ရခိုင်ပြည်နယ် ဘင်္ဂါလီပြဿနာနှင့် R2P ထောင်ချောက်
633
ဇာမဏီစံမောင် (NP News) - နိုဝင်ဘာ ၁၄
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရောက်ဘင်္ဂါလီများသည် ရခိုင်ပြည်နယ်ကို စစ်ရေးအားဖြင့်သိမ်း ပိုက်ရန်ကြိုးစားခဲ့ကြသည့်နည်းတူ လူဦးရေလွှမ်းမိုးမှု ဖြင့်လည်း နယ်မြေသိမ်းယူရေးကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း OIC နိုင်ငံများ၏အကူအညီဖြင့် ဘာသာရေးလွှမ်းမိုးနိုင်ရေးကို လုပ်ဆောင်လာကြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံကို နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်မျက်နှာဖြူ တို့က AD (၁၈၂၄၊ ၁၈၅၂၊ ၁၈၈၅) ခုနှစ်တို့တွင် နယ်ချဲ့စစ်ပွဲသုံး ကြိမ်ဆင်နွှဲခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း(၁၂၀)ကျော် ကြာသိမ်းယူ၍ ကိုလိုနီကျွန်ပြု အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အခြားဒေသများထက် နှစ်ပေါင်း (၆၀)ခန့် စောပြီးဗြိတိသျှလက်အောက် ရောက်ခဲ့ရ၍ အခြားဒေသများထက် ကျွန်သက် ရှည်ခဲ့သောပြည်နယ်ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်နယ်ချဲ့တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံကိုကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ရာတွင် ဘာသာရေး၊ စီးပွားရေး၊ စစ်ရေးများဖြင့်သိမ်းပိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပထမတွင် ဘာသာရေးဆရာများကိုစေလွှတ် ကာ ဒေသခံများကို ဘာသာရေးဖြင့်သိမ်းသွင်းခဲ့သည်။ ပြီးနောက် စီးပွားရေးမက်လုံးများဖြင့် ဒေသခံပြည်သူတို့ကို ထောင်ချောက် ဆင်ခဲ့ကြ သည်။ ဘာသာရေး၊ စီးပွားရေးမှိုင်းအောက်တွင် ယစ်မူးခဲ့သောဒေသခံများကို နောက်ဆုံးတွင် စစ်ရေးဖြင့်သိမ်း ပိုက်ခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘာသာရေးသမားကလည်း ဘာသာတူချင်းကြောင့်၊ စီးပွားရေးသမားကလည်း စီးပွားရေးအခြေ ပျက်မည်စိုး၍ ဟူသည့် အကြောင်းများဖြင့် ကျွန်စိတ် ဝင်ကာ နောက်ဆုံး တိုင်းပြည် ကျွန်ဘဝရောက်ခဲ့ရသည်။ စာရေးသူ၏မိတ်ဆွေတစ်ဦးကပြောသည်။
‘‘ငါတို့နိုင်ငံက ဘာသာခြား တိုင်းတစ်ပါး သားတွေ တဖြည်းဖြည်းလွှမ်းမိုးလာတာကိုခံနေရပြီဆိုတာ သတိမထား မိကြသေးဘူး။ နေမြဲတိုင်းနေ၊ စားမြဲတိုင်းစားနေကြတုန်းပဲကွ။ အခုတစ်လောဖြစ်ပေါ်ခဲ့ တဲ့ ရေဘေးကိုအကြောင်းပြုပြီး နိုင်ငံခြားဘာသာကြီး တစ်ခုက ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေရဲ့ဘုရားစင်အိမ်ဦးခန်းထိတက်ပြီး တရားဟောလာတာတွေကို တွေ့ နေရတယ်။ ငါတို့မြင်နေတွေ့နေရတာက အများဆုံးကိုးကွယ်တဲ့ဘာသာရေးလွှမ်းမိုးမှု နဲ့နယ်မြေချဲ့ထွင် မှုတွေပဲ။ ဒါပေမဲ့ ငါတို့အလေးအနက်ထား သတိမထားမိတာလားမသိဘူး။ မွတ်စလင်ဘာသာဝင်တွေရဲ့ ဘာသာရေးချဲ့ထွင်လွှမ်းမိုးလာ မှုတွေကွ။ ငါတို့နိုင်ငံရဲ့အနောက်ဘက်ကပ်ရက်မှာရှိတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က မွတ်စလင်ဘာသာကိုးကွယ်တဲ့ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံနဲ့ ကပ်ပြီးနေထိုင်တဲ့ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလည်း မွတ်စလင်တွေက အခုဆိုရင် တော်တော် များများ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်တယ်ကွ။ နယ်စပ်ဖြစ်တဲ့ မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်ကိုထားတော့။ ရသေ့တောင်၊ စစ်တွေ၊ ကျောက် တော်၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ ပေါက်တော၊ မြေပုံမြို့နယ်တွေမှာလည်း ဘင်္ဂါလီတွေက ထုနဲ့ထည်နဲ့ဖြစ်လာနေပြီ။ သူတို့က ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေးလွှမ်းမိုးဖို့အတွက် စစ်တိုက်နေစရာမလိုဘူး။ လူဦးရေနဲ့တင် လွှမ်းမိုးဖို့ကြိုးစားနေကြတာ။ OIC နိုင်ငံတွေအပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာနေထိုင်တဲ့ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ အစ္စလာမ် ဘာသာ လွှမ်းမိုးနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်နေကြတာကိုတွေ့ရမှာ။ သူတို့က သူတို့ဘာသာလွှမ်းမိုးဖို့အတွက်ဆိုရင် စစ်တိုက်ရမှာဝန်မ လေးတဲ့သူတွေ။ ဘာသာရေးစစ်ပွဲ ဆင်နွှဲဖို့ ဝန်မလေးတဲ့သူတွေ။
ဥရောပတစ်လွှား အစ္စလာမ်ပျံ့နှံမှုကိုလေ့ လာကြည့်မယ်ဆိုရင် တူရကီ၊ အီဂျစ်နဲ့ ဆီးရီးယားနိုင်ငံ တွေဟာ ရှေးယခင်က ခရစ်ယာန်နိုင်ငံတွေဖြစ်ခဲ့တယ်ကွ။ ဟိန္ဒူနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံ၊ ဇော်ရိုအာ့စထရင်း နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အီရန်တို့ဟာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်နိုင်ငံတွေဖြစ်သွားခဲ့ကြပြီ။ အရှေ့တောင် အာရှမှာလည်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဟာဆိုရင် ယခင်ဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ဟိန္ဒူ ဘာသာဝင်တွေရဲ့နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် အခုဆိုရင် အစ္စ လာမ်ဘာသာလွှမ်းမိုးခြင်းခံသွားရတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ် သွားတာကိုတွေ့ရမှာဖြစ်တယ်။ သုတေသီပညာရှင် တွေရဲ့လေ့လာ ချက်အရကတော့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှာ အစ္စလာဘာသာဝင် (၁၆)ရာခိုင်နှုန်း ကျော်သွားပြီဆိုရင် အဲဒီနိုင်ငံဟာ အစ္စလာမ် မိုက်ဇေးရှင်းကိုကျော်လွှား လို့မရနိုင်တော့ဘူးလို့ဆိုပြန်တယ်ကွ။ အခုဆိုရင် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင် ဒေသမှာမွတ်လင် (၉၆)ရာခိုင်နှုန်းရှိနေပြီး၊ ရခိုင်ပြည် နယ်တစ်ခုလုံးမှာ ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် (၂၅)ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေပြီဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနေ့ဖြစ်နေတဲ့ရခိုင်ပြည် နယ်မြောက်ပိုင်းပြဿနာက ပေါ့ပါ့တွေးလို့မရဘူးဆိုတဲ့ သဘောပဲကွ။ မင်းက စာရေးနေသူဆိုတော့ ထောက်ပြရေးသားနိုင်အောင် ပြောနေတာ။
ဘင်္ဂါလီအရေးကို အရေးမစိုက်ကြသူများ
ရခိုင်လူမျိုးများကား အမျိုးသားရေးစိတ် ဓာတ်ပြင်းထန်သူများဖြစ်ကြသည်။ သို့ရာတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဘင်္ဂါလီကုလားများအရေးကို အလေးထားပြောဆိုမှု၊ စဉ်းစားမှုနည်းပါးကြသည်ကိုတွေ့ရသည်။ စာရေးသူသည် ရခိုင်လူ မျိုးမိတ်ဆွေတချို့နှင့် စကားပြောဖြစ်ခဲ့ရာ (၂၀၁၂) ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှစ တင်၍ဖြစ်ပျက်ခဲ့သော ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီများ၏လှုပ်ရှားမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ အလေး အနက်ထားပြောကြားခြင်းများ မရှိကြတော့သည်ကို တွေ့ရသည်။ အဆိုပါပြဿနာများမှာ ယခုလက်ရှိ အချိန်တွင်လည်း ပျောက်ကွယ်သွားခြင်း မရှိ၊ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများဖြင့် ယိုးမယ်ဖွဲ့နေဆဲရှိနေကြောင်း စာရေးသူအနေဖြင့် ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့ဖူးသည်။ သို့ရာတွင် စာရေးသူတွေ့ဆုံခဲ့ရသော ရခိုင်လူမျိုးတို့၏ တူညီသောတုံ့ပြန်ပြောကြားချက်တစ်ခုမှာ ‘‘ဘင်္ဂါလီလောက်ကတော့ မှုစရာမလိုပါဘူးဗျာ။ သူတို့တွေက ရခိုင်တွေကို ဘယ်တုန်းကမှ ပြန်လှန်နိုင်တာရှိခဲ့လို့လဲ။ ရခိုင်သားတွေက ကုလားတွေဆို ငယ်နိုင်တွေပါ}ဟု ဘင်္ဂါလီကုလားများအပေါ် အထင်မြင်သေးစွာဖြင့်ပြောကြားကြသည်များကို ကြား သိခဲ့ရသည်။ ဤနေရာတွင် ရခိုင်ပြည်သူများအနေဖြင့် တမင်ပင်မေ့ဟန်ဆောင်ထားကြသည်လား၊ မေ့ပျောက်နေကြ သည်လားမသိ။ ထိုသည်များကား ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မွတ်စလင်နိုင်ငံများ၏အိန္ဒိယပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်း၊ ဘင်္ဂလားပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်း၊ ကပ္ပလီ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နေရာများကို မွတ်စလင်ခါးပတ်အဖြစ်ဖော်ဆောင်ရန်စီ မံချက်မှာ ရေ ရှည်မျှော်လင့်၍လုပ်ဆောင်နေသည့်စီမံချက်တစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ မွတ်စလင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သော မလေး ရှားနိုင်ငံနှင့်နယ်နိမိတ်ချင်းဆက်စပ်နေသည့် ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများက ထိုင်းနိုင်ငံ တောင် ပိုင်းဒေသများဖြစ်သော ယာလာ၊ ပက်တာနီ၊ နာရာတီဝက် ပြည်နယ်သုံးခုအပြင် ဆောင်ခလာပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသသုံးခုနှင့်ပူးပေါင်းပြီး ပက်တာနီနိုင်ငံ(Pattani State)အမည်ရှိ မွတ်စလင်နိုင်ငံအဖြစ်ထူထောင်ရန် ဆန္ဒခံယူပွဲကျင်း ပမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းထွက်ပေါ်လာခဲ့ဖူးသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းရှိ ဘင်္ဂါလီများကား ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက် ပိုင်း မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်နှင့် ရသေ့တောင်မြို့နယ်များကိုပူးပေါင်းကာ သီးခြားမွတ် စလင်ပြည်နယ် အဖြစ်သတ် မှတ်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေသည်မှာ အချိန်ကြာမြင့်ခဲ့ပေပြီ။ ဆိုရလျှင် ဘင်္ဂါလီများသည် ၎င်းတို့လိုအင်ပြည့်ဝရန် အချိန်စောင့် ဆိုင်းလုပ်ဆောင်နေခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ မြေမျို၍ လူမျိုးမပြုတ်၊ လူမျိုမှ လူမျိုးပြုတ်သည်ဟူသောစကား အတိုင်း ဘင်္ဂါလီများသည် လူအင်အားဖြင့် နယ်မြေ ဒေသများကိုဝါးမျိုရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်နေကြ ခြင်းဖြစ်သည်။ (၂၀၁၇) ခုနှစ်က မြန်မာနိုင်ငံမှ ဘင်္ဂါ လားဒေ့ရှ်သို့ထွက်သွားသူ ဘင်္ဂါလီဦးရေမှာ (၇)သိန်း သာဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ရောက် ဘင်္ဂါလီဒုက္ခသည် လူဦးရေတစ်သန်းကျော်ရှိ ကြောင်းသိရသဖြင့် လူဦးရေတိုးပွားမှုကိုလည်း သတိ ထားရန်လိုအပ်လှပေသည်။
ဘင်္ဂါလီအရေးကိုအလေးမထား၊ အထင်သေးသူများအနေဖြင့်လည်းစဉ်းစားရန်လိုသည်။ (၁၉၄၂)ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း တွင်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီးသည့်အရေးအခင်းများနောက်ပိုင်းအဆိုပါဒေသနေရာများတွင် ရခိုင်များ နေထိုင်နိုင်ခြင်း မရှိကြတော့။ ရခိုင်ကျေးရွာများပျောက်ကွယ်သွားပြီးနေထိုင်သူရခိုင်လူဦးရေမှာလည်း နည်းပါး သွားခဲ့ရ သည်။ ဤသည်ကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဘင်္ဂါလီများ၏စနစ်တကျနယ်မြေပိုင်စိုးရေးလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းများ ကိုသတိထားကြရန်လိုသည်။ ဘင်္ဂါလီများသည် ၎င်းတို့၏လိုအပ်ချက်အတွက် စနစ်တကျဆောင်ရွက် လျက်ရှိနေကြ သည်ဆိုခြင်းကို သတိထားကြရန်လို သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း ဤဆောင်ရွက်ချက် များ၏နောက်ကွယ်ရှိ OIC နိုင်ငံများအပါအဝင် ဘင်္ဂါလီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၏ဝှက်ဖဲ “R” သုံး လုံးအန္တရာယ်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန်လို အပ်ပေသည်။
ဘင်္ဂါလီများ၏ R သုံးလုံးအကြံအစည်
‘‘R’’သုံးလုံးအနက် ပထမ ‘‘R’’၏ အန္တရာယ်မှာ ဘင်္ဂါလီများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင်မရှိခဲ့သော လူမျိုးတစ်မျိုး အမည်ဖြစ်သော ‘‘Rohinga’’ အမည်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတိုင်းရင်းသားဖြစ်ခွင့်ရရှိရေး ဖြစ်သည်။ ထိုအမည်ဖြင့် တိုင်းရင်း သားဖြစ်ရေးတောင်း ဆိုလှုပ်ရှားမှုမှာ (၁၉၆၃)ခုနှစ်က စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘင်္ဂါလီသောင်းကျန်းသူအဖွဲ့စည်းများကို ဘင်္ဂါလီပညာတတ်များဦးဆောင်ဖွဲ့စည်းပြီး (၁၉၆၃-၆၄) ခုနှစ်များမှစတင်၍ ဘင်္ဂါလီများသည်လူမျိုးလိမ် ‘‘Rohinga’’ အမည်ဖြင့် ၎င်းတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံတိုင်းရင်းသားရိုဟင်ဂျာများဖြစ်ကြောင်း ဝါဒဖြန့်လှုပ် ရှားလာခဲ့ကြသည်။ ‘‘Rohinga’’ ပြည်နယ်ထူထောင် ရေး၊ ‘‘Rohinga’’ အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးကြွေးကြော်သံများဖြင့် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းသို့ ထိုးဖောက်လှုပ်ရှားလာခဲ့ကြသည်။ ဤလှုပ်ရှားမှုများသည် ဘင်္ဂါလီများ၏အခွင့်အရေးတောင်းဆိုမှု များနှင့် အတူငုပ်တစ်ချည်၊ ပေါ်တစ်လှည့်ဖြစ်နေခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာတွင် ‘‘Rohinga’’ အမည်ဖြင့် လူမျိုးတစ်မျိုးအဖြစ် ပုံဖော်ခြင်းနှင့် ရခိုင်တိုင်းရင်းသား များအဖြစ်ပုံဖော်ဆောင်ရွက်မှုများကို ဆယ်စုနှစ်များစွာ လုပ်ကြံဝါဒဖြန့်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ ရခိုင်သမိုင်းပညာရှင်များလည်း အတတ်နိုင်ဆုံးဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရသည်။ နိုင်ငံရေးနည်း၊ နိုင်ငံတကာ ဆက်သွယ်ရေးနည်းများဖြင့် ရခိုင်ပြည်ရောက် ဘင်္ဂါလီများကို ‘‘Rohinga’’ ပုံဖော် ဆောင်ရွက်နေသည့် နည်းတူ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း နိုင်ငံတကာမှ ပို မိုအာရုံစူးစိုက်မှုရရှိလာစေရန်အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ် တွင် အဓိကရုဏ်းများကိုဖန်တီးပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ကြောင်းပုံဖော်ကာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသို့ ဘင်္ဂါလီများကိုထွက်ပြေးစေခြင်းဖြင့် ဒုတိယ ‘‘R’’ ဖြစ်သည့် ‘‘Refugee’’ ဒုက္ခသည်များအဖြစ်ဖန်တီးပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းသို့ရောက်အောင် ဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း ဘင်္ဂါလီ ဒုက္ခသည် ‘‘Refugee’’များ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်း ခြင်း၊ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ် ခြင်းများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ပုံဖော်ကာ ကမ္ဘာ့အလယ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကို ဂုဏ်သိက္ခာကျဆင်း စေရန်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။
တစ်ဆက်တည်းမှာပင် ဘင်္ဂါလီများကို ဒုက္ခသည် ‘‘Refugee’’အမည်ဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတွင်ခိုလှုံနေ ထိုင်စေပြီး အကြောင်းပြချက်အမျိုး မျိုးပေးကာ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်မဝင်ရောက်နိုင်ရေး ဖိအားပေးဆောင်ရွက် လုပ်ကိုင်နေကြသည်ကို အထင်အရှားပင်တွေ့မြင်နေရသည်။ လူ့အခွင့်အရေး စသည့်အကြောင်းပြချက်တွေ မည်သို့ပေးပေး ၎င်းတို့၏ပထမဆုံးတောင်းဆိုချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတိုင်း ရင်းသားဖြစ်ရေးနှင့် လူမျိုးအမည်တွင် ‘‘Rohinga” ဖော်ပြရေးပင်ဖြစ်သည်။ ဤအမည်ကို မြန်မာနိုင်ငံ ဘက်မှလက်မခံနိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာသိထုတ်ပြန်ကြေ ညာအသိပေးထားပြီးလည်းဖြစ်သည်။ ထိုသို့ပြော ကြားထားပြီးဖြစ်လျက်နှင့် မဖြစ်နိုင်သည်များကို တောင်းဆိုနေခြင်းမှာ ၎င်းတို့၌ရည်ရွယ်ချက်ကြီးကြီးမားမားရှိနေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုရည်ရွယ်ချက်ကား မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ဘက်နယ်စပ် မောင်တော၊ ဘူး သီးတောင်၊ ရသေ့တောင်နယ်များကို ဘင်္ဂါလီများ၏ နယ်မြေအဖြစ်သတ်မှတ်ခံရရေးပင်ဖြစ်သည်။ ဘင်္ဂ လားဒေ့ရှ်ရောက်ဘင်္ဂါလီများ မြန်မာနိုင်ငံသို့ပြန်လာ ခြင်းမပြုနိုင်သည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရကဆောင် ရွက်ပေးခြင်း မပြုဟုအကြောင်းပြချက်ပေးကာ နိုင်ငံတကာတပ်များဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး တတိယ “R” တစ်လုံးဖြစ်သည့် ‘‘ R 2 P’’ ဝင်ရောက်လာနိုင် ရေးပင်ဖြစ်သည်။ ဤအကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ AA ခေါင်းဆောင်ကလည်း ဩဂုတ်လအတွင်းက ဧရာဝတီသတင်းဌာနနှင့်အင်တာဗျူးတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားသွားသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရောက် ဘင်္ဂါလီများနှင့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၊ OIC နိုင်ငံများ၏ အနိမ့်ဆုံးရည်မှန်းချက်မှာ ‘‘ R 2 P’’ ဝင်လာပြီး မောင် တော၊ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်နယ်များကို Safe Zone တစ်ခုထူထောင်ရေး ဖြစ်သည်။ Safe Zone ထူထောင်ပြီး ပါက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရောက် ဘင်္ဂါလီဆိုသူအားလုံးကို အစစ်အဆေးမရှိ၊ အားလုံးဝင်ရောက်နေရာချ ထားရန် အစီအစဉ်များဖြစ်သည်။ အဆိုပါနယ်သုံးနယ်ကို ဘင်္ဂါလီများလက်သို့သာအပ်ပေးလိုက်ရပါက မြန်မာနိုင်ငံ၏အနာ ဂတ် အရေးမှာ မတွေးတောရဲတော့သည်သာမက မြန်မာနိုင်ငံ၏နယ်မြေအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ သို့ပေး အပ်လိုက်ရမည်မှာ သေချာသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏လူဦးရေတိုး ပွားလာမှုနှင့် မကြာ်မီကာလအတွင်း ရေလွှမ်းနစ်မြုပ် တော့မည့် နိုင်ငံအစိတ်အပိုင်းအတွက် မြေအစားလို အပ်နေရာ မြန်မာနိုင်ငံ၏မြေနေရာအချို့ကိုရယူနိုင် ရေးမျက်စပစ်နေသည်မှာ ကြာခဲ့ချေပြီ။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲတွင်ပင် အမေရိကန်နိုင်ငံသည် နောက်ကွယ်မှပါဝင်နေပြီး မြန်မာနိုင်ငံကမ်းခြေနှင့် (၅) မိုင်ခန့်သာရှိသည့် ရေလက်ကြားငယ်တစ်ခုဖြင့် ပိုင်းခြားထား သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ စိန့်မာတင်ကျွန်းတွင်အခြေချရန်ကြိုးစားနေပြီဖြစ်သည်။
အထင်မသေးသင့်သည့် အကြံအစည်
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီအရေး ကိစ္စကို ပေါ့သေးသေးဟု ထား၍မရနိုင်ပေ။ ရခိုင် ပြည်သူများအနေဖြင့် ဘင်္ဂါလီများကို (၁၉)ရာစုမတိုင် မီအချိန်က လူရာမဝင်သောဘင်္ဂါလီများဟု အမြင်ဖြင့် အထင်သေးနေခြင်းမှာ ကိုယ့်သေ တွင်းကိုယ်တူးနေ ခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း သတိချပ်ကြရန်လိုသည်။ ယနေ့ ဘင်္ဂါလီများကား နိုင်ငံတကာတွင်ထိုး ဖောက် နေရာယူ ထားနိုင်ကြပြီးဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံပေါ်တွင် တက်ရောက်နေရာယူနိုင်နေကြပြီဖြစ်သည်။ ငွေ ကြေးအင်အားတောင့်တင်းသောနိုင်ငံကြီးများလည်း နောက်ခံတွင်ရှိနေကြသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံလို နိုင်ငံကြီးများ ကလည်း နောက်ကွယ်မှ ထောက်ပံ့ကူညီ လျက်ရှိနေသည်။
ဤအကြောင်းများကြောင့်ပင် ဘင်္ဂါလီများအရေးကို အလေးအနက်ထားစဉ်းစားပြီး ဘင်္ဂါလီများ၏ ‘‘R” သုံးလုံးဖြစ်သော ‘‘Rohinga”လူမျိုးအမည် သတ်မှတ်ရေးအတွက် ဒုက္ခသည် ‘‘Refugee” အကြောင်းပြပြီး ‘‘ R 2 P ’’ ဖြင့် ပြည်တွင်းကို ကျူးကျော်လာမည့်အန္တရာယ်ကို ပြည်သူတစ်ရပ်လုံး အလေးအနက်ထားကာကွယ်ရန်လိုသည်။ ယနေ့ဖြစ် ပေါ်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံရေးမတည်မငြိမ်ဖြစ်မှုကိုအခွင့်ကောင်းယူ၍ ARSA အပါအဝင် ဘင်္ဂါလီအကြမ်း ဖက်သောင်း ကျန်းသူများသည် နယ်စပ်ဒေသတွင် ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားလာနေသည်ကိုတွေ့ရပြီး အသစ်တက်လာသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရကလည်း ၎င်းတို့ နိုင်ငံရောက်ဘင်္ဂါလီများအရေးကို အလေးပေးပြော ကြားလာနေသည်များကိုတွေ့နေရသည်။ ဤပြောဆို ဆောင်ရွက်များက မြန်မာနိုင်ငံ၏ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းဖြစ်သည်သာမက မြန်မာ နိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကိုစော်ကားခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ မည်သို့ဆိုစေ မြန်မာနိုင်ငံ အနောက်ဘက် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသအခြေအနေများကို အလေးထားစဉ်းစားကြပြီး ဘင်္ဂါလီများ၏ထောင် ချောက်အတွင်းမဆင်းသက်မိစေရန်သတိထားကြရန်လိုကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပေသည်။
zawgyi version
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘဂၤါလီျပႆနာႏွင့္ R2P ေထာင္ေခ်ာက္
ဇာမဏီစံေမာင္ (NP News) - ႏိုဝင္ဘာ ၁၄
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေရာက္ဘဂၤါလီမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို စစ္ေရးအားျဖင့္သိမ္း ပိုက္ရန္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည့္နည္းတူ လူဦးေရလႊမ္းမိုးမႈ ျဖင့္လည္း နယ္ေျမသိမ္းယူေရးႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည္။ တစ္ဖက္တြင္လည္း OIC ႏိုင္ငံမ်ား၏အကူအညီျဖင့္ ဘာသာေရးလႊမ္းမိုးႏိုင္ေရးကို လုပ္ေဆာင္လာၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်က္ႏွာျဖဴ တို႔က AD (၁၈၂၄၊ ၁၈၅၂၊ ၁၈၈၅) ခုႏွစ္တို႔တြင္ နယ္ခ်ဲ႕စစ္ပြဲသုံး ႀကိမ္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း(၁၂၀)ေက်ာ္ ၾကာသိမ္းယူ၍ ကိုလိုနီကြၽန္ျပဳ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အျခားေဒသမ်ားထက္ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀)ခန႔္ ေစာၿပီးၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ ေရာက္ခဲ့ရ၍ အျခားေဒသမ်ားထက္ ကြၽန္သက္ ရွည္ခဲ့ေသာျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုက်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ရာတြင္ ဘာသာေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးမ်ားျဖင့္သိမ္းပိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမတြင္ ဘာသာေရးဆရာမ်ားကိုေစလႊတ္ ကာ ေဒသခံမ်ားကို ဘာသာေရးျဖင့္သိမ္းသြင္းခဲ့သည္။ ၿပီးေနာက္ စီးပြားေရးမက္လုံးမ်ားျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူတို႔ကို ေထာင္ေခ်ာက္ ဆင္ခဲ့ၾက သည္။ ဘာသာေရး၊ စီးပြားေရးမႈိင္းေအာက္တြင္ ယစ္မူးခဲ့ေသာေဒသခံမ်ားကို ေနာက္ဆုံးတြင္ စစ္ေရးျဖင့္သိမ္း ပိုက္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးသမားကလည္း ဘာသာတူခ်င္းေၾကာင့္၊ စီးပြားေရးသမားကလည္း စီးပြားေရးအေျခ ပ်က္မည္စိုး၍ ဟူသည့္ အေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ကြၽန္စိတ္ ဝင္ကာ ေနာက္ဆုံး တိုင္းျပည္ ကြၽန္ဘဝေရာက္ခဲ့ရသည္။ စာေရးသူ၏မိတ္ေဆြတစ္ဦးကေျပာသည္။
‘‘ငါတို႔ႏိုင္ငံက ဘာသာျခား တိုင္းတစ္ပါး သားေတြ တျဖည္းျဖည္းလႊမ္းမိုးလာတာကိုခံေနရၿပီဆိုတာ သတိမထား မိၾကေသးဘူး။ ေနၿမဲတိုင္းေန၊ စားၿမဲတိုင္းစားေနၾကတုန္းပဲကြ။ အခုတစ္ေလာျဖစ္ေပၚခဲ့ တဲ့ ေရေဘးကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီး ႏိုင္ငံျခားဘာသာႀကီး တစ္ခုက ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ဘုရားစင္အိမ္ဦးခန္းထိတက္ၿပီး တရားေဟာလာတာေတြကို ေတြ႕ ေနရတယ္။ ငါတို႔ျမင္ေနေတြ႕ေနရတာက အမ်ားဆုံးကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာေရးလႊမ္းမိုးမႈ နဲ႔နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ မႈေတြပဲ။ ဒါေပမဲ့ ငါတို႔အေလးအနက္ထား သတိမထားမိတာလားမသိဘူး။ မြတ္စလင္ဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ဘာသာေရးခ်ဲ႕ထြင္လႊမ္းမိုးလာ မႈေတြကြ။ ငါတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕အေနာက္ဘက္ကပ္ရက္မွာရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ဘာသာကိုးကြယ္တဲ့ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံနဲ႔ ကပ္ၿပီးေနထိုင္တဲ့ေဒသတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း မြတ္စလင္ေတြက အခုဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္တယ္ကြ။ နယ္စပ္ျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ကိုထားေတာ့။ ရေသ့ေတာင္၊ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ ေတာ္၊ ေျမာက္ဦး၊ မင္းျပား၊ ေပါက္ေတာ၊ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာလည္း ဘဂၤါလီေတြက ထုနဲ႔ထည္နဲ႔ျဖစ္လာေနၿပီ။ သူတို႔က ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးလႊမ္းမိုးဖို႔အတြက္ စစ္တိုက္ေနစရာမလိုဘူး။ လူဦးေရနဲ႔တင္ လႊမ္းမိုးဖို႔ႀကိဳးစားေနၾကတာ။ OIC ႏိုင္ငံေတြအပါအဝင္ ကမာၻတစ္ဝန္းမွာေနထိုင္တဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြဟာ ကမာၻတစ္ဝန္းမွာ အစၥလာမ္ ဘာသာ လႊမ္းမိုးႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္ေနၾကတာကိုေတြ႕ရမွာ။ သူတို႔က သူတို႔ဘာသာလႊမ္းမိုးဖို႔အတြက္ဆိုရင္ စစ္တိုက္ရမွာဝန္မ ေလးတဲ့သူေတြ။ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲဖို႔ ဝန္မေလးတဲ့သူေတြ။
ဥေရာပတစ္လႊား အစၥလာမ္ပ်ံ႕ႏွံမႈကိုေလ့ လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တူရကီ၊ အီဂ်စ္နဲ႔ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ ေတြဟာ ေရွးယခင္က ခရစ္ယာန္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ခဲ့တယ္ကြ။ ဟိႏၵဴႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၊ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အာဖဂန္ နစၥတန္ႏိုင္ငံ၊ ေဇာ္႐ိုအာ့စထရင္း ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အီရန္တို႔ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္သြားခဲ့ၾကၿပီ။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာလည္း အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံဟာဆိုရင္ ယခင္ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဟိႏၵဴ ဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ အခုဆိုရင္ အစၥ လာမ္ဘာသာလႊမ္းမိုးျခင္းခံသြားရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ သြားတာကိုေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ သုေတသီပညာရွင္ ေတြရဲ႕ေလ့လာ ခ်က္အရကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အစၥလာဘာသာဝင္ (၁၆)ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္သြားၿပီဆိုရင္ အဲဒီႏိုင္ငံဟာ အစၥလာမ္ မိုက္ေဇးရွင္းကိုေက်ာ္လႊား လို႔မရႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ဆိုျပန္တယ္ကြ။ အခုဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ ေဒသမွာမြတ္လင္ (၉၆)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေနၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္ နယ္တစ္ခုလုံးမွာ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ (၂၅)ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနၿပီျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ျဖစ္ေနတဲ့ရခိုင္ျပည္ နယ္ေျမာက္ပိုင္းျပႆနာက ေပါ့ပါ့ေတြးလို႔မရဘူးဆိုတဲ့ သေဘာပဲကြ။ မင္းက စာေရးေနသူဆိုေတာ့ ေထာက္ျပေရးသားႏိုင္ေအာင္ ေျပာေနတာ။
ဘဂၤါလီအေရးကို အေရးမစိုက္ၾကသူမ်ား
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကား အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ ဓာတ္ျပင္းထန္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဘဂၤါလီကုလားမ်ားအေရးကို အေလးထားေျပာဆိုမႈ၊ စဥ္းစားမႈနည္းပါးၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ စာေရးသူသည္ ရခိုင္လူ မ်ိဳးမိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕ႏွင့္ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့ရာ (၂၀၁၂) ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွစ တင္၍ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ဘဂၤါလီမ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေလး အနက္ထားေျပာၾကားျခင္းမ်ား မရွိၾကေတာ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အဆိုပါျပႆနာမ်ားမွာ ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္တြင္လည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္း မရွိ၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားျဖင့္ ယိုးမယ္ဖြဲ႕ေနဆဲရွိေနေၾကာင္း စာေရးသူအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ရာတြင္ စာေရးသူေတြ႕ဆုံခဲ့ရေသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ တူညီေသာတုံ႔ျပန္ေျပာၾကားခ်က္တစ္ခုမွာ ‘‘ဘဂၤါလီေလာက္ကေတာ့ မႈစရာမလိုပါဘူးဗ်ာ။ သူတို႔ေတြက ရခိုင္ေတြကို ဘယ္တုန္းကမွ ျပန္လွန္ႏိုင္တာရွိခဲ့လို႔လဲ။ ရခိုင္သားေတြက ကုလားေတြဆို ငယ္ႏိုင္ေတြပါ}ဟု ဘဂၤါလီကုလားမ်ားအေပၚ အထင္ျမင္ေသးစြာျဖင့္ေျပာၾကားၾကသည္မ်ားကို ၾကား သိခဲ့ရသည္။ ဤေနရာတြင္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ တမင္ပင္ေမ့ဟန္ေဆာင္ထားၾကသည္လား၊ ေမ့ေပ်ာက္ေနၾက သည္လားမသိ။ ထိုသည္မ်ားကား ကမာၻေပၚရွိ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံမ်ား၏အိႏၵိယပင္လယ္ ကမ္း႐ိုးတန္း၊ ဘဂၤလားပင္လယ္ ကမ္း႐ိုးတန္း၊ ကပၸလီ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေလွ်ာက္ေနရာမ်ားကို မြတ္စလင္ခါးပတ္အျဖစ္ေဖာ္ေဆာင္ရန္စီ မံခ်က္မွာ ေရ ရွည္ေမွ်ာ္လင့္၍လုပ္ေဆာင္ေနသည့္စီမံခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ မေလး ရွားႏိုင္ငံႏွင့္နယ္နိမိတ္ခ်င္းဆက္စပ္ေနသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းရွိ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံ ေတာင္ ပိုင္းေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ ယာလာ၊ ပက္တာနီ၊ နာရာတီဝက္ ျပည္နယ္သုံးခုအျပင္ ေဆာင္ခလာျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေဒသသုံးခုႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ပက္တာနီႏိုင္ငံ(Pattani State)အမည္ရွိ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံအျဖစ္ထူေထာင္ရန္ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္း ပမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းထြက္ေပၚလာခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းရွိ ဘဂၤါလီမ်ားကား ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ ပိုင္း ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကိုပူးေပါင္းကာ သီးျခားမြတ္ စလင္ျပည္နယ္ အျဖစ္သတ္ မွတ္ႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိေနသည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ခဲ့ေပၿပီ။ ဆိုရလွ်င္ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ ၎တို႔လိုအင္ျပည့္ဝရန္ အခ်ိန္ေစာင့္ ဆိုင္းလုပ္ေဆာင္ေနျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ ေျမမ်ိဳ၍ လူမ်ိဳးမျပဳတ္၊ လူမ်ိဳမွ လူမ်ိဳးျပဳတ္သည္ဟူေသာစကား အတိုင္း ဘဂၤါလီမ်ားသည္ လူအင္အားျဖင့္ နယ္ေျမ ေဒသမ်ားကိုဝါးမ်ိဳရန္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ေနၾက ျခင္းျဖစ္သည္။ (၂၀၁၇) ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဘဂၤါ လားေဒ့ရွ္သို႔ထြက္သြားသူ ဘဂၤါလီဦးေရမွာ (၇)သိန္း သာျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေရာက္ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္ လူဦးေရတစ္သန္းေက်ာ္ရွိ ေၾကာင္းသိရသျဖင့္ လူဦးေရတိုးပြားမႈကိုလည္း သတိ ထားရန္လိုအပ္လွေပသည္။
ဘဂၤါလီအေရးကိုအေလးမထား၊ အထင္ေသးသူမ်ားအေနျဖင့္လည္းစဥ္းစားရန္လိုသည္။ (၁၉၄၂)ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း တြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးသည့္အေရးအခင္းမ်ားေနာက္ပိုင္းအဆိုပါေဒသေနရာမ်ားတြင္ ရခိုင္မ်ား ေနထိုင္ႏိုင္ျခင္း မရွိၾကေတာ့။ ရခိုင္ေက်း႐ြာမ်ားေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီးေနထိုင္သူရခိုင္လူဦးေရမွာလည္း နည္းပါး သြားခဲ့ရ သည္။ ဤသည္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဘဂၤါလီမ်ား၏စနစ္တက်နယ္ေျမပိုင္စိုးေရးလုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းမ်ား ကိုသတိထားၾကရန္လိုသည္။ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ ၎တို႔၏လိုအပ္ခ်က္အတြက္ စနစ္တက်ေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိေနၾက သည္ဆိုျခင္းကို သတိထားၾကရန္လို သည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ဤေဆာင္႐ြက္ခ်က္ မ်ား၏ေနာက္ကြယ္ရွိ OIC ႏိုင္ငံမ်ားအပါအဝင္ ဘဂၤါလီအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၏ဝွက္ဖဲ “R” သုံး လုံးအႏၲရာယ္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္လို အပ္ေပသည္။
ဘဂၤါလီမ်ား၏ R သုံးလုံးအႀကံအစည္
‘‘R’’သုံးလုံးအနက္ ပထမ ‘‘R’’၏ အႏၲရာယ္မွာ ဘဂၤါလီမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မရွိခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး အမည္ျဖစ္ေသာ ‘‘Rohinga’’ အမည္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတိုင္းရင္းသားျဖစ္ခြင့္ရရွိေရး ျဖစ္သည္။ ထိုအမည္ျဖင့္ တိုင္းရင္း သားျဖစ္ေရးေတာင္း ဆိုလႈပ္ရွားမႈမွာ (၁၉၆၃)ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဘဂၤါလီေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႕စည္းမ်ားကို ဘဂၤါလီပညာတတ္မ်ားဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး (၁၉၆၃-၆၄) ခုႏွစ္မ်ားမွစတင္၍ ဘဂၤါလီမ်ားသည္လူမ်ိဳးလိမ္ ‘‘Rohinga’’ အမည္ျဖင့္ ၎တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတိုင္းရင္းသား႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဝါဒျဖန႔္လႈပ္ ရွားလာခဲ့ၾကသည္။ ‘‘Rohinga’’ ျပည္နယ္ထူေထာင္ ေရး၊ ‘‘Rohinga’’ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းသို႔ ထိုးေဖာက္လႈပ္ရွားလာခဲ့ၾကသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ဘဂၤါလီမ်ား၏အခြင့္အေရးေတာင္းဆိုမႈ မ်ားႏွင့္ အတူငုပ္တစ္ခ်ည္၊ ေပၚတစ္လွည့္ျဖစ္ေနခဲ့ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ‘‘Rohinga’’ အမည္ျဖင့္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ပုံေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား မ်ားအျဖစ္ပုံေဖာ္ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လုပ္ႀကံဝါဒျဖန႔္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္မ်ားလည္း အတတ္ႏိုင္ဆုံးေျဖရွင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကရသည္။ ႏိုင္ငံေရးနည္း၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္သြယ္ေရးနည္းမ်ားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ေရာက္ ဘဂၤါလီမ်ားကို ‘‘Rohinga’’ ပုံေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ေနသည့္ နည္းတူ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံတကာမွ ပို မိုအာ႐ုံစူးစိုက္မႈရရွိလာေစရန္အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တြင္ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားကိုဖန္တီးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွလူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ေၾကာင္းပုံေဖာ္ကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသို႔ ဘဂၤါလီမ်ားကိုထြက္ေျပးေစျခင္းျဖင့္ ဒုတိယ ‘‘R’’ ျဖစ္သည့္ ‘‘Refugee’’ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ဖန္တီးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းသို႔ေရာက္ေအာင္ ဖန္တီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ ‘‘Refugee’’မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္း ျခင္း၊ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ပုံေဖာ္ကာ ကမာၻ႔အလယ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္း ေစရန္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည္။
တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ဘဂၤါလီမ်ားကို ဒုကၡသည္ ‘‘Refugee’’အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံတြင္ခိုလႈံေန ထိုင္ေစၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္အမ်ိဳး မ်ိဳးေပးကာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္မဝင္ေရာက္ႏိုင္ေရး ဖိအားေပးေဆာင္႐ြက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္ကို အထင္အရွားပင္ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး စသည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ မည္သို႔ေပးေပး ၎တို႔၏ပထမဆုံးေတာင္းဆိုခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတိုင္း ရင္းသားျဖစ္ေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးအမည္တြင္ ‘‘Rohinga” ေဖာ္ျပေရးပင္ျဖစ္သည္။ ဤအမည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္မွလက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ကမာၻသိထုတ္ျပန္ေၾက ညာအသိေပးထားၿပီးလည္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေျပာ ၾကားထားၿပီးျဖစ္လ်က္ႏွင့္ မျဖစ္ႏိုင္သည္မ်ားကို ေတာင္းဆိုေနျခင္းမွာ ၎တို႔၌ရည္႐ြယ္ခ်က္ႀကီးႀကီးမားမားရွိေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုရည္႐ြယ္ခ်က္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဘက္နယ္စပ္ ေမာင္ေတာ၊ ဘူး သီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္နယ္မ်ားကို ဘဂၤါလီမ်ား၏ နယ္ေျမအျဖစ္သတ္မွတ္ခံရေရးပင္ျဖစ္သည္။ ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ေရာက္ဘဂၤါလီမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္လာ ျခင္းမျပဳႏိုင္သည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရကေဆာင္ ႐ြက္ေပးျခင္း မျပဳဟုအေၾကာင္းျပခ်က္ေပးကာ ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားဝင္ေရာက္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ေရး တတိယ “R” တစ္လုံးျဖစ္သည့္ ‘‘ R 2 P’’ ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ ေရးပင္ျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ AA ေခါင္းေဆာင္ကလည္း ဩဂုတ္လအတြင္းက ဧရာဝတီသတင္းဌာနႏွင့္အင္တာဗ်ဴးတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေရာက္ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ OIC ႏိုင္ငံမ်ား၏ အနိမ့္ဆုံးရည္မွန္းခ်က္မွာ ‘‘ R 2 P’’ ဝင္လာၿပီး ေမာင္ ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္နယ္မ်ားကို Safe Zone တစ္ခုထူေထာင္ေရး ျဖစ္သည္။ Safe Zone ထူေထာင္ၿပီး ပါက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေရာက္ ဘဂၤါလီဆိုသူအားလုံးကို အစစ္အေဆးမရွိ၊ အားလုံးဝင္ေရာက္ေနရာခ် ထားရန္ အစီအစဥ္မ်ားျဖစ္သည္။ အဆိုပါနယ္သုံးနယ္ကို ဘဂၤါလီမ်ားလက္သို႔သာအပ္ေပးလိုက္ရပါက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အနာ ဂတ္ အေရးမွာ မေတြးေတာရဲေတာ့သည္သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏နယ္ေျမအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ သို႔ေပး အပ္လိုက္ရမည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ ၎၏လူဦးေရတိုး ပြားလာမႈႏွင့္ မၾကာ္မီကာလအတြင္း ေရလႊမ္းနစ္ျမဳပ္ ေတာ့မည့္ ႏိုင္ငံအစိတ္အပိုင္းအတြက္ ေျမအစားလို အပ္ေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေျမေနရာအခ်ိဳ႕ကိုရယူႏိုင္ ေရးမ်က္စပစ္ေနသည္မွာ ၾကာခဲ့ေခ်ၿပီ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲတြင္ပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ေနာက္ကြယ္မွပါဝင္ေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကမ္းေျခႏွင့္ (၅) မိုင္ခန႔္သာရွိသည့္ ေရလက္ၾကားငယ္တစ္ခုျဖင့္ ပိုင္းျခားထား သည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ စိန႔္မာတင္ကြၽန္းတြင္အေျခခ်ရန္ႀကိဳးစားေနၿပီျဖစ္သည္။
အထင္မေသးသင့္သည့္ အႀကံအစည္
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘဂၤါလီအေရး ကိစၥကို ေပါ့ေသးေသးဟု ထား၍မရႏိုင္ေပ။ ရခိုင္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ဘဂၤါလီမ်ားကို (၁၉)ရာစုမတိုင္ မီအခ်ိန္က လူရာမဝင္ေသာဘဂၤါလီမ်ားဟု အျမင္ျဖင့္ အထင္ေသးေနျခင္းမွာ ကိုယ့္ေသ တြင္းကိုယ္တူးေန ျခင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ၾကရန္လိုသည္။ ယေန႔ ဘဂၤါလီမ်ားကား ႏိုင္ငံတကာတြင္ထိုး ေဖာက္ ေနရာယူ ထားႏိုင္ၾကၿပီးျဖစ္သလို ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခုံေပၚတြင္ တက္ေရာက္ေနရာယူႏိုင္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ေငြ ေၾကးအင္အားေတာင့္တင္းေသာႏိုင္ငံႀကီးမ်ားလည္း ေနာက္ခံတြင္ရွိေနၾကသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံႀကီးမ်ား ကလည္း ေနာက္ကြယ္မွ ေထာက္ပံ့ကူညီ လ်က္ရွိေနသည္။
ဤအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ပင္ ဘဂၤါလီမ်ားအေရးကို အေလးအနက္ထားစဥ္းစားၿပီး ဘဂၤါလီမ်ား၏ ‘‘R” သုံးလုံးျဖစ္ေသာ ‘‘Rohinga”လူမ်ိဳးအမည္ သတ္မွတ္ေရးအတြက္ ဒုကၡသည္ ‘‘Refugee” အေၾကာင္းျပၿပီး ‘‘ R 2 P ’’ ျဖင့္ ျပည္တြင္းကို က်ဴးေက်ာ္လာမည့္အႏၲရာယ္ကို ျပည္သူတစ္ရပ္လုံး အေလးအနက္ထားကာကြယ္ရန္လိုသည္။ ယေန႔ျဖစ္ ေပၚေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးမတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈကိုအခြင့္ေကာင္းယူ၍ ARSA အပါအဝင္ ဘဂၤါလီအၾကမ္း ဖက္ေသာင္း က်န္းသူမ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသတြင္ ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားလာေနသည္ကိုေတြ႕ရၿပီး အသစ္တက္လာသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရကလည္း ၎တို႔ ႏိုင္ငံေရာက္ဘဂၤါလီမ်ားအေရးကို အေလးေပးေျပာ ၾကားလာေနသည္မ်ားကိုေတြ႕ေနရသည္။ ဤေျပာဆို ေဆာင္႐ြက္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းျဖစ္သည္သာမက ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကိုေစာ္ကားျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသအေျခအေနမ်ားကို အေလးထားစဥ္းစားၾကၿပီး ဘဂၤါလီမ်ား၏ေထာင္ ေခ်ာက္အတြင္းမဆင္းသက္မိေစရန္သတိထားၾကရန္လိုေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရေပသည္။