ရှင်မဖြူကျိန်စာသင့် ဘီဂန်ရှိုတ် ဟာစီနာဝါဇစ် (အပိုင်း - ၃)
1101
ဇာမဏီစံမောင် (NP News) - စက်တင်ဘာ ၂၅
ဘင်္ဂါလီအသွင်ပြောင်းလူမျိုး နှစ်သန်းသည် မူလ ဘင်္ဂါလီလူမျိုး သန်း (၁၇၀) ထဲမှ ဖန်တီးထားသလား
ခေတ်အဆက်ဆက်က မြန်မာ့မြေပေါ်တွင် မရှိခဲ့သည့်“ဘင်္ဂါလီအသွင်ပြောင်း”ဆိုသူများက လူ မျိုးပင်မရှိဘဲ ဘာကြောင့်တိုင်းရင်းသားအဖြစ် လိုချင် နေကြသည်ကို သိရမည်။ နောက်ကွယ်က အ ကြောင်း အကြီးကြီးရှိ၏။ ဒါကို အယောင်ယောင် အမှားမှားဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ သူ့ဆန်စားရဲရ၍ သော်လည်း ကောင်း၊ ပုဆိန်ရိုးလုပ်ချင်၍သော်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတကာဖိအားကြောင့်သော် လည်း ကောင်း၊ ငါ့ရန်သူရဲ့ ရန်သူဟာ ငါ့မိတ်ဆွေ ဆိုသည့် အယူအဆဖြင့်သော် လည်းကောင်း ပေးလိုက်မိလျှင် ကမ္ဘာ့မြေပုံပေါ်မှ မြန်မာ့မြေပုံသည် (၂၀၃၀)မတိုင်ခင် ပျောက်ကွယ်သွားရတော့မည်ကို အမုန်းစကား မဟုတ်သော သမိုင်းမှန် အထောက်အထားများ မြန်မာတွင် ရှိလေသည်။
မြန်မာနှင့်ရခိုင်တို့၏ ပထဝီမြေတစ်ဆက် တစ်စပ်တည်း တည်ရှိနေသည်
ဤဥပမာကိုယူပြီး ကျွန်တော်တို့ အနောက်တံခါးဟု တင်စားပြောနေကြသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ကြည့်ရမည်။ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းတွင် မောင်တော၊ ဘူး သီးတောင်၊ ရသေ့တောင် ဆိုသည့် မြို့နယ် သုံးမြို့ နယ်ရှိပြီး တောင်ဘက်သို့ဆက်ဆင်းလာလျှင် စစ်တွေ မြို့ဆိုပြီး ပထဝီမြေ တစ်ဆက်တစ်စပ်တည်း တည်ရှိနေသည်။ ထိုမြို့နယ်များမှာ မြို၊ ခမီ၊ သက်၊ ဒိုင်း နက်၊ မရမာကြီး၊ ရခိုင်ဆိုသည့် တိုင်းရင်းသားများ ဟာ လူဦးရေအားဖြင့် အလွန်နည်းပါးစွာနေထိုင်ပြီး ဘင်္ဂါလီတွေလူဦးရေ အလွန်များပြားစွာ နေထိုင်ရာ မြို့များ ဖြစ်သည်။ (အင်္ဂလိပ်ခေတ်မတိုင်မီ၊ အင်္ဂလိပ်ခေတ်နှင့် အင်္ဂလိပ်ခေတ်နောက်ပိုင်းတို့၌ တိုင်းရင်း သား လူဦးရေ တဖြည်းဖြည်းနည်းနည်းလာပြီး ဘင်္ဂါလီအသွင်ယူ လူဦးရေမှာ တဖြည်းဖြည်း များလာ သည်။ ဒေသအတွင်း စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ဘာသာရေး၊ လုံခြုံရေး ဖိအားမျိုးစုံကြောင့် တိုင်းရင်းသား နည်းလာပြီး ဘင်္ဂါလီ များလာခြင်းဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်ခေတ် စပါးစိုက်ပျိုးရေး၊ ဂျပန်ခေတ် အလယ် သံ ကျော် အရေးအခင်း၊ (၈၈) အရေးအခင်း၊ (၂၀၁၂) အရေးအခင်း၊ (၂၀၁၆-၂၀၁၇) အရေးအခင်းများသည် ဖိအားအလွန်များပြားသောဖြစ်စဉ်များဖြစ်ပြီး ခုအခါမှာ ကိုဖီအာနန်ဖိအား၊ ဂမ်ဘီယာဖိအားတို့က အထွတ်အထိပ် ရောက်နေသည်။
အသွင်ပြောင်းဘင်္ဂါလီ (သို့မဟုတ်)အလွန်များသည့်နှုန်းဖြင့် မျိုးပွားဆဲ
လက်ရှိခန့်မှန်းခြေအရ ဘင်္ဂါလီအသွင်ပြောင်းလူဦးရေမှာ မောင်တောတွင် (၉၆)ရာခိုင်နှုန်း၊ ဘူးသီးတောင်တွင် (၉၅) ရာခိုင်နှုန်း၊ ရသေ့တောင်တွင် (၈၀)ရာခိုင်နှုန်း၊ စစ်တွေတွင် (၇၀) ရာခိုင်နှုန်းခန့် နေထိုင်ကြသည်။ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ကျောက်တော်၊ မြေပုံ၊ မြောက်ဦး အစရှိသည့်မြို့တို့တွင်လည်း ဘင်္ဂါလီ လူဦးရေ အလွန်များသည့်နှုန်းဖြင့် မျိုးပွားဆဲဖြစ် သည်။ (ကျန်မြို့နယ်များတွင်ရှိသည့် လူဦးရေမှာလည်း နိုင်ငံ့လူဦးရေ၏ (ဝ.၅) ရာခိုင်နှုန်းရှိလျှင် တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးဆိုသည့်နေရာကိုရရှိနိုင်ပါသည်)
ကမ္ဘာကြီးနှင့် စာတတ်ပေတတ်ဝင်ဆံ့နေသည့် ဘင်္ဂါလီလူမျိုးများ
(2018) American Community Survey (ACS) ကိုအခြေခံ၍ U.S. Bureau of the Census (2020)သည် အမေရိကန်တွင် ဘင်္ဂ လားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားအရေအတွက် (၂၁၃၃၇၂)ဦး ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ဘင်္ဂါ လီစကားပြောသူ သန်း(၁၀ဝ)ခန့်ဖြင့် ပထမ သို့မဟုတ် ဒုတိယ ဘာသာ စကားအဖြစ် လူဦးရေ သန်း (၂၁၀) ကျော်ကပြောဆိုကြသည်။ အိန္ဒိယတွင် (၈၅) သန်းခန့်၊ အဓိက အား ဖြင့် အနောက်ဘင်္ဂလား၊ အာသံ နှင့် တြိပူရပြည်နယ်များတွင်၊ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း၊ အမေရိကန်နှင့် အရှေ့ အလယ်ပိုင်းရှိ ကြီးမားကျယ် ပြန့်သော ရွှေ့ပြောင်းအခြေချအသိုင်းအဝိုင်းများတွင် ဘင်္ဂါလီလူမျိုး အများဆုံးဖြစ်နေသည်။
ကုလသမဂ္ဂငြိမ်းချမ်းမှုထိန်းသိမ်းရေးတပ်တွင်လည်း စစ်သားတစ်ဦးလျှင် တစ်နာရီကို အမေရိ ကန်(၁၅)ဒေါ်လာဝင်ငွေရနေသည့် စစ်သား(၇၂၀ဝ) ကျော်မှာလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှဖြစ်ပြီး ဗိုလ်ချုပ်အ ဆင့်အထိ ပါဝင်နေသည်။ ကုလတပ်မှ တံဆိပ်တပ် သံချပ်ကာယာဉ်များပင် ပြီးခဲ့သည့်အထိကရုဏ်းတွင် ကမ္ဘာ့မီဒီယာများ ပေါ်ပေါ်ထင်ထင်မြင်ခဲ့ရသေးသည်။ ဘင်္ဂါလီစစ်တပ်မှအာဏာသိမ်းမှု အကြိမ်ပေါင်း (၂၉) ကြိမ်တိတိရှိခဲ့လေသည်။ မရိုးဘဲဆန်းနေသည့် နိုင်ငံ ရေးသမားများ၏ အုပ်စုတိုက်ပွဲများတည်း။
အိမ်နီးချင်းများနှင့်ကော လူထုအကြိုက် ဟာစီနာ ဆက်ဆံနိုင်ခဲ့သလော
အိမ်နီးနားချင်းတွေကြား နီးနီးကပ်ကပ် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ကောင်းမွန်သောဆက်ဆံရေးရှိသော် လည်း ၎င်း၏အကျိုးစီးပွားကို ရှေးဦးစွာ အိန္ဒိယသို့ ပြောပြနိုင်ခဲ့သည်။ ဥပမာအားဖြင့် သူသည် ဒေါ်လာ (၁)ဘီလျံ မြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံကိန်းအတွက် အိန္ဒိယကို တရုတ်ထက်ပိုနှစ်သက်ကြောင်း မကြာသေး မီကပြောခဲ့ဖူးသည်။ သို့သော်လည်း အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကြားဆက်ဆံရေးကို အမှန်တကယ် တင်း ကြပ်စေသည့်အချက်မှာ ဟာဆီနာအစိုးရနှင့် လျှပ်စစ် ဓာတ်အားကဏ္ဍရှိ အိန္ဒိယအဒါနီအုပ်စုတို့ကြား သ ဘောတူညီချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ သဘောတူညီချက်အရ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သည် အိန္ဒိယ၊ Jharkhand ရှိ ဒေါ် လာ (၁.၇) ဘီလျံ စက်ရုံမှ ကျောက်မီးသွေးအခြေခံ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဘင်္ဂ လားဒေ့ရှ်သည် အခြားရင်းမြစ်များအတွက် ပေးဆောင်ရမည့် အခွန်နှုန်းထားထက် ပိုမိုမြင့်မားသော အခွန်အခများ ပေးဆောင်နေသောကြောင့် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် အတိုက်အခံများအတွင်း မပြေလည်မှုများဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ထို့ပြင် Adani နှင့် မည်သည့်သဘောတူညီချက်ကိုမဆို အိန္ဒိယဝန် ကြီးချုပ် Narendra Modi နှင့် မျက်နှာသာရရှိရန် ရှုမြင်ထားသောကြောင့် အဆိုပါသဘောတူညီချက်အ တွက် စိတ်မငြိမ်မသက် ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ Adani သည် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် Narendra Modi နှင့် နီးကပ်စွာ ချိတ်ဆက်ထားကြောင်း AL (Awami League) ၏လျှို့ဝှက်ချက် မဟုတ်ကြောင်းနှင့် Adani ကို မျက်နှာ သာပေးသော စီးပွားရေးသဘောတူညီချက်သည် Modi ထံမှ နိုင်ငံရေးမျက်နှာသာရမှုကို AL အစိုးရ ထံယူဆောင်လာပေလိမ့်မည်” ဟု Saimum Parvez ၊ Brussels ရှိ Vrije တက္ကသိုလ်၏ နိုင်ငံရေး သိပ္ပံ ဌာနမှ သုတေသနလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ဦးက Al Jazeera သို့ (၂၀၂၃) ခုနှစ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် Think Tank ဖြစ်သည့် American Enterprise Institute (AEI) က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တွင် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစုစုပေါင်းသည် ဒေါ်လာ (၇ ဒသမ ဝ၇ )ဘီလျံခန့်ရှိကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် နှစ်က ခန့်မှန်းထားသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများ သည် ကဏ္ဍအသီးသီးတွင် ကန်ဒေါ်လာ (၂၂.၉၄) ဘီလျံ တန်ဖိုးရှိ ဆောက်လုပ်ရေးကန်ထရိုက်များကို လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ နောက်ထပ် တရုတ်အစိုးရထံမှလည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ငါးဘီလျံခန့် နှစ်ရှည်ချေးငွေရနိုင်ရန် သေချာကြိုးပမ်းနေပါသည်။ ဘေဂျင်းမှ တရုတ် နိုင်ငံသားတစ်သိန်းခန့်အပါအဝင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ စစ်တကောင်းဘက်တွင် ထူးခြားစွာအခြေချ လုပ်ကိုင်နေပါသည်။
ကုလသမဂ္ဂစာရင်းများအရ လူဦးရေ နှစ်သန်းကျော် ဘင်္ဂါလီအသွင်ပြောင်းများတွင် လူ (၁၅၀)ဦး သတ်ဖြတ်ခံရသည်ကို Genocide ဟုအော် နေချိန်တွင် တရားဝင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင်းမှ ခေါင်း ဆောင်ဆိုသူများပင် လက်သည်မပေါ်ဘဲ အသတ်ခံနေရသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ငါးကြိမ်ဖြစ်လာသူ ရှိတ်ဟာ စီနာပင် (၁၉) ကြိမ်တိတိလုပ်ကြခံနေရသည်ကို မှတ်တမ်းများအရသိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဘင်္ဂါလီ အသွင်ပြောင်း လူနည်းစုများအပေါ် စစ်တပ်၏ လုပ်ရပ်သည် လက်ခံနိုင်ဖွယ်မရှိဟု တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်း တစ်ခုတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာက ပြောဆိုခဲ့သည်။ အိမ်နီးချင်းဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ခိုလှုံရန် ရာနှင့်ချီသော အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်။ ဒုက္ခသည်များ နေရပ် ပြန်ရေး နှင့်ပတ်သက်၍ ဒါကာသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ အာမခံချက် ရရှိထားကြောင်း ဟာဆီနာက သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ သို့ “ သူတို့က သူတို့မှာ အမိုးအကာရှိဖို့ သဘောတူပြီး သူတို့ရဲ့လုံခြုံရေးအတွက် အစီအစဉ်တွေ အကုန်လုပ်မယ်”ဟု သူက ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့ မည့်သူများရှေ့တွင် ဆိုသည်။
အာရှရဲ့ပါးနပ်သူ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် ရှိတ်ဟာစီနာ ရှင်မဖြူကျိန်စာသင့်ချိန် မြန်မာတို့စည်းလုံးသင့်ပြီ
(၂၁) ရာစုဝင်လာခဲ့သည်မှာလည်း ရာစု နှစ် လေးပုံတစ်ပုံ၏ ပထမတစ်ပုံ ကုန်ဆုံးရက်နီးလာ ပေပြီ။ ယနေ့ကမ္ဘာကြီးသည် အင်အားကြီးသူတို့၏လောဘ အတောမသတ်နိုင်သည့် စားသုံးသူ ပထမ အမြင် Consumerism နှင့် War Economy စစ် အခြေခံစီးပွားရေးစနစ်ကို Proxy War သကောင့်သား လက်ကိုင်းစစ်ပွဲများဖန်တီးပေးသည်။ သယံဇာတပေါ များသည့် နိုင်ငံငယ်လေးများ၏ စစ်တပ်နှင့်နိုင်ငံ အ ဆောက်အအုံ Institutional Power စည်းလုံးညီ ညွတ်မှုကို နည်းစုံသုံးဖြိုခွဲခြင်း၊ တိုင်းရင်းသား ပြည်သူ တို့အကြား ရန်စောင်စေလိုမှုများကို မစားရဝခမန်း ပုံကြီးချဲ့ ရှေ့တင်ထားသည့်လူ့အခွင့်အရေးများ ရိုက် ထည့်သွတ်သွင်းခြင်း၊ စောင့်ထိန်းအပ်သော နိုင်ငံ ကြီးသားတာဝန်တို့ ကိုမထီမဲ့မြင်ပြုခြင်း၊ တိုင်းရင်း သားအခွင့်အရေးရနေသူ လူမျိုးလိုက်ချီပြီး ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားတို့ကို အစွန်းရောက်အသိဖြင့် အခွင့် အရေးများကို စနစ်ဖိနှိပ်သည်ဟုစွပ်စွဲပြီး နိုင်ငံသား တာဝန် ခယွင်း အကျင့်ပျက်စေသည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းနှစ်ရာက မိမိတို့ဘိုးဘွားများကြုံခဲ့ကြရသည့် Three(M)^Merchant၊ Mission ၊ Military ကြောင့် လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံးခံခဲ့ကြရသည်ကို မမေ့အပ်ကြစေရန်နှင့် ဘယ်သူမပြုမိမိမှုဆိုသည့် နိုင်ငံ တော်နှင့်နိုင်ငံသား၊ လူငယ် GenZ အားလုံး အမျိုး သား အကျိုးစီးပွား ပထမဦးစားပေးအသိတရားအ တွက် တော်လှန်ရေးသတိရှိကြရပါမည်။ နိုင်ငံငယ် လေးများအပေါ် အရှက်အကြောက်ကင်းမဲ့စွာ ယနေ့ လူ့အခွင့်အရေး အပင်းစိတ်များအတင်းသွတ်သွင်း နေပြီး နိုင်ငံကြီးသား စိတ်ဓာတ်နှင့် နိုင်ငံသားတာဝန် များကို စိုးစဉ်းမျှမဖော်ပြ မသိစေဘဲ ခေတ်သစ်ကိုလိုနီ လက်နက်ကိုင်အနိုင်ကျင့်ရန်စောင်ကာ စစ် အခြေခံ စီးပွားရေးစနစ်ကို သာယာမြူးတူးဆွပေးကာ ကျင့်သုံး လာကြပြန်ပါသည်။ ယခု နှစ်ပေါင်း (၂၀ဝ) ပြည့်သောနှစ်တွင် စာရေးသူတို့ ကြုံဆုံနေသည်မှာလည်း Three(M) ပင်ဖြစ်နေပြီး Media/ Mandate/Military ဆိုသည့် ဆိုရှယ်မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်ကို တလွဲအသုံးချပြီး နိုင်ငံသားပညာ မသိ၊ နိုင်ငံသား လုံခြုံရေးနားမလည်သည့် လစ်ဘရယ်မမီ့တမီ ဘဝသို့တွန်းပို့သည်။ ထိုမှတစ်ဖန် မဆုံးနိုင် သော လူသားတို့၏လောဘကိုအခြေခံကာ ဈေးကွက်ဖွင့် စီး ပွားရေးစနစ်ကို ထပ်ခါတလဲလဲ အသစ် အဆန်းများ နှင့်ယစ်မူးစေသည်။ နောက်ဆုံးတွင် မိမိတို့လိုလား သည့် ကြိုးဆွဲရုပ်သေးအစိုးရ လူပုဂ္ဂိုလ် ရှေ့တင် ကြည်ညိုမှိုင်းတိုက်ကာ လိုရာဆွဲသည့်နိုင်ငံ ရေးစနစ် များကို အတင်းသွတ်သွင်းသည်။ ထိုသူကိုလည်း အထက်ပါ ဈေးကွက်စီးပွားရေး၏ ထုတ်ကုန်လိုမျိုး မလိုသည့်အခါ နည်းစုံသုံးဖယ် ရှားသည်။ နိုင်ငံသား တို့ သွေးကွဲစိတ်ဓာတ် ဖျက်ပြီးမှ စစ်မက် လိုလားစွာ ပြုလာ၏။ စာရေးသူသည် စစ်ပွဲအနိုင်အရှုံး စစ်မြေပြင် အားသာချက်များကို စစ်သူကြီးတစ်ယောက်ကဲ့သို့ မသုံးသပ်နိုင်ပါ။ သို့သော် ထိုစစ်ပွဲများကိုဖန်တီးနိုင် သည့် လက်မည်းကြီးတို့၏အိတ်ထောင်ထဲမှ စိုက်ထုတ်ကုန်ကျနိုင်သည့် အရပ် ရပ်သော စစ်အခြေခံ စရိတ်၊ လက်နက်၊ ပံ့ပိုးငွေများလာရာနှင့် လားရာကိုတော့ စိတ်ဝင်စားပြီး စိစစ်ခဲ့ပါ သည်။
စာရေးသူတို့အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးခံရသည့် ရှမ်းမြောက်တိုက်ပွဲများတွင် တိုင်းရင်း သားသူပုန်တစ်ဦးကိုယ်ပေါ်က သေနတ်နှင့် စစ်အသုံးဆောင်များ တန်ဖိုးစုစုပေါင်းသည် ကျပ်သိန်း တစ်ထောင်ခန့် ရင်းထားပါသည်။ နေ့စဉ်လည်း ထိုသူတို့အတွက် အုပ်ချုပ်မှုစရိတ်၊ နည်းပညာအကူ၊ စား ရေးရိက္ခာ၊ ငွေလာရာနှင့် လားရာကဘာလဲ။ နိုင်ငံသား တို့၏ နေ့စဉ်ဘဝများပျက်စီးပြီး မြို့ရွာများ မတည် ငြိမ် မအေးချမ်း ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေးများ ပျက်စီးနေ မှုရလဒ်ပင်။ အထက်ပါ ကုန်ကျ စရိတ် စိုက် ထုတ်သူတို့က မိမိတို့သယံဇာတများနှင့် လူသားအရင်းအမြစ် များမှထံမှ တွက်ခြေကိုက်အောင် အကွက် ချ ညှစ်ထုတ်ယူမည်ကိုရိပ်စားမိပါက မည်သည့် နိုင်ငံရေး စနစ်လာလာ စာရေးသူတို့ အချိန်နှင့်တစ်ပြေး ညီ ခေတ်သစ်ကိုလိုနီစနစ်များ၏ သံဖနောင့်အောက် ကျွန်သပေါက်ဘဝ(Under Heels of Iron, Neo Colonialism)က ပြေးမလွတ်နိုင်ကြပါ။ တစ်ချိန်က လျှမ်းလျှမ်းတောက်ကြိုက်ခဲ့ကြသည့် သူ့ပြည်သူက တစ်လတွင်း မောင်းထုတ်ခံခဲ့ရသည့် ဘင်္ဂါလီမျိုးချစ် ဘီဂမ်ရှိတ်ဟာစီနာဝါဇစ်၏လက်တွေ့ဘဝကိုတင်ပြ ရင်း ယခုဆောင်းပါးဖြင့် မြန်မာပြည်သူ ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံကြီးသားအပေါင်းကို အာရှ၏ပါးနပ်သူ နိုင်ငံ ရေး ခေါင်းဆောင်ကို ကိုယ်စားပြုကာ “ရှင်မဖြူကျိန်စာသင့် ရှိတ်ဟာစီနာဝါဇစ်” လို့ အမည်တပ်ပြီး အချိန်မီ မီးမောင်းထိုးပြလိုက်ပါသည်။
ကိုးကား…
၁။ မေတ္တာ(ဒက္ကား)မြို့တော်သို့ (၁၂)ရက်ခရီး (ဘင်္ဂ လားဒေ့ရှ် လွတ်မြောက်ရေးစစ်ပွဲအကျဉ်းချုပ်)
၂။ မုတ္တိဘဟိနီ ပြည်သူ့စစ်သားနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်ခြားစောင့်တပ်၊ အထူးလက်နက်ကိုင်တပ်များ
၃။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ကျော်ကြားသော နိုင်ငံ့ဦးဆောင် သူ ရှိတ်မူဂျီဘူရာမန်နှင့်အလီဘူတို့မိသားစုသမိုင်းများ
၄။ ရှိတ်ဟာစီနာဝါဇစ် ကိုယ်ရေးအချက်အလက် အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဝိကီပီဒီးယားနှင့် ဘရစ်တီနီးယားဗြိတိသျှ စွယ်စုံကျမ်း
၅။ ခေတ်မီ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တပ်မတော်နှင့် ကုလသမဂ္ဂ ငြိမ်းချမ်းရေးတပ်ဖွဲ့ထဲက ဘင်္ဂါလီစစ်သား၊ စစ် သမီးများ
၆။ ရခိုင်တို့သမိုင်းထဲက ရှင်မဖြူကျွန်း လွတ်မြောက် ရေးနှင့် မင်းကြီးမဟာဗန္ဓုလအကြောင်း
၇။ The Hauge Intel Marine Court for Saint Martin Conflict between Bangladesh and Myanmar၂၀၁၂ မတ်
၈။ ဥရောပသမိုင်းထဲက SaintMaartenislan (နယ်သာလန်နှင့် ပြင်သစ် တစ်ဝက်စီခွဲပိုင် ထူးခြားချက် (၁၄)ချက်ရှိ ကျွန်းနိုင်ငံနှစ်ကိုယ်ခွဲ ကိုယ်ထင်ပြနိုင် သည့် ရောမစစ်ပြန်မှ သူတော်စင်ဖြစ်လာသူ စိန့်မာ တင်(Saint Martin) အမည်ဖြင့် သမိုင်းဝင်မြန်မာတို့ ၏ရှင်မဖြူကျွန်းနာမည်ကိုအစားထိုးခဲ့သည်။
မုတ္တဘဟိနီ ပြည်သူ့စစ်စည်းရုံးခြင်းများ
zawgyi version
ရွင္မျဖဴက်ိန္စာသင့္ ဘီဂန္ရႈိတ္ ဟာစီနာဝါဇစ္
ဇာမဏီစံေမာင္ (NP News) - စက္တင္ဘာ ၂၅
ဘဂၤါလီအသြင္ေျပာင္းလူမ်ိဳး ႏွစ္သန္းသည္ မူလ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး သန္း (၁၇၀) ထဲမွ ဖန္တီးထားသလား
ေခတ္အဆက္ဆက္က ျမန္မာ့ေျမေပၚတြင္ မရွိခဲ့သည့္“ဘဂၤါလီအသြင္ေျပာင္း”ဆိုသူမ်ားက လူ မ်ိဳးပင္မရွိဘဲ ဘာေၾကာင့္တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လိုခ်င္ ေနၾကသည္ကို သိရမည္။ ေနာက္ကြယ္က အ ေၾကာင္း အႀကီးႀကီးရွိ၏။ ဒါကို အေယာင္ေယာင္ အမွားမွားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သူ႔ဆန္စားရဲရ၍ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ပုဆိန္႐ိုးလုပ္ခ်င္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေၾကာင့္ေသာ္ လည္း ေကာင္း၊ ငါ့ရန္သူရဲ႕ ရန္သူဟာ ငါ့မိတ္ေဆြ ဆိုသည့္ အယူအဆျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း ေပးလိုက္မိလွ်င္ ကမာၻ႔ေျမပုံေပၚမွ ျမန္မာ့ေျမပုံသည္ (၂၀၃၀)မတိုင္ခင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရေတာ့မည္ကို အမုန္းစကား မဟုတ္ေသာ သမိုင္းမွန္ အေထာက္အထားမ်ား ျမန္မာတြင္ ရွိေလသည္။
ျမန္မာႏွင့္ရခိုင္တို႔၏ ပထဝီေျမတစ္ဆက္ တစ္စပ္တည္း တည္ရွိေနသည္
ဤဥပမာကိုယူၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနာက္တံခါးဟု တင္စားေျပာေနၾကသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၾကည့္ရမည္။ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေမာင္ေတာ၊ ဘူး သီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ ဆိုသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ သုံးၿမိဳ႕ နယ္ရွိၿပီး ေတာင္ဘက္သို႔ဆက္ဆင္းလာလွ်င္ စစ္ေတြ ၿမိဳ႕ဆိုၿပီး ပထဝီေျမ တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္း တည္ရွိေနသည္။ ထိုၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ ၿမိဳ၊ ခမီ၊ သက္၊ ဒိုင္း နက္၊ မရမာႀကီး၊ ရခိုင္ဆိုသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဟာ လူဦးေရအားျဖင့္ အလြန္နည္းပါးစြာေနထိုင္ၿပီး ဘဂၤါလီေတြလူဦးေရ အလြန္မ်ားျပားစြာ ေနထိုင္ရာ ၿမိဳ႕မ်ား ျဖစ္သည္။ (အဂၤလိပ္ေခတ္မတိုင္မီ၊ အဂၤလိပ္ေခတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ေခတ္ေနာက္ပိုင္းတို႔၌ တိုင္းရင္း သား လူဦးေရ တျဖည္းျဖည္းနည္းနည္းလာၿပီး ဘဂၤါလီအသြင္ယူ လူဦးေရမွာ တျဖည္းျဖည္း မ်ားလာ သည္။ ေဒသအတြင္း စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ လုံၿခဳံေရး ဖိအားမ်ိဳးစုံေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား နည္းလာၿပီး ဘဂၤါလီ မ်ားလာျခင္းျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ေခတ္ စပါးစိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ဂ်ပန္ေခတ္ အလယ္ သံ ေက်ာ္ အေရးအခင္း၊ (၈၈) အေရးအခင္း၊ (၂၀၁၂) အေရးအခင္း၊ (၂၀၁၆-၂၀၁၇) အေရးအခင္းမ်ားသည္ ဖိအားအလြန္မ်ားျပားေသာျဖစ္စဥ္မ်ားျဖစ္ၿပီး ခုအခါမွာ ကိုဖီအာနန္ဖိအား၊ ဂမ္ဘီယာဖိအားတို႔က အထြတ္အထိပ္ ေရာက္ေနသည္။
အသြင္ေျပာင္းဘဂၤါလီ (သို႔မဟုတ္)အလြန္မ်ားသည့္ႏႈန္းျဖင့္ မ်ိဳးပြားဆဲ
လက္ရွိခန႔္မွန္းေျခအရ ဘဂၤါလီအသြင္ေျပာင္းလူဦးေရမွာ ေမာင္ေတာတြင္ (၉၆)ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဘူးသီးေတာင္တြင္ (၉၅) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ရေသ့ေတာင္တြင္ (၈၀)ရာခိုင္ႏႈန္း၊ စစ္ေတြတြင္ (၇၀) ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ ေနထိုင္ၾကသည္။ ပုဏၰားကြၽန္း၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမပုံ၊ ေျမာက္ဦး အစရွိသည့္ၿမိဳ႕တို႔တြင္လည္း ဘဂၤါလီ လူဦးေရ အလြန္မ်ားသည့္ႏႈန္းျဖင့္ မ်ိဳးပြားဆဲျဖစ္ သည္။ (က်န္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ရွိသည့္ လူဦးေရမွာလည္း ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ၏ (ဝ.၅) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိလွ်င္ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးဆိုသည့္ေနရာကိုရရွိႏိုင္ပါသည္)
ကမာၻႀကီးႏွင့္ စာတတ္ေပတတ္ဝင္ဆံ့ေနသည့္ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးမ်ား
(2018) American Community Survey (ACS) ကိုအေျခခံ၍ U.S. Bureau of the Census (2020)သည္ အေမရိကန္တြင္ ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားအေရအတြက္ (၂၁၃၃၇၂)ဦး ရွိေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ ဘဂၤါ လီစကားေျပာသူ သန္း(၁၀ဝ)ခန႔္ျဖင့္ ပထမ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယ ဘာသာ စကားအျဖစ္ လူဦးေရ သန္း (၂၁၀) ေက်ာ္ကေျပာဆိုၾကသည္။ အိႏၵိယတြင္ (၈၅) သန္းခန႔္၊ အဓိက အား ျဖင့္ အေနာက္ဘဂၤလား၊ အာသံ ႏွင့္ ႀတိပူရျပည္နယ္မ်ားတြင္၊ ယူႏိုက္တက္ ကင္းဒမ္း၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းရွိ ႀကီးမားက်ယ္ ျပန႔္ေသာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားတြင္ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနသည္။
ကုလသမဂၢၿငိမ္းခ်မ္းမႈထိန္းသိမ္းေရးတပ္တြင္လည္း စစ္သားတစ္ဦးလွ်င္ တစ္နာရီကို အေမရိ ကန္(၁၅)ေဒၚလာဝင္ေငြရေနသည့္ စစ္သား(၇၂၀ဝ) ေက်ာ္မွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွျဖစ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္အ ဆင့္အထိ ပါဝင္ေနသည္။ ကုလတပ္မွ တံဆိပ္တပ္ သံခ်ပ္ကာယာဥ္မ်ားပင္ ၿပီးခဲ့သည့္အထိက႐ုဏ္းတြင္ ကမာၻ႔မီဒီယာမ်ား ေပၚေပၚထင္ထင္ျမင္ခဲ့ရေသးသည္။ ဘဂၤါလီစစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းမႈ အႀကိမ္ေပါင္း (၂၉) ႀကိမ္တိတိရွိခဲ့ေလသည္။ မ႐ိုးဘဲဆန္းေနသည့္ ႏိုင္ငံ ေရးသမားမ်ား၏ အုပ္စုတိုက္ပြဲမ်ားတည္း။
အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ေကာ လူထုအႀကိဳက္ ဟာစီနာ ဆက္ဆံႏိုင္ခဲ့သေလာ
အိမ္နီးနားခ်င္းေတြၾကား နီးနီးကပ္ကပ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာဆက္ဆံေရးရွိေသာ္ လည္း ၎၏အက်ိဳးစီးပြားကို ေရွးဦးစြာ အိႏၵိယသို႔ ေျပာျပႏိုင္ခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ သူသည္ ေဒၚလာ (၁)ဘီလ်ံ ျမစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးစီမံကိန္းအတြက္ အိႏၵိယကို တ႐ုတ္ထက္ပိုႏွစ္သက္ေၾကာင္း မၾကာေသး မီကေျပာခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အိႏၵိယႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ၾကားဆက္ဆံေရးကို အမွန္တကယ္ တင္း ၾကပ္ေစသည့္အခ်က္မွာ ဟာဆီနာအစိုးရႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားက႑ရွိ အိႏၵိယအဒါနီအုပ္စုတို႔ၾကား သ ေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ သေဘာတူညီခ်က္အရ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သည္ အိႏၵိယ၊ Jharkhand ရွိ ေဒၚ လာ (၁.၇) ဘီလ်ံ စက္႐ုံမွ ေက်ာက္မီးေသြးအေျခခံ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရရွိမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္သည္ အျခားရင္းျမစ္မ်ားအတြက္ ေပးေဆာင္ရမည့္ အခြန္ႏႈန္းထားထက္ ပိုမိုျမင့္မားေသာ အခြန္အခမ်ား ေပးေဆာင္ေနေသာေၾကာင့္ အဆိုပါ သေဘာတူညီခ်က္သည္ အတိုက္အခံမ်ားအတြင္း မေျပလည္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ Adani ႏွင့္ မည္သည့္သေဘာတူညီခ်က္ကိုမဆို အိႏၵိယဝန္ ႀကီးခ်ဳပ္ Narendra Modi ႏွင့္ မ်က္ႏွာသာရရွိရန္ ရႈျမင္ထားေသာေၾကာင့္ အဆိုပါသေဘာတူညီခ်က္အ တြက္ စိတ္မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ Adani သည္ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Narendra Modi ႏွင့္ နီးကပ္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ထားေၾကာင္း AL (Awami League) ၏လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ Adani ကို မ်က္ႏွာ သာေပးေသာ စီးပြားေရးသေဘာတူညီခ်က္သည္ Modi ထံမွ ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာသာရမႈကို AL အစိုးရ ထံယူေဆာင္လာေပလိမ့္မည္” ဟု Saimum Parvez ၊ Brussels ရွိ Vrije တကၠသိုလ္၏ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံ ဌာနမွ သုေတသနလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တစ္ဦးက Al Jazeera သို႔ (၂၀၂၃) ခုႏွစ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ Think Tank ျဖစ္သည့္ American Enterprise Institute (AEI) က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစုစုေပါင္းသည္ ေဒၚလာ (၇ ဒသမ ဝ၇ )ဘီလ်ံခန႔္ရွိေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္က ခန႔္မွန္းထားသည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား သည္ က႑အသီးသီးတြင္ ကန္ေဒၚလာ (၂၂.၉၄) ဘီလ်ံ တန္ဖိုးရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးကန္ထ႐ိုက္မ်ားကို လက္ခံရရွိခဲ့သည္။ ေနာက္ထပ္ တ႐ုတ္အစိုးရထံမွလည္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါးဘီလ်ံခန႔္ ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြရႏိုင္ရန္ ေသခ်ာႀကိဳးပမ္းေနပါသည္။ ေဘဂ်င္းမွ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံသားတစ္သိန္းခန႔္အပါအဝင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္းဘက္တြင္ ထူးျခားစြာအေျခခ် လုပ္ကိုင္ေနပါသည္။
ကုလသမဂၢစာရင္းမ်ားအရ လူဦးေရ ႏွစ္သန္းေက်ာ္ ဘဂၤါလီအသြင္ေျပာင္းမ်ားတြင္ လူ (၁၅၀)ဦး သတ္ျဖတ္ခံရသည္ကို Genocide ဟုေအာ္ ေနခ်ိန္တြင္ တရားဝင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတြင္းမွ ေခါင္း ေဆာင္ဆိုသူမ်ားပင္ လက္သည္မေပၚဘဲ အသတ္ခံေနရသည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ငါးႀကိမ္ျဖစ္လာသူ ရွိတ္ဟာ စီနာပင္ (၁၉) ႀကိမ္တိတိလုပ္ၾကခံေနရသည္ကို မွတ္တမ္းမ်ားအရသိရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဘဂၤါလီ အသြင္ေျပာင္း လူနည္းစုမ်ားအေပၚ စစ္တပ္၏ လုပ္ရပ္သည္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မရွိဟု ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခန္း တစ္ခုတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာစီနာက ေျပာဆိုခဲ့သည္။ အိမ္နီးခ်င္းဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ ခိုလႈံရန္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဒါကာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အာမခံခ်က္ ရရွိထားေၾကာင္း ဟာဆီနာက သတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သို႔ “ သူတို႔က သူတို႔မွာ အမိုးအကာရွိဖို႔ သေဘာတူၿပီး သူတို႔ရဲ႕လုံၿခဳံေရးအတြက္ အစီအစဥ္ေတြ အကုန္လုပ္မယ္”ဟု သူက ရန္ပုံေငြ ေထာက္ပံ့ မည့္သူမ်ားေရွ႕တြင္ ဆိုသည္။
အာရွရဲ႕ပါးနပ္သူ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ရွိတ္ဟာစီနာ ရွင္မျဖဴက်ိန္စာသင့္ခ်ိန္ ျမန္မာတို႔စည္းလုံးသင့္ၿပီ
(၂၁) ရာစုဝင္လာခဲ့သည္မွာလည္း ရာစု ႏွစ္ ေလးပုံတစ္ပုံ၏ ပထမတစ္ပုံ ကုန္ဆုံးရက္နီးလာ ေပၿပီ။ ယေန႔ကမာၻႀကီးသည္ အင္အားႀကီးသူတို႔၏ေလာဘ အေတာမသတ္ႏိုင္သည့္ စားသုံးသူ ပထမ အျမင္ Consumerism ႏွင့္ War Economy စစ္ အေျခခံစီးပြားေရးစနစ္ကို Proxy War သေကာင့္သား လက္ကိုင္းစစ္ပြဲမ်ားဖန္တီးေပးသည္။ သယံဇာတေပါ မ်ားသည့္ ႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား၏ စစ္တပ္ႏွင့္ႏိုင္ငံ အ ေဆာက္အအုံ Institutional Power စည္းလုံးညီ ၫြတ္မႈကို နည္းစုံသုံးၿဖိဳခြဲျခင္း၊ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူ တို႔အၾကား ရန္ေစာင္ေစလိုမႈမ်ားကို မစားရဝခမန္း ပုံႀကီးခ်ဲ႕ ေရွ႕တင္ထားသည့္လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ႐ိုက္ ထည့္သြတ္သြင္းျခင္း၊ ေစာင့္ထိန္းအပ္ေသာ ႏိုင္ငံ ႀကီးသားတာဝန္တို႔ ကိုမထီမဲ့ျမင္ျပဳျခင္း၊ တိုင္းရင္း သားအခြင့္အေရးရေနသူ လူမ်ိဳးလိုက္ခ်ီၿပီး ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားတို႔ကို အစြန္းေရာက္အသိျဖင့္ အခြင့္ အေရးမ်ားကို စနစ္ဖိႏွိပ္သည္ဟုစြပ္စြဲၿပီး ႏိုင္ငံသား တာဝန္ ခယြင္း အက်င့္ပ်က္ေစသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာက မိမိတို႔ဘိုးဘြားမ်ားႀကဳံခဲ့ၾကရသည့္ Three(M)^Merchant၊ Mission ၊ Military ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရး ဆုံးရႈံးခံခဲ့ၾကရသည္ကို မေမ့အပ္ၾကေစရန္ႏွင့္ ဘယ္သူမျပဳမိမိမႈဆိုသည့္ ႏိုင္ငံ ေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသား၊ လူငယ္ GenZ အားလုံး အမ်ိဳး သား အက်ိဳးစီးပြား ပထမဦးစားေပးအသိတရားအ တြက္ ေတာ္လွန္ေရးသတိရွိၾကရပါမည္။ ႏိုင္ငံငယ္ ေလးမ်ားအေပၚ အရွက္အေၾကာက္ကင္းမဲ့စြာ ယေန႔ လူ႔အခြင့္အေရး အပင္းစိတ္မ်ားအတင္းသြတ္သြင္း ေနၿပီး ႏိုင္ငံႀကီးသား စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတာဝန္ မ်ားကို စိုးစဥ္းမွ်မေဖာ္ျပ မသိေစဘဲ ေခတ္သစ္ကိုလိုနီ လက္နက္ကိုင္အႏိုင္က်င့္ရန္ေစာင္ကာ စစ္ အေျခခံ စီးပြားေရးစနစ္ကို သာယာျမဴးတူးဆြေပးကာ က်င့္သုံး လာၾကျပန္ပါသည္။ ယခု ႏွစ္ေပါင္း (၂၀ဝ) ျပည့္ေသာႏွစ္တြင္ စာေရးသူတို႔ ႀကဳံဆုံေနသည္မွာလည္း Three(M) ပင္ျဖစ္ေနၿပီး Media/ Mandate/Military ဆိုသည့္ ဆိုရွယ္မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို တလြဲအသုံးခ်ၿပီး ႏိုင္ငံသားပညာ မသိ၊ ႏိုင္ငံသား လုံၿခဳံေရးနားမလည္သည့္ လစ္ဘရယ္မမီ့တမီ ဘဝသို႔တြန္းပို႔သည္။ ထိုမွတစ္ဖန္ မဆုံးႏိုင္ ေသာ လူသားတို႔၏ေလာဘကိုအေျခခံကာ ေဈးကြက္ဖြင့္ စီး ပြားေရးစနစ္ကို ထပ္ခါတလဲလဲ အသစ္ အဆန္းမ်ား ႏွင့္ယစ္မူးေစသည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ မိမိတို႔လိုလား သည့္ ႀကိဳးဆြဲ႐ုပ္ေသးအစိုးရ လူပုဂၢိဳလ္ ေရွ႕တင္ ၾကည္ညိဳမႈိင္းတိုက္ကာ လိုရာဆြဲသည့္ႏိုင္ငံ ေရးစနစ္ မ်ားကို အတင္းသြတ္သြင္းသည္။ ထိုသူကိုလည္း အထက္ပါ ေဈးကြက္စီးပြားေရး၏ ထုတ္ကုန္လိုမ်ိဳး မလိုသည့္အခါ နည္းစုံသုံးဖယ္ ရွားသည္။ ႏိုင္ငံသား တို႔ ေသြးကြဲစိတ္ဓာတ္ ဖ်က္ၿပီးမွ စစ္မက္ လိုလားစြာ ျပဳလာ၏။ စာေရးသူသည္ စစ္ပြဲအႏိုင္အရႈံး စစ္ေျမျပင္ အားသာခ်က္မ်ားကို စစ္သူႀကီးတစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ မသုံးသပ္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုစစ္ပြဲမ်ားကိုဖန္တီးႏိုင္ သည့္ လက္မည္းႀကီးတို႔၏အိတ္ေထာင္ထဲမွ စိုက္ထုတ္ကုန္က်ႏိုင္သည့္ အရပ္ ရပ္ေသာ စစ္အေျခခံ စရိတ္၊ လက္နက္၊ ပံ့ပိုးေငြမ်ားလာရာႏွင့္ လားရာကိုေတာ့ စိတ္ဝင္စားၿပီး စိစစ္ခဲ့ပါ သည္။
စာေရးသူတို႔အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးခံရသည့္ ရွမ္းေျမာက္တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ တိုင္းရင္း သားသူပုန္တစ္ဦးကိုယ္ေပၚက ေသနတ္ႏွင့္ စစ္အသုံးေဆာင္မ်ား တန္ဖိုးစုစုေပါင္းသည္ က်ပ္သိန္း တစ္ေထာင္ခန႔္ ရင္းထားပါသည္။ ေန႔စဥ္လည္း ထိုသူတို႔အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစရိတ္၊ နည္းပညာအကူ၊ စား ေရးရိကၡာ၊ ေငြလာရာႏွင့္ လားရာကဘာလဲ။ ႏိုင္ငံသား တို႔၏ ေန႔စဥ္ဘဝမ်ားပ်က္စီးၿပီး ၿမိဳ႕႐ြာမ်ား မတည္ ၿငိမ္ မေအးခ်မ္း ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးမ်ား ပ်က္စီးေန မႈရလဒ္ပင္။ အထက္ပါ ကုန္က် စရိတ္ စိုက္ ထုတ္သူတို႔က မိမိတို႔သယံဇာတမ်ားႏွင့္ လူသားအရင္းအျမစ္ မ်ားမွထံမွ တြက္ေျခကိုက္ေအာင္ အကြက္ ခ် ညႇစ္ထုတ္ယူမည္ကိုရိပ္စားမိပါက မည္သည့္ ႏိုင္ငံေရး စနစ္လာလာ စာေရးသူတို႔ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပး ညီ ေခတ္သစ္ကိုလိုနီစနစ္မ်ား၏ သံဖေနာင့္ေအာက္ ကြၽန္သေပါက္ဘဝ(Under Heels of Iron, Neo Colonialism)က ေျပးမလြတ္ႏိုင္ၾကပါ။ တစ္ခ်ိန္က လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ႀကိဳက္ခဲ့ၾကသည့္ သူ႔ျပည္သူက တစ္လတြင္း ေမာင္းထုတ္ခံခဲ့ရသည့္ ဘဂၤါလီမ်ိဳးခ်စ္ ဘီဂမ္ရွိတ္ဟာစီနာဝါဇစ္၏လက္ေတြ႕ဘဝကိုတင္ျပ ရင္း ယခုေဆာင္းပါးျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံႀကီးသားအေပါင္းကို အာရွ၏ပါးနပ္သူ ႏိုင္ငံ ေရး ေခါင္းေဆာင္ကို ကိုယ္စားျပဳကာ “ရွင္မျဖဴက်ိန္စာသင့္ ရွိတ္ဟာစီနာဝါဇစ္” လို႔ အမည္တပ္ၿပီး အခ်ိန္မီ မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ပါသည္။
ကိုးကား…
၁။ ေမတၱာ(ဒကၠား)ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ (၁၂)ရက္ခရီး (ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲအက်ဥ္းခ်ဳပ္)
၂။ မုတၱိဘဟိနီ ျပည္သူ႔စစ္သားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္၊ အထူးလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား
၃။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ ႏိုင္ငံ့ဦးေဆာင္ သူ ရွိတ္မူဂ်ီဘူရာမန္ႏွင့္အလီဘူတို႔မိသားစုသမိုင္းမ်ား
၄။ ရွိတ္ဟာစီနာဝါဇစ္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ အတၳဳပၸတၱိ ဝိကီပီဒီးယားႏွင့္ ဘရစ္တီနီးယားၿဗိတိသွ် စြယ္စုံက်မ္း
၅။ ေခတ္မီ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႕ထဲက ဘဂၤါလီစစ္သား၊ စစ္ သမီးမ်ား
၆။ ရခိုင္တို႔သမိုင္းထဲက ရွင္မျဖဴကြၽန္း လြတ္ေျမာက္ ေရးႏွင့္ မင္းႀကီးမဟာဗႏၶဳလအေၾကာင္း
၇။ The Hauge Intel Marine Court for Saint Martin Conflict between Bangladesh and Myanmar၂၀၁၂ မတ္
၈။ ဥေရာပသမိုင္းထဲက SaintMaartenislan (နယ္သာလန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ တစ္ဝက္စီခြဲပိုင္ ထူးျခားခ်က္ (၁၄)ခ်က္ရွိ ကြၽန္းႏိုင္ငံႏွစ္ကိုယ္ခြဲ ကိုယ္ထင္ျပႏိုင္ သည့္ ေရာမစစ္ျပန္မွ သူေတာ္စင္ျဖစ္လာသူ စိန႔္မာ တင္(Saint Martin) အမည္ျဖင့္ သမိုင္းဝင္ျမန္မာတို႔ ၏ရွင္မျဖဴကြၽန္းနာမည္ကိုအစားထိုးခဲ့သည္။
မုတၱဘဟိနီ ျပည္သူ႔စစ္စည္း႐ုံးျခင္းမ်ား