အရှေ့ဘက်တွင် စစ်မီးလျှံ ဟုန်းဟုန်းတောက်နေသည့် ယူကရိန်းမှာ 'ဥရောပအိပ်မက်' ကို ရှင်သန်ရန် အခွင့်အလမ်းဖြစ်ဟုဆို
1487
Htay Ouung (NP News) - ဇွန် ၁၈
အရှေ့ဘက်တွင် စစ်ပွဲများ တဟုန်ထိုး ပြင်းထန်လာနေတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ဥရောပအစုအဖွဲ့မှာ ပါဝင်ဖို့ အီးယူက အကြံပြုလိုက်ခြင်းဟာ ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်မှုနောက်ပိုင်း ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး သိသာစွာအပြောင်းအလဲဖြစ်ဖို့ကြီးမားတဲ့ တွန်းအားပေးလိုက်သလို ရှိကြောင်း Reuters က ယနေ့ (ဇွန်လ ၁၈ ရက်)ရေးသားပါတယ်။
ယူကရိန်းနဲ့ အိမ်နီးချင်း မော်လ်ဒိုဗာနိုင်ငံတို့ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေးအကြံပြုချက်ကို လာမည့်သီတင်းပတ် ထိပ်သီးဆွေး နွေးပွဲမှာ အမှုဆောင်ကော်မတီက ထောက်ခံလိမ့်မယ်လို့ အီးယူခေါင်းဆောင်များက မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများရဲ့ ရဲစွမ်းသတ္တိရှိမှုဟာ ဥရောပအတွက် လွတ်လပ်မှုသမိုင်းသစ်ဖန်တီးရန်ဖြစ်လာကြောင်း၊ နောက်ဆုံး ဥရောပအရှေ့ပိုင်းမှာ အီးယူနဲ့ ရုရှားတို့အကြား စစ်နဲ့ငြိမ်းချမ်းရေး မပြတ်မသားဖြစ်နေခြင်းကို ဖယ် ရှားရန် ဥရောပအတွက် အခွင့်အလမ်းဖြစ်လာခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမြာဇီလန်စကီးက သူ့ရဲ့ တွစ်တာ စာမျက်နှာမှာ ရေးသားထားပါတယ်။
ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ သံခင်းတမန်ခင်း အရှိန်မြှင့်လာသည်နှင့်အမျှ ရုရှားအနေနဲ့ မကြာသေးမီက ရယူခဲ့တဲ့ အမြတ် အစွန်းများကို ပိုမိုခိုင်မာလာစေရန် ကြိုးပမ်းနေတဲ့ ဒွန်ဘတ်စ်အရှေ့ပိုင်းဒေသမှာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဆက် လက်ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ အဲ့ဒီအချိန်မှာပဲ ဗြိတိန်ဝန်ကြီး ချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်ဟာ မြို့တော်ကိရိယက်ဗ်ကို အံ့ အားသင့်ဖွယ် ရောက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။
အီးယူအဖွဲဝင်နိုင်ငံများရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆက်လက်မြင်တွေ့နေရဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ "တကယ်ပဲ အားကောင်းတဲ့ ဥရောပဟာ သန်မာနေပြီး၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံနဲ့အတူ ဥရောပ ဖွံ့ဖြိုးတက်ရေးကို စိတ်ကူးကြည့်နိုင်မှာပါ" လို့ ရုပ်မြင် သံကြားမှ ညစဉ် နိုင်ငံတော် မိန့်ခွန်းမှာ ဇီလင်စကီးက ပြောဆိုပါတယ်။
"ဥရောပအမြင်အတွက် ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေဟာ အ သက်သေဆုံးပေးကြဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပါပြီ" “ ကျွန်မ တို့ရဲ့ဥရောပအိပ်မက်နဲ့အတူ သူတို့ကို ရှိနေစေချင်ပါတယ်..” လို့ ယူကရိန်းနိုင်ငံတော်အလံ အပြာ-အဝါရောင် ဝတ်စုံ ဝတ်ထားတဲ့ ဥရောပကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အူးဆူလာဗွန်ဒေလိုင်က ပြောကြားပြီး အီးယူအမှုဆောင်ကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကြေညာပါတယ်။
သောကြာနေ့ (ဇွန်လ ၁၇ ၕပ်)စိန့်ပီတာစဘတ်မှာ ဗလာဒီမာပူတင်က မိန့်ခွန်းပြောကြားစဉ် အနောက်အုပ်စု အထူးသ ဖြင့် အမေရိကန်အပေါ် မကျေနပ်ချက်များပါဝင်နေပေမဲ့ ယူကရိန်းနဲ့ အီးယူကိစ္စကို ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။ "ကျွန်တော် တို့က အဲဒါကို ဆန့်ကျင်စရာ မရှိပါဘူး" " ဥရောပသမဂ္ဂဆိုတာ စစ်ရေးအစုအဖွဲ့မဟုတ်ဘူး။ စီးပွားရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ အ စည်းအရုံးမှာ ဘယ်နိုင်ငံမဆို ပါဝင်ခွင့် ရှိပါတယ်.." လို ဆိုပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ကရင်မလင် ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဒီမီထရီပက်ရ်ှက ရှင်းပြရာမှာတော့ ယူကရိန်းရဲ့ အီးယူအဆိုပြုမှု အထူးသဖြင့် အီးယူအဖွဲ့ဝင် နေတိုး ၂၇ နိုင်ငံကြား ကာကွယ်ရေး ပူး ပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်ခြင်းများကို ရုရှား အနေနဲ့ အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီနှောင်းပိုင်း ရုရှားတပ်များ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ပြီးနောက် ၄ ရက်အကြာမှာ ယူကရိန်းက အီးယူဝင်ရောက်ခွင့် လျှောက်ထားခဲ့တာပါ။ ရုရှားကျောထောက် နောက်ခံ ခွဲထွက်ရေးနယ်မြေများနဲ့ ဖက်ပြိုင်နေရတဲ့ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံငယ်ဟောင်း မော်လ်ဒိုဗာနှင့် ဂျော်ဂျီယာတိုကလည်း ရက်ပိုင်းအကြာမှာ အလားတူ လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ်။
နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာနိုင်ပြီး ကျယ်ပြန့်တဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လိုအပ်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေးမှာ လက်လှမ်းမမီ ဖြစ်နေတာတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို ဥရောပကော်မရှင်က လွန်ခဲ့တဲ့လများအတွင်း လမ်းခင်းပေးခဲ့ပါတယ်။
လူထောင်ပေါင်းများစွာကို သတ်ဖြတ်၊ မြို့များကို ဖျက်ဆီးကာ သန်းနဲ့ချီတဲ့လူများကို ထွက်ပြေးစေခဲ့တဲ့ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုကို စတင်ရာမှာ ပူတင်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုက နေတိုးစစ်မဟာမိတ်နိုင်ငံတို့မှ တစ်ဆင့် အရှေ့ဘက်သို့ အနောက်နိုင်ငံများရဲ့ နယ်ပယ်ချဲ့ထွင်လာမှုကို ရပ်တန့်ရန်ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ပွဲဟာ ဆန့်ကျင်ဘက်အကျိုးသက်ရောက်ကြောင်း သောကြာနေ့ ကြေငြာချက်က မီးမောင်းထိုးပြသလို ရှိနေပါတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲဟာ ဖင်လန်နဲ့ ဆွီဒင်တိုကို နေတိုးအဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းရန် ဆွဲဆောင်ခဲ့ပြီး စစ်အေးတိုက်ပွဲ နောက်ပိုင်း အရှေ့ဥရောပနိုင်ငံများကို ကြိုဆိုခဲ့ကတည်းက နယ်ပယ်ချဲ့ထွင်နိုင်ရေး အလေးအနက်ထားခဲ့တဲ့ အီးယူအ နေနဲ့ သူ့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ကို စတင်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဗလာဒီမာပူတင်ရဲ့ မိန့်ခွန်းမှာ အမေရိကန်ကို “ ကမ္ဘာမြေ ပေါ်ရှိ ဘုရားသခင်၏ တမန်တော်” အဖြစ် ထင်မှတ်နေကြခြင်းအပေါ် ရှုတ်ချခဲ့ပြီး အနောက်နိုင်ငံများရဲ့ ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ရုရှားအနေနဲ့ ယူကရိန်းမှာ အထူး စစ်ဆင်ရေး စတင်ဖိုကလွဲပြီး ရွေးချယ်စရာမရှိကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ယူကရိန်းဟာ အီးယူနဲ့ ပူးပေါင်သင့်တဲ့ နိုင်ငံလားလို မေး ခွန်းထုတ်ခဲ့ပြီး ကိရိယက်ဗ်အနေနဲ့ တခြားအီးယူအဖွဲဝင်က ပေးဖိုဆန္ဒမရှိနိုင်တဲ့ စီးပွားရေးထောက်ပံ့မှုတွေ အကြီးအ ကျယ် လိုအပ်နေလိမ့်မယ်လိုလည်း ပြောဆိုပါတယ်။
ယူကရိန်းအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေစဉ် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ အမေရိကန်နှစ်ဦးကို ရုရှားမီဒီယာများက ဓါတ်ပုံရိုက်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနောက်ဆုံးပိတ်ဗိုလ်လုပွဲမှာ လောင်စာဆီထည့်တဲ့အနေနဲ့ ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပါတယ်။ “ကျွန်တော်က စစ်ကို ဆန့်ကျင်ပါတယ်” လို့ ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ လွှင့်တင်ထားတဲ့ သီးခြားဗီဒီယိုကလစ်တွေမှာ အမေရိကန် နှစ်ယောက်စလုံးက ပြောပါတယ်။
ဥရောပနိုင်ငံတိုင်း အီးယူအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရမယ်လို့ အာမခံချက် ရှိမနေပါ၊ ၁၉၉၉ ခုနှစ်ကတည်းက အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရန် လျှောက်ထားခဲ့တဲ့ တူရကီနဲ့ ဆွေးနွေးနေခဲ့တာ နှစ်အတော်ကြာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ အကယ်၍ လက်ခံလိုက်မယ် ဆိုရင် ယူကရိန်းဟာ နယ်မြေအလိုက် ဥရောပသမဂ္ဂရဲ့ အကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ပဉ္စမမြောက် လူဦးရေအများဆုံး တိုင်းပြည် ဖြစ်လာဖွယ် ရှိပါတယ်။
ယူကရိန်းနဲ့ မော်လ်ဒိုဗာတိုဟာ လက်ရှိ အီးယူအဖွဲဝင်နိုင်ငံများထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုမိုဆင်းရဲပြီး မကြာသေးမီအချိန်ထိ မတည်ငြိမ်တဲ့ နိုင်ငံရေး၊ ရာဇဝတ်မှုခင်းများအ ပြင် ရုရှားကျောထောက်နောက်ခံပြု ခွဲထွက် ရေးသမားများနှဲ ပဋိပက္ခများလည်း ရှိနေကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဇီလန်စကီး (၄၄ နှစ်) နဲ့ အသက် ၅ဝ အရွယ် မော်လ်ဒိုဗာခေါင်းဆောင် မိုင်ယာဆန်ဒူတိုဟာ ဆိုဗီယက် နိုင်ငံဟောင်းများပြင်ပမှာ အနောက် အုပ်စုလိုလားသူများ ဖြစ်ကြပါတယ်။
သောကြာနေ့မှာ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေကို တွေ့ဆုံအားပေးခဲ့တဲ့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်ဟာ အပြီးသတ် အနိုင်မရမချင်း ယူကရိန်းပြည်သူတွေဘက်က ရပ်တည်ပေးသွားမယ်လို့ ကိရိယက်ဗ်ကို နောက်ဆုံးလာ ရောက်လည်ပတ်သူ ဂုဏ်သရေရှိနိုင်ငံခြားသားက ပြောပါတယ်။
အနောက်နိုင်ငံများအနေနဲ့ လက်မခံနိုင်ဖွယ်မရှိတဲ့ စည်းကမ်းချက်များဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှုများကို အကြံပြုသင့်ကြောင်း သောကြာနေ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒဆိုင်ရာ အွန်လိုင်း ဆောင်းပါးမှာ ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရီကူလီဗာက ရေးသားပါတယ်။ သံတမန်ရေးရာအရ အဖြေရှာမယ်ဆိုရင် ရုရှားအနေဖြင့် အရှက် တကွဲ အကျိုးနည်းစရာမရှိကြောင်း ပြင်သစ်သမ္မတအီမန်နျူရယ်မက်ခွန်ရဲ့ ယခုလပြောဆိုချက်ကို ယူကရိန်းနိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီးက ထင်ရှားစွာ ကိုးကားထားပါတယ်။
လက်နက်ကြီးတွေ ပံ့ပိုးပေးတာ မရှိပဲ အဲ့ဒီလိုပြောနေမည့်အစား မော်စကိုအပေါ် ပိတ်ဆိုအရေးယူမှုတွေကို ဆက် လက် တိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ယူကရိန်းအနိုင်ရရှိဖို ကူညီသင့်ကြောင်း ကူလီဗာက ဆိုပါတယ်။
စီးပွားရေး စရိတ်စက ဘာတွေပဲ ပြောနေကြပါစေ ပိတ်ဆိုဒဏ်ခတ်ပေးဖိုကို အနောက်နိုင်ငံတွေက အားထုတ်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း ပူတင်ကို ညှိနှိုင်းရေးစားပွဲသို့ အရောက်ခေါ်ယူဖို့အတွက် စစ်မြေပြင်မှာ ရှုးနိမ့်ခြင်းသာ တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းဖြစ်တာ ထင်ရှားနေကြောင်း ရေးသားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ မတ်လက ယူကရိန်းနိုင်ငံ ကိရိယက်ဗ်ကို ဝင်ရောက်ရန် ကြိူပမ်းရာမှာ ရုရှားတပ်များ ရှုးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားတပ်များဟာ သူတို့ကိုယ်စားပြု ခွဲထွက်ရေးသမားများတောင်းဆိုထားတဲ့ အရှေ့ဘက် ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသကို ပြန် လည်အာရုံစိုက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ပွဲမှာ တစ်စစ ဆုတ် ယုတ်လာသူတိုရဲ့ အပြစ်ပေးနည်းအဆင့်အဖြစ် မြို့များအတွင်း ဖောက်ခွဲဖို အမြောက်ကြီးများကို အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။
သောကြာနေ့က ပစ်ခတ်မှုမှာ အရပ်သား လေးဦး သေဆုံးပြီး ခြောက်ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသ ဒွန်ညက်နယ်မြေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးက Telegram ပို့စ်တစ်ခုမှာ ပြောပါတယ်။
အိမ်နီးချင်း လူအန့်ပြည်နယ် ဆီဗာရိုဒွန်ညက်မှာ မကြာသေးမီက အဆိုးရွားဆုံး တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မိမိ တပ်များက ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ဆဲဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်း အရာရှိများက ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုနဲ့ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်မှုကြောင့် ပိတ်မိနေသော အရပ်သား ၅ဝဝ ကျော်ကို ကယ်ထုတ်ရန် မဖြစ်နိုင် ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
ဆီဗာရိုဒွန်ညက်ရဲ့ ညီအစ်မမြို့ လက်ဆေချန့်အပြင်ဘက် အဓိကအဝေးပြေးလမ်းမကြီးဟာ ရုရှားရဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ယခုအခါ ဖြတ်သန်းသွားလာနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း တောင်ပိုင်းမှာ ယူကရိန်းတပ်တွေဟာ တန်ပြန်ထိုး စစ်များ ဆင်နွှနေပြီး ရုရှားက သိမ်းယူထားတဲ့ နယ်မြေအတွင်းပိုင်းကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နေတယ်လို အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ရှင်းပြပါတယ်။
https://www.reuters.com/world/europe/wrapup1-war-east-rages-ukraine-gets-chance-live-european-dream-2022-06-18/
zawgyi version
အေရွ႕ဘက္တြင္ စစ္မီးလွ်ံ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ေနသည့္ ယူကရိန္းမွာ 'ဥေရာပအိပ္မက္' ကို ရွင္သန္ရန္ အခြင့္အလမ္းျဖစ္ဟုဆို
Htay Ouung (NP News) - ဇြန္ ၁၈
အေရွ႕ဘက္တြင္ စစ္ပြဲမ်ား တဟုန္ထိုး ျပင္းထန္လာေနတဲ့ ယူကရိန္းႏိုင္ငံကို ဥေရာပအစုအဖြဲ႕မွာ ပါဝင္ဖို႔ အီးယူက အႀကံျပဳလိုက္ျခင္းဟာ ႐ုရွားရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မႈေနာက္ပိုင္း ပထဝီဝင္ႏိုင္ငံေရး သိသာစြာအေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖို႔ႀကီးမားတဲ့ တြန္းအားေပးလိုက္သလို ရွိေၾကာင္း Reuters က ယေန႔ (ဇြန္လ ၁၈ ရက္)ေရးသားပါတယ္။
ယူကရိန္းနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ေမာ္လ္ဒိုဗာႏိုင္ငံတို႔ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ေရးအႀကံျပဳခ်က္ကို လာမည့္သီတင္းပတ္ ထိပ္သီးေဆြး ေႏြးပြဲမွာ အမႈေဆာင္ေကာ္မတီက ေထာက္ခံလိမ့္မယ္လို႔ အီးယူေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။
ယူကရိန္းႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ ရဲစြမ္းသတၱိရွိမႈဟာ ဥေရာပအတြက္ လြတ္လပ္မႈသမိုင္းသစ္ဖန္တီးရန္ျဖစ္လာေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံး ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းမွာ အီးယူနဲ႔ ႐ုရွားတို႔အၾကား စစ္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မျပတ္မသားျဖစ္ေနျခင္းကို ဖယ္ ရွားရန္ ဥေရာပအတြက္ အခြင့္အလမ္းျဖစ္လာခဲ့ေၾကာင္း ယူကရိန္းသမၼတ ဗိုလိုဒီျမာဇီလန္စကီးက သူ႔ရဲ႕ တြစ္တာ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ သံခင္းတမန္ခင္း အရွိန္ျမႇင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် ႐ုရွားအေနနဲ႔ မၾကာေသးမီက ရယူခဲ့တဲ့ အျမတ္ အစြန္းမ်ားကို ပိုမိုခိုင္မာလာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ဒြန္ဘတ္စ္အေရွ႕ပိုင္းေဒသမွာ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္စြာ ဆက္ လက္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ေဘာရစ္ဂြၽန္ဆင္ဟာ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိရိယက္ဗ္ကို အံ့ အားသင့္ဖြယ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
အီးယူအဖြဲဝင္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ဆက္လက္ျမင္ေတြ႕ေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ "တကယ္ပဲ အားေကာင္းတဲ့ ဥေရာပဟာ သန္မာေနၿပီး၊ ယူကရိန္းႏိုင္ငံနဲ႔အတူ ဥေရာပ ဖြံ႕ၿဖိဳးတက္ေရးကို စိတ္ကူးၾကည့္ႏိုင္မွာပါ" လို႔ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကားမွ ညစဥ္ ႏိုင္ငံေတာ္ မိန႔္ခြန္းမွာ ဇီလင္စကီးက ေျပာဆိုပါတယ္။
"ဥေရာပအျမင္အတြက္ ယူကရိန္းႏိုင္ငံသားေတြဟာ အ သက္ေသဆုံးေပးၾကဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ" “ ကြၽန္မ တို႔ရဲ႕ဥေရာပအိပ္မက္နဲ႔အတူ သူတို႔ကို ရွိေနေစခ်င္ပါတယ္..” လို႔ ယူကရိန္းႏိုင္ငံေတာ္အလံ အျပာ-အဝါေရာင္ ဝတ္စုံ ဝတ္ထားတဲ့ ဥေရာပေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ အူးဆူလာဗြန္ေဒလိုင္က ေျပာၾကားၿပီး အီးယူအမႈေဆာင္ေကာ္မတီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေၾကညာပါတယ္။
ေသာၾကာေန႔ (ဇြန္လ ၁၇ ၕပ္)စိန႔္ပီတာစဘတ္မွာ ဗလာဒီမာပူတင္က မိန႔္ခြန္းေျပာၾကားစဥ္ အေနာက္အုပ္စု အထူးသ ျဖင့္ အေမရိကန္အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားပါဝင္ေနေပမဲ့ ယူကရိန္းနဲ႔ အီးယူကိစၥကို ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ "ကြၽန္ေတာ္ တို႔က အဲဒါကို ဆန႔္က်င္စရာ မရွိပါဘူး" " ဥေရာပသမဂၢဆိုတာ စစ္ေရးအစုအဖြဲ႕မဟုတ္ဘူး။ စီးပြားေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အ စည္းအ႐ုံးမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို ပါဝင္ခြင့္ ရွိပါတယ္.." လို ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကရင္မလင္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဒီမီထရီပက္ရ္ွက ရွင္းျပရာမွာေတာ့ ယူကရိန္းရဲ႕ အီးယူအဆိုျပဳမႈ အထူးသျဖင့္ အီးယူအဖြဲ႕ဝင္ ေနတိုး ၂၇ ႏိုင္ငံၾကား ကာကြယ္ေရး ပူး ေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ တိုးျမႇင့္ျခင္းမ်ားကို ႐ုရွား အေနနဲ႔ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီေႏွာင္းပိုင္း ႐ုရွားတပ္မ်ား နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ၄ ရက္အၾကာမွာ ယူကရိန္းက အီးယူဝင္ေရာက္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တာပါ။ ႐ုရွားေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ ခြဲထြက္ေရးနယ္ေျမမ်ားနဲ႔ ဖက္ၿပိဳင္ေနရတဲ့ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံငယ္ေဟာင္း ေမာ္လ္ဒိုဗာႏွင့္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတိုကလည္း ရက္ပိုင္းအၾကာမွာ အလားတူ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာႏိုင္ၿပီး က်ယ္ျပန႔္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လိုအပ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ျဖစ္ေသာ္လည္း ယူကရိန္းႏိုင္ငံ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ေရးမွာ လက္လွမ္းမမီ ျဖစ္ေနတာေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို ဥေရာပေကာ္မရွင္က လြန္ခဲ့တဲ့လမ်ားအတြင္း လမ္းခင္းေပးခဲ့ပါတယ္။
လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို သတ္ျဖတ္၊ ၿမိဳ႕မ်ားကို ဖ်က္ဆီးကာ သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့လူမ်ားကို ထြက္ေျပးေစခဲ့တဲ့ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္မႈကို စတင္ရာမွာ ပူတင္ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္တစ္ခုက ေနတိုးစစ္မဟာမိတ္ႏိုင္ငံတို႔မွ တစ္ဆင့္ အေရွ႕ဘက္သို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္လာမႈကို ရပ္တန႔္ရန္ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ပြဲဟာ ဆန႔္က်င္ဘက္အက်ိဳးသက္ေရာက္ေၾကာင္း ေသာၾကာေန႔ ေၾကျငာခ်က္က မီးေမာင္းထိုးျပသလို ရွိေနပါတယ္။ ယူကရိန္းစစ္ပြဲဟာ ဖင္လန္နဲ႔ ဆြီဒင္တိုကို ေနတိုးအဖြဲ႕နဲ႔ ပူးေပါင္းရန္ ဆြဲေဆာင္ခဲ့ၿပီး စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္း အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကို ႀကိဳဆိုခဲ့ကတည္းက နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္ေရး အေလးအနက္ထားခဲ့တဲ့ အီးယူအ ေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ကို စတင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ဗလာဒီမာပူတင္ရဲ႕ မိန႔္ခြန္းမွာ အေမရိကန္ကို “ ကမာၻေျမ ေပၚရွိ ဘုရားသခင္၏ တမန္ေတာ္” အျဖစ္ ထင္မွတ္ေနၾကျခင္းအေပၚ ရႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ႐ုရွားအေနနဲ႔ ယူကရိန္းမွာ အထူး စစ္ဆင္ေရး စတင္ဖိုကလြဲၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္စရာမရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ယူကရိန္းဟာ အီးယူနဲ႔ ပူးေပါင္သင့္တဲ့ ႏိုင္ငံလားလို ေမး ခြန္းထုတ္ခဲ့ၿပီး ကိရိယက္ဗ္အေနနဲ႔ တျခားအီးယူအဖြဲဝင္က ေပးဖိုဆႏၵမရွိႏိုင္တဲ့ စီးပြားေရးေထာက္ပံ့မႈေတြ အႀကီးအ က်ယ္ လိုအပ္ေနလိမ့္မယ္လိုလည္း ေျပာဆိုပါတယ္။
ယူကရိန္းအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေနစဥ္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ အေမရိကန္ႏွစ္ဦးကို ႐ုရွားမီဒီယာမ်ားက ဓါတ္ပုံ႐ိုက္ၿပီး ကမာၻလုံးဆိုင္ရာေနာက္ဆုံးပိတ္ဗိုလ္လုပြဲမွာ ေလာင္စာဆီထည့္တဲ့အေနနဲ႔ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။ “ကြၽန္ေတာ္က စစ္ကို ဆန႔္က်င္ပါတယ္” လို႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ လႊင့္တင္ထားတဲ့ သီးျခားဗီဒီယိုကလစ္ေတြမွာ အေမရိကန္ ႏွစ္ေယာက္စလုံးက ေျပာပါတယ္။
ဥေရာပႏိုင္ငံတိုင္း အီးယူအဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ရမယ္လို႔ အာမခံခ်က္ ရွိမေနပါ၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကတည္းက အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့ တူရကီနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနခဲ့တာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ လက္ခံလိုက္မယ္ ဆိုရင္ ယူကရိန္းဟာ နယ္ေျမအလိုက္ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ အႀကီးဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ပၪၥမေျမာက္ လူဦးေရအမ်ားဆုံး တိုင္းျပည္ ျဖစ္လာဖြယ္ ရွိပါတယ္။
ယူကရိန္းနဲ႔ ေမာ္လ္ဒိုဗာတိုဟာ လက္ရွိ အီးယူအဖြဲဝင္ႏိုင္ငံမ်ားထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမိုဆင္းရဲၿပီး မၾကာေသးမီအခ်ိန္ထိ မတည္ၿငိမ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ ရာဇဝတ္မႈခင္းမ်ားအ ျပင္ ႐ုရွားေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ခြဲထြက္ ေရးသမားမ်ားႏွဲ ပဋိပကၡမ်ားလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဇီလန္စကီး (၄၄ ႏွစ္) နဲ႔ အသက္ ၅ဝ အ႐ြယ္ ေမာ္လ္ဒိုဗာေခါင္းေဆာင္ မိုင္ယာဆန္ဒူတိုဟာ ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ားျပင္ပမွာ အေနာက္ အုပ္စုလိုလားသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ေသာၾကာေန႔မွာ ယူကရိန္းတပ္ဖြဲ႕ေတြကို ေတြ႕ဆုံအားေပးခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဘာရစ္ဂြၽန္ဆင္ဟာ အၿပီးသတ္ အႏိုင္မရမခ်င္း ယူကရိန္းျပည္သူေတြဘက္က ရပ္တည္ေပးသြားမယ္လို႔ ကိရိယက္ဗ္ကို ေနာက္ဆုံးလာ ေရာက္လည္ပတ္သူ ဂုဏ္သေရရွိႏိုင္ငံျခားသားက ေျပာပါတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္ဖြယ္မရွိတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အႀကံျပဳသင့္ေၾကာင္း ေသာၾကာေန႔ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒဆိုင္ရာ အြန္လိုင္း ေဆာင္းပါးမွာ ယူကရိန္းႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဒီမီထရီကူလီဗာက ေရးသားပါတယ္။ သံတမန္ေရးရာအရ အေျဖရွာမယ္ဆိုရင္ ႐ုရွားအေနျဖင့္ အရွက္ တကြဲ အက်ိဳးနည္းစရာမရွိေၾကာင္း ျပင္သစ္သမၼတအီမန္န်ဴရယ္မက္ခြန္ရဲ႕ ယခုလေျပာဆိုခ်က္ကို ယူကရိန္းႏိုင္ငံျခား ေရးဝန္ႀကီးက ထင္ရွားစြာ ကိုးကားထားပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးေတြ ပံ့ပိုးေပးတာ မရွိပဲ အဲ့ဒီလိုေျပာေနမည့္အစား ေမာ္စကိုအေပၚ ပိတ္ဆိုအေရးယူမႈေတြကို ဆက္ လက္ တိုးျမႇင့္ျခင္းျဖင့္ ယူကရိန္းအႏိုင္ရရွိဖို ကူညီသင့္ေၾကာင္း ကူလီဗာက ဆိုပါတယ္။
စီးပြားေရး စရိတ္စက ဘာေတြပဲ ေျပာေနၾကပါေစ ပိတ္ဆိုဒဏ္ခတ္ေပးဖိုကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက အားထုတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ပူတင္ကို ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲသို႔ အေရာက္ေခၚယူဖို႔အတြက္ စစ္ေျမျပင္မွာ ရႈးနိမ့္ျခင္းသာ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္တာ ထင္ရွားေနေၾကာင္း ေရးသားပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ မတ္လက ယူကရိန္းႏိုင္ငံ ကိရိယက္ဗ္ကို ဝင္ေရာက္ရန္ ႀကိဴပမ္းရာမွာ ႐ုရွားတပ္မ်ား ရႈးနိမ့္ခဲ့ပါတယ္။ ႐ုရွားတပ္မ်ားဟာ သူတို႔ကိုယ္စားျပဳ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားေတာင္းဆိုထားတဲ့ အေရွ႕ဘက္ ဒြန္ဘတ္စ္ေဒသကို ျပန္ လည္အာ႐ုံစိုက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း စစ္ပြဲမွာ တစ္စစ ဆုတ္ ယုတ္လာသူတိုရဲ႕ အျပစ္ေပးနည္းအဆင့္အျဖစ္ ၿမိဳ႕မ်ားအတြင္း ေဖာက္ခြဲဖို အေျမာက္ႀကီးမ်ားကို အသုံးျပဳခဲ့ပါတယ္။
ေသာၾကာေန႔က ပစ္ခတ္မႈမွာ အရပ္သား ေလးဦး ေသဆုံးၿပီး ေျခာက္ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့တယ္လို႔ ဒြန္ဘတ္စ္ေဒသ ဒြန္ညက္နယ္ေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက Telegram ပို႔စ္တစ္ခုမွာ ေျပာပါတယ္။
အိမ္နီးခ်င္း လူအန႔္ျပည္နယ္ ဆီဗာ႐ိုဒြန္ညက္မွာ မၾကာေသးမီက အဆိုး႐ြားဆုံး တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး မိမိ တပ္မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ယူကရိန္း အရာရွိမ်ားက ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္နက္ႀကီး ပစ္ခတ္မႈနဲ႔ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ ပိတ္မိေနေသာ အရပ္သား ၅ဝဝ ေက်ာ္ကို ကယ္ထုတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ဆီဗာ႐ိုဒြန္ညက္ရဲ႕ ညီအစ္မၿမိဳ႕ လက္ေဆခ်န႔္အျပင္ဘက္ အဓိကအေဝးေျပးလမ္းမႀကီးဟာ ႐ုရွားရဲ႕ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ယခုအခါ ျဖတ္သန္းသြားလာႏိုင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း ေတာင္ပိုင္းမွာ ယူကရိန္းတပ္ေတြဟာ တန္ျပန္ထိုး စစ္မ်ား ဆင္ႏႊေနၿပီး ႐ုရွားက သိမ္းယူထားတဲ့ နယ္ေျမအတြင္းပိုင္းကို ထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္ေနတယ္လို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ရွင္းျပပါတယ္။
https://www.reuters.com/world/europe/wrapup1-war-east-rages-ukraine-gets-chance-live-european-dream-2022-06-18/