်းနီးပါး အစု လိုက်အပြုံလိုက် မြှုပ်နှံထားကြောင်း စွပ်စွဲခံနေရာနဲ့ အနီးဆုံးကမ်းခြေဖြစ်ပြီး ဆိပ်ခံမှမြို့တွေကိုချိတ် ဆက်ရန် ယာယီ မြေသားလမ်းတည်ဆောက်မှု Foundation အတွက် မြေသားကိုမူ အစွပ်စွဲခံနေရာမှ နေ့ညမပြတ် စတင်တူးဖော်ပြီး လမ်းအောက်ဆုံးခံ Foundation မြေသားများအဖြစ် စတင် မြှုပ်နှံမူပြုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှစလို့ အိုင်စီစီနဲ့ နိုင်ငံတကာ လူအခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့တောင်းဆိုမှုတွေကို အစ္စရေးနဲ့ အမေရိကန်အစိုးရတို့ဟာ နှုတ်ဆိတ်နေခဲ့ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံအစိုးရကမူ ကာကွယ်ပြောဆိုခဲ့ ပါတယ်။ အဆိုပါအတော အတွင်း အမေရိကန် လွှတ်တော်အမတ်တချို့က အစ္စရေးရဲ့လုပ်ရပ်တွေဟာ မှန်ကန်ကြောင်းနဲ့ တချို့က ပါလက်စတိုင်း ပြည်သူတွေကို လူတွေမဟုတ်ဘူး တိရစ္ဆာန်တွေလို့တောင် ရင်နင့် ဖွယ်သုံးနှုန်းလာပါတယ်။ အဲဒီလို နှုတ်ဆိတ် အချိန်ဆွဲ မှု နှစ်လကြာတဲ့အခါမှာတော့ အမေရိကန်စစ်တပ်ဟာ ဂါဇာကမ်းခြေက ယာယီဆိပ်ခံမှာ ရာခိုင်နှုန်းတစ်ခု အထိပြီးစီးနေပြီး မကြာခင် အသုံးပြုနိုင်တော့မှာဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာလူအခွင့်အရေးကျွမ်း ကျင်သူတွေရဲ့ ခန့်မှန်းချက်တွေအရ အမေရိကန်စစ်တပ်ရဲ့အစီအစဉ်အရ အဲဒီဆိပ်ခံကို လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့ စတင်အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း ကြေညာပြီးချိန်နဲ့ တစ်ဆက်တည်း အိုင်စီစီနဲ့ အချက်အလက်ရှာဖွေ စုံစမ်းရေး ပညာရှင်တွေကို ပေးဝင်လောက်မှာဖြစ်ပြီး အစွပ်စွဲခံတည် နေရာမှာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ အထောက် အထားတွေ ရှာဖွေရရှိနိုင်ဖို့မျှော်လင့်ချက်မှာ မရှိတော့သလောက် နည်းပါးလာမယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ အခုမေလထဲမှာ အမေရိကန်က အစ္စရေးကို စစ်လက်နက်ထောက်ပံ့မှုရပ်ဆိုင်းကြောင်း ကြေညာချက်ဟာလည်း နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေး စာမျက်နှာမှာ ချိန်ခွင့်လျှာညှိခြင်းသက်သက်သာဖြစ်ပြီး အဆိုပါ စစ်ဘက်အထောက်အပံ့တွေဟာ ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေထံ ခေါင်းစဉ်သာ ပြောင်းပြီး ဆက်လက်ပေးပို့သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။

စာရေးသူရရှိလိုက်သော သင်ခန်းစာ
အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေမထောက်ခံတဲ့ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံငယ်လေးတစ်ခုမှာ သူ့နိုင်ငံ ထဲကို တရားမဝင်ကျူးကျော်ခိုလုံသူတွေက ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေကို လက်နက်နဲ့ တိုက်ခိုက်အကြမ်းဖက်လို့ ပြန်လည်တုံ့ ပြန်ရတဲ့စစ်ဆင်ရေးမှာ ကျူးကျော်သူ အကြမ်းဖက်သမား (၁၀)ဦးခန့် အ ဖိတ်အစဉ်ဖြစ်ခဲ့တာကို ကျူးကျော်ခံနိုင်ငံက အပြစ်မဲ့ ခိုလှုံသူတွေကိုသတ်ဖြတ်ကြောင်းခေါင်းစဉ်နဲ့ စွပ်စွဲခံရကာ တရားစွဲခံထိခဲ့လို့ တိုင်းပြည်ခေါင်းဆောင် တွေက အစိုးရနှစ်ဆက်တိုင်အောင် အိုင်စီဂျေမှာ အရှက်ရစွာ တရားရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။ အင် အားကြီးနိုင်ငံတွေ ထောက်ခံမှုရထားတဲ့ နိုင်ငံကျတော့ သူများနိုင်ငံကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးပြီး လူ သိန်းနဲ့သောင်းနဲ့ချီကာ လူသားမဆန်စွာ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ဆက်လက်ကျူးလွန်နေတာတောင် သာမန်စစ်ဆင်ရေးပါဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ် အောက်မှာ ငွေကြေးလက်နက်အထောက်အပံ့အပြင် အလောင်းပါ ကူဖျောက်ပေးကြသေးတယ်။ ဒါကြောင့် အဖွဲ့ အစည်းအခြေခံပြီး မုန်းသူ ပြည်တွင်း အင်အားစု တွေအနေနဲ့ နိုင်ငံအရေးအတွက် နိုင်ငံ့အရေးကို ချခင်း မစတေးသင့် ကြောင်း မှတ်သား သင်ခန်းစာယူ ဝေမျှလိုက်ပါတယ်။

zawgyi version
ဩဇာႀကီးမားသည့္ မီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပျခင္းမရွိေသာ အစၥေရး၏
ဂါဇာေဒသ ပါလက္စတိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားအေပၚ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈဟု စြပ္စြဲထားခ်က္မ်ား (ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး)
လင္းျမတ္ (NP News) - ေမ ၂၂

လြန္ခဲ့တဲ့ (၇၅) ႏွစ္ခန႔္ ၁၉၄၇ ဒီဇင္ဘာ (၃၁)ရက္ေန႔က ဟာကနာရ္ဇီ႐ြတ္နစ္ေတြ စတင္ခဲ့တဲ့ ႀကီးမားတဲ့ တိုက္ခိုက္မႈမွာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ပါလက္စတိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားစြာ ေသေက်ခဲ့ရၿပီးကတည္းက ထင္ရွားစြာစခဲ့တဲ့ အစၥေရးနဲ႔ပါ လက္စတိုင္းရဲ႕ မေက်မေမ့ ႏိုင္တဲ့တိုက္ခိုက္မႈေတြကေနအစျပဳလို႔ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔တိုင္းကို အထိမ္း အမွတ္ေန႔ Nakba အျဖစ္နဲ႔ အစၥေရးတို႔ကို ပါလက္စတိုင္းတို႔ဟာ အမွတ္ရေနခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၂၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ (၇)ရက္ေန႔မွာေတာ့ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ေဒသရွိ ပါလက္စတိုင္းအေျခစိုက္ ဟားမတ္စ္တို႔ရဲ႕ အစၥေရးတို႔အေပၚ အလစ္အငိုက္ယူတိုက္ခိုက္မႈမွာ ၂၀၂၄ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၂)ေန႔အထိစာရင္းမ်ားအရ ခန႔္မွန္း အစၥေရးႏိုင္ငံ သား (၁၁၃၉) ဦးေသဆုံးကာ (၈၇၃၀) ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး အေဆာက္အအုံေတြ ပ်က္စီးခဲ့ရာက ေနတစ္ဆင့္ ႀကီးထြားလာတဲ့ အစၥေရးရဲ႕လက္စားေခ် စစ္ဆင္ေရးဟာ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ေဒသမွာ နာရီနဲ႔အမွ် အရွိန္ျမင့္လို႔ လာပါေတာ့တယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေငြေၾကး၊ စစ္ေရးကာကြယ္ေရးပူးေပါင္းမႈနဲ႔ အဆင့္ျမင့္စစ္လက္နက္ အေထာက္ အပံ့ေတြနဲ႔အတူ အစၥေရးရဲ႕ ဟားမတ္စ္တို႔အေပၚ လက္တုံ႔ျပန္မႈကေန ႏိုင္ငံတကာ စစ္ဥပေဒေတြကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး သက္ရွိ အပစ္မဲ့ပါလက္စတိုင္းလူသားေတြတည္ရွိေနမႈကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ေဒသ တစ္ခုလုံးကို အဆင္အျခင္မဲ့ Ground Zero ျဖစ္ ေအာင္ဖ်က္ဆီးပစ္တဲ့အျဖစ္မ်ိဳး ရက္စက္စြာ အသြင္ကူးေျပာင္းလာပါေတာ့တယ္။

အျပစ္မဲ့ ပါလက္စတိုင္းျပည္သူမ်ား၏ ဆုံးရႈံးမႈမ်ား
၂၀၂၄ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၂)ရက္ေန႔အထိ စာရင္းေတြအရ ပါလက္စတိုင္းဘက္မွာလည္းပဲက ေလးသူငယ္ (၁၃၀ဝဝ)ေက်ာ္အပါအဝင္ ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံသား (၃၂၀၇၀)ဦးေသဆုံးခဲ့ကာ ကေလး (၈၀ဝဝ) ေက်ာ္အပါအဝင္ လူေပါင္း (၄၀ဝဝဝ)ခန႔္ ေပ်ာက္ဆုံးေနၿပီး ကေလး (၈၆၆၃) ဦးအပါအဝင္ (၇၄၂၉၈)ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ပါလက္ စတိုင္း West Bank ထဲမွာလည္းပဲ ပါလက္စတိုင္း ကေလး သူငယ္ (၁၁၆) ဦးအပါအဝင္ (၄၄၂) ဦးေသဆုံးကာ (၄၆၅၀) ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။

အိုးအိမ္ေပါင္း (၃၆၀ဝဝဝ)ေက်ာ္၊ ေက်ာင္း ေတြအပါအဝင္ ပညာေရးဆိုင္ရာဝန္ေဆာင္မူအ ေဆာက္အအုံေပါင္း (၃၉၂)ခု၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ဝတ္ျပဳမႈဆိုင္ရာ အေဆာက္အအုံ(၂၆၇)ခုနဲ႔ ေဆး႐ုံေတြလည္း ပ်က္စီးဆုံးရႈံးခဲ့ရပါတယ္။ က်န္ရွိတဲ့ ေဆး႐ုံေပါင္း (၃၅) ႐ုံမွာလည္း ေဆးဝါးနဲ႔ကိရိယာ ျပတ္လပ္မႈနဲ႔အတူ ရာႏႈန္းျပည့္ေဆးဝါးဝန္ေဆာင္မႈေတြ မေပးႏိုင္တာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ လူသားတို႔ရပ္တည္မႈအတြက္ အဓိကေသြးေၾကာမွာ ေရနဲ႔အစားအစာျဖစ္ၿပီး ပါလက္စတိုင္းေဒသ တစ္ခုလုံးရဲ႕ ေျမေအာက္ေရတြင္း (၈၃) ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ပင္မမုန႔္ ဖုတ္႐ုံႀကီး (၁၁) ႐ုံမွာ အစၥေရးစစ္တပ္ေတြရဲ႕ အလုံးစုံ ဖ်က္ဆီးျခင္းကိုခံရကာ ေဒသတစ္ခုလုံး အငတ္ေဘးထဲကို သြတ္သြင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရရင္ ပါလက္စ တိုင္းေဒသတစ္ခုလုံးရဲ႕လူဦးေရဟာ (၂.၃)သန္းခန႔္ရွိၿပီး လူဦးေရရဲ႕(၄၇) ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ကေလးသူငယ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔အေျခအေနမွာ လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ (၈၅) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေသေက်ကြဲျပား ေပ်ာက္ဆုံးထြက္ေျပးနဲ႔ စစ္တမ္း ေကာက္မရေလာက္ေအာင္ Displaced ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အစၥေရးစစ္တပ္ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈအရွိန္ဟာလည္း ျမင့္မားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး (၆) လအတြင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပႏိုင္ငံအစုံမွာ သတင္းေထာက္ေတြထဲမွ သတ္ ျဖတ္ခံရသူ (၁၄၀)ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူ(၁၆)ဦး၊ ေပ်ာက္ ဆုံးေနသူ (၄)ဦးနဲ႔ အစၥေရးစစ္တပ္ရဲ႕ ဖမ္းဆီးျခင္းခံရၿပီး ျပန္လည္ မလြတ္ေျမာက္ ေသးသူ (၂၅)ဦးရွိေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင့္ UN Aids အစီအစဥ္ေအာက္မွ ႏိုင္ငံေပါင္းစုံမွ လုပ္အားေပး (၁၀ဝ) ေက်ာ္ အသတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ရပါတယ္။

လုပ္အားေပး ဆရာဝန္အခ်ိဳ႕၏ဂါဇာေဒသမွ ကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္ရပ္မ်ား
ဂါဇာေဒသမွာ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဆးဝါကုသမႈလုပ္အားေပးေနစဥ္ စစ္ပြဲျပင္းထန္ လာလို႔အစၥေရး နယ္စပ္ကေန ျပန္လည္ဝင္ေရာက္စဥ္ အစၥေရးအာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းကာ ေထာင္အတြင္းစစ္ေဆးခံရၿပီးမွ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ လုပ္အားေပးဆရာဝန္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ေတြ ဟာ ဝမ္းနည္းအံ့ဩေလာက္ဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

အစၥေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြ ဂါဇာကို စတင္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ပထမလပိုင္းအနည္းငယ္သာ ဟားမတ္စ္စစ္ေသြး ေႂကြးနဲ႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္မႈေတြရွိခဲ့ၿပီး က်န္လေတြကစတင္ကာ အစၥေရးရဲ႕ ေျမျပင္ တပ္ဖြဲ႕ ေတြနဲ႔ ျမင္ျမင္သမွ် အသက္အ႐ြယ္မေ႐ြး ပါလက္စ တိုင္းအျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြကို အလုံးစုံ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္တာ၊ ေျမျပင္မွ အေဆာက္ အအုံေတြရဲ႕ တည္ေနရာကို သတင္းေပးပို႔ကာ ေလေၾကာင္းျဖင့္ ဗုံးက်ဲတိုက္ ခိုက္ၿဖိဳခ်တာေတြကို ေသြးေအးေအးနဲ႔ တစ္လက္မ မက်န္ အမႈန္ေျချပာခ်ၿပီး ေရွ႕ဆက္တိုးခဲ့ရာ အခုဆိုရင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ရာဖာကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးဖို႔ ေျခလွမ္းစ တင္ခဲ့ပါၿပီ။ အစၥေရးေျမျပင္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြဟာ ပါလက္စတိုင္းျပည္သူေတြသာမက ႏိုင္ငံတကာမွ ေရာက္ရွိေနတဲ့ စစ္ပြဲသတင္းေထာက္ေတြ၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ တျခားလုပ္အားေပးေတြ၊ ၾကက္ေျခနီေတြ၊ ဆရာဝန္ရာနဲ႔ခ်ီ ေထာင္ဂဏန္း နီးပါးကို တစ္ပါတည္း သတ္ျဖတ္ အစေဖ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီလိုမ်ိဳး အစၥေရးစစ္တပ္ရဲ႕ လူမ်ိဳးတုံး ဆန္ဆန္ သတ္ျဖတ္မႈေတြထဲမွာ အစၥေရးစစ္တပ္က ပါလက္စတိုင္း ေဒသခံ အမ်ားစုအပါအဝင္ တျခားစိစစ္မရတဲ့ လူသား႐ုပ္အေလာင္းေပါင္း (၉၀ဝဝ) ေက်ာ္ တစ္ေသာင္းနီးပါး အစု လိုက္အၿပဳံလိုက္ျမႇဳပ္ ႏွံထားတဲ့ေနရာနဲ႔ အဆိုပါလူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ အေထာက္အထားႀကီးဟာ စစ္တြင္းနဲ႔ ေဒသတြင္း မီဒီယာေတြၾကားမွာ တစ္ေန႔တျခား ပ်ံ႕ႏွံ႔လာၿပီး အင္အားႀကီးႏိုင္ငံအစိုးရေတြရဲ႕ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ၿခိမ္းေျခာက္ တားဆီး ဟန႔္တားမႈ၊ နာမည္ဩဇာႀကီးမားတဲ့မီဒီယာ ႀကီးေတြရဲ႕ မသိက်ိဳးကြၽံျပဳမႈေတြကို ခံေနရစဥ္ တျခား မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ အိုင္စီစီက အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္ ဖိအားေပးမႈၾကား ကပင္အစၥေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနတန္ရာ ဟုကို လူမ်ိဳး တုံးသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ တရားစြဲခ်က္တင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက မွတစ္ဆင့္ အိုင္စီစီနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ စိစစ္ေရးေျမျပင္အဖြဲ႕ေတြက ကုလကေန တစ္ဆင့္ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ေဒသရွိ အဆိုပါလူမ်ိဳး တုံးသတ္ျဖတ္မႈ အေထာက္အထားေနရာေတြကို သြားေရာက္စစ္ေဆး ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ခြင့္ေတာင္းဆိုမႈနဲ႔အတူ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ပါလက္စတိုင္းေဒသထဲကိုဝင္ေရာက္ကာ အစၥေရး ေျမျပင္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ ပူေပါင္းခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကဦးေဆာင္ၿပီး ပါလက္စတိုင္းမွာ ဟားမတ္စ္ရွိေနတာ၊ မလုံၿခဳံတာေတြေၾကာင့္ စစ္ပြဲအေထာက္အပံ့ေတြကို ကုန္း လမ္းမွေပးပို႔ရန္မသင့္ေတာ္ေသးဘဲ ႏိုင္ငံတကာတပ္မေတာ္ေလယာဥ္ေတြကို လူသား ခ်င္းဆိုင္ရာ အေထာက္ပံ့ေတြကို ေလေၾကာင္းမွသာ ေလထီးေတြနဲ႔ က်ဲခ်ဖို႔အႀကံျပဳခဲ့ၿပီး အဲဒီလို အစားအေသာက္၊ ေဆး ဝါးေတြက်ဲခ်စဥ္ ပါလက္စတိုင္းျပည္သူေတြ အစားအစာ ေဆးဝါးလိုက္လံေကာက္ယူစဥ္မွာပင္ အဖိတ္အစဥ္ ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ အေမရိကန္ အစိုးရမွာ ၂၀၂၄ ခုႏွစ္ မတ္လဆန္းမွာ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ ဝင္ေတြအေနနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းေဒသကို လူသားခ်င္းဆိုင္ရာအေထာက္အကူေတြ ေပးရန္အလို႔ငွာ ေရလမ္းမွေပးပို႔တာ ဟာ အသင့္ေတာ္ဆုံးျဖစ္မယ္ဆိုကာ ယာယီဆိပ္ခံေဆာက္ဖို႔ ဂါဇာကမ္းေျခတည္ေနရာတစ္ခုကို ထုတ္ျပန္လာပါေတာ့ တယ္။ အံ့ဩစရာမွာ အဲဒီသတင္းထုတ္ျပန္ၿပီး ၃ ရက္ နဲ႔ ၄ ရက္အတြင္း အေမရိကန္စစ္တပ္ကိုယ္တိုင္ မလုံ ၿခဳံေသးေၾကာင္းေျပာထားတဲ့ ပါလက္စတိုင္းေဒသေတြ ျဖစ္လို႔ အေမရိကန္စစ္တပ္ လမ္းတံတားေဆာက္ လုပ္ေရး အတြက္ အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ေျမတူ၊ ေျမသယ္၊ ဝန္ခ်ီစက္အစုံဟာ ကုန္းလမ္းကေန တဖြဲဖြဲ ေမာင္းဝင္ေရာက္ရွိလာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ အဆိုပါယာယီဆိပ္ခံေဆာက္မယ့္တည္ေန ရာဟာ အထက္ပါ အစၥေရးစစ္တပ္မွ ပါလက္စတိုင္း လူသား ႐ုပ္အေလာင္း ေသာင္းဂဏန္းနီးပါး အစု လိုက္အၿပဳံလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံထားေၾကာင္း စြပ္စြဲခံေနရာနဲ႔ အနီးဆုံးကမ္းေျချဖစ္ၿပီး ဆိပ္ခံမွၿမိဳ႕ေတြကိုခ်ိတ္ ဆက္ရန္ ယာယီ ေျမသားလမ္းတည္ေဆာက္မႈ Foundation အတြက္ ေျမသားကိုမူ အစြပ္စြဲခံေနရာမွ ေန႔ညမျပတ္ စတင္တူးေဖာ္ၿပီး လမ္းေအာက္ဆုံးခံ Foundation ေျမသားမ်ားအျဖစ္ စတင္ ျမႇဳပ္ႏွံမူျပဳတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွစလို႔ အိုင္စီစီနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူအခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈေတြကို အစၥေရးနဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရတို႔ဟာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ၿပီး ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအစိုးရကမူ ကာကြယ္ေျပာဆိုခဲ့ ပါတယ္။ အဆိုပါအေတာ အတြင္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တခ်ိဳ႕က အစၥေရးရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြဟာ မွန္ကန္ေၾကာင္းနဲ႔ တခ်ိဳ႕က ပါလက္စတိုင္း ျပည္သူေတြကို လူေတြမဟုတ္ဘူး တိရစာၦန္ေတြလို႔ေတာင္ ရင္နင့္ ဖြယ္သုံးႏႈန္းလာပါတယ္။ အဲဒီလို ႏႈတ္ဆိတ္ အခ်ိန္ဆြဲ မႈ ႏွစ္လၾကာတဲ့အခါမွာေတာ့ အေမရိကန္စစ္တပ္ဟာ ဂါဇာကမ္းေျခက ယာယီဆိပ္ခံမွာ ရာခိုင္ႏႈန္းတစ္ခု အထိၿပီးစီးေနၿပီး မၾကာခင္ အသုံးျပဳႏိုင္ေတာ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာလူအခြင့္အေရးကြၽမ္း က်င္သူေတြရဲ႕ ခန႔္မွန္းခ်က္ေတြအရ အေမရိကန္စစ္တပ္ရဲ႕အစီအစဥ္အရ အဲဒီဆိပ္ခံကို လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ စတင္အသုံးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာၿပီးခ်ိန္နဲ႔ တစ္ဆက္တည္း အိုင္စီစီနဲ႔ အခ်က္အလက္ရွာေဖြ စုံစမ္းေရး ပညာရွင္ေတြကို ေပးဝင္ေလာက္မွာျဖစ္ၿပီး အစြပ္စြဲခံတည္ ေနရာမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈဆိုင္ရာ အေထာက္ အထားေတြ ရွာေဖြရရွိႏိုင္ဖို႔ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ မရွိေတာ့သေလာက္ နည္းပါးလာမယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ အခုေမလထဲမွာ အေမရိကန္က အစၥေရးကို စစ္လက္နက္ေထာက္ပံ့မႈရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ဟာလည္း ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရး စာမ်က္ႏွာမွာ ခ်ိန္ခြင့္လွ်ာညႇိျခင္းသက္သက္သာျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ စစ္ဘက္အေထာက္အပံ့ေတြဟာ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ ေဒသရွိ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြထံ ေခါင္းစဥ္သာ ေျပာင္းၿပီး ဆက္လက္ေပးပို႔သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

စာေရးသူရရွိလိုက္ေသာ သင္ခန္းစာ
အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြမေထာက္ခံတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံငယ္ေလးတစ္ခုမွာ သူ႔ႏိုင္ငံ ထဲကို တရားမဝင္က်ဴးေက်ာ္ခိုလုံသူေတြက ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြကို လက္နက္နဲ႔ တိုက္ခိုက္အၾကမ္းဖက္လို႔ ျပန္လည္တုံ႔ ျပန္ရတဲ့စစ္ဆင္ေရးမွာ က်ဴးေက်ာ္သူ အၾကမ္းဖက္သမား (၁၀)ဦးခန႔္ အ ဖိတ္အစဥ္ျဖစ္ခဲ့တာကို က်ဴးေက်ာ္ခံႏိုင္ငံက အျပစ္မဲ့ ခိုလႈံသူေတြကိုသတ္ျဖတ္ေၾကာင္းေခါင္းစဥ္နဲ႔ စြပ္စြဲခံရကာ တရားစြဲခံထိခဲ့လို႔ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ ေတြက အစိုးရႏွစ္ဆက္တိုင္ေအာင္ အိုင္စီေဂ်မွာ အရွက္ရစြာ တရားရင္ဆိုင္ေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အင္ အားႀကီးႏိုင္ငံေတြ ေထာက္ခံမႈရထားတဲ့ ႏိုင္ငံက်ေတာ့ သူမ်ားႏိုင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ဖ်က္ဆီးၿပီး လူ သိန္းနဲ႔ေသာင္းနဲ႔ခ်ီကာ လူသားမဆန္စြာ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေနတာေတာင္ သာမန္စစ္ဆင္ေရးပါဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွာ ေငြေၾကးလက္နက္အေထာက္အပံ့အျပင္ အေလာင္းပါ ကူေဖ်ာက္ေပးၾကေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဖြဲ႕ အစည္းအေျခခံၿပီး မုန္းသူ ျပည္တြင္း အင္အားစု ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံအေရးအတြက္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို ခ်ခင္း မစေတးသင့္ ေၾကာင္း မွတ္သား သင္ခန္းစာယူ ေဝမွ်လိုက္ပါတယ္။

Related news

© 2021. All rights reserved.