နိုင်ငံ(၃)ခုက သုတေသနပညာရှင်တွေပါဝင်တဲ့အဖွဲ့ဟာ အာရှဘာသာစကား အရင်းအမြစ်အတွက် ရှေးတရုတ်စကားကို လေ့လာနေ
779
ရောင်နီ (NP News) - နိုဝင်ဘာ ၁၁
ဂျပန်-ကိုရီးယား-တူရကီ အဖွဲ့သားတွေပါဝင်တဲ့ ဘာသာစကား၊ မျိုးရိုးဗီဇနဲ့ ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာအထောက်အထားများ ပေါင်းစပ်လေ့လာတဲ့ သုတေသနတစ်ခုဟာ ခေတ်သစ် ဂျပန်၊ ကိုးရီးယား၊ တူရကီ၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ တရုတ်အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသမှာနေထိုင်တဲ့ နှံစားပြောင်းစိုက်တောင်သူများနဲ့ ၎င်းတို့ပြောဆိုတဲ့ ဘာသာစကားရင်းမြစ်ကို လေ့လာမှုပြုလုပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရှေးတရုတ်ဘာသာစကား အသေးစိတ်လေ့လာမှုအတွက် ကီလိုမီတာ (၈၀၀၀) ကျော် ရှည်လျားတဲ့ ဧရိယာတစ်လျှောက်မှာနေထိုင်တဲ့ Transeurasian ဘာသာစကားများပြောဆိုတဲ့ သန်းရာနဲ့ချီသော လူသန်းပေါင်းများစွာရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇများကို မှတ်တမ်းတင်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရှာဖွေတွေ့ရှိချက်တွေဟာ ရေခဲခေတ်ပြီးနောက် လူသားတို့ရဲ့စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း စတင်လာပုံကို သရုပ်ဖော်ထားပြီး ကမ္ဘာ့ဘာသာစကားကြီးအုပ်စုကို ပြန့်ကျဲစေခဲ့ကာ စိုက်ပျိုးရေး လူနေမှုဘဝအသွင်ကူးပြောင်းလာတဲ့အခါ ပြောင်းဆန်ဟာ အစောပိုင်းသီးနှံဖြစ်လာခဲ့ပြီး ဘာသာစကားရင်းမြစ်ကို ၎င်းတို့ထံမှ လေ့လာတွေ့ရှိနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
Transeurasian ဘာသာစကား (၉၈) မျိုးရှိပြီး ၎င်းတို့ထဲမှာ ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်တို့အပြင် ဥရောပ၊ Anatolia၊ Central Asia နဲ့ Siberia အစိတ်အပိုင်းများရှိ တူရကီအပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော တာ့ခ်ဘာသာစကားများ၊ အလယ်ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက်အာရှရှိ မွန်ဂိုဘာသာစကားအမျိုးမျိုး၊ မန်ချူးရီးယားနဲ့ ဆိုက်ဘေးရီးယားရှိ အမျိုးမျိုးသော Tungusic ဘာသာစကားများ ပါဝင်ပါတယ်။
အဆိုပါ ဘာသာစကားအုပ်စုရဲ့အစကို Liao မြစ်ချိုင့်ဝှမ်းရှိ Neolithic ပြောင်းဆန်စိုက် တောင်သူများထံ ခြေရာခံခဲ့ရာမှ တရုတ်ပြည်နယ် Liaoning၊ Jilin နဲ့ Inner Mongolia ဒေသမှာ ယင်းဘာသာ စကားအငွေ့အသက်တွေ လွှမ်းခြုံထားကြောင်း တွေ့ခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လယ်သမားတွေဟာ အာရှအရှေ့မြောက်ဘက်သို့ ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်လာတဲ့အခါ ဘာသာစကားဟာလည်း ဆိုက်ဘေးရီးယား၊ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်နဲ့ ဂျပန်ကျွန်းစုများသို့ နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာကြာအောင် ပျံ့နှံ့လာခဲ့ပါတယ်။ ယခုပြုလုပ်နေတဲ့ သုတေသနဟာ ခေတ်သစ်လူဦးရေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုများအတွက် ရှုပ်ထွေးလာတဲ့ အစပြုမှုများကို အလေးပေးဖော်ပြနိုင်ဖို့ လေ့လာခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ဂျပန်၊ ကိုရီးယားနဲ့ တရုတ်တို့လို အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေကို ဘာသာစကားတစ်ခု၊ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုနဲ့ မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေရှိတယ်လို့ မကြာခဏဆိုသလို ပြောဆိုကြပေမယ့် အမှန်တရားတစ်ခုကတော့ အာရှမှာရှိတဲ့ ဘာသာစကားတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေနဲ့ လူသားမျိုးနွယ်တွေဟာ ရောနှောနေခြင်းဖြစ်တယ်” လို့ Robbeets က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့် တောင်ကိုရီးယားရှိ Yokchido မှာ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးရဲ့ ရုပ်ကြွင်းများဟာ ဂျပန်နိုင်ငံရှေးဟောင်း Jomon လူမျိုး ရဲ့ မျိုးရိုနဲ့ (၉၅) ရာခိုင်နှုန်း တူညီမှုရှိကာ ဘိုးဘွားစဉ်ဆက် ပင်လယ်ပြင်မှာ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ သုတသီတွေဟာ ဘာသာ စကား (၉၈) မျိုးအတွက် ဝေါဟာရသဘောတရားများ ဒေတာအုပ်စုတစ်ခုကို တီထွင်ခဲ့ပြီး စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အမွေဆက်ခံတဲ့စကားလုံးများရဲ့ အဓိကအချက်ကို ဖော်ထုတ်ကာ Languagr Tree ပုံစံထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ သုတေသီတွေဟာ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်နဲ့ ရုရှား အရှေ့ဖျားဒေသရှိ ရှေးဟောင်းသုတေသနနေရာ (၂၅၅) ခုမှ အချက်အလက်များကို လေ့လာခဲ့ပြီး အိုးခွက်၊ ကျောက်တုံးများအပါအဝင် ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများရဲ့တူညီမှုများကိုလည်း အကဲဖြတ်ခဲ့ကြောင်း Max Planck Institute မှ ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင် Mark Hudson က ဆိုပါတယ်။
Zawgyi Version;
ႏိုင္ငံ(၃)ခုက သုေတသနပညာရွင္ေတြပါဝင္တဲ့အဖြဲ႕ဟာ အာရွဘာသာစကား အရင္းအျမစ္အတြက္ ေရွးတ႐ုတ္စကားကို ေလ့လာေန
ေရာင္နီ (NP News) - ႏိုဝင္ဘာ ၁၁
ဂ်ပန္-ကိုရီးယား-တူရကီ အဖြဲ႕သားေတြပါဝင္တဲ့ ဘာသာစကား၊ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇနဲ႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုင္ရာအေထာက္အထားမ်ား ေပါင္းစပ္ေလ့လာတဲ့ သုေတသနတစ္ခုဟာ ေခတ္သစ္ ဂ်ပန္၊ ကိုးရီးယား၊ တူရကီ၊ မြန္ဂိုလီးယား၊ တ႐ုတ္အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာေနထိုင္တဲ့ ႏွံစားေျပာင္းစိုက္ေတာင္သူမ်ားနဲ႔ ၎တို႔ေျပာဆိုတဲ့ ဘာသာစကားရင္းျမစ္ကို ေလ့လာမႈျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေရွးတ႐ုတ္ဘာသာစကား အေသးစိတ္ေလ့လာမႈအတြက္ ကီလိုမီတာ (၈၀၀၀) ေက်ာ္ ရွည္လ်ားတဲ့ ဧရိယာတစ္ေလွ်ာက္မွာေနထိုင္တဲ့ Transeurasian ဘာသာစကားမ်ားေျပာဆိုတဲ့ သန္းရာနဲ႔ခ်ီေသာ လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ေတြဟာ ေရခဲေခတ္ၿပီးေနာက္ လူသားတို႔ရဲ႕စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း စတင္လာပုံကို သ႐ုပ္ေဖာ္ထားၿပီး ကမာၻ႔ဘာသာစကားႀကီးအုပ္စုကို ျပန႔္က်ဲေစခဲ့ကာ စိုက္ပ်ိဳးေရး လူေနမႈဘဝအသြင္ကူးေျပာင္းလာတဲ့အခါ ေျပာင္းဆန္ဟာ အေစာပိုင္းသီးႏွံျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ဘာသာစကားရင္းျမစ္ကို ၎တို႔ထံမွ ေလ့လာေတြ႕ရွိႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
Transeurasian ဘာသာစကား (၉၈) မ်ိဳးရွိၿပီး ၎တို႔ထဲမွာ ကိုရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔အျပင္ ဥေရာပ၊ Anatolia၊ Central Asia နဲ႔ Siberia အစိတ္အပိုင္းမ်ားရွိ တူရကီအပါအဝင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ တာ့ခ္ဘာသာစကားမ်ား၊ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ေျမာက္အာရွရွိ မြန္ဂိုဘာသာစကားအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ မန္ခ်ဴးရီးယားနဲ႔ ဆိုက္ေဘးရီးယားရွိ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ Tungusic ဘာသာစကားမ်ား ပါဝင္ပါတယ္။
အဆိုပါ ဘာသာစကားအုပ္စုရဲ႕အစကို Liao ျမစ္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းရွိ Neolithic ေျပာင္းဆန္စိုက္ ေတာင္သူမ်ားထံ ေျခရာခံခဲ့ရာမွ တ႐ုတ္ျပည္နယ္ Liaoning၊ Jilin နဲ႔ Inner Mongolia ေဒသမွာ ယင္းဘာသာ စကားအေငြ႕အသက္ေတြ လႊမ္းၿခဳံထားေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လယ္သမားေတြဟာ အာရွအေရွ႕ေျမာက္ဘက္သို႔ ေ႐ြ႕ေျပာင္းေနထိုင္လာတဲ့အခါ ဘာသာစကားဟာလည္း ဆိုက္ေဘးရီးယား၊ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္နဲ႔ ဂ်ပန္ကြၽန္းစုမ်ားသို႔ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့ပါတယ္။ ယခုျပဳလုပ္ေနတဲ့ သုေတသနဟာ ေခတ္သစ္လူဦးေရနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားအတြက္ ရႈပ္ေထြးလာတဲ့ အစျပဳမႈမ်ားကို အေလးေပးေဖာ္ျပႏိုင္ဖို႔ ေလ့လာျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔လို အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြကို ဘာသာစကားတစ္ခု၊ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုနဲ႔ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇဆိုင္ရာ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြရွိတယ္လို႔ မၾကာခဏဆိုသလို ေျပာဆိုၾကေပမယ့္ အမွန္တရားတစ္ခုကေတာ့ အာရွမွာရွိတဲ့ ဘာသာစကားေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြဟာ ေရာေႏွာေနျခင္းျဖစ္တယ္” လို႔ Robbeets က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ ေတာင္ကိုရီးယားရွိ Yokchido မွာ ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးရဲ႕ ႐ုပ္ႂကြင္းမ်ားဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေရွးေဟာင္း Jomon လူမ်ိဳး ရဲ႕ မ်ိဳး႐ိုနဲ႔ (၉၅) ရာခိုင္ႏႈန္း တူညီမႈရွိကာ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနထိုင္လာေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သုတသီေတြဟာ ဘာသာ စကား (၉၈) မ်ိဳးအတြက္ ေဝါဟာရသေဘာတရားမ်ား ေဒတာအုပ္စုတစ္ခုကို တီထြင္ခဲ့ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေမြဆက္ခံတဲ့စကားလုံးမ်ားရဲ႕ အဓိကအခ်က္ကို ေဖာ္ထုတ္ကာ Languagr Tree ပုံစံထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ သုေတသီေတြဟာ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္နဲ႔ ႐ုရွား အေရွ႕ဖ်ားေဒသရွိ ေရွးေဟာင္းသုေတသနေနရာ (၂၅၅) ခုမွ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာခဲ့ၿပီး အိုးခြက္၊ ေက်ာက္တုံးမ်ားအပါအဝင္ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ားရဲ႕တူညီမႈမ်ားကိုလည္း အကဲျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း Max Planck Institute မွ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္ Mark Hudson က ဆိုပါတယ္။