နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ (၁)နှစ်ပြည့် နိုင်ငံတော်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ပြောကြားသည့်မိန့်ခွန်း

03/02/2022 13:48

 1366

NP News - ဖေဖော်ဝါရီ ၁
တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ဒီနေ့ဟာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက နိုင်ငံတော်ရဲ့ တာဝန်ကိုထမ်းဆောင်ခဲ့တာ (၁)နှစ်ပြည့်မြောက်တဲ့နေ့ဖြစ်ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများအားလုံး ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဘေးမှ ကင်းဝေးပြီး ကိုယ်၏ကျန်းမာခြင်း၊ စိတ်၏ချမ်းသာခြင်းတို့နှင့် ပြည့်စုံပါစေကြောင်း ဦးစွာဆုတောင်းမေတ္တာပို့သလိုက်ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျား။
တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန်ရယူထိန်းသိမ်းခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တင်ပြချင်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ရွေးကောက်ပွဲဟာ ၅ နှစ်တစ်ကြိမ်ပြုလုပ်ပြီး ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်နဲ့ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ရွေးချယ်တဲ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ တပ်မတော်သားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေပါဝင်တဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကနေ နိုင်ငံတော်ဒုတိယသမ္မတများ၊ အဲဒီထဲကမှ နိုင်ငံတော်သမ္မတကို ရွေးချယ်ရပါတယ်။ သမ္မတကအစိုးရအဖွဲ့ကို ရွေးချယ်ဖွဲ့စည်းပါတယ်။ တရားသူကြီးချုပ်နဲ့ တရားသူကြီးတွေကို ခန့်အပ်ကာအတည်ပြုတာပြုလုပ်ပါတယ်။ ဥပဒေပြုရေးမဏ္ဍိုင်၊ အုပ်ချုပ်ရေးမဏ္ဍိုင်နဲ့ တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် စတဲ့ မဏ္ဍိုင်ကြီး ၃ ရပ်ရဲ့ အကြီးအကဲတွေ၊ ပါဝင်ကြသူတွေဟာ ရွေးကောက်ပွဲမှတစ်ဆင့် တိုက်ရိုက်/သွယ်ဝိုက် ရွေးချယ်/တာဝန်ပေးခံရသူတွေဖြစ်တဲ့ အတွက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီစနစ်၊ နိုင်ငံရေး စနစ်ရဲ့အုတ်မြစ်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

ဒါကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ သန့်ရှင်းစစ်မှန်ပြီး ပြည်သူ့ဆန္ဒကို အမှန်တကယ် ဖော်ပြနိုင်ဖို့လိုပါတယ်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး “လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရေး”အတွက် ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပမီနဲ့ ကျင်းပအပြီးအခမ်းအနားတွေမှာ ၂၄ ကြိမ် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ကာ တရားဝင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ တပ်မတော်ကစိစစ်တွေ့ရှိရတဲ့ မဲမသမာမှု ၁၀,၄၈၂,၁၁၆(၁၀ သန်းကျော်၊ မဲပေးသူဦးရေရဲ့ ၄ ပုံ ၁ ပုံခန့်)ရှိကြောင်းကို ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့ကစပြီး ထုတ်ပြန် ချက်တွေ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

မဲမသမာမှုတွေဟာ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်လို့ တပ်မတော်နဲ့နိုင်ငံရေးပါတီတွေမှ UEC အဆင့်၊ အဲ့ဒီကမှ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်အဆင့်၊ နောက်အစိုးရအဆင့်ဖြေရှင်းပေးဖို့ ဥပဒေနဲ့အညီတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ မဲမသမာမှုတွေကို ရင်ဆိုင်မဖြေရှင်းရဲဘဲ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုခေါ်ယူဖို့ မတရားကြိုးပမ်းမှုဟာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၁၇ အရ နိုင်ငံတော်ရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာကို အဓမ္မနည်းဖြင့် ရယူဖို့ဆောင်ရွက်နေခြင်း ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်ရဲ့ဒီမိုကရေစီလျှောက်လှမ်းမှုကို ကြီးမားတဲ့အခက်အခဲတွေဖြစ်ပေါ်လာ စေမှာဖြစ်လို့ နိုင်ငံရေးအရအရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာကာ နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့ရပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ရယူထိန်းသိမ်းပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့အစိုးရရဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် ၅ ရပ်မှာ ပထမဦးဆုံးအချက်ဖြစ်တဲ့ “ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းပြီး မဲစာရင်းများစစ်ဆေးခြင်းအပါအဝင် လုပ်ဆောင်သင့်လုပ်ဆောင်ထိုက်သည် များကို ဥပဒေနဲ့အညီ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်း” ကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ မြို့နယ် ၃၁၅ မြို့နယ်ကိုစစ်ဆေးခဲ့ရာမှာ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်မရှိဘဲ မဲပေးခဲ့သူ ၄,၆၄၈,၂၇၀ ဦး(၄.၆ သန်းကျော်) အသက် ၁၈ နှစ်မပြည့်ဘဲ မဲပေးခဲ့သူ ၁၄,၄၁၂ ဦး၊ အသက် ၁၀၀ နှစ်အထက် မဲပေးခဲ့သူ ၂၀,၅၆၆ ဦး၊ ၂ ကြိမ်နဲ့ ၃ ကြိမ်အထက် မဲပေးခဲ့သူ ၃,၈၉၁,၆၁၁ ဦးအပါအဝင် မဲမသမာမှုစုစုပေါင်း ၁၁,၃၀၅,၃၉၀ ဦး(၁၁ သန်း ၃ သိန်းကျော်) ရှိကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ် ရွေးကောက်ပွဲတွေကို ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွေမှာ ကျင်းပခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ တိုင်ကြားမှုအချို့ရှိခဲ့ပေမယ့် ပြေလည်အောင် ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ မဲမသမာမှုတွေကို သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက ရင်ဆိုင်မဖြေရှင်းရဲတဲ့ အခြေအနေအထိ မသမာမှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်ဟာ ၁၀ နှစ်သာရှိသေးတဲ့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကျင့်သုံးမှုအပေါ် အလေးထားမှု လျော့ပါးစေပါတယ်။ အလွန်အကျည်းတန်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ထိခိုက်အောင်လုပ်ခဲ့သူတွေကို တည်ဆဲဥပဒေတွေအရ အရေးယူမှုတွေ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေနဲ့ အရေးပေါ်ကာလ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ ပြီးစီးပါက ရွေးကောက်ပွဲပြန်လည်လုပ်ဆောင်ပေးသွားမယ်ဆိုတဲ့ ကတိကို အကောင် အထည်ဖော်နိုင်အောင် အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစားဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး စိတ်အေးချမ်းသာစွာ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးများ မဆုံးရှုံးရအောင် မဲပေးနိုင်ဖို့လိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ ရှိတဲ့အနက် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၃၂၅ မြို့နယ်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၃၂၃ မြို့နယ်၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၃၁၅ မြို့နယ် ကျင်းပရာမှာ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ အနည်းဆုံးဖြစ်ပြီး မကျေနပ်မှုများနဲ့ အသံဆူညံ ခဲ့ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ တည်ငြိမ်လုံခြုံတဲ့အခြေအနေရှိမှ ပြည်သူတွေလွတ်လပ်စွာ မဲပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ သန့်ရှင်းတရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အစိုးရရဲ့ နိုင်ငံတော်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို တိုင်းရင်းသားပြည်သူအားလုံးက ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့ ဦးစွာတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ကျွန်တော်တို့အစိုးရနိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ထိန်းသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံရေးအရ လုပ်ဆောင်ခဲ့မှု များကို ဆက်လက်တင်ပြသွားပါ့မယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာပြီးတဲ့ နောက် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနဲ့ တိုင်းပြည်တည်ဆောက်မှုလုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး နေပြည်တော်၊ စည်ပင်သာယာရိပ်သာမှာရှိနေတဲ့ စောင့်ကြည့်ခံ လွှတ်တော်အမတ်တွေကို လက်ရှိနိုင်ငံ့ဖြစ်စဉ်အပေါ်ဥပဒေနဲ့အညီ ဖြေရှင်းနိုင်စေဖို့ အတွက် ရှင်းလင်းပြောပြခဲ့ကာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့မှ ၄ ရက်နေ့အတွင်း နေရပ် ဒေသ အသီးသီးကို ပြန်လည်စေလွှတ် ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ သူတို့ကို ဥပဒေနဲ့အညီ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အခွင့်အရေးပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့မှာ ဒီမိုကရေစီကျင့်စဉ်များအတိုင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီကို တပ်မတော်သားများ၊ အရပ်သားများ(တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုံအပါအဝင်)ဖြင့် မျှတစွာဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်မှသည် မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာ အဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ အဆင့်ဆင့်ဖွဲ့စည်းပြီးတော့ အရပ်ဘက်ပုဂ္ဂိုလ်တွေကိုသာ ဦးစီး လုပ်ဆောင်စေခဲ့ပါတယ်။
အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနဲ့ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုဗဟိုကော်မတီ၊ လုပ်ငန်းကော်မတီ၊ ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ စတဲ့ကော်မတီ ၃ ရပ်ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ဆောင်ရွက်နေလျက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီဟာ ယနေ့အထိ NCA လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ၁၆ ကြိမ်၊ NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်းမပြုသေးတဲ့ EAO တွေနဲ့ ၉ ကြိမ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ၇ ကြိမ်၊ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်အဖွဲ့တွေနဲ့ ၂ ကြိမ်၊ စုစုပေါင်း ၃၄ ကြိမ်တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
တပ်မတော်အနေနဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့မှစပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့အထိ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးအတွက် ထုတ်ပြန်ချက်ပေါင်း အကြိမ်(၂၀)ပြုလုပ်ပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းမှာ ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့တွေ့ဆုံမှုအပြီး နှစ်နိုင်ငံသဘောတူထုတ်ပြန်ချက်မှာ ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းအထိ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးကို ဆောင်ရွက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလိုအဆင့်လိုက်ဆောင်ရွက်ဖို့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်ဒေသ ခရီးစဉ် ၁၇ ခု သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဆွေးနွေးမှာကြားချက်များ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ပေါင်းစပ် ညှိနှိုင်းပေးခဲ့တယ်။ ရေရှည်အနာဂတ်အတွက် အစီအမံတွေ လမ်းညွှန်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အစိုးရအဖွဲ့မှာ ကျွန်တော်တို့နဲ့အတူ လက်တွဲလုပ်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသားကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တွေဟာလည်း ဒေသအကျိုးဆောင်ရွက်ပေးဖို့ သက်ဆိုင်ရာဒေသအလိုက် ခရီးစဉ် ၂၉ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဒေသရဲ့လိုအပ်ချက်တွေကို ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်း တင်ပြလိုပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အနည်းဆုံး နိုင်ငံစာရင်းဝင်ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတိုင်းဟာ မိမိတို့ နိုင်ငံ တိုးတက်ဖို့အတွက် ကြိုးပမ်းနေကြချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့သည် လည်း ရပ်နေလို့ မရပါဘူး၊ မိမိတို့မှာ ရှိတဲ့ လူသားအရင်းအမြစ် သယံဇာတများ၊ တိုင်းရင်း သား ပြည်သူလူထုရဲ့ အားတို့ကို ရယူပြီး တိုင်းပြည်တိုးတက်စေရေး ဆောင်ရွက်ကြရပါ မယ်။ ကိုယ် ရပ်နေရင်တော့ သူများတိုင်းပြည်များက ကျော်တက်သွားပါလိမ့်မယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေဖြင့် ဆက်လက်ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မှာကတော့
အမျိုးသားရေးလုပ်ငန်းစဉ်(၂)ခုအဖြစ် တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနဲ့ စား၊ ရေ၊ ရိက္ခာဖူလုံရေးကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်သွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ်(၂)ခုအဖြစ် စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ် ခိုင်မာစေရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးလုပ်ငန်းစဉ် အဖြစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ဟာ အရေးပါတဲ့နှစ်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ လာမယ့်ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့ဟာ စိန်ရတု ပြည်ထောင်စုနေ့ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ဟာ စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့ဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတော်ရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာပိုမိုခိုင်မာစေဖို့ တိုင်းပြည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်း အသီးအပွင့်တွေနဲ့ပြည့်စုံဖို့အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီနှစ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ခြေလှမ်းသစ်များစရပါမယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် ၅ ရပ် စတုတ္ထအချက်ထဲမှာလည်းဖော်ပြပြီးဖြစ်လို့ သက်ဆိုင်သူများ၊ အဖွဲ့အစည်းများအားလုံး ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဆွေးနွေးနိုင်ဖို့ဖိတ်ခေါ်လိုပါတယ်လို့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် နှစ်သစ်ကူး နှုတ်ခွန်းဆက်စကားမှာ ကျွန်တော်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက် အစဉ်အမြဲ အသင့်ရှိနေကြောင်း ဖြည့်စွက်ပြောကြားလိုပါတယ်။
ဖက်ဒရယ်ဆိုတာဟာ မတူကွဲပြားနေတဲ့ တိုင်းဒေသကြီးတွေ၊ ပြည်နယ်တွေ၊ လူမျိုးတွေ၊ လူမျိုးစုတွေကို စုစည်းလုပ်ကိုင်ရာမှ လုပ်ကိုင်နိုင်ခွင့်တွေကို ခွဲဝေကျင့်သုံးတဲ့ အယူအဆသဘောတရားဖြစ်ပြီး ပေါင်းစည်းနေထိုင်ခြင်း၊ မျှဝေခံစားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားပါတီများအပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီများဟာ ၎င်းတို့ကိုထောက်ခံတဲ့ ပြည်သူ လူထုကိုကိုယ်စားပြုတဲ့သူတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် မတူကွဲပြားတဲ့ ကိုယ်စားပြုမှုတွေ ရှိပြီး ပါတီတွေ၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကိုယ်စားပြုနိုင်ဖို့ အတွက် အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်(PR)ကို သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုပဲအယူအဆအမျိုးမျိုးကွဲပြားနေပါစေ မိမိတို့နိုင်ငံနဲ့သဟဇာတဖြစ်တဲ့စနစ်မျိုးကို ရွေးချယ်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ပတ်သက်ပြီး အများဆန္ဒအတိုင်း ဆောင်ရွက်ဖို့လိုအပ်မှာဖြစ်သလို လူနည်းစုရဲ့ဆန္ဒကိုလည်း အလေးထားဖို့လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဏာ(၃)ရပ်ကို ခွဲဝေကျင့်သုံးခြင်းနဲ့ ဒီလိုဆောင်ရွက်ရာမှာ ပြည်ထောင်စု၊ တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်တွေအကြား ဥပဒေအရ အာဏာခွဲဝေဆောင်ရွက်သွားခြင်းဖြင့် တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်တွေအလိုက် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်တွေရရှိစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အချိုးကျကိုယ်စားပြုခြင်းစနစ်ကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးခြင်းနဲ့ တိုင်းရင်းသား ပြည်သူတွေ ဥပဒေပြုလွှတ်တော်မှာ ပိုမိုကိုယ်စားပြုခွင့်ရရှိမှာဖြစ်သလို ပြောရေးဆိုခွင့် လည်း ပိုမိုရရှိလာမှာဖြစ်ပြီး မိမိတို့ရဲ့ ဒေသအကျိုး၊ လူမျိုးအကျိုးကိုလည်း ယခင်ကထက် ပိုမိုထိရောက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့်ရရှိလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုကိုတည်ဆောက်ရာမှာ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ပြည်နယ်အားလုံးရှိ တိုင်းရင်းသားအားလုံး တူညီတဲ့အခွင့်အရေးတွေ ရရှိဖို့ အချိုးကျကိုယ်စားပြုခြင်းစနစ်(Proportional Representation-PR)ကို ကျင့်သုံး နိုင်ရေး နိုင်ငံရေးပါတီကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ စိတ်ပါဝင်စားသူတွေနဲ့စုပေါင်းပြီး ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်တို့ ၄ ကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်ငံသားကတ်မရှိဘဲ မဲပေးသူ ၄,၆၄၈,၂၇၀ ဦး (၄ ဒသမ ၆ သန်းကျော်)ရှိပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေနဲ့ အကျုံးဝင်သော (ဥပဒေအရနိုင်ငံသားတွေ)အားလုံးကို “ပန်းခင်း”စီမံချက်ဖြင့် အိမ်ထောင်စုလူဦးရေစာရင်းနဲ့ ကိုင်ဆောင်သင့်တဲ့ ကတ်ပြားတစ်မျိုးမျိုးထုတ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် ၃-၅-၂၀၂၁ ရက်နေ့မှ စပြီး စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ကဲ့သို့ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ မှတ်ပုံတင် ပြုလုပ်ရမည့်လူဦးရေ ၃,၄၉၁,၃၆၄ ဦး(၃ ဒဿမ ၄ သန်းကျော်)အနက် ၂၁-၁-၂၀၂၂ ရက်နေ့အထိ ၁,၉၀၅,၈၄၃ ဦး(၂ သန်းနီးပါး) ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး (၅၅ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး) ပြီးစီးပြီဖြစ်ပါတယ်။ မှတ်ပုံတင်ဆောင်ရွက်မှုအချိန်ကာလအနေဖြင့် ၁၈ လတာ ကြာမြင့်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်၍တက်ကြွသည့် ဘက်မလိုက်သော နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒ၊ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံအချင်းချင်း မိတ်ဝတ်မပျက်ပေါင်းဖက်ဆက်ဆံရေး ရှေးရှုသည့် မူဝါဒ၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချင်းချင်းငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူကို စောင့်ထိန်းတဲ့မူဝါဒ (၃)ရပ်ကို အလေးအနက်ထားပါတယ်။ ဒါကိုလည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) ပုဒ်မ-၄၁ မှာ အတိအလင်းပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ပထမတစ်နှစ်တာ ကာလအတွင်းမှာ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်အောင် အမြဲရှေးရှုလျက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ပြည်ပရဲ့ ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ်ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၄ ရက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမှာကျင်းပတဲ့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်များ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကို တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒုတိယခရီးစဉ်အဖြစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀ ရက်ကနေ ၂၇ ရက် အထိ ရုရှားနိုင်ငံမှာကျင်းပခဲ့တဲ့ (၉) ကြိမ်မြောက် နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးဆိုင်ရာညီလာခံ တက်ရောက်ရန်အတွက် ရုရှားနိုင်ငံသို့ ခရီးစဉ်များထွက်ခွာခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိတ်ဆွေနိုင်ငံပဲရှိပါတယ်။ ရန်သူနိုင်ငံရယ်လို့မရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ အပေါ် ရန်သူသဖွယ်ဆက်ဆံနေရင်တောင် အဲဒီနိုင်ငံတွေရဲ့သဘောထားကို ပြောင်းလဲလာ အောင်၊ မိတ်ဆွေဖြစ်လာအောင် အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစားဆောင်ရွက်ပါမယ်။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနဲ့ဆက်ဆံရာမှာ နိုင်ငံရဲ့နယ်စပ်ဒေသတွေကို ထာဝရတည်ငြိမ် အေးချမ်းတဲ့ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်ဖို့ ငြိမ်းချမ်းချစ်ခင်တဲ့ အိမ်နီးနားချင်းဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ခေတ်အဆက်ဆက်တည်ရှိခဲ့တဲ့ အိမ်နီးချင်းဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုခိုင်မာမှုရှိစေဖို့ ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းမှာ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို အလုပ်သဘော ရောက်ရှိခဲ့တဲ့ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်မှာ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဦးတည်ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုမှာ ပါဝင်ပတ်သက်နေသူတွေ အနေနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုရပ်ဆိုင်းဖို့နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း EAO များနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အာဆီယံလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ အထောက်အပံ့ပစ္စည်းတွေ ကူညီ ထောက်ပံ့နိုင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စတွေကိုလည်း လက်ခံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်မို့ ဒီခရီးစဉ်ဟာ ကောင်းမွန်ထူးခြားတဲ့ရလဒ်တွေရရှိစေခဲ့ပါတယ်။ ခရီးစဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပူးတွဲသတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွေကို လည်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌနဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့ Video Conferencing နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရာမှာလည်း အာဆီယံအဖွဲ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှု၊ အာဆီယံ နိုင်ငံတွေအတွင်း အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအနေနဲ့ ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်တဲ့အခြေအနေတွေ၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အကောင်းဆုံး ဖြစ် အောင် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမယ့်အခြေအနေတွေ၊ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ စေလွှတ်သွားမယ့်အခြေအနေတွေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေ အတွင်း ရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူး ကိုယ်စားလှယ်လာရောက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော် တို့အနေနဲ့ မိမိနိုင်ငံရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာ၊ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားနဲ့ အစိုးရရဲ့ရှေ့ လုပ်ငန်း စဉ်များကို မထိခိုက်စေဘဲ နိုင်ငံတကာနဲ့အကောင်းဆုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း မိဘပြည်သူများကို အသိပေးလိုပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းဆိုင်ရာကိစ္စများအနေဖြင့် တပ်မတော်က နိုင်ငံတော် တာဝန်မရယူမီ အခြေအနေမှာ
မဲမသမာမှုတွေ၊ UEC ရဲ့ ဖြေရှင်းမပေးမှုတွေကြောင့် UEC ကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြ မှုတွေ၊ ပါတီတွေက ဖြေရှင်းပေးဖို့တောင်းဆိုမှုတွေကြောင့် နိုင်ငံရေးအရ တည်ငြိမ်မှုမရှိတဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံဥပဒေနဲ့အညီ မဲမသမာမှုတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးနဲ့ ဒုတိယ အကြိမ်လွှတ်တော်မှာ မပြီးပြတ်သေးတဲ့ကိစ္စရပ်တွေဆွေးနွေးနိုင်ဖို့ အဲဒီအချိန်က လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ၂၀၃ ဦးက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၈၄ အရ ဥပဒေနဲ့အညီ တောင်းဆိုမှုကို ငြင်းပယ်ခဲ့သဖြင့် ဥပဒေပြုရေးမဏ္ဍိုင်ယိမ်းယိုင်ခဲ့ကာ အငြင်းပွားမှုတွေ ကတစ်ဆင့် တည်ငြိမ်မှုပျက်ပြားခဲ့ရပါတယ်။

တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန် ရယူထိန်းသိမ်းပြီးနောက်မှာ
နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာကာ နိုင်ငံတော်တာဝန်ကိုရယူခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ၃ ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတစ်ဝန်း ဆန္ဒပြမှုတွေမရှိခဲ့သော်လည်း ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ မန္တလေးမြို့၊ ဆေးတက္ကသိုလ်ရှေ့မှာ ဆန္ဒပြသူ ၂၀ ဦးက စတင်ကာ ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်းချိုးဖောက်တဲ့ ဌာနဆိုင်ရာဝန်ထမ်းတွေကိုစည်းရုံးပြီး CDM လှုပ်ရှားမှုစတင်ခဲ့တယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့မှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရပ်တည်ခွင့် မရှိသူတွေက ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)အမည်ဖြင့် တရားမဝင် ကော်မတီတစ်ခုဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး လူစုလူဝေးဖြင့်ဆန္ဒပြမှု(Riot)အသွင်မှ ဆူပူအကြမ်းဖက် ဆန္ဒပြမှု(Anarchy Mob)ကို ကူးပြောင်းလာခဲ့ပါတယ်။ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက အနိမ့်ဆုံး အဆင့် အနည်းဆုံးအင်အားဖြင့် ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ရပါတယ်။ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ကို CRPH အမည်ခံအကြမ်းဖက်အဖွဲ့က ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးနေ့ဟုအမည်တပ်ကာ တစ်နိုင်ငံလုံး အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေဖြစ်ပေါ်စေရန် လှုံ့ဆော်လာခဲ့ပါတယ်။ အလုံးစုံပျက်သုဉ်းရေး အတွက် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ခြင်း(Terrorism) ပြုလုပ်လာပါတယ်။ ဥပဒေနဲ့မညီတဲ့ CRPH အကြမ်းဖက်အဖွဲ့က NUG အမည်ခံ စင်ပြိုင်အစိုးရဖွဲ့စည်းပြီး အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို အားပေးထောက်ပံ့ခြင်း၊ ဦးဆောင်မှုပြုခြင်းတွေ ဆောင်ရွက်လာခဲ့ပါတယ်။
လူငယ်တွေကို NLD ပါတီအစွန်းရောက်တွေနဲ့ ၎င်းပါတီကို အစွန်းရောက် ထောက်ခံ အားပေးသူတွေကအသုံးချပြီး EAO နယ်မြေတွေဖြစ်တဲ့ KNU ၊ KIA ၊ KNPP စတဲ့ နယ်မြေ တွေမှာ စစ်သင်တန်းတွေတက်ရောက်စေခဲ့ပါတယ်။ CRPH ၊ NUG၊ PDF အမည်ခံ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာ အကြမ်းဖက်လုပ်ငန်းတွေ အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်ဖို့ကြေညာခဲ့ပြီး ချင်းပြည်နယ်ဒေသအချို့၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ဒေသအချို့၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးဒေသအချို့နဲ့ ကယားပြည်နယ်ဒေသအချို့တွေမှာ စစ်ရာဇဝတ်မှု(War Crime)ကျူးလွန်တဲ့အထိ အကြမ်းဖက်လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ ပါတယ်။ ပြစ်မှုကျူးလွန်သူ အကြမ်းဖက်သမားတွေဟာ အရပ်သားတွေနဲ့ရောနှောပြီး အရပ်ဝတ်များနဲ့ တိုက်ခိုက်တာမို့ အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေ ထိခိုက်မှုမရှိစေရေး ခက်ခဲစွာ ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ရပါတယ်။ EAO အဖွဲ့အချို့တွေရဲ့ သင်ကြားပေးမှု၊ ထောက်ပံ့ပေး မှုတွေနဲ့ လက်လုပ်ဗုံး/မိုင်းတွေ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုတိုက်ခိုက်လာကြပါတယ်။

အကြမ်းဖက်သမားတွေရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကြောင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ ကနေ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့အထိ တစ်နိုင်ငံလုံးအနေနဲ့ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု အနေဖြင့် လမ်း၊ တံတား ဖျက်ဆီးခံရမှု ၅၂၅ ခု၊ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းတွေ ဖျက်ဆီးခံရမှု ၂၇ ခု၊ စာသင်ကျောင်းနဲ့ ပညာရေးအဆောက်အဦတွေ ဖျက်ဆီးခံရမှု ၅၀၄ ခုအပါအဝင် ပြည်သူပိုင်၊ အစိုးရပိုင်အဆောက်အဦများစွာပျက်စီးခဲ့ရပါတယ်။ သေဆုံးမှုတွေအနေဖြင့် ရဟန်း/သံဃာ ၂၀ ပါး၊ အစိုးရဝန်ထမ်း ၉၅ ဦးနဲ့ ဒဏ်ရာရရှိမှုအနေဖြင့် အစိုးရဝန်ထမ်း ၁၅၃ ဦးအပါအဝင် အရပ်သားတွေ သေဆုံး/ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ တစ်နှစ်တာကာလ ပတ်လုံး အကြမ်းဖက်မှု ၉,၄၃၇ ကြိမ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လက်နက်မျိုးစုံ ၅,၆၀၆ လက်၊ ခဲယမ်းမျိုးစုံ ၁၆၁,၅၅၆ တောင့်၊ လက်ပစ်ဗုံး ၁,၈၉၀ လုံးနဲ့ လက်လုပ်မိုင်း/ဗုံး ၁၁၄၂၄ လုံး သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ကာ အကြမ်းဖက်သူ ၄,၃၃၈ ဦးကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ပညာရေးဆိုင်ရာကိစ္စများကို တင်ပြပါမယ်။
နိုင်ငံတိုင်း နိုင်ငံတိုင်းဟာ မိမိတို့နိုင်ငံ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့ လူသားအရင်းအမြစ် (Humen Resources)က အဓိကဖြစ်တာကို လက်ခံထားကြပါတယ်။ လူသားအရင်းအမြစ်ဆိုတာ “ပညာ” အပေါ် အဓိကမူတည် တည်ဆောက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပညာရေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို အဓိကအလေးထား လုပ်ဆောင်ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်) ပုဒ်မ ၂၈ အရ နိုင်ငံတော်သည် အခမဲ့မသင်မနေရ မူလတန်းပညာရေးစနစ် ဖော်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပုဒ်မ ၃၆၆ အရ “ နိုင်ငံသားတိုင်းသည် နိုင်ငံတော်ကချမှတ်ထားသော ပညာရေးဆိုင်ရာမူဝါဒများနဲ့အညီ (က)ပညာသင်ကြားပိုင်ခွင့်ရှိသည်၊ (ခ)ဥပဒေဖြင့်ပြဋ္ဌာန်းသည့် မသင်မနေရ အခြေခံပညာများကို သင်ကြားရမည်” ဖြစ်တယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းအရ အသက် ၂၅ နှစ် နဲ့အထက် အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေထဲမှ အလယ်တန်းအဆင့်နဲ့ ၎င်းအဆင့်အောက် ပညာမသင်ကြားခဲ့ရသူပေါင်း ၁၈ ဒဿမ ၂ သန်းနီးပါးခန့်ရှိတာကို တွေ့ရှိရတဲ့အတွက် နိုင်ငံ့လူဦးရေရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ခန့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပညာရေးမြှင့်တင်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ အခြေခံပညာအထက်တန်း အဆင့်ကျောင်းပေါင်း ၆,၁၇၈ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းအဆင့်ကျောင်းပေါင်း ၁၅,၈၇၇ ကျောင်း၊ မူလတန်းအဆင့်ကျောင်းပေါင်း ၂၅,၇၀၅ ကျောင်း၊ စုစုပေါင်း အခြေခံပညာအဆင့် ကျောင်းပေါင်း ၄၇,၇၆၀ ကျောင်းရှိပါတယ်။ စာသင်ကျောင်းတွေကို ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ကြောင့် ပိတ်ထားခဲ့ပါတယ်။ ယခုအခါတော့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကို ကာကွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ အတွက် စာသင်ကျောင်းတွေ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဖွင့်လှစ်ရာမှာ အထက်တန်းအဆင့် ၅,၂၀၉ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းအဆင့် ၁၂,၇၈၆ ကျောင်း၊ မူလတန်း အဆင့် ၂၁,၂၄၇ ကျောင်း၊ စုစုပေါင်း ၃၉,၂၄၂ ကျောင်း ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကျောင်းတွေပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ချိန်မှာ ကျောင်းတက်ဖို့ လာရောက်စာရင်းသွင်းထားသူတွေ အနက် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ကျောင်းလာရောက်တက်နေကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ကြေညာထားတဲ့အတိုင်း မတ်လနောက်ဆုံးပတ်နဲ့ ဧပြီပထမအပတ်အတွင်း အတန်းတင် စာမေးပွဲတွေ စစ်မေးမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ကျောင်းတက်ဖို့နှောင့်နှေးနေတဲ့ ကျောင်းသားတွေနဲ့ မိဘတွေအနေနဲ့ နစ်နာမှုမရှိစေဖို့ အသိပေးလိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ကြိုဆိုနေ ပါတယ်။ ပညာသင်ကြားခြင်းဟာ အစိုးရအတွက်မဟုတ်ပါဘူး၊ ကာယကံရှင်ရဲ့ဘဝ တိုးတက်စေဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ NUG ၊ CRPH နဲ့ PDF အမည်ခံ အကြမ်းဖက် သမားတွေရဲ့ ကျောင်းမတက်ရေးလှုံ့ဆော်ချက်တွေဟာ တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုရဲ့ သားသမီးတွေကို ပညာမဲ့တွေဖြစ်စေပြီး တိုင်းပြည်နဲ့လူထုကို ကျွန်ဘဝရောက်အောင် လုပ်ဆောင်နေတာပဲဖြစ်လို့ သတိရှိကြဖို့ပြောလိုပါတယ်။

ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးငယ်တိုင်း(KG+9) (အခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့်) အဆင့်ပြီးဆုံးတဲ့အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေနဲ့ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။KG+9 အဆင့် အနည်းဆုံးပြီးမြောက်မှ Vocational Training ကို ကူးပြောင်းနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ KG+9 ဟာ မိမိတို့အစိုးရရဲ့ ပညာရေးရည်မှန်းချက်သာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပညာရေးဟာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးနဲ့ အနာဂတ်အတွက် အထူး အရေးပါ တာကြောင့် နိုင်ငံသားတွေ အနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ပညာသင်ယူမှု အခွင့်အလမ်းတွေမဆုံးရှုံးစေဖို့ အလေးထား ဆောင်ရွက်သွားကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များတင်ပြပါမယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်တော့်မူဝါဒကတော့ “ကျန်းမာမှ အလုပ်လုပ်နိုင် မည်၊ ကျန်းမာမှ ပညာသင်ကြားနိုင်မည်” ဖြစ်လို့ ပြည်သူလူထုရဲ့ ကျန်းမာရေးသည်သာ အဓိကဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လ ၂၃ ရက်က စတင်တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကူးစက်မှုအမြင့်ဆုံးကာလ ဇူလိုင်လ တတိယပတ်နဲ့ စတုတ္ထပတ်တွေမှာ တစ်ရက်လျှင် ပျမ်းမျှပိုးတွေ့လူဦးရေ ၅,၀၀၀ ကျော်ခန့်(၄၁ ရာခိုင်နှုန်း) အထိ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်က “လက်တွေ့ကျကျ မြန်မြန်ဆန်ဆန်လုပ်၊ လူ့အသက်ထက် အရေးကြီးတာဘာမှမရှိ” ဆိုတဲ့ မူဝါဒချမှတ်ပေးပြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအနေဖြင့် နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးလုပ်ငန်းတွေကို နေ့မနားညမနား ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။
ကျွန်တော်ဦးဆောင်ပြီး ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေး ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးတွေကို (၁၃)ကြိမ်တိုင်တိုင်ကျင်းပကာ လိုအပ်တဲ့အုပ်ချုပ်ထောက်ပံ့ ရေးကိစ္စရပ်တွေကို တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်တွေနဲ့ Video Conferencing ပြုလုပ်ပြီး လိုအပ်ချက်တွေ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ထိန်းချုပ်တုံ့ပြန်ရေးကော်မတီအစည်းအဝေးတွေကို ကျွန်တော်တို့အစိုးရရဲ့ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လျှင် ၃ ကြိမ် ဦးစီးဆောင်ရွက်ကာ အနီးကပ်ဖြည့်ဆည်း ပေါင်းစပ် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်မှု ကွင်းဆက်ပြတ်တောက်စေရေးအတွက် Stay at Home မြို့နယ်ပေါင်း ၁၁၉ မြို့နယ်အထိ သတ်မှတ်ပေးခဲ့ရာမှာ လက်ရှိအခြေအနေတွင် မြို့နယ် အားလုံးကို ကန့်သတ်ချက်ဖယ်ရှားပေးခဲ့ပြီးဖြစ်တဲ့အတွက် Stay at Home မြို့နယ်တွေ ကျန်ရှိခြင်းမရှိတော့တာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေနဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ အဖျက်သမားတွေရဲ့ ဝိုင်းဝန်းဝေဖန်အနှောင့်အယှက်ပေးမှုတွေကို ကျော်လွှားနိုင်ပြီး လက်ရှိ အခြေအနေမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါတွေ့ရှိမှုဟာ ၁ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင် ပျမ်းမျှသာ ကျန်ရှိပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးအတွက် ရန်ပုံငွေအသုံးပြုမှု အခြေအနေအနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးဝယ်ယူမှု ကုန်ကျစရိတ်အနေနဲ့ အိန္ဒိယ နိုင်ငံက ကာကွယ်ဆေး ၁၅.၄ သန်း Dose အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၇၅ သန်း၊ တရုတ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံက ကာကွယ်ဆေး ၂၉ သန်း Dose အတွက် အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၁၉၃.၉ သန်း၊ ရုရှားနိုင်ငံမှ ကာကွယ်ဆေး ဝ.၆ သန်း Dose အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၇.၇၄ သန်း၊ စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ၂၇၆.၆၄ သန်းတန်ဖိုး ဝယ်ယူခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှ Dose ၉.၂ သန်း (တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၃.၅ သန်း)၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံက Dose ၅.၅ သန်း (တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၅.၅ သန်း)၊ ရုရှားနိုင်ငံက Dose ဝ.၄ သန်း (တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅.၁၆ သန်း)၊ (နီပွန်ဖောင်ဒေးရှင်း)က Dose ၂ သန်း (တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇ သန်း)၊ စုစုပေါင်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး Dose ၁၇.၁ သန်း (တန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂၁.၁၂ သန်း) လှူဒါန်းလက်ခံရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကမ္ဘောဒီးယား၊ ထိုင်းစတဲ့နိုင်ငံတွေကလည်း ကိုဗစ် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေ လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။ အားလုံးကို အသိမှတ်ပြု ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးတွေဝယ်ယူရာမှာ သယ်ယူစရိတ်အနေနဲ့ ပြည်ပငွေအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၉၇ သန်းခန့်နဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေ ၂၄၆.၅၃၂ သန်း ကျော်သုံးစွဲခဲ့ရပါတယ်။ စုစုပေါင်း ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေး ဝယ်ယူမှုကုန်ကျစရိတ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၇၈.၆၀၈ သန်းနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေ ၂၄၆.၅၃၂ သန်းကျော်သုံးစွဲခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ကုသ ရေးအတွက် ဆေးနဲ့ဆေးပစ္စည်းဝယ်ယူမှုအနေနဲ့ ကုသရေးဦးစီးဌာကဝယ်ယူမှု မြန်မာ ကျပ်ငွေ ၂၈ ဘီလီယံကျော်နဲ့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနကဝယ်ယူမှု ၃၆ ဘီလီယံခန့်၊ စုစုပေါင်း မြန်မာကျပ်ငွေ ၆၄ ဘီလီယံကျော်သုံးစွဲခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ် ကုသရေးမှာ ဆေးရုံတွေအဆင့်မြှင့်တင်ဖို့အတွက် မြန်မာကျပ်ငွေ ၆၀.၃ ဘီလီယံကျော် သုံးစွဲခဲ့တဲ့အနက် ကိုဗစ်ဖြစ်သူတွေအတွက် အရေးပေါ်လိုအပ်တဲ့ အောက်စီဂျင်နဲ့ဆက်စပ် ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ယူမှုအနေနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေ ၁၂.၂၃ ဘီလီယံ ပါဝင်သုံးစွဲခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါလူနာတွေအတွက် ကျွေးမွေးမှုစုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ်အနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ဗဟိုကော်မတီရန်ပုံငွေက ကျပ် ၂၃.၁၂ ဘီလီယံနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ကျပ် ၄ ဘီလီယံ၊ စုစုပေါင်းမြန်မာကျပ်ငွေ ၂၇.၁၂ ဘီလီယံ သုံးစွဲခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ် ဆေးထိုးနှံမှုကို ဒီဇင်ဘာလမှာ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအပြီး မျှော်မှန်းထားပေမယ့် ၅၁ ရာခိုင်နှုန်း ထိုးနှံပြီးစီးခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိကာလအထိ ၅၃ ရာခိုင်နှုန်း ထိုးနှံပြီးဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ဆေးရုံ ၁,၀၇၇ ခု၊ ဆေးပေးခန်း ၁၁,၄၂၇ ခုရှိပြီး ဆေးရုံ ၇၆၅ ရုံ၊ ဆေးပေးခန်း ၇,၄၃၀ ခု လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နိုင်မှုရှိပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံး ခန့်အပ်ဆရာဝန် ၁၄,၆၇၈ ဦး၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း ၁၀၅,၈၃၄ ဦးရှိပြီး အဲဒီအထဲမှ အချို့ဆရာဝန်နဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများဟာ နိုင်ငံရေးဝါဒမှိုင်းတွေကြောင့် ပြည်သူများရဲ့ အသက်နဲ့ကျန်းမာရေးကို မငဲ့ကွက်ဘဲ မိမိတို့ရဲ့လုပ်ငန်းခွင်ကို စွန့်ခွာသွားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကာလမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေဟာ သူတို့ရဲ့လူနာရှင်တွေကို မပစ်ခွာဘဲ တာဝန်သိသိသစ္စာရှိရှိတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့လို့ ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုပါတယ်။ ဆေးရုံအသီးသီးမှာ လိုအပ်တဲ့ကျန်းမာ‌ရေးဝန်ထမ်းများ နေရာများ မှာ တပ်မတော်သားဆေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဝင်ရောက်ကူညီဆောင်ရွက်ပေးတာနဲ့ တပ်မတော် ဆေးရုံအသီးသီးမှာ ပြည်သူများဆေးကုသပေးနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ အငြိမ်းစားကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများနဲ့ အငြိမ်းစားတပ်မတော်ဆေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များလည်း ဝင်ရောက်အားဖြည့် ကူညီပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကာလအတွင်း ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတွေအပေါ် တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုအသိအမှတ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ အစိုးရအနေဖြင့် ၁၀,၉၄၄,၅၄၅,၀၀၀ ကျပ် (၁၀.၉၄ ဘီလီယံ)အား ဆုချီးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့အစိုးရဟာ ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် တရုတ်နိုင်ငံထုတ် (Sinopharm)ကာကွယ်ဆေးကို ပုလင်းအတွင်းဖြည့်သွင်းရန်အသင့်(Ready to Fill Bulk) စနစ်နဲ့ ဝယ်ယူထုတ်လုပ်နိုင်ရေး သဘောတူစာချုပ်တွေကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပါ တယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းစဉ်တွေ စတင် ဆောင်ရွက်နိုင်မှာဖြစ်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း Doses ၁၀ သန်းခန့် ထုတ်လုပ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုဆောင်ရွက်မှုကြောင့် ကာကွယ်ဆေး ဈေးနှုန်းမှာလည်း မူလကုန်ချော ဈေးနှုန်းရဲ့ ထက်ဝက်မျှသာရှိတဲ့ဈေးနှုန်းဖြင့် ထုတ်လုပ် နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါရဲ့ မျိုးကွဲစိတ် အိုမီခရွန်ကို တွေ့ရှိခဲ့ ရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ပြည်ပက ပြန်လည်ဝင်ရောက်သူတွေထဲမှ အိုမီခရွန်ရောဂါပိုးစတင်တွေ့ရှိခဲ့ကာ ၂၉-၁-၂၀၂၂ ရက်နေ့အထိ ၂၈၃ ဦးတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ပတ်သက်လို့ မပေါ့ဆကြဖို့နဲ့ လိုက်နာဖို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ တစ်ကိုယ်ရည်အကာအကွယ်စည်းမျဉ်းတွေကို လိုက်နာသွားဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန်ရယူမထိန်းသိမ်းမီ စီးပွားရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို ဆက်လက်တင်ပြလိုပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီအစိုးရပထမသက်တမ်းကာလမှာ ပြည်သူလူထုဗဟိုပြုဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးပါတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေချမှတ်ပြီး စီးပွားရေးမူဝါဒ ၄ ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းမှာ ပဲရစ်ကလပ်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေနဲ့ဆွေးနွေးပြီး ကြွေးမြီပမာဏ ဒေါ်လာ ၅.၉၅၆ ဘီလီယံကို သက်သာစေခဲ့ ပါတယ်။ ၅ နှစ်တာကာလအတွင်း ပျမ်းမျှ GDP တိုးတက်မှု နှုန်းဟာ ၇.၂၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကာ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နိုင်ငံခြားငွေ သန်းပေါင်း ၁၁,၆၂၈.၁ သန်း (၁၁.၆၃ ဘီလီယံခန့်) တိုးတက်ခဲ့ပြီး ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ ၁၂,၀၉၆.၈၈ သန်း (၁၂.၀၉ ဘီလီယံကျော်) ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီအစိုးရ ဒုတိယသက်တမ်းကာလ ၅ နှစ်သက်တမ်းကာလအတွင်း နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်း ခွင့်ပြုစီမံကိန်းလျာထားချက်တွေနဲ့ ဆောင်ရွက်နိုင်မှုဟာ နောက်ဆုံးနှစ်ဖြစ်တဲ့ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၈ ဘီလီယံအထိ ကျဆင်း ခဲ့ပြီး GDP တိုးတက်မှုနှုန်း ပျမ်းမျှ ၃.၃၈ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးသာရှိခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု နိုင်ငံခြားငွေ သန်းပေါင်း ၁၄,၉၆၁.၃ သန်း (၁၄.၉၆ ဘီလီယံ) ရှိခဲ့ပြီး ကုန်သွယ်မှု လိုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂,၆၁၄.၁၇ သန်း (၁၂.၆၁ ဘီလီယံကျော်) ရှိခဲ့ပါတယ်။

တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန်ရယူထိန်းသိမ်းပြီးနောက် အခြေအနေတွေအနေဖြင့်
နိုင်ငံတကာရဲ့ ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့မှုတွေအနေဖြင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးအခြေအနေနဲ့ ပြည်ပသွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုတွေအရ ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေကို ယုံကြည်မှုကျဆင်းပြီး ပုံမှန် မလည်ပတ်နိုင်တဲ့အတွက် ဘဏ်လုပ်ငန်းဟာ ငွေသားလည်ပတ်စီးဆင်းမှု ခက်ခဲလာကာ လုပ်ငန်းရှင်၊ ကုန်သည်တွေအတွက် ငွေပေးချေမှု၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု‌တွေခက်ခဲစေခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝန်းဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေကြောင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနဲ့ သွင်းကုန်(လောင်စာဆီနှင့် ကုန်ကြမ်း) ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်း၊ ဈေးကွက်မှာ ဝယ်လိုအားကျဆင်းမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်နှုန်း တည်ငြိမ်စေဖို့အတွက် ဈေးကွက်အတွင်းလိုအပ်တဲ့ နိုင်ငံခြားငွေဖြည့်တင်းဖို့နဲ့ စက်သုံးဆီ၊ စားသုံးဆီ၊ ကိုဗစ်ဆေးဝါး၊ လျှပ်စစ်နဲ့ Telecom Sector တွေအတွက် သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်တွေကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ လိုအပ်ချက်ဖြစ်တဲ့ အထူးနိုင်ငံခြားငွေ ဈေးပြိုင်လေလံမှတစ်ဆင့် ၂၁-၁-၂၀၂၂ ရက်နေ့အထိ USD ၅၀၈.၈ သန်း ကို ရောင်းချပေးခဲ့ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ အစိုးရလက်ထက် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြည်ပကုန်သွယ်မှုစာရင်းအရ ပြည်ပသို့ပို့ကုန် ဒေါ်လာ ၁၅.၃၆ ဘီလီယံ၊ ပြည်ပသွင်းကုန် ဒေါ်လာ ၁၄.၆၉ ဘီလီယံ၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ ဒေါ်လာ ၃၀.၀၅ ဘီလီယံ ဖြစ်တဲ့အတွက် ယာယီစာရင်းတွေအရ ကုန်သွယ်မှုပိုငွေဟာ ၆၇၇ သန်းကျော် ပိုမိုခဲ့ပါတယ်။
ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီအနေနဲ့ ဒီမိုကရေစီပထမအစိုးရ သက်တမ်းကာလ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၁၆,၂၇၃ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း ပြည်ပ ကြွေးမြီ ၁၈,၁၂၅ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၂၁,၅၇၅ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၂၂,၀၃၂ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၂၇,၉၇၀ ဘီလီယံကျပ် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီဒုတိယအစိုးရသက်တမ်းကာလ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ် မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၂၈,၈၆၁ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၃၄,၆၉၈ ဘီလီယံကျပ် ၂၀၁၈ (၆)လ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၃၅၅၅၀ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၄၀,၇၄၉ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၄၇,၆၃၆ ဘီလီယံကျပ်၊ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ (၆လ) ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီ ၅၂,၄၈၈ ဘီလီယံကျပ် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီတွေဟာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးမြှင့်လာတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ရေရှည်မှာ ကြွေးမြီခံနိုင်ရည်ရှိမှုကို သုံးသပ် တွက်ချက်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျဆင်းနေတဲ့ နိုင်ငံ့စီးပွားရေးကို ပြန်လည်ဦးမော့လာစေဖို့ ရေရှည် အစီအမံ‌တွေကို ကျွန်တော်တို့ ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်။
သွင်းကုန်တွေလျော့ချနိုင်ရေးနဲ့ ပြည်တွင်းအလုပ်အကိုင်တွေ ဖန်တီးပေးနိုင်ရေး အတွက် ပြည်တွင်းဖြစ်ကို အားပေးမှု၊ ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို အားပေးမှုတွေ အထူးလိုအပ်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံတွင်း ဘိလပ်မြေစက်ရုံတွေက အမှန်တကယ်ထုတ်လုပ်နိုင်ရင် ပြည်တွင်းဖူလုံမှုသာမက ပိုလျှံနိုင်ပေမယ့် ဘိလပ်မြေ တင်သွင်းမှုဟာ ၉၅၆,၈၂၅ တန် တန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၇၃.၆၁၀ သန်းရှိကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။ သံနှင့်သံမဏိတင်သွင်းမှုအနေနဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကာလအတွင်းမှာ ဒေါ်လာသန်း ၈၅၉.၄၆ တန်ဖိုး ရှိခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတွင်းမှာ ဘိလပ်မြေနဲ့ သံမဏိထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ ထုံးကျောက်၊ သံရိုင်း၊ ကျောက်မီးသွေး၊ ဒိုလိုမိုက် စတဲ့ကုန်ကြမ်းတွေ လုံလောက်စွာရှိနေပေမယ့်လည်း စက်ရုံတွေ လည်ပတ်ဖို့ အားပေးမှု၊ ကြိုးစားအားထုတ်မှုမရှိခဲ့တဲ့အတွက် ပြည်ပမှ မှာယူတင်သွင်း ခဲ့ရပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာလည်း အလုပ်အကိုင်တွေ ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ မိမိနိုင်ငံသားတွေ ပြည်ပနိုင်ငံတွေကို ထွက်ခွာအလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ သူများနိုင်ငံတွေမှာ အလုပ်လုပ်ကိုင် နေရတဲ့ မိမိတို့နိုင်ငံသားတွေဟာ အဲဒီနိုင်ငံတွေရဲ့ ဥပဒေနဲ့စည်းကမ်းတွေအတိုင်း နေထိုင် ကြရပါတယ်။ သူများအရိပ်အောက်မှာ နေရတာပါ၊ ကိုယ့်နိုင်ငံရဲ့အရိပ်အောက်မှာ လုံခြုံ စိတ်ချမ်းသာစွာ လုပ်ကိုင်နိုင်ဖို့လိုပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးကို အားပေးကြဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အစိုးရလက်ထက်မှာ ယခင်ကရပ်ဆိုင်းထားတဲ့ သံနဲ့သံမဏိ စက်ရုံတွေကို ပြည်လည်လည်ပတ်နိုင်အောင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ အနိမ့်ဆုံး အဆင့် အဆောက်အဦဆောက်လုပ်ရေးမှာအသုံးပြုတဲ့ သံချောင်း၊ သံလုံးအဆင့် ထုတ်လုပ်နိုင်အောင် ဆောင်ရွက်သွားပါမယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ စားအုန်းဆီအပါအဝင် ဆီ တင်သွင်းမှုမှာ ၈၅၈,၆၈၅.၂၇၁ တန်(တန်ချိန် ၈.၅ သိန်းကျော်ခန့်) တန်ဖိုးဒေါ်လာ ၈၆၆.၇၁၁ သန်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပြည်တွင်း စားသုံးဆီဖူလုံရေး၊ ပြည်ပမှ တင်သွင်းမှုလျော့ချ နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ခန့်မှန်းလူဦးရေ ၅၅ သန်းခန့်ရှိပါတယ်။ ကျန်းမာရေး အရ လူတစ်ဦး တစ်ရက်မှာ အနည်းဆုံးစားသုံးသင့်တဲ့ဆီ ၂.၂ ကျပ်သားဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်တာ စားသုံးဆီ ၈ ပိဿာနဲ့တွက်ရင် တစ်နှစ်မှာ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအတွင်းမှာရှိတဲ့ ခန့်မှန်း လူဦးရေအရ စားသုံးသင့်တဲ့စားသုံးဆီဟာ တန်ချိန် ၇ သိန်းမျှသာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ ဆီထွက်သီးနှံများဖြစ်တဲ့ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ ပဲပုတ်၊ ပန်းနှမ်းနဲ့ ဆီအုန်းများကနေ စားသုံးဆီများ ထုတ်လုပ်နေတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူပြည်သားတွေဟာ လူတစ်ဦး တစ်ရက်မှာ အနည်းဆုံးစားသင့်တဲ့ စားသုံးဆီထက် ပိုမိုစားသုံးနေတာ တွေ့ရှိရပါတယ်။ စားသုံးဆီ အလွန်အကျွံစားသုံးမှုကြောင့် တစ်ဦးချင်းကုန်ကျမှုများ၊ ၎င်းမှ နိုင်ငံအဆင့် ကုန်ကျမှုများ များပြားလာမှာဖြစ်တဲ့အပြင် တစ်ဦးချင်းရဲ့ကျန်းမာရေး နိုင်ငံအဆင့် အမျိုးသားကျန်းမာရေးကိုပါ ထိခိုက်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပြည်သူလူထုရဲ့ တစ်ဦးချင်း ကျန်းမာရေး၊ တစ်ဦးချင်းဝင်ငွေတိုးတက်ရေးကိုရှေးရှုပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ စားသုံးဆီပမာဏကိုသာ သုံးစွဲနိုင်ရေး အသိပညာပေးမှုတွေ၊ စားသောက်မှု ပုံစံပြောင်းလဲနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပါတယ်။
အလားတူ စက်သုံးဆီသုံးစွဲမှုကို အသိပေးလိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ မော်တော်ကားမျိုးစုံ ၁ သန်းကျော်ခန့်နဲ့ ဆိုင်ကယ်က ၆ သန်းကျော်ခန့်ရှိပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ စက်သုံးဆီတင်သွင်းခဲ့မှုဟာ တန်ချိန် ၄.၁၂ သန်းကျော် တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂,၄၉၆.၆၅၂ သန်းရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ရခြင်းဟာ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ အများသုံးသယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေးစနစ်(Public Transportation)အားနည်းလို့ ပြည်သူတွေဟာ ကိုယ်ပိုင် ယာဉ်နဲ့သာ အားကိုးသွားလာကြရပါတယ်။ အများသုံး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်ဖြစ်တဲ့ ရထား၊ ဘတ်စ်ကား၊ သင်္ဘောရေယာဉ်များရဲ့ဝန်ဆောင်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်း၊ တစ်ဦးချင်း စက်သုံးဆီသုံးစွဲမှုကိုချွေတာခြင်းဆောင်ရွက်ပြီး ဒီကိစ္စကိုဖြေရှင်းရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအနေနဲ့ အများသုံးသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်ဖြစ်တဲ့ ရထားပို့ဆောင်ရေးစနစ်၊ ဘတ်စ်ကားယာဉ်တွေနဲ့ ပို့ဆောင်ရေးစနစ်၊ သင်္ဘောရေယာဉ်တွေနဲ့ ပို့ဆောင်ရေးစနစ် တို့ကို ဝန်ဆောင်မှုမြှင့်တင်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထု အနေနဲ့လည်း ကိုယ်တိုင်စက်သုံးဆီသုံးစွဲမှုကို ချင့်ချိန်ချွေတာ သုံးစွဲခြင်းဖြင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးမှာ ဝိုင်းဝန်းကူညီကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ဥပမာ-ဆိုင်ကယ် ၆ သန်းဟာ တစ်ရက်ကိုဆီသုံးစွဲမှု နို့ဆီဗူးတစ်ဝက်ခန့် လျှော့ချနိုင်ရင် တစ်ရက်ကို ဂါလန် ၁၂၅,၀၀၀ သက်သာမှာဖြစ်သလို ကားတစ်စီးဟာတစ်ရက်ကို သုံးစွဲမှုဆီပုလင်း တစ်ဝက်လျှော့ချ နိုင်ရင် တစ်ရက်ကိုဂါလန် ၁၂၅,၀၀၀ လျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တန်ဖိုးအားဖြင့် တစ်ဂါလန် ၆၀၀၀ ကျပ် ပျှမ်းမျှဈေးနဲ့တွက်ကြည့်ရင် တစ်ရက်ကိုငွေကျပ် ၁.၅ ဘီလီယံထိ လျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်လာဖို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုလိုပါတယ်။ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့လည်း နှိုးဆော်လိုပါတယ်။ ဒါမှ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် လာမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်သူတွေရဲ့ လူမှုစီးပွားဘဝနဲ့ နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိထုတ်လုပ်နိုင်မှုဟာ များစွာအထောက်အကူပြုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ သဘာဝ အရင်းအမြစ်တွေဖြစ်တဲ့ ရေ၊ နေနဲ့ လေ စွမ်းအားတွေ ရှိပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်းတွေ အကောင်အထည်ဖော်ရာမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတန်ဖိုးဟာ ကြီးမားပြီး ကုန်ကျ စရိတ်တန်ဖိုးတွေကို တိကျစွာတွက်ချက်နိုင်သော်လည်း ပြန်လည်ရရှိမယ့် အကျိုးအမြတ် ကတော့ တန်ဖိုးဖြတ်၍မရအောင် ကြီးမားပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ မိုးများတဲ့ဒေသ တွေမှအပ ကျန်နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးမှာ နေသာတဲ့ရက်ဟာ တစ်နှစ်မှာရက်ပေါင်း ၂၀၀ မှ ၂၅၀ အထိရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နေရောင်ခြည်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရေး စက်ရုံတွေ လုံလောက်စွာတည်ဆောက်ရေးဆောင်ရွက်နိုင်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ် ဓာတ်အား လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ နေ‌ရောင်ခြည်သုံး ဆိုလာလျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်ယူမှုဟာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ကြီးမားသော်လည်း တည်ဆောက်မှုအချိန်ကာလဟာနည်းပါးပြီး နောက်ပိုင်းမှာတော့ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေကိုရရှိစေပါတယ်။ ရေအား၊ နေရာင်ခြည်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်နိုင်မှုတွေကို ပိုမိုတွင်ကျယ်စွာဆောင်ရွက်နိုင်မယ်ဆိုရင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ချွေတာသုံးစွဲနိုင်မှုနဲ့၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသုံးစွဲမှုနည်းပါးသည့် LED စနစ်သုံး လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို ပြောင်းလဲသုံးစွဲမယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ပြည်ပကနေ မှာယူသုံးစွဲ နေရတဲ့ စက်သုံးဆီလိုအပ်ချက်တွေအပေါ်မှာလည်း လျော့နည်းသွားစေမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံအတော်များများရဲ့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုတွေရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ အနေဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ စီးပွားရေးသက်ရောက်မှုတွေအပေါ် ကုစား ရေးအတွက် ကျပ်ဘီလီယံ ၂၀၀ နှင့်ထူထောင်ထားတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရန်ပုံငွေမှ ချေးငွေထုတ် ပေးထားတဲ့ ကုမ္ပဏီ/လုပ်ငန်းတွေကို ဒုတိယအကြိမ် နောက်ထပ် ၆ လ ထပ်မံ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးပြီးဖြစ်တဲ့အတွက် စုစုပေါင်းသက်တမ်း ၁ နှစ်တိုးပေးခဲ့ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေရဲ့ တိုးတက်မှုလျော့နည်း လျက်ရှိသော်လည်း စိုက်ပျိုး/မွေးမြူရေးကဲ့သို့ စားဝတ်နေရေးကိုအခြေခံတဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ ပိုမိုအရေးပါလျက်ရှိတာကိုတွေ့ရှိရပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံဟာ စိုက်ပျိုး/ မွေးမြူရေးကိုအခြေခံတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ စိုက်ပျိုး/မွေးမြူရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ ကျေးလက်နေပြည်သူလူထု ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အထွက်နှုန်းတိုးစေဖို့ လိုအပ်ချက်တွေဖြစ်တဲ့ “မျိုး၊ မြေ၊ ရေ၊ နည်း”ဆိုတဲ့ မျိုးကောင်းမျိုးသန့်တွေရရှိဖို့၊ သဘာဝမြေဩဇာ၊ ဓာတ်မြေဩဇာတွေ ပေါင်းစပ်ပြီး ကောင်းမွန်တဲ့စိုက်ပျိုးမြေများ ဖော်ထုတ်ပေးတာတွေ၊ စိုက်ပျိုးရေရရှိစေဖို့ ဆောင်ရွက်ပေးမှုနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့စိုက်နည်းစနစ်တွေရရှိစေဖို့ ဆောင်ရွက်ပေးတာတွေကို လုပ်ဆောင်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ စိုက်ပျိုးရေးကိုအခြေခံတဲ့ နိုင်ငံအနေနဲ့ ဒေသတွင်းစားနပ်ရိက္ခာဖူလုံနိုင်ရေးနဲ့ ပြည်ပကို ယခင်ကထက်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ရေး အလေးထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ စနစ်တကျခေတ်မီစေဖို့ အရေးပါတဲ့ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်တွေ၊ ကျွမ်းကျင်သူတွေပေါ်ထွက်လာရေး အတွက် တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာရှိတဲ့ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကျောင်းတွေကို သိပ္ပံကောလိပ်အဆင့်တိုးမြှင့်ဖို့ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း နေပြည်တော်မှာ (၇၅)နှစ်မြောက်စိန်ရတုပြည်ထောင်စုနေ့ကို ကြိုဆိုပြုလုပ်တဲ့ မွေးမြူရေးတိရစ္ဆာန် ပြပွဲ၊ ပြိုင်ပွဲမှာ နိုင်ငံအရပ်ရပ်က ကျွဲ၊ နွား၊ ဆိတ်၊ သိုးများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ပါတယ်။ ဒေသပြည်တွင်းမျိုး၊ ကပြားမျိုး၊ နိုင်ငံခြားမျိုးများ အထဲမှာ ဒေသပြည်တွင်းမျိုးကောင်းများကိုတွေ့ရပါတယ်။ နွေရာသီအစာရှားပါးတဲ့အချိန်မှာ နှံစားပြောင်း၊ အဖူးစားပြောင်း၊ မြက်၊ ကောက်ရိုးများ စတဲ့ ဒေသထွက်ကုန်များနဲ့ တိရစ္ဆာန် အစာ ကောင်းမွန်စွာထုတ်ပေးနိုင်ကြောင်း တွေ့ရတဲ့အတွက် ကျယ်ပြန့်စွာ ဆောင်ရွက် သွားမယ်ဆိုရင် တောင်သူများအတွက် အကျိုးများစွာရှိပါတယ်။ စနစ်တကျ ကျွေးမွေးပြီး မွေးမြူမယ်ဆိုရင် တိုင်းပြည်အတွက်များစွာအကျိုးဖြစ်တာမို့ ခေတ်မီမွေးမြူရေးပညာရှင်များ မွေးထုတ်ဆောင်ရွက်ရန် ကြိုးစားဖို့လိုကြောင်း ဖြည့်စွက်ပြောလိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူဦးရေရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ ကျေးလက်ဒေသတွေမှာ နေထိုင်ကြသူတွေဖြစ်လို့ နိုင်ငံတော်အစိုးရနေနဲ့ ကျေးလက်နေပြည်သူတွေရဲ့ ဆင်းရဲ နွမ်းပါးမှုလျော့ချနိုင်စေဖို့အတွက် ထိရောက်တဲ့နည်းလမ်းတွေအသုံးပြုပြီး ဒေသတစ်ခုနဲ့ တစ်ခု၊ ဒေသတွင်းကွာခြားမှုအနည်းဆုံး ဖြစ်စေရေးဆောင်ရွက်သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်တွင်းဖြစ်အားပေးမှုအနေနဲ့ ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်တွေအားပေးဖို့နဲ့ ပြည်တွင်း ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို ပြည်ပကလျော့ချတင်သွင်းနိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ ပါတယ်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးမှု၊ ဖြေလျော့ရေးအစီအစဉ်တွေအရ ပြည်ပမှကုန်ကြမ်းတွေ တင်သွင်းခွင့်နဲ့ ပြည်တွင်းမှာ ပြုပြင်တပ်ဆင်ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ကုန်ချောပစ္စည်းတွေကို လွယ်ကူစွာတင်ပို့နိုင်ဖို့ ပို့ကုန်လိုင်စင်လျောက်ထားဖို့မလိုဘဲ တင်ပို့ခွင့်ပြုခြင်း၊ ရေကြောင်းကြန့်ကြာမှုရှိခြင်းကြောင့် နယ်စပ်ဒေသရှိ ကုန်သွယ်ရေး စခန်းတွေမှ တင်သွင်းခွင့်ဖြေလျော့ခွင့်ပြုထားသလို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှ နိုဝင်ဘာလအထိ မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဥပဒေအရ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍအလိုက် ကဏ္ဍ(၁၂)ခုမှ လုပ်ငန်း ၂၇ ခုအတွက် ခွင့်ပြုခဲ့တဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃,၅၅၂.၃၉၆ သန်း၊ မြန်မာနိုင်ငံသားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍ အလိုက် ခွင့်ပြုပြီးလုပ်ငန်းများအနေနဲ့ ကဏ္ဍ‌ပေါင်း (၁၂)ခုမှ လုပ်ငန်းပေါင်း ၃၇ ခုအတွက် ကို ကျပ်သန်းပေါင်း ၃၃၂,၉၆၆.၃၈၀ သန်း ခွင့်ပြုပြီးဖြစ်ပါတယ်။

မိဘပြည်သူများခင်ဗျာ။
ဆက်လက်ပြီးလူမှုရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်တွေကို တင်ပြလိုပါတယ်။
တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန်ရယူမထိန်းသိမ်းမီ ဘာသာ၊ သာသနာဆုတ်ယုတ်မှုအနေနဲ့ အမျိုးဘာသာသာသနာ စောင့်ရှောက်ရေး အဖွဲ့(မဘသ)ကဲ့သို့ ဘာသာ၊ သာသနာရေးနဲ့ ပရဟိတ တွဲဖက်ဆောင်ရွက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း တွေကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြပြီး ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကိုအကြောင်း ပြပြီး ဘုရားပုထိုးတွေ ဖူးမြော်ခွင့်နဲ့ ဘာသာရေးအဆောက်အဦအတွင်း ဘုရားဝတ်ပြု၊ ကြည်ညိုခွင့်တွေကိုပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး သာသနာ့ဝန်ထမ်းရဟန်းတော်တွေကြောင့် နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ကျဆင်းသယောင်ကိုလည်း ဝါဒဖြန့်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အဆို၊ အက၊ အရေး၊ အတီး ပညာရပ်တွေဟာ National Treasure တွေဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ကာလများမှာ မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုအကကို ဖက်စပ် ဖန်တီးမှုတွေကြောင့် ဖက်စပ်အကတွေခေတ်စားလာရပြီး မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုအတွက် စိုးရိမ်ရေမှတ်အနေအထားထိဖြစ်လာပါတယ်။ ရွှေတိဂုံစေတီပုံရိပ်ပေါ်မှာ ဖိနပ်နင်းအက ကခဲ့ရတဲ့အထိ ဘာသာရေးနဲ့ယဉ်ကျေးမှုနယ်ပယ် ပျက်စီးခဲ့ရပါတယ်။ မြန်မာ့ဓလေ့ရဲ့ ကြီးသူကိုရိုသေ၊ ရွယ်တူကိုလေးစား၊ ငယ်သူကိုသနားဆိုတဲ့ မွန်မြတ်လှသော အလေ့ အကျင့်တွေအပေါ် Online Media တွေအသုံးချကာ လူငယ်တို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့မှု အခြေခံစိတ်ဓာတ်တွေကို ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာအများစုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ့လူဦးရေရဲ့ ၈၇ ရာခိုင်နှုန်း ခန့် ကိုးကွယ်မှုရှိတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အစိုးရသက်တမ်းကာလမှာ ကျောင်းသား လူငယ်တွေထဲ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါအကြောင်းပြုပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာယဉ်ကျေးမှုသင်တန်းတွေကို ကန့်သတ်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့သလို မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုကို ထိခိုက်ပွန်းပဲ့စေတဲ့ Sex Education သင်ခန်းစာတွေကို ထည့်သွင်းသင်ကြားစေခဲ့တာတွေ့ရပါတယ်။ ဘာသာရေးကို နိုင်ငံရေးနဲ့ ရောထွေးယှက်တင် မဖြစ်စေရန်လိုသလို ကိုယ့်ဘာသာသာသနာ သန့်ရှင်းတည်တံ့ပြီး ထွန်းလင်းတောက်ပစေဖို့လည်း စည်းကမ်းတကျလုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ သမိုင်းအမှန်ကို ဖုံးကွယ်ပြီး လူငယ်ထုအတွင်း တပ်မတော်ကိုအမုန်းရန်ပွားများစေဖို့ နားယောင်ထိုးသွင်း လှုံ့ဆော်ခြင်းတွေ ဆောင်ရွက်စေခဲ့တဲ့အထိ နိုင်ငံရေးသမားတွေရဲ့ အသုံးချခံဖြစ်အောင် စိမ့်ဝင်စေခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်တာဝန် ရယူထိန်းသိမ်းပြီးနောက်အခြေအနေ
တပ်မတော်ကနိုင်ငံတော်တာဝန် ရယူထိန်းသိမ်းပြီးနောက် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ အကြောင်းပြပြီး ပိတ်ထားခဲ့တဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဘုရားစေတီတွေအပါအဝင် သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာအလိုက် ဘာသာရေးအဆောက်အဦတွေမှာ ဘုရားဝတ်ပြုခြင်း၊ ကြည်ညိုခြင်း တွေကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့ကစပြီး ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ စည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်းတွေနဲ့အညီ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ တိုးတက်လာတဲ့အခြေအနေတွေ အပေါ်မူတည်ပြီး လူအများစုဝေးခွင့်၊ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲအခမ်းအနားတွေ စည်းကမ်းနဲ့အညီ ပြုလုပ်ခွင့်တွေ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဟာ နိုင်ငံတော်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ် ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် ၅ ရပ်နဲ့အညီ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ နိုင်ငံရေးအစွန်းရောက်တွေ၊ အကြမ်းဖက်အုပ်စုတွေဖြစ်တဲ့ CRPH ၊ NUG တို့ရဲ့ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုတွေနဲ့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဆူပူဆန္ဒပြမှုတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့အတွက် အရေးယူခံရပြီး နိုင်ငံတော်အတွင်း တရားရုံးအသီးသီးမှာ တရားစွဲဆို ခြင်းခံနေရသူတွေကို လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုကို အလေးထားသောအားဖြင့် လည်းကောင်း၊ ပြည်သူလူထု နှလုံးစိတ်ဝမ်းအေးချမ်းစေဖို့နဲ့ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးမှာ ပါဝင်နိုင်စေဖို့အတွက် အခါကြီးရက်ကြီးတွေဖြစ်တဲ့ ၁၂-၂-၂၀၂၁ ရက် ပြည်ထောင်စုနေ့ မှာ အကျဉ်းသား၊ အကျဉ်းသူ ၂၃,၃၆၉ ဦး၊ ၁၇-၄-၂၀၂၁ ရက်နေ့ မြန်မာနှစ်ဆန်း ၁ ရက်နေ့မှာ ၂၃,၁၈၄ ဦး၊ ၁၈-၁၀-၂၀၂၁ ရက်နေ့ သီတင်းကျွတ်လပြည့်နေ့မှာ ၁,၃၁၆ ဦး၊ ၂၀-၁၁-၂၀၂၁ ရက်နေ့မှာ ၁၀ ဦး၊ စုစုပေါင်း အကျဉ်းသား၊ အကျဉ်းသူ ၄၇,၈၇၉ ဦးကို ပြစ်ဒဏ် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်၊ ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းသက်သာခွင့်တို့ကို ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ သင့်လျော်တဲ့ နေ့ရက်များမှာ နိုင်ငံတည်ငြိမ်ရေး၊ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးများ မထိခိုက်နိုင်တဲ့ သူများကိုလည်း သင့်လျော်သလို ဆောင်ရွက်ပေးသွားပါမယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့ဟာ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ၇၅ နှစ်ပြည့် စိန်ရတုပြည်ထောင်စုနေ့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ၇၅ နှစ်ပြည့် စိန်ရတုပြည်ထောင်စုနေ့ကို ကြိုဆို သောအားဖြင့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရအနေနဲ့ (၁) ပြည်ထောင်စု စိတ်ဓာတ်ရှင်သန်ခိုင်မာစေရေးလုပ်ငန်းစဉ်၊ (၂) ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်သွားရန်အတွက် (၇၅)နှစ်ပြည့်စိန်ရတုပြည်ထောင်စုနေ့ကို တိုင်းရင်းသား အားလုံးအတွက် တခမ်းတနား ကျင်းပဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့အစိုးရအနေနဲ့ ပြည်ထောင်စုစိတ်ဓာတ် ပိုမိုရှင်သန်ထက်မြက်ဖို့အတွက် လုပ်ဆောင်မယ့် လုပ်ငန်းရပ်တွေချမှတ်ခြင်း၊ တိုင်းရင်းသားတွေပါဝင်တဲ့ ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့တွေ ဖွဲ့စည်းခြင်းနဲ့ လက်တွေ့လုပ်ငန်းရပ်တွေဆောင်ရွက်ခြင်းဆိုတဲ့ အဆင့် ၃ ဆင့်ကို အဆင့်လိုက်ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးတွေရဲ့အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ဖို့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးရေးရာဝန်ကြီးဌာနဖွဲ့စည်းပြီး တိုင်းရင်းသားလူမျိုး အပေါင်းတို့ရဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်း အစဉ်အလာတွေကို အလေးထား လိုက်နာ ပြီး အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုစရိုက်လက္ခဏာတွေ မပျောက်ပျက်အောင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ဖို့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလမှာ (၂၃) ကြိမ်မြောက် မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အဆို၊ အက၊ အရေး၊ အတီးပြိုင်ပွဲကို ပြန်လည် ကျင်းပဖို့ စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားပြည်သူများခင်ဗျာ။
နိုင်ငံတော်ရဲ့လက်ရှိအခြေအနေအရ နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်မည့် အခြေအနေတွေကို ထပ်မံတင်ပြလိုပါတယ်။
ရှေ့ပိုင်းမှာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ လက်ရှိနိုင်ငံရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနဲ့ ရှေ့ဆက်လက်လုပ်ဆောင်မယ့် လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို အကျဉ်းချုပ်တင်ပြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
မိမိတို့အစိုးရအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာပြီး အခြေခံ ဥပဒေပုဒ်မ ၄၁၇ အရ နိုင်ငံတော်တာဝန်ရယူထားချိန်မှာ တာဝန်တွေကို စွမ်းအားရှိသမျှ ထမ်းဆောင်ခဲ့သော်လည်း ပြည်တွင်း/ပြည်ပ နှောင့်ယှက် ဟန့်တားမှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။

မိဘပြည်သူများခင်ဗျာ။
လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ လူ့အခွင့်ရေးမှာ လူလူချင်းလေးစားခြင်း၊ တန်ဖိုးထားခြင်း ဟာ အရေးအကြီးဆုံးအချက် ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရှိမှလည်း နိုင်ငံသားတို့ရဲ့ ရပိုင်ခွင့်ကို တောင်းဆိုနိုင်ပါတယ်။ နိုင်ငံပျက်သုဉ်းသွားသော်လည်းပဲ နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းရဲ့ ရပိုင်ခွင့်ကို ကာကွယ် နိုင်တဲ့ နမူနာမျိုးကမ္ဘာမှာ မရှိသေးပါဘူး။ အဖျက်၊ အမှောင့်၊ အနှောင့် အယှက်များ ကင်းဝေးမှသာ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးကို တောင်းဆိုနိုင်မှာပါ။
အများအကျိုးထက် လူတစ်ဦးတစ်ယောက်အကျိုးဖော်ဆောင် ဦးစားပေးရမယ် ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ ဒီမိုကရေစီအတွက် သူတော်ကောင်းဟန်ဆောင်ခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံတော်ကို လက်မခံတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်၊ လုပ်ရပ်၊ လုပ်ဆောင်ချက်တို့ဟာ နိုင်ငံတော်အတွက် တာဝန်သိသိလုပ်ဆောင်နေတဲ့ နိုင်ငံသားများကိုလည်း လက်မခံတဲ့သဘောဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးဟာ အနိမ့်ဆုံးအဆင့် ပြည်သူလူထုကိုကာကွယ်ရန်၊ အမြင့်ဆုံးအဆင့် နိုင်ငံတော်ရဲ့အမျိုးသားရေးတာဝန်ဖြစ်တဲ့ ဒို့တာဝန်အရေး (၃)ပါးကို ကာကွယ်ရန်ဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်တို့တပ်မတော်သားများဟာ ကိုယ်ပိုင် ဆန္ဒနဲ့အညီ ပုဂ္ဂလိကသဘောမဟုတ်ဘဲ အများအကျိုးအတွက် ကာကွယ်ရေး တာဝန်ထမ်းဆောင်နေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံမငြိမ်မသက်ဖြစ်ခြင်းရဲ့ အကျိုးဆက်များဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ နမူနာပေါင်းများစွာရှိနေပါတယ်။
တပ်မတော်ဟာ ကိုယ်ကျိုးရှာသည့်အဖွဲ့၊ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွက် တည်ရှိ နေသော အဖွဲ့အစည်းမဟုတ်ပါဘူး၊ ပြည်ထောင်စုတိုင်းရင်းသားအားလုံးကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ တည်ရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပါတယ်။ ခေတ်အဆက်ဆက် နိုင်ငံ့ကာကွယ်ရေးတာဝန်များကို ပြည်သူနဲ့ပူးပေါင်းပြီး ဦးလည်မသုန် ဆောင်ရွက် ခဲ့သလို ယခု ၁၀ နှစ်အတွင်းမှာလည်း ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်း ပီပြင် ခိုင်မာရေးအတွက် တတ်စွမ်းသလောက် သစ္စာရှိရှိဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီလမ်းစဉ်အတိုင်း ကတိတည်စွာနဲ့ ဆောင်ရွက်သွားမယ်ဆိုတာ ပြောလိုပါတယ်။
ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေကို ခြုံငုံသုံးသပ်ကြည့်ပါက ပြည်တွင်း/ပြည်ပ အကြမ်းဖက်သမားတွေနဲ့ ၎င်းတို့ကိုအားပေးနေတဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ လိုလားချက်မှာ ဒီမိုကရေစီထက် မြန်မာနိုင်ငံအလုံးစုံပျက်သုဉ်းရေးကိုသာ ဦးတည်နေပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးမှာ ပြည်သူများကို ကာကွယ်ရန် ဖြစ်ပြီး မင်းမဲ့စရိုက် အဖြစ်မခံနိုင်ပါဘူး။ လျစ်လျူရှုလို့လည်း မရပါဘူး။ ဒါကြောင့် အချို့နေရာများမှာ စွန့်စားပြီးပေးဆပ်ကာကွယ်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိအခြေအနေမှာလည်း ချင်းပြည်နယ်နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အချို့တို့မှာ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ ဖျက်ဆီးမှုတွေရှိနေပါတယ်။ နိုင်ငံအတွင်း မြို့နယ် အချို့မှာ ရပ်ကွက်နဲ့ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ ခန့်အပ်ထားဖို့ ရှိနေပါသေးတယ်။ လွတ်လပ်၍တရားမျှတတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ပုဒ်မ ၄၂၉ အရ ကျင်းပနိုင်ဖို့အတွက် ရှေ့ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မယ့် လုပ်ငန်းတွေ ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၂၅ အရ နိုင်ငံတော်ကို နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ် ကာလ နောက်ထပ် ၆ လတိုးမြှင့်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီကာလအတွင်း နိုင်ငံတော် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ ပြည်သူ့ဘဝလုံခြုံရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ကိစ္စတွေကို အထူးဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပြီး ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက ဝိုင်းဝန်း ဆောင်ရွက်မှသာ ပြည်သူ့လိုလားချက်ဖြစ်တဲ့ “စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝ သော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်” လမ်းကြောင်းမှန်ကို ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ့ဂုဏ်ကို အားလုံးကမြှင့်တင်ဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။

မိဘပြည်သူများခင်ဗျာ။
တိုင်းပြည်ရဲ့အားဟာ ပြည်တွင်းမှာပဲ ရှိပါတယ်။ ပြည်တွင်းအားကိုပဲ ကျွန်တော် ယုံကြည်အားကိုးပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ ပကတိ အခြေအနေအရ ပြည်ပအကူအညီများ လိုအပ်သည်မှန်ပေမယ့် ပြည်တွင်းအားနဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်တာများရှိပါတယ်။ နံပါတ်(၁)အနေနဲ့ ပြည်တွင်းအားနဲ့ ပြည်တွင်း စီးပွားရေး တိုးတက်မြှင့်တင် ပါမယ်။ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်မှာ သဘာဝအရင်းအမြစ်များ၊ လူသားအရင်း အမြစ် များစွာ ရှိပါတယ်။ ပြည်တွင်း ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို အားမပေးဘဲ ပြည်ပ သွင်းကုန်များသာ အားထားခဲ့လို့ ပြည်သူပြည်သားများရဲ့ လူမှုစီးပွား တိုးတက် မှု အားနည်းခဲ့ခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ နံပါတ်(၂)အနေနဲ့ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး ခိုင်မာအားရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပါမယ်။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်အခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေး၊ ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရေးအား မကောင်းစရာ မရှိပါဘူး။ နံပါတ်(၃)အနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားပြည်သူများအားလုံး ပါဝင်တဲ့ ကာကွယ်ရေး စွမ်းအား လုပ်ဆောင်ရန် ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အားလုံး ဥမကွဲ သိုက်မပျက် အေးအတူ ပူအမျှ ညီညွတ်တဲ့ အင်အားနဲ့ နိုင်ငံတော်ကို ခေတ်မီပြီး စွမ်းရည်ပြည့်ဝတဲ့ ကြည်းတပ်၊ ရေတပ်၊ လေတပ်တို့နဲ့ နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး စွမ်းအား တည်ဆောက်သွားပါမယ်။ တိုင်းရင်းသား မိဘပြည်သူ အားလုံး စဉ်းစားဆင်ခြင်ပြီး ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင် ကြဖို့ ပြောလိုပါတယ်။

နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ကျွန်တော်ပြောလိုတာကတော့
နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေနဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုအပြည့်ဖြင့် နိုင်ငံ့အကျိုး၊ ပြည်သူ့အကျိုးကို အစွမ်းကုန်ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မှာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ထာဝရ အဓွန့်ရှည်တည်တံ့ရေးနဲ့ နိုင်ငံသားများနဲ့ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးတာဝန်များဟာ ကျွန်တော်တို့တပ်မတော်အတွက် အကြီးမားဆုံး တာဝန်ဖြစ်ကြောင်း ခံယူထားပါတယ်။ “ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ် ” နဲ့ “ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေး ” ကို အာမခံ ပါတယ်။ ကတိကဝတ်များအတိုင်း ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက နိုင်ငံတော်၊ ပြည်သူလူထုတို့ရဲ့ ကောင်းသောအနာဂတ် ဖြစ်လာစေဖို့ ဝိုင်းဝန်းကူညီကြရန် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်အပ်ပါတယ်။
တိုင်းရင်းသားပြည်သူအားလုံး ကျန်းမာရွှင်လန်းကြပါစေကြောင်း ထပ်မံ ဆုတောင်းမေတ္တာ ပို့သအပ်ပါတယ်ခင်ဗျား။
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(မှတ်ချက် - သမိုင်းကြောင်းအပြောင်းအလဲအတွက်မှတ်တမ်းမှတ်ရာ အဖြစ်သာ မှတ်တမ်းတင်ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည် )

Zawgyi Version
ႏိုင္ငံေတာ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီ၏ (၁)ႏွစ္ျပည့္ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ ေျပာၾကားသည့္မိန႔္ခြန္း
NP News - ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁
တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ဒီေန႔ဟာဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ တာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့တာ (၁)ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္တဲ့ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားအားလုံး ႀကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ ကပ္ေရာဂါေဘးမွ ကင္းေဝးၿပီး ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္း၊ စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စုံပါေစေၾကာင္း ဦးစြာဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သလိုက္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ား။
တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရယူထိန္းသိမ္းခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ေ႐ြးေကာက္ပြဲဟာ ၅ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ေ႐ြးခ်ယ္တဲ့ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါဝင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကေန ႏိုင္ငံေတာ္ဒုတိယသမၼတမ်ား၊ အဲဒီထဲကမွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ေ႐ြးခ်ယ္ရပါတယ္။ သမၼတကအစိုးရအဖြဲ႕ကို ေ႐ြးခ်ယ္ဖြဲ႕စည္းပါတယ္။ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရားသူႀကီးေတြကို ခန႔္အပ္ကာအတည္ျပဳတာျပဳလုပ္ပါတယ္။ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္နဲ႔ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ စတဲ့ မ႑ိဳင္ႀကီး ၃ ရပ္ရဲ႕ အႀကီးအကဲေတြ၊ ပါဝင္ၾကသူေတြဟာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွတစ္ဆင့္ တိုက္႐ိုက္/သြယ္ဝိုက္ ေ႐ြးခ်ယ္/တာဝန္ေပးခံရသူေတြျဖစ္တဲ့ အတြက္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ရဲ႕အုတ္ျမစ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဟာ သန႔္ရွင္းစစ္မွန္ၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵကို အမွန္တကယ္ ေဖာ္ျပႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး “လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေရး”အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီနဲ႔ က်င္းပအၿပီးအခမ္းအနားေတြမွာ ၂၄ ႀကိမ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ကာ တရားဝင္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ တပ္မေတာ္ကစိစစ္ေတြ႕ရွိရတဲ့ မဲမသမာမႈ ၁၀,၄၈၂,၁၁၆(၁၀ သန္းေက်ာ္၊ မဲေပးသူဦးေရရဲ႕ ၄ ပုံ ၁ ပုံခန႔္)ရွိေၾကာင္းကို ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ကစၿပီး ထုတ္ျပန္ ခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

မဲမသမာမႈေတြဟာ စစ္မွန္စည္းကမ္းျပည့္ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ဆိုး႐ြားစြာ ထိခိုက္ေစႏိုင္လို႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြမွ UEC အဆင့္၊ အဲ့ဒီကမွ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အဆင့္၊ ေနာက္အစိုးရအဆင့္ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ဥပေဒနဲ႔အညီေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ မဲမသမာမႈေတြကို ရင္ဆိုင္မေျဖရွင္းရဲဘဲ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုေခၚယူဖို႔ မတရားႀကိဳးပမ္းမႈဟာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၁၇ အရ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အဓမၼနည္းျဖင့္ ရယူဖို႔ေဆာင္႐ြက္ေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ဒီမိုကေရစီေလွ်ာက္လွမ္းမႈကို ႀကီးမားတဲ့အခက္အခဲေတြျဖစ္ေပၚလာ ေစမွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးအရအေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာကာ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ကို ထိန္းသိမ္းခဲ့ရပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ႏုိင္ငံေတာ္တာဝန္ကို ရယူထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရရဲ႕ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ ၅ ရပ္မွာ ပထမဦးဆုံးအခ်က္ျဖစ္တဲ့ “ျပည္ေထာင္စုေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး မဲစာရင္းမ်ားစစ္ေဆးျခင္းအပါအဝင္ လုပ္ေဆာင္သင့္လုပ္ေဆာင္ထိုက္သည္ မ်ားကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ျခင္း” ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ ၃၁၅ ၿမိဳ႕နယ္ကိုစစ္ေဆးခဲ့ရာမွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္မရွိဘဲ မဲေပးခဲ့သူ ၄,၆၄၈,၂၇၀ ဦး(၄.၆ သန္းေက်ာ္) အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ဘဲ မဲေပးခဲ့သူ ၁၄,၄၁၂ ဦး၊ အသက္ ၁၀၀ ႏွစ္အထက္ မဲေပးခဲ့သူ ၂၀,၅၆၆ ဦး၊ ၂ ႀကိမ္နဲ႔ ၃ ႀကိမ္အထက္ မဲေပးခဲ့သူ ၃,၈၉၁,၆၁၁ ဦးအပါအဝင္ မဲမသမာမႈစုစုေပါင္း ၁၁,၃၀၅,၃၉၀ ဦး(၁၁ သန္း ၃ သိန္းေက်ာ္) ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေတြမွာ က်င္းပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ တိုင္ၾကားမႈအခ်ိဳ႕ရွိခဲ့ေပမယ့္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ မဲမသမာမႈေတြကို သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ရင္ဆိုင္မေျဖရွင္းရဲတဲ့ အေျခအေနအထိ မသမာမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ၁၀ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီက်င့္သုံးမႈအေပၚ အေလးထားမႈ ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္။ အလြန္အက်ည္းတန္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ထိခိုက္ေအာင္လုပ္ခဲ့သူေတြကို တည္ဆဲဥပေဒေတြအရ အေရးယူမႈေတြ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ အေရးေပၚကာလ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ ၿပီးစီးပါက ေ႐ြးေကာက္ပြဲျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ေပးသြားမယ္ဆိုတဲ့ ကတိကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆုံးႀကိဳးစားေဆာင္႐ြက္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလုံး စိတ္ေအးခ်မ္းသာစြာ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ား မဆုံးရႈံးရေအာင္ မဲေပးႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၃၀ ရွိတဲ့အနက္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ၃၂၅ ၿမိဳ႕နယ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ၃၂၃ ၿမိဳ႕နယ္၊ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ၃၁၅ ၿမိဳ႕နယ္ က်င္းပရာမွာ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အနည္းဆုံးျဖစ္ၿပီး မေက်နပ္မႈမ်ားနဲ႔ အသံဆူညံ ခဲ့ပါတယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဆိုတာ တည္ၿငိမ္လုံၿခဳံတဲ့အေျခအေနရွိမွ ျပည္သူေတြလြတ္လပ္စြာ မဲေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သန႔္ရွင္းတရားမွ်တတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြကို တိုင္းရင္းသားျပည္သူအားလုံးက ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔ ဦးစြာတိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ကို ထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးအရ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈ မ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပသြားပါ့မယ္။
၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာၿပီးတဲ့ ေနာက္ အမ်ိဳးသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးနဲ႔ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး ေနျပည္ေတာ္၊ စည္ပင္သာယာရိပ္သာမွာရွိေနတဲ့ ေစာင့္ၾကည့္ခံ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို လက္ရွိႏိုင္ငံ့ျဖစ္စဥ္အေပၚဥပေဒနဲ႔အညီ ေျဖရွင္းႏိုင္ေစဖို႔ အတြက္ ရွင္းလင္းေျပာျပခဲ့ကာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔မွ ၄ ရက္ေန႔အတြင္း ေနရပ္ ေဒသ အသီးသီးကို ျပန္လည္ေစလႊတ္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အေရးေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔မွာ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားအတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာင္စီကို တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ အရပ္သားမ်ား(တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုံအပါအဝင္)ျဖင့္ မွ်တစြာဖြဲ႕စည္းခဲ့ကာ တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္မွသည္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာ အဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္ဖြဲ႕စည္းၿပီးေတာ့ အရပ္ဘက္ပုဂၢိဳလ္ေတြကိုသာ ဦးစီး လုပ္ေဆာင္ေစခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးနဲ႔ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားစည္းလုံး ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈဗဟိုေကာ္မတီ၊ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ၊ ညႇိႏႈိင္းေရး ေကာ္မတီ စတဲ့ေကာ္မတီ ၃ ရပ္ကိုဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေဆာင္႐ြက္ေနလ်က္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ညႇိႏႈိင္းေရးေကာ္မတီဟာ ယေန႔အထိ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ၁၆ ႀကိမ္၊ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းမျပဳေသးတဲ့ EAO ေတြနဲ႔ ၉ ႀကိမ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ၇ ႀကိမ္၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ၂ ႀကိမ္၊ စုစုေပါင္း ၃၄ ႀကိမ္ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။
တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔မွစၿပီး ၂၀၂၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔အထိ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးအတြက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေပါင္း အႀကိမ္(၂၀)ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ကေမာၻဒီးယား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ေတြ႕ဆုံမႈအၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ယခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းအထိ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို ေဆာင္႐ြက္ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုအဆင့္လိုက္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေဒသ ခရီးစဥ္ ၁၇ ခု သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေဆြးေႏြးမွာၾကားခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေပါင္းစပ္ ညႇိႏႈိင္းေပးခဲ့တယ္။ ေရရွည္အနာဂတ္အတြက္ အစီအမံေတြ လမ္းၫႊန္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအဖြဲ႕မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ လက္တြဲလုပ္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားေကာင္စီ အဖြဲ႕ဝင္ေတြဟာလည္း ေဒသအက်ိဳးေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ သက္ဆိုင္ရာေဒသအလိုက္ ခရီးစဥ္ ၂၉ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေဒသရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေဆာင္႐ြက္ေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း တင္ျပလိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနည္းဆုံး ႏိုင္ငံစာရင္းဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းဟာ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံ တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ လည္း ရပ္ေနလို႔ မရပါဘူး၊ မိမိတို႔မွာ ရွိတဲ့ လူသားအရင္းအျမစ္ သယံဇာတမ်ား၊ တိုင္းရင္း သား ျပည္သူလူထုရဲ႕ အားတို႔ကို ရယူၿပီး တိုင္းျပည္တိုးတက္ေစေရး ေဆာင္႐ြက္ၾကရပါ မယ္။ ကိုယ္ ရပ္ေနရင္ေတာ့ သူမ်ားတိုင္းျပည္မ်ားက ေက်ာ္တက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနျဖင့္ ဆက္လက္ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္မွာကေတာ့
အမ်ိဳးသားေရးလုပ္ငန္းစဥ္(၂)ခုအျဖစ္ တိုင္းျပည္သာယာဝေျပာေရးနဲ႔ စား၊ ေရ၊ ရိကၡာဖူလုံေရးကို ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္သြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္(၂)ခုအျဖစ္ စစ္မွန္စည္းကမ္းျပည့္ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္ ခိုင္မာေစေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုအေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အျဖစ္ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ဟာ အေရးပါတဲ့ႏွစ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လာမယ့္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔ဟာ စိန္ရတု ျပည္ေထာင္စုေန႔ျဖစ္ၿပီး ၂၀၂၃ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔ဟာ စိန္ရတု လြတ္လပ္ေရးေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုမိုခိုင္မာေစဖို႔ တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္း အသီးအပြင့္ေတြနဲ႔ျပည့္စုံဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီႏွစ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေျခလွမ္းသစ္မ်ားစရပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ ၅ ရပ္ စတုတၳအခ်က္ထဲမွာလည္းေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္လို႔ သက္ဆိုင္သူမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ဖိတ္ေခၚလိုပါတယ္လို႔ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္သစ္ကူး ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားမွာ ကြၽန္ေတာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ အစဥ္အၿမဲ အသင့္ရွိေနေၾကာင္း ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားလိုပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဆိုတာဟာ မတူကြဲျပားေနတဲ့ တိုင္းေဒသႀကီးေတြ၊ ျပည္နယ္ေတြ၊ လူမ်ိဳးေတြ၊ လူမ်ိဳးစုေတြကို စုစည္းလုပ္ကိုင္ရာမွ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ခြင့္ေတြကို ခြဲေဝက်င့္သုံးတဲ့ အယူအဆသေဘာတရားျဖစ္ၿပီး ေပါင္းစည္းေနထိုင္ျခင္း၊ မွ်ေဝခံစားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဟာ ၎တို႔ကိုေထာက္ခံတဲ့ ျပည္သူ လူထုကိုကိုယ္စားျပဳတဲ့သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မတူကြဲျပားတဲ့ ကိုယ္စားျပဳမႈေတြ ရွိၿပီး ပါတီေတြ၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္(PR)ကို သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုပဲအယူအဆအမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားေနပါေစ မိမိတို႔ႏိုင္ငံနဲ႔သဟဇာတျဖစ္တဲ့စနစ္မ်ိဳးကို ေ႐ြးခ်ယ္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားဆႏၵအတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ဖို႔လိုအပ္မွာျဖစ္သလို လူနည္းစုရဲ႕ဆႏၵကိုလည္း အေလးထားဖို႔လိုအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာ(၃)ရပ္ကို ခြဲေဝက်င့္သုံးျခင္းနဲ႔ ဒီလိုေဆာင္႐ြက္ရာမွာ ျပည္ေထာင္စု၊ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ေတြအၾကား ဥပေဒအရ အာဏာခြဲေဝေဆာင္႐ြက္သြားျခင္းျဖင့္ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ေတြအလိုက္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳျခင္းစနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးျခင္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ပိုမိုကိုယ္စားျပဳခြင့္ရရွိမွာျဖစ္သလို ေျပာေရးဆိုခြင့္ လည္း ပိုမိုရရွိလာမွာျဖစ္ၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ေဒသအက်ိဳး၊ လူမ်ိဳးအက်ိဳးကိုလည္း ယခင္ကထက္ ပိုမိုထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခြင့္ရရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုအေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကိုတည္ေဆာက္ရာမွာ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ျပည္နယ္အားလုံးရွိ တိုင္းရင္းသားအားလုံး တူညီတဲ့အခြင့္အေရးေတြ ရရွိဖို႔ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားျပဳျခင္းစနစ္(Proportional Representation-PR)ကို က်င့္သုံး ႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ စိတ္ပါဝင္စားသူေတြနဲ႔စုေပါင္းၿပီး ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တို႔ ၄ ႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံသားကတ္မရွိဘဲ မဲေပးသူ ၄,၆၄၈,၂၇၀ ဦး (၄ ဒသမ ၆ သန္းေက်ာ္)ရွိၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ အက်ဳံးဝင္ေသာ (ဥပေဒအရႏိုင္ငံသားေတြ)အားလုံးကို “ပန္းခင္း”စီမံခ်က္ျဖင့္ အိမ္ေထာင္စုလူဦးေရစာရင္းနဲ႔ ကိုင္ေဆာင္သင့္တဲ့ ကတ္ျပားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ၃-၅-၂၀၂၁ ရက္ေန႔မွ စၿပီး စစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ကဲ့သို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ မွတ္ပုံတင္ ျပဳလုပ္ရမည့္လူဦးေရ ၃,၄၉၁,၃၆၄ ဦး(၃ ဒႆမ ၄ သန္းေက်ာ္)အနက္ ၂၁-၁-၂၀၂၂ ရက္ေန႔အထိ ၁,၉၀၅,၈၄၃ ဦး(၂ သန္းနီးပါး) ေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး (၅၅ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး) ၿပီးစီးၿပီျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္ပုံတင္ေဆာင္႐ြက္မႈအခ်ိန္ကာလအေနျဖင့္ ၁၈ လတာ ၾကာျမင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ လြတ္လပ္၍တက္ႂကြသည့္ ဘက္မလိုက္ေသာ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒ၊ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း မိတ္ဝတ္မပ်က္ေပါင္းဖက္ဆက္ဆံေရး ေရွးရႈသည့္ မူဝါဒ၊ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမူကို ေစာင့္ထိန္းတဲ့မူဝါဒ (၃)ရပ္ကို အေလးအနက္ထားပါတယ္။ ဒါကိုလည္း ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္) ပုဒ္မ-၄၁ မွာ အတိအလင္းျပ႒ာန္းထားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ပထမတစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ အၿမဲေရွးရႈလ်က္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ျပည္ပရဲ႕ ပထမဦးဆုံးခရီးစဥ္ကို ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၊ ဂ်ကာတာမွာက်င္းပတဲ့ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးအစည္းအေဝး ကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယခရီးစဥ္အျဖစ္ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ကေန ၂၇ ရက္ အထိ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွာက်င္းပခဲ့တဲ့ (၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ႏိုင္ငံတကာလုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာညီလာခံ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ ႐ုရွားႏိုင္ငံသို႔ ခရီးစဥ္မ်ားထြက္ခြာခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံပဲရွိပါတယ္။ ရန္သူႏိုင္ငံရယ္လို႔မရွိပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ အေပၚ ရန္သူသဖြယ္ဆက္ဆံေနရင္ေတာင္ အဲဒီႏိုင္ငံေတြရဲ႕သေဘာထားကို ေျပာင္းလဲလာ ေအာင္၊ မိတ္ေဆြျဖစ္လာေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆုံးႀကိဳးစားေဆာင္႐ြက္ပါမယ္။
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ဆက္ဆံရာမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕နယ္စပ္ေဒသေတြကို ထာဝရတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းတဲ့ နယ္စပ္ေဒသျဖစ္ဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်စ္ခင္တဲ့ အိမ္နီးနားခ်င္းဆက္ဆံေရးကို ထူေထာင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္တည္ရွိခဲ့တဲ့ အိမ္နီးခ်င္းဆက္ဆံေရးကို ပိုမိုခိုင္မာမႈရွိေစဖို႔ ေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အလုပ္သေဘာ ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္မွာ အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝး ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ ၅ ရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးတည္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြ အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈရပ္ဆိုင္းဖို႔နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း EAO မ်ားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာဆီယံလူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အေထာက္အပံ့ပစၥည္းေတြ ကူညီ ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြကိုလည္း လက္ခံပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔ ဒီခရီးစဥ္ဟာ ေကာင္းမြန္ထူးျခားတဲ့ရလဒ္ေတြရရွိေစခဲ့ပါတယ္။ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပူးတြဲသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကို လည္းထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒နဲ႔ ဇန္နဝါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔ Video Conferencing နဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးရာမွာလည္း အာဆီယံအဖြဲ႕မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္မႈ၊ အာဆီယံ ႏိုင္ငံေတြအတြင္း အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈအေနနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ရန္ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ ေအာင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္သြားမယ့္အေျခအေနေတြ၊ အာဆီယံအထူးကိုယ္စားလွယ္ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေစလႊတ္သြားမယ့္အေျခအေနေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္း ေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူး ကိုယ္စားလွယ္လာေရာက္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔အေနနဲ႔ မိမိႏိုင္ငံရဲ႕အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၊ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ေရွ႕ လုပ္ငန္း စဥ္မ်ားကို မထိခိုက္ေစဘဲ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔အေကာင္းဆုံး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း မိဘျပည္သူမ်ားကို အသိေပးလိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
လုံၿခဳံေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဆိုင္ရာကိစၥမ်ားအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္ တာဝန္မရယူမီ အေျခအေနမွာ
မဲမသမာမႈေတြ၊ UEC ရဲ႕ ေျဖရွင္းမေပးမႈေတြေၾကာင့္ UEC ကို ကန႔္ကြက္ဆႏၵျပ မႈေတြ၊ ပါတီေတြက ေျဖရွင္းေပးဖို႔ေတာင္းဆိုမႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ တည္ၿငိမ္မႈမရွိတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ မဲမသမာမႈေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးနဲ႔ ဒုတိယ အႀကိမ္လႊတ္ေတာ္မွာ မၿပီးျပတ္ေသးတဲ့ကိစၥရပ္ေတြေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ အဲဒီအခ်ိန္က လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၀၃ ဦးက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၈၄ အရ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေတာင္းဆိုမႈကို ျငင္းပယ္ခဲ့သျဖင့္ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္ယိမ္းယိုင္ခဲ့ကာ အျငင္းပြားမႈေတြ ကတစ္ဆင့္ တည္ၿငိမ္မႈပ်က္ျပားခဲ့ရပါတယ္။

တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ ရယူထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္မွာ
ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာကာ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ကိုရယူခဲ့ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွ ၃ ရက္ေန႔အထိ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ဆႏၵျပမႈေတြမရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕၊ ေဆးတကၠသိုလ္ေရွ႕မွာ ဆႏၵျပသူ ၂၀ ဦးက စတင္ကာ က်င့္ဝတ္စည္းကမ္းခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းေတြကိုစည္း႐ုံးၿပီး CDM လႈပ္ရွားမႈစတင္ခဲ့တယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္ေန႔မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ရပ္တည္ခြင့္ မရွိသူေတြက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ(CRPH)အမည္ျဖင့္ တရားမဝင္ ေကာ္မတီတစ္ခုဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး လူစုလူေဝးျဖင့္ဆႏၵျပမႈ(Riot)အသြင္မွ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ ဆႏၵျပမႈ(Anarchy Mob)ကို ကူးေျပာင္းလာခဲ့ပါတယ္။ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြက အနိမ့္ဆုံး အဆင့္ အနည္းဆုံးအင္အားျဖင့္ ထိန္းသိမ္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရပါတယ္။ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ကို CRPH အမည္ခံအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးေန႔ဟုအမည္တပ္ကာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြျဖစ္ေပၚေစရန္ လႈံ႕ေဆာ္လာခဲ့ပါတယ္။ အလုံးစုံပ်က္သုဥ္းေရး အတြက္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္း(Terrorism) ျပဳလုပ္လာပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔မညီတဲ့ CRPH အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က NUG အမည္ခံ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႕စည္းၿပီး အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို အားေပးေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ဦးေဆာင္မႈျပဳျခင္းေတြ ေဆာင္႐ြက္လာခဲ့ပါတယ္။
လူငယ္ေတြကို NLD ပါတီအစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ ၎ပါတီကို အစြန္းေရာက္ ေထာက္ခံ အားေပးသူေတြကအသုံးခ်ၿပီး EAO နယ္ေျမေတြျဖစ္တဲ့ KNU ၊ KIA ၊ KNPP စတဲ့ နယ္ေျမ ေတြမွာ စစ္သင္တန္းေတြတက္ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။ CRPH ၊ NUG၊ PDF အမည္ခံ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ အၾကမ္းဖက္လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္ျမႇင့္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ေၾကညာခဲ့ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ေဒသအခ်ိဳ႕၊ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး ေဒသအခ်ိဳ႕၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးေဒသအခ်ိဳ႕နဲ႔ ကယားျပည္နယ္ေဒသအခ်ိဳ႕ေတြမွာ စစ္ရာဇဝတ္မႈ(War Crime)က်ဴးလြန္တဲ့အထိ အၾကမ္းဖက္လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ ပါတယ္။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ အရပ္သားေတြနဲ႔ေရာေႏွာၿပီး အရပ္ဝတ္မ်ားနဲ႔ တိုက္ခိုက္တာမို႔ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ ထိခိုက္မႈမရွိေစေရး ခက္ခဲစြာ ထိန္းသိမ္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရပါတယ္။ EAO အဖြဲ႕အခ်ိဳ႕ေတြရဲ႕ သင္ၾကားေပးမႈ၊ ေထာက္ပံ့ေပး မႈေတြနဲ႔ လက္လုပ္ဗုံး/မိုင္းေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသုံးျပဳတိုက္ခိုက္လာၾကပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ ကေန ၂၀၂၂ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔အထိ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအေနနဲ႔ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈ အေနျဖင့္ လမ္း၊ တံတား ဖ်က္ဆီးခံရမႈ ၅၂၅ ခု၊ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈ ၂၇ ခု၊ စာသင္ေက်ာင္းနဲ႔ ပညာေရးအေဆာက္အဦေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈ ၅၀၄ ခုအပါအဝင္ ျပည္သူပိုင္၊ အစိုးရပိုင္အေဆာက္အဦမ်ားစြာပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ ေသဆုံးမႈေတြအေနျဖင့္ ရဟန္း/သံဃာ ၂၀ ပါး၊ အစိုးရဝန္ထမ္း ၉၅ ဦးနဲ႔ ဒဏ္ရာရရွိမႈအေနျဖင့္ အစိုးရဝန္ထမ္း ၁၅၃ ဦးအပါအဝင္ အရပ္သားေတြ ေသဆုံး/ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္တာကာလ ပတ္လုံး အၾကမ္းဖက္မႈ ၉,၄၃၇ ႀကိမ္ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လက္နက္မ်ိဳးစုံ ၅,၆၀၆ လက္၊ ခဲယမ္းမ်ိဳးစုံ ၁၆၁,၅၅၆ ေတာင့္၊ လက္ပစ္ဗုံး ၁,၈၉၀ လုံးနဲ႔ လက္လုပ္မိုင္း/ဗုံး ၁၁၄၂၄ လုံး သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ကာ အၾကမ္းဖက္သူ ၄,၃၃၈ ဦးကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ပညာေရးဆိုင္ရာကိစၥမ်ားကို တင္ျပပါမယ္။
ႏုိင္ငံတိုင္း ႏိုင္ငံတိုင္းဟာ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ လူသားအရင္းအျမစ္ (Humen Resources)က အဓိကျဖစ္တာကို လက္ခံထားၾကပါတယ္။ လူသားအရင္းအျမစ္ဆိုတာ “ပညာ” အေပၚ အဓိကမူတည္ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပညာေရးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို အဓိကအေလးထား လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈ ခုႏွစ္) ပုဒ္မ ၂၈ အရ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခမဲ့မသင္မေနရ မူလတန္းပညာေရးစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုဒ္မ ၃၆၆ အရ “ ႏိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကခ်မွတ္ထားေသာ ပညာေရးဆိုင္ရာမူဝါဒမ်ားနဲ႔အညီ (က)ပညာသင္ၾကားပိုင္ခြင့္ရွိသည္၊ (ခ)ဥပေဒျဖင့္ျပ႒ာန္းသည့္ မသင္မေနရ အေျခခံပညာမ်ားကို သင္ၾကားရမည္” ျဖစ္တယ္လို႔ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ နဲ႔အထက္ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူေတြထဲမွ အလယ္တန္းအဆင့္နဲ႔ ၎အဆင့္ေအာက္ ပညာမသင္ၾကားခဲ့ရသူေပါင္း ၁၈ ဒႆမ ၂ သန္းနီးပါးခန႔္ရွိတာကို ေတြ႕ရွိရတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရရဲ႕ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ခန႔္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပညာေရးျမႇင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အေလးထားေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အေျခခံပညာအထက္တန္း အဆင့္ေက်ာင္းေပါင္း ၆,၁၇၈ ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္ေက်ာင္းေပါင္း ၁၅,၈၇၇ ေက်ာင္း၊ မူလတန္းအဆင့္ေက်ာင္းေပါင္း ၂၅,၇၀၅ ေက်ာင္း၊ စုစုေပါင္း အေျခခံပညာအဆင့္ ေက်ာင္းေပါင္း ၄၇,၇၆၀ ေက်ာင္းရွိပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းေတြကို ကိုဗစ္-၁၉ ကပ္ေရာဂါ ေၾကာင့္ ပိတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ယခုအခါေတာ့ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကို ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဖြင့္လွစ္ရာမွာ အထက္တန္းအဆင့္ ၅,၂၀၉ ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္ ၁၂,၇၈၆ ေက်ာင္း၊ မူလတန္း အဆင့္ ၂၁,၂၄၇ ေက်ာင္း၊ စုစုေပါင္း ၃၉,၂၄၂ ေက်ာင္း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ လာေရာက္စာရင္းသြင္းထားသူေတြ အနက္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေက်ာင္းလာေရာက္တက္ေနၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေၾကညာထားတဲ့အတိုင္း မတ္လေနာက္ဆုံးပတ္နဲ႔ ဧၿပီပထမအပတ္အတြင္း အတန္းတင္ စာေမးပြဲေတြ စစ္ေမးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ မိဘေတြအေနနဲ႔ နစ္နာမႈမရွိေစဖို႔ အသိေပးလိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ႀကိဳဆိုေန ပါတယ္။ ပညာသင္ၾကားျခင္းဟာ အစိုးရအတြက္မဟုတ္ပါဘူး၊ ကာယကံရွင္ရဲ႕ဘဝ တိုးတက္ေစဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ NUG ၊ CRPH နဲ႔ PDF အမည္ခံ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြရဲ႕ ေက်ာင္းမတက္ေရးလႈံ႕ေဆာ္ခ်က္ေတြဟာ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုရဲ႕ သားသမီးေတြကို ပညာမဲ့ေတြျဖစ္ေစၿပီး တိုင္းျပည္နဲ႔လူထုကို ကြၽန္ဘဝေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာပဲျဖစ္လို႔ သတိရွိၾကဖို႔ေျပာလိုပါတယ္။

ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္ကေလးငယ္တိုင္း(KG+9) (အေျခခံပညာအလယ္တန္းအဆင့္) အဆင့္ၿပီးဆုံးတဲ့အထိ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။KG+9 အဆင့္ အနည္းဆုံးၿပီးေျမာက္မွ Vocational Training ကို ကူးေျပာင္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ KG+9 ဟာ မိမိတို႔အစိုးရရဲ႕ ပညာေရးရည္မွန္းခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာေရးဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႔ အနာဂတ္အတြက္ အထူး အေရးပါ တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕ပညာသင္ယူမႈ အခြင့္အလမ္းေတြမဆုံးရႈံးေစဖို႔ အေလးထား ေဆာင္႐ြက္သြားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားတင္ျပပါမယ္။
က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္မူဝါဒကေတာ့ “က်န္းမာမွ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ မည္၊ က်န္းမာမွ ပညာသင္ၾကားႏိုင္မည္” ျဖစ္လို႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ က်န္းမာေရးသည္သာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကို ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္၊ မတ္လ ၂၃ ရက္က စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကူးစက္မႈအျမင့္ဆုံးကာလ ဇူလိုင္လ တတိယပတ္နဲ႔ စတုတၳပတ္ေတြမွာ တစ္ရက္လွ်င္ ပ်မ္းမွ်ပိုးေတြ႕လူဦးေရ ၅,၀၀၀ ေက်ာ္ခန႔္(၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္း) အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က “လက္ေတြ႕က်က် ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္လုပ္၊ လူ႔အသက္ထက္ အေရးႀကီးတာဘာမွမရွိ” ဆိုတဲ့ မူဝါဒခ်မွတ္ေပးၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစိုးရအေနျဖင့္ နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္၊ ကုသေရးလုပ္ငန္းေတြကို ေန႔မနားညမနား ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဦးေဆာင္ၿပီး ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကာကြယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္၊ ကုသေရး ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝးေတြကို (၁၃)ႀကိမ္တိုင္တိုင္က်င္းပကာ လိုအပ္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေထာက္ပံ့ ေရးကိစၥရပ္ေတြကို တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ Video Conferencing ျပဳလုပ္ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ေတြ ေပါင္းစပ္ညႇိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္တုံ႔ျပန္ေရးေကာ္မတီအစည္းအေဝးေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရရဲ႕ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ တစ္ပတ္လွ်င္ ၃ ႀကိမ္ ဦးစီးေဆာင္႐ြက္ကာ အနီးကပ္ျဖည့္ဆည္း ေပါင္းစပ္ ညႇိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါတယ္။
ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကူးစက္မႈ ကြင္းဆက္ျပတ္ေတာက္ေစေရးအတြက္ Stay at Home ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၉ ၿမိဳ႕နယ္အထိ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ရာမွာ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ အားလုံးကို ကန႔္သတ္ခ်က္ဖယ္ရွားေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ Stay at Home ၿမိဳ႕နယ္ေတြ က်န္ရွိျခင္းမရွိေတာ့တာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ အဖ်က္သမားေတြရဲ႕ ဝိုင္းဝန္းေဝဖန္အေႏွာင့္အယွက္ေပးမႈေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ၿပီး လက္ရွိ အေျခအေနမွာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါေတြ႕ရွိမႈဟာ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းဝန္းက်င္ ပ်မ္းမွ်သာ က်န္ရွိပါတယ္။
ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကာကြယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္၊ ကုသေရးအတြက္ ရန္ပုံေငြအသုံးျပဳမႈ အေျခအေနအေနနဲ႔ ကိုဗစ္-၁၉ ကာကြယ္ေဆးဝယ္ယူမႈ ကုန္က်စရိတ္အေနနဲ႔ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံက ကာကြယ္ေဆး ၁၅.၄ သန္း Dose အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၅ သန္း၊ တ႐ုတ္ ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံက ကာကြယ္ေဆး ၂၉ သန္း Dose အတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁၉၃.၉ သန္း၊ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွ ကာကြယ္ေဆး ၀.၆ သန္း Dose အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇.၇၄ သန္း၊ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ၂၇၆.၆၄ သန္းတန္ဖိုး ဝယ္ယူခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ Dose ၉.၂ သန္း (တန္ဖိုးအေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၃.၅ သန္း)၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံက Dose ၅.၅ သန္း (တန္ဖိုးအေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅.၅ သန္း)၊ ႐ုရွားႏိုင္ငံက Dose ၀.၄ သန္း (တန္ဖိုးအေမရိကန္ေဒၚလာ ၅.၁၆ သန္း)၊ (နီပြန္ေဖာင္ေဒးရွင္း)က Dose ၂ သန္း (တန္ဖိုး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၇ သန္း)၊ စုစုေပါင္း ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆး Dose ၁၇.၁ သန္း (တန္ဖိုးအေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂၁.၁၂ သန္း) လႉဒါန္းလက္ခံရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကေမာၻဒီးယား၊ ထိုင္းစတဲ့ႏိုင္ငံေတြကလည္း ကိုဗစ္ ကာကြယ္ေရးပစၥည္းေတြ လႉဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ အားလုံးကို အသိမွတ္ျပဳ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးေတြဝယ္ယူရာမွာ သယ္ယူစရိတ္အေနနဲ႔ ျပည္ပေငြအေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၉၇ သန္းခန႔္နဲ႔ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၂၄၆.၅၃၂ သန္း ေက်ာ္သုံးစြဲခဲ့ရပါတယ္။ စုစုေပါင္း ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကာကြယ္ေဆး ဝယ္ယူမႈကုန္က်စရိတ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၇၈.၆၀၈ သန္းနဲ႔ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၂၄၆.၅၃၂ သန္းေက်ာ္သုံးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကာကြယ္ကုသ ေရးအတြက္ ေဆးနဲ႔ေဆးပစၥည္းဝယ္ယူမႈအေနနဲ႔ ကုသေရးဦးစီးဌာကဝယ္ယူမႈ ျမန္မာ က်ပ္ေငြ ၂၈ ဘီလီယံေက်ာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနကဝယ္ယူမႈ ၃၆ ဘီလီယံခန႔္၊ စုစုေပါင္း ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၆၄ ဘီလီယံေက်ာ္သုံးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကာကြယ္ ကုသေရးမွာ ေဆး႐ုံေတြအဆင့္ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၆၀.၃ ဘီလီယံေက်ာ္ သုံးစြဲခဲ့တဲ့အနက္ ကိုဗစ္ျဖစ္သူေတြအတြက္ အေရးေပၚလိုအပ္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႔ဆက္စပ္ ပစၥည္းေတြ ဝယ္ယူမႈအေနနဲ႔ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၁၂.၂၃ ဘီလီယံ ပါဝင္သုံးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါလူနာေတြအတြက္ ေကြၽးေမြးမႈစုစုေပါင္း ကုန္က်စရိတ္အေနနဲ႔ ကိုဗစ္-၁၉ ဗဟိုေကာ္မတီရန္ပုံေငြက က်ပ္ ၂၃.၁၂ ဘီလီယံနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက က်ပ္ ၄ ဘီလီယံ၊ စုစုေပါင္းျမန္မာက်ပ္ေငြ ၂၇.၁၂ ဘီလီယံ သုံးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ကာကြယ္ ေဆးထိုးႏွံမႈကို ဒီဇင္ဘာလမွာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအၿပီး ေမွ်ာ္မွန္းထားေပမယ့္ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ထိုးႏွံၿပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိကာလအထိ ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ထိုးႏွံၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေဆး႐ုံ ၁,၀၇၇ ခု၊ ေဆးေပးခန္း ၁၁,၄၂၇ ခုရွိၿပီး ေဆး႐ုံ ၇၆၅ ႐ုံ၊ ေဆးေပးခန္း ၇,၄၃၀ ခု လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မႈရွိပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ခန႔္အပ္ဆရာဝန္ ၁၄,၆၇၈ ဦး၊ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္း ၁၀၅,၈၃၄ ဦးရွိၿပီး အဲဒီအထဲမွ အခ်ိဳ႕ဆရာဝန္နဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားဟာ ႏိုင္ငံေရးဝါဒမႈိင္းေတြေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ အသက္နဲ႔က်န္းမာေရးကို မငဲ့ကြက္ဘဲ မိမိတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းခြင္ကို စြန႔္ခြာသြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုဗစ္-၁၉ ကာလမွာ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လူနာရွင္ေတြကို မပစ္ခြာဘဲ တာဝန္သိသိသစၥာရွိရွိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ေဆး႐ုံအသီးသီးမွာ လိုအပ္တဲ့က်န္းမာ‌ေရးဝန္ထမ္းမ်ား ေနရာမ်ား မွာ တပ္မေတာ္သားေဆးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ဝင္ေရာက္ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးတာနဲ႔ တပ္မေတာ္ ေဆး႐ုံအသီးသီးမွာ ျပည္သူမ်ားေဆးကုသေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အၿငိမ္းစားက်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားနဲ႔ အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္ေဆးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားလည္း ဝင္ေရာက္အားျဖည့္ ကူညီေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ကာလအတြင္း က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းေတြအေပၚ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈအသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ အစိုးရအေနျဖင့္ ၁၀,၉၄၄,၅၄၅,၀၀၀ က်ပ္ (၁၀.၉၄ ဘီလီယံ)အား ဆုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔အစိုးရဟာ ကာကြယ္ေဆးထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထုတ္ (Sinopharm)ကာကြယ္ေဆးကို ပုလင္းအတြင္းျဖည့္သြင္းရန္အသင့္(Ready to Fill Bulk) စနစ္နဲ႔ ဝယ္ယူထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါ တယ္။ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္း ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ၂၀၂၂ ခုႏွစ္အတြင္း Doses ၁၀ သန္းခန႔္ ထုတ္လုပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ ကာကြယ္ေဆး ေဈးႏႈန္းမွာလည္း မူလကုန္ေခ်ာ ေဈးႏႈန္းရဲ႕ ထက္ဝက္မွ်သာရွိတဲ့ေဈးႏႈန္းျဖင့္ ထုတ္လုပ္ ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါရဲ႕ မ်ိဳးကြဲစိတ္ အိုမီခ႐ြန္ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ ရာမွ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ ျပည္ပက ျပန္လည္ဝင္ေရာက္သူေတြထဲမွ အိုမီခ႐ြန္ေရာဂါပိုးစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ကာ ၂၉-၁-၂၀၂၂ ရက္ေန႔အထိ ၂၈၃ ဦးေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုဗစ္ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မေပါ့ဆၾကဖို႔နဲ႔ လိုက္နာဖို႔သတ္မွတ္ထားတဲ့ တစ္ကိုယ္ရည္အကာအကြယ္စည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာသြားဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရယူမထိန္းသိမ္းမီ စီးပြားေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပလိုပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီအစိုးရပထမသက္တမ္းကာလမွာ ျပည္သူလူထုဗဟိုျပဳဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ အေရးပါတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြခ်မွတ္ၿပီး စီးပြားေရးမူဝါဒ ၄ ရပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ပဲရစ္ကလပ္အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ေဆြးေႏြးၿပီး ေႂကြးၿမီပမာဏ ေဒၚလာ ၅.၉၅၆ ဘီလီယံကို သက္သာေစခဲ့ ပါတယ္။ ၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ပ်မ္းမွ် GDP တိုးတက္မႈ ႏႈန္းဟာ ၇.၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္ခဲ့ကာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႏိုင္ငံျခားေငြ သန္းေပါင္း ၁၁,၆၂၈.၁ သန္း (၁၁.၆၃ ဘီလီယံခန႔္) တိုးတက္ခဲ့ၿပီး ကုန္သြယ္မႈလိုေငြ ၁၂,၀၉၆.၈၈ သန္း (၁၂.၀၉ ဘီလီယံေက်ာ္) ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ဒုတိယသက္တမ္းကာလ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းကာလအတြင္း ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္း ခြင့္ျပဳစီမံကိန္းလ်ာထားခ်က္ေတြနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မႈဟာ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၈ ဘီလီယံအထိ က်ဆင္း ခဲ့ၿပီး GDP တိုးတက္မႈႏႈန္း ပ်မ္းမွ် ၃.၃၈ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးသာရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႏိုင္ငံျခားေငြ သန္းေပါင္း ၁၄,၉၆၁.၃ သန္း (၁၄.၉၆ ဘီလီယံ) ရွိခဲ့ၿပီး ကုန္သြယ္မႈ လိုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂,၆၁၄.၁၇ သန္း (၁၂.၆၁ ဘီလီယံေက်ာ္) ရွိခဲ့ပါတယ္။

တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရယူထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ အေျခအေနေတြအေနျဖင့္
ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဝိုင္းဝန္းပိတ္ဆို႔မႈေတြအေနျဖင့္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႔ ျပည္ပေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြအရ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြကို ယုံၾကည္မႈက်ဆင္းၿပီး ပုံမွန္ မလည္ပတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဟာ ေငြသားလည္ပတ္စီးဆင္းမႈ ခက္ခဲလာကာ လုပ္ငန္းရွင္၊ ကုန္သည္ေတြအတြက္ ေငြေပးေခ်မႈ၊ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ‌ေတြခက္ခဲေစခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းၿပီး ကမာၻတစ္ဝန္းျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကူးစက္မႈေတြေၾကာင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ သြင္းကုန္(ေလာင္စာဆီႏွင့္ ကုန္ၾကမ္း) ေဈးႏႈန္းျမင့္တက္ျခင္း၊ ေဈးကြက္မွာ ဝယ္လိုအားက်ဆင္းမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ႏႈန္း တည္ၿငိမ္ေစဖို႔အတြက္ ေဈးကြက္အတြင္းလိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြျဖည့္တင္းဖို႔နဲ႔ စက္သုံးဆီ၊ စားသုံးဆီ၊ ကိုဗစ္ေဆးဝါး၊ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ Telecom Sector ေတြအတြက္ သြင္းကုန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို အေမရိကန္ေဒၚလာ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ အထူးႏိုင္ငံျခားေငြ ေဈးၿပိဳင္ေလလံမွတစ္ဆင့္ ၂၁-၁-၂၀၂၂ ရက္ေန႔အထိ USD ၅၀၈.၈ သန္း ကို ေရာင္းခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။
ကြၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘ႑ာႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္ပကုန္သြယ္မႈစာရင္းအရ ျပည္ပသို႔ပို႔ကုန္ ေဒၚလာ ၁၅.၃၆ ဘီလီယံ၊ ျပည္ပသြင္းကုန္ ေဒၚလာ ၁၄.၆၉ ဘီလီယံ၊ ကုန္သြယ္မႈပမာဏ ေဒၚလာ ၃၀.၀၅ ဘီလီယံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ယာယီစာရင္းေတြအရ ကုန္သြယ္မႈပိုေငြဟာ ၆၇၇ သန္းေက်ာ္ ပိုမိုခဲ့ပါတယ္။
ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပထမအစိုးရ သက္တမ္းကာလ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၁၆,၂၇၃ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ေႂကြးၿမီ ၁၈,၁၂၅ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၂၁,၅၇၅ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၂၂,၀၃၂ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၂၇,၉၇၀ ဘီလီယံက်ပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဒုတိယအစိုးရသက္တမ္းကာလ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘ႑ာႏွစ္ မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၂၈,၈၆၁ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၃၄,၆၉၈ ဘီလီယံက်ပ္ ၂၀၁၈ (၆)လ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၃၅၅၅၀ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၄၀,၇၄၉ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၄၇,၆၃၆ ဘီလီယံက်ပ္၊ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ (၆လ) ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ၅၂,၄၈၈ ဘီလီယံက်ပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီေတြဟာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တိုးျမႇင့္လာတာကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ေရရွည္မွာ ေႂကြးၿမီခံႏိုင္ရည္ရွိမႈကို သုံးသပ္ တြက္ခ်က္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ဆင္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးကို ျပန္လည္ဦးေမာ့လာေစဖို႔ ေရရွည္ အစီအမံ‌ေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိပါတယ္။
သြြင္းကုန္ေတြေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရး အတြက္ ျပည္တြင္းျဖစ္ကို အားေပးမႈ၊ ျပည္တြင္းကုန္ထုတ္လုပ္မႈကို အားေပးမႈေတြ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံတြင္း ဘိလပ္ေျမစက္႐ုံေတြက အမွန္တကယ္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရင္ ျပည္တြင္းဖူလုံမႈသာမက ပိုလွ်ံႏိုင္ေပမယ့္ ဘိလပ္ေျမ တင္သြင္းမႈဟာ ၉၅၆,၈၂၅ တန္ တန္ဖိုး ေဒၚလာ ၇၃.၆၁၀ သန္းရွိေၾကာင္းေတြ႕ရပါတယ္။ သံႏွင့္သံမဏိတင္သြင္းမႈအေနနဲ႔ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္ကာလအတြင္းမွာ ေဒၚလာသန္း ၈၅၉.၄၆ တန္ဖိုး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ဘိလပ္ေျမနဲ႔ သံမဏိထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ထုံးေက်ာက္၊ သံ႐ိုင္း၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ဒိုလိုမိုက္ စတဲ့ကုန္ၾကမ္းေတြ လုံေလာက္စြာရွိေနေပမယ့္လည္း စက္႐ုံေတြ လည္ပတ္ဖို႔ အားေပးမႈ၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈမရွိခဲ့တဲ့အတြက္ ျပည္ပမွ မွာယူတင္သြင္း ခဲ့ရပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း အလုပ္အကိုင္ေတြ ဆုံးရႈံးခဲ့ရပါတယ္။ မိမိႏိုင္ငံသားေတြ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြကို ထြက္ခြာအလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနရတဲ့ မိမိတို႔ႏိုင္ငံသားေတြဟာ အဲဒီႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဥပေဒနဲ႔စည္းကမ္းေတြအတိုင္း ေနထိုင္ ၾကရပါတယ္။ သူမ်ားအရိပ္ေအာက္မွာ ေနရတာပါ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕အရိပ္ေအာက္မွာ လုံၿခဳံ စိတ္ခ်မ္းသာစြာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကို အားေပးၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရလက္ထက္မွာ ယခင္ကရပ္ဆိုင္းထားတဲ့ သံနဲ႔သံမဏိ စက္႐ုံေတြကို ျပည္လည္လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ အနိမ့္ဆုံး အဆင့္ အေဆာက္အဦေဆာက္လုပ္ေရးမွာအသုံးျပဳတဲ့ သံေခ်ာင္း၊ သံလုံးအဆင့္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္သြားပါမယ္။ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္မွာ စားအုန္းဆီအပါအဝင္ ဆီ တင္သြင္းမႈမွာ ၈၅၈,၆၈၅.၂၇၁ တန္(တန္ခ်ိန္ ၈.၅ သိန္းေက်ာ္ခန႔္) တန္ဖိုးေဒၚလာ ၈၆၆.၇၁၁ သန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း စားသုံးဆီဖူလုံေရး၊ ျပည္ပမွ တင္သြင္းမႈေလ်ာ့ခ် ႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ခန႔္မွန္းလူဦးေရ ၅၅ သန္းခန႔္ရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရး အရ လူတစ္ဦး တစ္ရက္မွာ အနည္းဆုံးစားသုံးသင့္တဲ့ဆီ ၂.၂ က်ပ္သားျဖစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္တာ စားသုံးဆီ ၈ ပိႆာနဲ႔တြက္ရင္ တစ္ႏွစ္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ ခန႔္မွန္း လူဦးေရအရ စားသုံးသင့္တဲ့စားသုံးဆီဟာ တန္ခ်ိန္ ၇ သိန္းမွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ဆီထြက္သီးႏွံမ်ားျဖစ္တဲ့ ေျမပဲ၊ ႏွမ္း၊ ေနၾကာ၊ ပဲပုတ္၊ ပန္းႏွမ္းနဲ႔ ဆီအုန္းမ်ားကေန စားသုံးဆီမ်ား ထုတ္လုပ္ေနတဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူျပည္သားေတြဟာ လူတစ္ဦး တစ္ရက္မွာ အနည္းဆုံးစားသင့္တဲ့ စားသုံးဆီထက္ ပိုမိုစားသုံးေနတာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ စားသုံးဆီ အလြန္အကြၽံစားသုံးမႈေၾကာင့္ တစ္ဦးခ်င္းကုန္က်မႈမ်ား၊ ၎မွ ႏိုင္ငံအဆင့္ ကုန္က်မႈမ်ား မ်ားျပားလာမွာျဖစ္တဲ့အျပင္ တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕က်န္းမာေရး ႏိုင္ငံအဆင့္ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရးကိုပါ ထိခိုက္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ တစ္ဦးခ်င္း က်န္းမာေရး၊ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြတိုးတက္ေရးကိုေရွးရႈၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ စားသုံးဆီပမာဏကိုသာ သုံးစြဲႏိုင္ေရး အသိပညာေပးမႈေတြ၊ စားေသာက္မႈ ပုံစံေျပာင္းလဲႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါတယ္။
အလားတူ စက္သုံးဆီသုံးစြဲမႈကို အသိေပးလိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ိဳးစုံ ၁ သန္းေက်ာ္ခန႔္နဲ႔ ဆိုင္ကယ္က ၆ သန္းေက်ာ္ခန႔္ရွိပါတယ္။ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္မွာ စက္သုံးဆီတင္သြင္းခဲ့မႈဟာ တန္ခ်ိန္ ၄.၁၂ သန္းေက်ာ္ တန္ဖိုး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂,၄၉၆.၆၅၂ သန္းရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရျခင္းဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အမ်ားသုံးသယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္(Public Transportation)အားနည္းလို႔ ျပည္သူေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္ ယာဥ္နဲ႔သာ အားကိုးသြားလာၾကရပါတယ္။ အမ်ားသုံး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ျဖစ္တဲ့ ရထား၊ ဘတ္စ္ကား၊ သေဘၤာေရယာဥ္မ်ားရဲ႕ဝန္ေဆာင္မႈကို ျမႇင့္တင္ျခင္း၊ တစ္ဦးခ်င္း စက္သုံးဆီသုံးစြဲမႈကိုေခြၽတာျခင္းေဆာင္႐ြက္ၿပီး ဒီကိစၥကိုေျဖရွင္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ားသုံးသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ျဖစ္တဲ့ ရထားပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္၊ ဘတ္စ္ကားယာဥ္ေတြနဲ႔ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္၊ သေဘၤာေရယာဥ္ေတြနဲ႔ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ တို႔ကို ဝန္ေဆာင္မႈျမႇင့္တင္ႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထု အေနနဲ႔လည္း ကိုယ္တိုင္စက္သုံးဆီသုံးစြဲမႈကို ခ်င့္ခ်ိန္ေခြၽတာ သုံးစြဲျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးမွာ ဝိုင္းဝန္းကူညီၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဥပမာ-ဆိုင္ကယ္ ၆ သန္းဟာ တစ္ရက္ကိုဆီသုံးစြဲမႈ ႏို႔ဆီဗူးတစ္ဝက္ခန႔္ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ရင္ တစ္ရက္ကို ဂါလန္ ၁၂၅,၀၀၀ သက္သာမွာျဖစ္သလို ကားတစ္စီးဟာတစ္ရက္ကို သုံးစြဲမႈဆီပုလင္း တစ္ဝက္ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ရင္ တစ္ရက္ကိုဂါလန္ ၁၂၅,၀၀၀ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တန္ဖိုးအားျဖင့္ တစ္ဂါလန္ ၆၀၀၀ က်ပ္ ပွ်မ္းမွ်ေဈးနဲ႔တြက္ၾကည့္ရင္ တစ္ရက္ကိုေငြက်ပ္ ၁.၅ ဘီလီယံထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈလိုပါတယ္။ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔လည္း ႏႈိးေဆာ္လိုပါတယ္။ ဒါမွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားဘဝနဲ႔ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရရွိထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈဟာ မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ ေရ၊ ေနနဲ႔ ေလ စြမ္းအားေတြ ရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတန္ဖိုးဟာ ႀကီးမားၿပီး ကုန္က် စရိတ္တန္ဖိုးေတြကို တိက်စြာတြက္ခ်က္ႏိုင္ေသာ္လည္း ျပန္လည္ရရွိမယ့္ အက်ိဳးအျမတ္ ကေတာ့ တန္ဖိုးျဖတ္၍မရေအာင္ ႀကီးမားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ မိုးမ်ားတဲ့ေဒသ ေတြမွအပ က်န္ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလုံးမွာ ေနသာတဲ့ရက္ဟာ တစ္ႏွစ္မွာရက္ေပါင္း ၂၀၀ မွ ၂၅၀ အထိရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနေရာင္ျခည္သုံး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုပ္ေရး စက္႐ုံေတြ လုံေလာက္စြာတည္ေဆာက္ေရးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေန‌ေရာင္ျခည္သုံး ဆိုလာလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္ယူမႈဟာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ႀကီးမားေသာ္လည္း တည္ေဆာက္မႈအခ်ိန္ကာလဟာနည္းပါးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကုန္က်စရိတ္သက္သာတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုရရွိေစပါတယ္။ ေရအား၊ ေနရာင္ျခည္သုံး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈေတြကို ပိုမိုတြင္က်ယ္စြာေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ေခြၽတာသုံးစြဲႏိုင္မႈနဲ႔၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားသုံးစြဲမႈနည္းပါးသည့္ LED စနစ္သုံး လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကို ေျပာင္းလဲသုံးစြဲမယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျပည္ပကေန မွာယူသုံးစြဲ ေနရတဲ့ စက္သုံးဆီလိုအပ္ခ်က္ေတြအေပၚမွာလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ကိုဗစ္-၁၉ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ စီးပြားေရးသက္ေရာက္မႈေတြအေပၚ ကုစား ေရးအတြက္ က်ပ္ဘီလီယံ ၂၀၀ ႏွင့္ထူေထာင္ထားတဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ ရန္ပုံေငြမွ ေခ်းေငြထုတ္ ေပးထားတဲ့ ကုမၸဏီ/လုပ္ငန္းေတြကို ဒုတိယအႀကိမ္ ေနာက္ထပ္ ၆ လ ထပ္မံ သက္တမ္းတိုးျမႇင့္ေပးၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ စုစုေပါင္းသက္တမ္း ၁ ႏွစ္တိုးေပးခဲ့ပါတယ္။

ကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါကာလအတြင္း အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈေလ်ာ့နည္း လ်က္ရွိေသာ္လည္း စိုက္ပ်ိဳး/ေမြးျမဴေရးကဲ့သို႔ စားဝတ္ေနေရးကိုအေျခခံတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပိုမိုအေရးပါလ်က္ရွိတာကိုေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ စိုက္ပ်ိဳး/ ေမြးျမဴေရးကိုအေျခခံတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳး/ေမြးျမဴေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ ေက်းလက္ေနျပည္သူလူထု ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အထြက္ႏႈန္းတိုးေစဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ “မ်ိဳး၊ ေျမ၊ ေရ၊ နည္း”ဆိုတဲ့ မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးသန႔္ေတြရရွိဖို႔၊ သဘာဝေျမဩဇာ၊ ဓာတ္ေျမဩဇာေတြ ေပါင္းစပ္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ေဖာ္ထုတ္ေပးတာေတြ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရရရွိေစဖို႔ ေဆာင္႐ြက္ေပးမႈနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့စိုက္နည္းစနစ္ေတြရရွိေစဖို႔ ေဆာင္႐ြက္ေပးတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးလ်က္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးကိုအေျခခံတဲ့ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္းစားနပ္ရိကၡာဖူလုံႏိုင္ေရးနဲ႔ ျပည္ပကို ယခင္ကထက္ပိုမိုတင္ပို႔ႏိုင္ေရး အေလးထား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းေတြ စနစ္တက်ေခတ္မီေစဖို႔ အေရးပါတဲ့ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္ေတြ၊ ကြၽမ္းက်င္သူေတြေပၚထြက္လာေရး အတြက္ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးေက်ာင္းေတြကို သိပၸံေကာလိပ္အဆင့္တိုးျမႇင့္ဖို႔ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။

ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေနျပည္ေတာ္မွာ (၇၅)ႏွစ္ေျမာက္စိန္ရတုျပည္ေထာင္စုေန႔ကို ႀကိဳဆိုျပဳလုပ္တဲ့ ေမြးျမဴေရးတိရစာၦန္ ျပပြဲ၊ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္က ကြၽဲ၊ ႏြား၊ ဆိတ္၊ သိုးမ်ား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ပါတယ္။ ေဒသျပည္တြင္းမ်ိဳး၊ ကျပားမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံျခားမ်ိဳးမ်ား အထဲမွာ ေဒသျပည္တြင္းမ်ိဳးေကာင္းမ်ားကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ေႏြရာသီအစာရွားပါးတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏွံစားေျပာင္း၊ အဖူးစားေျပာင္း၊ ျမက္၊ ေကာက္႐ိုးမ်ား စတဲ့ ေဒသထြက္ကုန္မ်ားနဲ႔ တိရစာၦန္ အစာ ေကာင္းမြန္စြာထုတ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရတဲ့အတြက္ က်ယ္ျပန႔္စြာ ေဆာင္႐ြက္ သြားမယ္ဆိုရင္ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးမ်ားစြာရွိပါတယ္။ စနစ္တက် ေကြၽးေမြးၿပီး ေမြးျမဴမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္အတြက္မ်ားစြာအက်ိဳးျဖစ္တာမို႔ ေခတ္မီေမြးျမဴေရးပညာရွင္မ်ား ေမြးထုတ္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ႀကိဳးစားဖို႔လိုေၾကာင္း ျဖည့္စြက္ေျပာလိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ ေနထိုင္ၾကသူေတြျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရေနနဲ႔ ေက်းလက္ေနျပည္သူေတြရဲ႕ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေစဖို႔အတြက္ ထိေရာက္တဲ့နည္းလမ္းေတြအသုံးျပဳၿပီး ေဒသတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု၊ ေဒသတြင္းကြာျခားမႈအနည္းဆုံး ျဖစ္ေစေရးေဆာင္႐ြက္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းျဖစ္အားေပးမႈအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ေတြအားေပးဖို႔နဲ႔ ျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ျပည္ပကေလ်ာ့ခ်တင္သြင္းႏိုင္ဖို႔ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ ပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ေပးမႈ၊ ေျဖေလ်ာ့ေရးအစီအစဥ္ေတြအရ ျပည္ပမွကုန္ၾကမ္းေတြ တင္သြင္းခြင့္နဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ ျပဳျပင္တပ္ဆင္ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ကုန္ေခ်ာပစၥည္းေတြကို လြယ္ကူစြာတင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ ပို႔ကုန္လိုင္စင္ေလ်ာက္ထားဖို႔မလိုဘဲ တင္ပို႔ခြင့္ျပဳျခင္း၊ ေရေၾကာင္းၾကန႔္ၾကာမႈရွိျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ေဒသရွိ ကုန္သြယ္ေရး စခန္းေတြမွ တင္သြင္းခြင့္ေျဖေလ်ာ့ခြင့္ျပဳထားသလို ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္မွ ႏိုဝင္ဘာလအထိ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒအရ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက႑အလိုက္ က႑(၁၂)ခုမွ လုပ္ငန္း ၂၇ ခုအတြက္ ခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာဏ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃,၅၅၂.၃၉၆ သန္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက႑ အလိုက္ ခြင့္ျပဳၿပီးလုပ္ငန္းမ်ားအေနနဲ႔ က႑‌ေပါင္း (၁၂)ခုမွ လုပ္ငန္းေပါင္း ၃၇ ခုအတြက္ ကို က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၃၂,၉၆၆.၃၈၀ သန္း ခြင့္ျပဳၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

မိဘျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ဆက္လက္ၿပီးလူမႈေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္ေတြကို တင္ျပလိုပါတယ္။
တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရယူမထိန္းသိမ္းမီ ဘာသာ၊ သာသနာဆုတ္ယုတ္မႈအေနနဲ႔ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕(မဘသ)ကဲ့သို႔ ဘာသာ၊ သာသနာေရးနဲ႔ ပရဟိတ တြဲဖက္ေဆာင္႐ြက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပၿပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကိုအေၾကာင္း ျပၿပီး ဘုရားပုထိုးေတြ ဖူးေျမာ္ခြင့္နဲ႔ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦအတြင္း ဘုရားဝတ္ျပဳ၊ ၾကည္ညိဳခြင့္ေတြကိုပိတ္ပင္ခဲ့ၿပီး သာသနာ့ဝန္ထမ္းရဟန္းေတာ္ေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရး က်ဆင္းသေယာင္ကိုလည္း ဝါဒျဖန႔္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီး ပညာရပ္ေတြဟာ National Treasure ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ကာလမ်ားမွာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအကကို ဖက္စပ္ ဖန္တီးမႈေတြေၾကာင့္ ဖက္စပ္အကေတြေခတ္စားလာရၿပီး ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအတြက္ စိုးရိမ္ေရမွတ္အေနအထားထိျဖစ္လာပါတယ္။ ေ႐ႊတိဂုံေစတီပုံရိပ္ေပၚမွာ ဖိနပ္နင္းအက ကခဲ့ရတဲ့အထိ ဘာသာေရးနဲ႔ယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္ ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာ့ဓေလ့ရဲ႕ ႀကီးသူကို႐ိုေသ၊ ႐ြယ္တူကိုေလးစား၊ ငယ္သူကိုသနားဆိုတဲ့ မြန္ျမတ္လွေသာ အေလ့ အက်င့္ေတြအေပၚ Online Media ေတြအသုံးခ်ကာ လူငယ္တို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕မႈ အေျခခံစိတ္ဓာတ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံ့လူဦးေရရဲ႕ ၈၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန႔္ ကိုးကြယ္မႈရွိတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရသက္တမ္းကာလမွာ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြထဲ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါအေၾကာင္းျပဳၿပီး ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းေတြကို ကန႔္သတ္မႈေတြျပဳလုပ္ခဲ့သလို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို ထိခိုက္ပြန္းပဲ့ေစတဲ့ Sex Education သင္ခန္းစာေတြကို ထည့္သြင္းသင္ၾကားေစခဲ့တာေတြ႕ရပါတယ္။ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေရာေထြးယွက္တင္ မျဖစ္ေစရန္လိုသလို ကိုယ့္ဘာသာသာသနာ သန႔္ရွင္းတည္တံ့ၿပီး ထြန္းလင္းေတာက္ပေစဖို႔လည္း စည္းကမ္းတက်လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္းအမွန္ကို ဖုံးကြယ္ၿပီး လူငယ္ထုအတြင္း တပ္မေတာ္ကိုအမုန္းရန္ပြားမ်ားေစဖို႔ နားေယာင္ထိုးသြင္း လႈံ႕ေဆာ္ျခင္းေတြ ေဆာင္႐ြက္ေစခဲ့တဲ့အထိ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ အသုံးခ်ခံျဖစ္ေအာင္ စိမ့္ဝင္ေစခဲ့ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ ရယူထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္အေျခအေန
တပ္မေတာ္ကႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ ရယူထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ အေၾကာင္းျပၿပီး ပိတ္ထားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဘုရားေစတီေတြအပါအဝင္ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာအလိုက္ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦေတြမွာ ဘုရားဝတ္ျပဳျခင္း၊ ၾကည္ညိဳျခင္း ေတြကို ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔ကစၿပီး ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြနဲ႔အညီ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တိုးတက္လာတဲ့အေျခအေနေတြ အေပၚမူတည္ၿပီး လူအမ်ားစုေဝးခြင့္၊ ေပ်ာ္ပြဲ႐ႊင္ပြဲအခမ္းအနားေတြ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ ျပဳလုပ္ခြင့္ေတြ ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီဟာ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ ၅ ရပ္နဲ႔အညီ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိရာ ႏိုင္ငံေရးအစြန္းေရာက္ေတြ၊ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြျဖစ္တဲ့ CRPH ၊ NUG တို႔ရဲ႕ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြနဲ႔ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဆူပူဆႏၵျပမႈေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေရးယူခံရၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း တရား႐ုံးအသီးသီးမွာ တရားစြဲဆို ျခင္းခံေနရသူေတြကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈကို အေလးထားေသာအားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူလူထု ႏွလုံးစိတ္ဝမ္းေအးခ်မ္းေစဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ပါဝင္ႏိုင္ေစဖို႔အတြက္ အခါႀကီးရက္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ၁၂-၂-၂၀၂၁ ရက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ မွာ အက်ဥ္းသား၊ အက်ဥ္းသူ ၂၃,၃၆၉ ဦး၊ ၁၇-၄-၂၀၂၁ ရက္ေန႔ ျမန္မာႏွစ္ဆန္း ၁ ရက္ေန႔မွာ ၂၃,၁၈၄ ဦး၊ ၁၈-၁၀-၂၀၂၁ ရက္ေန႔ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႔မွာ ၁,၃၁၆ ဦး၊ ၂၀-၁၁-၂၀၂၁ ရက္ေန႔မွာ ၁၀ ဦး၊ စုစုေပါင္း အက်ဥ္းသား၊ အက်ဥ္းသူ ၄၇,၈၇၉ ဦးကို ျပစ္ဒဏ္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္၊ ျပစ္ဒဏ္လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္တို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ေန႔ရက္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ေရး၊ ျပည္သူ႔လုံၿခဳံေရးမ်ား မထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ သူမ်ားကိုလည္း သင့္ေလ်ာ္သလို ေဆာင္႐ြက္ေပးသြားပါမယ္။
၂၀၂၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ၇၅ ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတုျပည္ေထာင္စုေန႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၇၅ ႏွစ္ျပည့္ စိန္ရတုျပည္ေထာင္စုေန႔ကို ႀကိဳဆို ေသာအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ (၁) ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ရွင္သန္ခိုင္မာေစေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ (၂) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို တိုးျမႇင့္ ေဆာင္႐ြက္သြားရန္အတြက္ (၇၅)ႏွစ္ျပည့္စိန္ရတုျပည္ေထာင္စုေန႔ကို တိုင္းရင္းသား အားလုံးအတြက္ တခမ္းတနား က်င္းပေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ ပိုမိုရွင္သန္ထက္ျမက္ဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္မယ့္ လုပ္ငန္းရပ္ေတြခ်မွတ္ျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားေတြပါဝင္တဲ့ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕စည္းျခင္းနဲ႔ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းရပ္ေတြေဆာင္႐ြက္ျခင္းဆိုတဲ့ အဆင့္ ၃ ဆင့္ကို အဆင့္လိုက္ေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေရးရာဝန္ႀကီးဌာနဖြဲ႕စည္းၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး အေပါင္းတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္အလာေတြကို အေလးထား လိုက္နာ ၿပီး အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈစ႐ိုက္လကၡဏာေတြ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလမွာ (၂၃) ႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာ့႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲကို ျပန္လည္ က်င္းပဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕လက္ရွိအေျခအေနအရ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ကို ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္မည့္ အေျခအေနေတြကို ထပ္မံတင္ျပလိုပါတယ္။
ေရွ႕ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လက္ရွိႏိုင္ငံေရး၊ လုံၿခဳံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ေရွ႕ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မယ့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
မိမိတို႔အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာၿပီး အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၁၇ အရ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရယူထားခ်ိန္မွာ တာဝန္ေတြကို စြမ္းအားရွိသမွ် ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပည္တြင္း/ျပည္ပ ေႏွာင့္ယွက္ ဟန႔္တားမႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

မိဘျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ လူ႔အခြင့္ေရးမွာ လူလူခ်င္းေလးစားျခင္း၊ တန္ဖိုးထားျခင္း ဟာ အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံရွိမွလည္း ႏိုင္ငံသားတို႔ရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံပ်က္သုဥ္းသြားေသာ္လည္းပဲ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ကို ကာကြယ္ ႏိုင္တဲ့ နမူနာမ်ိဳးကမာၻမွာ မရွိေသးပါဘူး။ အဖ်က္၊ အေမွာင့္၊ အေႏွာင့္ အယွက္မ်ား ကင္းေဝးမွသာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုႏိုင္မွာပါ။
အမ်ားအက်ိဳးထက္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အက်ိဳးေဖာ္ေဆာင္ ဦးစားေပးရမယ္ ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚဟာ ဒီမိုကေရစီအတြက္ သူေတာ္ေကာင္းဟန္ေဆာင္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေတာ္ကို လက္မခံတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ လုပ္ရပ္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တို႔ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ တာဝန္သိသိလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားမ်ားကိုလည္း လက္မခံတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးဟာ အနိမ့္ဆုံးအဆင့္ ျပည္သူလူထုကိုကာကြယ္ရန္၊ အျမင့္ဆုံးအဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္ျဖစ္တဲ့ ဒို႔တာဝန္အေရး (၃)ပါးကို ကာကြယ္ရန္ျဖစ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔တပ္မေတာ္သားမ်ားဟာ ကိုယ္ပိုင္ ဆႏၵနဲ႔အညီ ပုဂၢလိကသေဘာမဟုတ္ဘဲ အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ကာကြယ္ေရး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံမၿငိမ္မသက္ျဖစ္ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္မ်ားဟာ ကမာၻတစ္ဝန္းမွာ နမူနာေပါင္းမ်ားစြာရွိေနပါတယ္။
တပ္မေတာ္ဟာ ကိုယ္က်ိဳးရွာသည့္အဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအတြက္ တည္ရွိ ေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားအားလုံးကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ တည္ရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံ့ကာကြယ္ေရးတာဝန္မ်ားကို ျပည္သူနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ဦးလည္မသုန္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သလို ယခု ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာလည္း ပါတီစုံဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း ပီျပင္ ခိုင္မာေရးအတြက္ တတ္စြမ္းသေလာက္ သစၥာရွိရွိေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလမ္းစဥ္အတိုင္း ကတိတည္စြာနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္သြားမယ္ဆိုတာ ေျပာလိုပါတယ္။
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ၿခဳံငုံသုံးသပ္ၾကည့္ပါက ျပည္တြင္း/ျပည္ပ အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ၎တို႔ကိုအားေပးေနတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလုံးစုံပ်က္သုဥ္းေရးကိုသာ ဦးတည္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးမွာ ျပည္သူမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး မင္းမဲ့စ႐ိုက္ အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး။ လ်စ္လ်ဴရႈလို႔လည္း မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားမွာ စြန႔္စားၿပီးေပးဆပ္ကာကြယ္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနမွာလည္း ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး အခ်ိဳ႕တို႔မွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ ဖ်က္ဆီးမႈေတြရွိေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြင္း ၿမိဳ႕နယ္ အခ်ိဳ႕မွာ ရပ္ကြက္နဲ႔ေက်း႐ြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ ခန႔္အပ္ထားဖို႔ ရွိေနပါေသးတယ္။ လြတ္လပ္၍တရားမွ်တတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီအေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ပုဒ္မ ၄၂၉ အရ က်င္းပႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရွ႕ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္မယ့္ လုပ္ငန္းေတြ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၂၅ အရ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးေပၚ ကာလ ေနာက္ထပ္ ၆ လတိုးျမႇင့္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ ျပည္သူ႔ဘဝလုံၿခဳံေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥေတြကို အထူးေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးက ဝိုင္းဝန္း ေဆာင္႐ြက္မွသာ ျပည္သူ႔လိုလားခ်က္ျဖစ္တဲ့ “စစ္မွန္စည္းကမ္းျပည့္ဝ ေသာ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္” လမ္းေၾကာင္းမွန္ကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဂုဏ္ကို အားလုံးကျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။

မိဘျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ။
တိုင္းျပည္ရဲ႕အားဟာ ျပည္တြင္းမွာပဲ ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းအားကိုပဲ ကြၽန္ေတာ္ ယုံၾကည္အားကိုးပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနအရ ျပည္ပအကူအညီမ်ား လိုအပ္သည္မွန္ေပမယ့္ ျပည္တြင္းအားနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာမ်ားရွိပါတယ္။ နံပါတ္(၁)အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းအားနဲ႔ ျပည္တြင္း စီးပြားေရး တိုးတက္ျမႇင့္တင္ ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား၊ လူသားအရင္း အျမစ္ မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကို အားမေပးဘဲ ျပည္ပ သြင္းကုန္မ်ားသာ အားထားခဲ့လို႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ားရဲ႕ လူမႈစီးပြား တိုးတက္ မႈ အားနည္းခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္(၂)အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး ခိုင္မာအားရွိေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး၊ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစနစ္ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအား မေကာင္းစရာ မရွိပါဘူး။ နံပါတ္(၃)အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားအားလုံး ပါဝင္တဲ့ ကာကြယ္ေရး စြမ္းအား လုပ္ေဆာင္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလုံး ဥမကြဲ သိုက္မပ်က္ ေအးအတူ ပူအမွ် ညီၫြတ္တဲ့ အင္အားနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေခတ္မီၿပီး စြမ္းရည္ျပည့္ဝတဲ့ ၾကည္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္တို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံ ကာကြယ္ေရး စြမ္းအား တည္ေဆာက္သြားပါမယ္။ တိုင္းရင္းသား မိဘျပည္သူ အားလုံး စဥ္းစားဆင္ျခင္ၿပီး ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ ၾကဖို႔ ေျပာလိုပါတယ္။

နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ေျပာလိုတာကေတာ့
ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈအျပည့္ျဖင့္ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳး၊ ျပည္သူ႔အက်ိဳးကို အစြမ္းကုန္ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ထာဝရ အဓြန႔္ရွည္တည္တံ့ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးတာဝန္မ်ားဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔တပ္မေတာ္အတြက္ အႀကီးမားဆုံး တာဝန္ျဖစ္ေၾကာင္း ခံယူထားပါတယ္။ “ စစ္မွန္စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္ ” နဲ႔ “ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုအေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး ” ကို အာမခံ ပါတယ္။ ကတိကဝတ္မ်ားအတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးက ႏိုင္ငံေတာ္၊ ျပည္သူလူထုတို႔ရဲ႕ ေကာင္းေသာအနာဂတ္ ျဖစ္လာေစဖို႔ ဝိုင္းဝန္းကူညီၾကရန္ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္အပ္ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားျပည္သူအားလုံး က်န္းမာ႐ႊင္လန္းၾကပါေစေၾကာင္း ထပ္မံ ဆုေတာင္းေမတၱာ ပို႔သအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

(မွတ္ခ်က္ - သမုိင္းေၾကာင္းအေျပာင္းအလဲအတြက္မွတ္တမ္းမွတ္ရာ အျဖစ္သာ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္ )