လူ ၃၈ ဦးသေဆုံးရသည့် အဇာဘိုင်ဂျန်ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ပျက်ကျရမှု ရုရှားဒုံးကျည်ထိမှန်ခြင်းဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း သတင်းထွက်ပေါ်
807
Htay Oung (NP News) - ဒီဇင်ဘာ ၂၉
လွန်ခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက် ရုရှားနိုင်ငံကို ဦးတည်ထွက်ခွာလာတဲ့ အဇာဘိုင်ဂျန်လေကြောင်းလိုင်းမှ လေယာဉ် တစ်စင်းဟာ ကာဇက်စတန်နိုင်ငံမှာ ပျက်ကျခဲ့တဲ့အတွက် လူ ၃၈ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ ပျက်ကျရတဲ့အခြေအနေ များနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရှိရသေးပေမယ့် ချေချင်းညာမြို့တော်ကို ဆင်းသက်ရန် ကြိုးစားစဉ် ရုရှားလေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးစနစ်မှ ပစ်လွှတ်လိုက်တဲ့ ဒုံးကျည်များထိမှန်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ကန့်သတ် ထားတဲ့အထောက်အထားများက ညွှန်ပြနေတယ်လို့ BBC က ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်က ရေးသားပါတယ်။
ခရစ္စမတ်နေ့ နံနက်စောစောပိုင်း “ခရီးစဉ်အမှတ် J2-8243” ဟာ အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံမြို့တော် ဘာကူးလေဆိပ်မှ ထွက်ခွာပြီး ရုရှားနိုင်ငံ ချေချင်းညာဒေသ “ဂရော့ဇ်ဇနီ ” မြို့တော်ကို ဦးတည်ပျံသန်းလာခဲ့ပါတယ်။ လေယာဉ် ပေါ်မှာ အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံသားအများစု ခရီးသည် ၆၇ ဦး လိုက်ပါလာခဲ့ပြီး ရုရှား၊ ကာဇက်စတန်နဲ့ ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံများကို သွားရောက်မယ့်သူများဖြစ်ပါတယ်။ လေယာဉ်ဟာ အဇာဘိုင်ဂျန်လေကြောင်းလိုင်းမှ ဘရာဇီးနိုင်ငံ လုပ် “အမ်ဘရာယာ အီး-၁၉၀” အမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။
လေယာဉ်ဟာ ဂရော့ဇနီမြို့တော်အနီးသို့ ချဉ်းကပ်လာစဉ် ထူထပ်စွာ ကျဆင်းနေတဲ့ မြူနှင်းထုအတွင်း ဝင်ရောက် မိခဲ့ပြီး လေယာဉ်မှူးဟာ လေယာဉ်ဆင်းသက်ရန် နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် ကြိုးစားခဲ့ကြောင်း၊ တတိယအကြိမ် ကြိုးပမ်း စဉ် လေယာဉ်မှာ ပေါက်ကွဲသံများ ဆက်တိုက်ကြားလိုက်ရပြီး လေယာဉ်နံရံအချို့ ပွင့်ထွက်သွားတာကို မြင်လိုက်ရတယ်လို့ အသက်ရှင် ကျန်ရစ်သူများက “ရုရှားရုပ်သံဌာန” ကို ပြောပြပါတယ်။ ခရီးသည်တစ်ဦး ရိုက် ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယိုမှာတော့ လေယာဉ်မျက်နှာကျက်မှ အောက်ဆီဂျင်မျက်နှာဖုံးများ တွဲလောင်းကျနေတာကို တွေ့မြင်ရပါတယ်။
လေယာဉ်ပျံသန်းနေစဉ် ပေါက်ကွဲမှု ၃ ကြိမ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများက တညီတညွတ်တည်း ပြောကြတယ်လို့ အဇာဘိုင်ဂျန်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးက အတည်ပြုပါတယ်။ လေယာဉ်ကို ပြင်ပဘက်မှ နှောက်ယှက်ခံရပြီး ဆင်းသက်ရန် ကြိုးစားစဉ် အတွင်းနဲ့ အပြင်ပိုင်းမှာ ပျက်စီးခဲ့ရတယ်လို့ အဇာဘိုင်ဂျန်ဝန်ကြီး က ပြောပါတယ်။
မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း ယူကရိန်းတို့ဟာ ရုရှား ချေချင်းညာနဲ့ ကော့ကေးဆပ်ပြည်နယ်အတွင်း အခြားနေရာအတော်များများကို မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီဖြစ်စဉ်အပြီး ဂရော့ဇနီမြို့ အထက်လေပိုင်နက်ကို ပိတ်ပစ်ဖို့ စီစဉ်ခဲ့ဖူးကြောင်း မော်စကိုအာဏာပိုင်များက ပြောပါတယ်။
ယခု အခင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့နေ့ နံနက်ပိုင်းမှာပဲ နော့သ်အော့ဆက်တီးယားအနီး ဗလာဒီကာဗက်ဇ်ရှိ ဈေးဝယ်စင်တာ တစ်ခုကို ချဉ်းကပ်လာတဲ့ ဒရုန်းတစ်စင်းကို လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးက အချိန်မီ ပစ်ချခဲ့ရကြောင်း ဒေသဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများထံမှ သိရှိရပါတယ်။ အဇာဘိုင်ဂျန်လေယာဉ် ခရီးစဉ်အမှတ် J2-8243 ဟာ ပိတ် ပင်ထားတယ်ဆိုတဲ့ ရုရှားလေကြောင်းပိုင်နက်အတွင်း (သို့မဟုတ်) နယ်ကျွံပြီး ဝင်ရောက်မိသွားသလား ဆိုတာ ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပါဘူး။ ဂရော့ဇနီကောင်းကင်ယံမှာ အခင်းဖြစ်ပွားပြီးနောက် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ အက် တောမြို့အရှေ့ဘက်ကို လမ်းကြောင်း ပြောင်းခဲ့ရကြောင်း၊ အခြားဆင်းသက်စရာ အတော်များများရှိနေပေမယ့် ကက်စပီယံပင်လယ်ကို ကျော်ပြီး ဘာ့ကြောင့် လမ်းကြောင်းပြောင်းခဲ့ရတယ်ရတယ်ဆိုတာကိုလည်း ရှင်းရှင်း လင်းလင်း မသိရသေးပါဘူး။ အခြားလေဆိပ်များက ဆင်းသက်နိုင်ကြောင်း ကမ်းလှမ်းခဲ့ပေမယ့် အဇာဘိုင် ဂျန်လေယာဉ်မှူးက အက်တောမြို့ဖက်ကိုပဲ ရွေးချယ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ရုရှားလေကြောင်းအာဏာပိုင်များက ဆိုပါတယ်။
ပျံသန်းမှု ခြေရာခံ ဝက်ဘ်ဆိုက် “ဖလိုက်ရေဒါ” က ထုတ်ပြန်တဲ့ အချက်အလက်များအရ ပျက်ကျခြင်း မတိုင်မီ လေယာဉ်ဟာ မြွေလိမ် မြွေကောက်ပမာ ပျံသန်းသွားပြီး အက်တောလေဆိပ်မှ ကီလိုမီတာ အနည်းငယ်အ ကွာမှာ ထိုးစိုက်ကျသွားကြောင်း တွေ့မြင်ရပါတယ်။ လူ ၃၈ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၉ ဦး အသက်ရှင် လွတ်မြောက်ခဲ့ရာမှာ ခရီးသည်အချို့မှာ ဒဏ်ရာပြင်းထန်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အံ့သြစရာကောင်းတာကတော့ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူ အချို့ဟာ လေယာဉ်အပျက်အစီးပုံကြီးအတွင်းမှ လေးဖက်တွားထွက်လာပြီး လမ်းလျှောက်သွားခဲ့ကြောင်း မြင်တွေ့ရခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
လေယာဉ်ပျက်ကျရာမှာ ကိုယ်တိုင် သေဆုံးသွားပေမယ့် လေယာဉ်အစိတ်အပိုင်းနေရာအများစုကို ထိခိုက်မှု အနည်းဆုံးနဲ့ ဆင်းသက်ရန် စီမံခြင်းဖြင့် ခရီးသည်များရဲ့ အသက်များကို ကယ်တင်နိုင်ခဲ့တဲ့ လေယာဉ်မှူးများ ကို လူအတော်များများက ချီးကျူးဂုဏ်ပြုမဆုံး ဖြစ်နေပါတယ်။
လေယာဉ်ပျက်ကျရတဲ့အကြောင်းရင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ယူဆချက် အမျိုးမျိုးကွဲလွဲနေပါတယ်။ စောစောပိုင်း ရုရှား မီဒီယာတွေကတော့ လေယာဉ်ဟာ ငှက်အုပ်များကို ဝင်တိုက်မိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဇာဘိုင် ဂျန်ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ လေယာဉ်ရဲ့ GPS လမ်းညွှန်စနစ်မှာ အီလက်ထရွန်းနစ်ဆိုင်ရာအဟန့်အတား ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ရုရှားလေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးရဲ့ဒုံးကျည်ထိမှန်ခြင်းဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ သံသယ ရှိပါတယ်။
ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်မှာ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က အဇာဘိုင်ဂျန်ခေါင်းဆောင်ကို တောင်းပန်စကားဆိုခဲ့ပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် ယူကရိန်းဒရုန်းများကို ကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းရင်း ကြေကွဲဖွယ်ဖြစ်ရပ်အတွက် ရုရှားနိုင်ငံမှာ တာဝန်ရှိကြောင်း ဝန်ခံခြင်းမရှိပါဘူး။ ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမြာ ဇီလင်စကီးကတော့ ရုရှားအနေနဲ့ အဖြစ်မှန်အတိုင်း ရှင်းပြပြီး ယူကရိန်းဒရုန်းကြောင့်လို့ မဟုတ်မတရား သတင်းဖြန့်တာကို ရပ်တန့်ဖို့ တောင်းဆို လိုက်ပါတယ်။
ရုရှားလက်နက်ဖြင့် တိုက်ခိုက်မိခဲ့တဲ့ လေယာဉ်ကိစ္စကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း စောစောပိုင်း သတင်းများကို ကရင်မလင်နန်းတော်က ငြင်းဆိုပါတယ်။ ရုရှားပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ညွှန်ပြတဲ့ ကနဦး အထောက် အထားများ တွေ့ရှိကြောင်း အမေရိကန်က ပြောပေမယ့် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ထုတ်ဖော်ပြောကြား ခြင်း မရှိပါဘူး။
ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဇာဘိုင်ဂျန်က ရုရှားပေါ် တိုက်ရိုက် အပြစ်တင်ခြင်း မဟုတ်ပေမယ့် အဆိုပါ လက်နက် ဟာ ရုရှားလေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်မှဖြစ်ကြောင်း စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများက တွေ့ရှိတယ်လို့ ရိုက်တာ သတင်းအေဂျင်စီက ပြောပြပါတယ်။
အကြောင်းရင်းကို ဆုံးဖြတ်ရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့် လေယာဉ်ပျံသန်းမှု အသံဖမ်း မှတ်တမ်းတင် စက်များကို ဆယ်ယူရရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အဇာဘိုင်ဂျန်က နိုင်ငံတကာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုထားပေမယ့် ဆိုဗီယက်ယူနီယံပြိုကွဲပြီး “လွတ်လပ်သောနိုင်ငံများ ဓနသဟာယအဖွဲ့က (CIS) ဦး ဆောင်တဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ ရုရှားနဲ့ ကာဇက်စတန်တို့က တိုက်တွန်းပါတယ်။
အဇာဘိုင်ဂျန်ကတော့ သူ့ရဲ့လေကြောင်းလိုင်းနဲ့ အခြားရုရှားနိုင်ငံ မြို့များအကြား လေယာဉ်ခရီးစဉ်အချို့ကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြင့် တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
(BBC., 29 December 2024,” What we know about the Azerbaijan Airlines crash” ကို #HtayOung, #OungMarine ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
Zawgyi Version;
လူ ၃၈ ဦးေသဆုံးရသည့္ အဇာဘိုင္ဂ်န္ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ပ်က္က်ရမႈ ႐ုရွားဒုံးက်ည္ထိမွန္ျခင္းျဖစ္ဖြယ္ရွိ ေၾကာင္း သတင္းထြက္ေပၚ
Htay Oung (NP News) - ဒီဇင္ဘာ ၂၉
လြန္ခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ ႐ုရွားႏိုင္ငံကို ဦးတည္ထြက္ခြာလာတဲ့ အဇာဘိုင္ဂ်န္ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ ေလယာဥ္ တစ္စင္းဟာ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံမွာ ပ်က္က်ခဲ့တဲ့အတြက္ လူ ၃၈ ဦး ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ ပ်က္က်ရတဲ့အေျခအေန မ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရွိရေသးေပမယ့္ ေခ်ခ်င္းညာၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဆင္းသက္ရန္ ႀကိဳးစားစဥ္ ႐ုရွားေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရးစနစ္မွ ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့ ဒုံးက်ည္မ်ားထိမွန္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ကန႔္သတ္ ထားတဲ့အေထာက္အထားမ်ားက ၫႊန္ျပေနတယ္လို႔ BBC က ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္က ေရးသားပါတယ္။
ခရစၥမတ္ေန႔ နံနက္ေစာေစာပိုင္း “ခရီးစဥ္အမွတ္ J2-8243” ဟာ အဇာဘိုင္ဂ်န္ႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ဘာကူးေလဆိပ္မွ ထြက္ခြာၿပီး ႐ုရွားႏိုင္ငံ ေခ်ခ်င္းညာေဒသ “ဂေရာ့ဇ္ဇနီ ” ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဦးတည္ပ်ံသန္းလာခဲ့ပါတယ္။ ေလယာဥ္ ေပၚမွာ အဇာဘိုင္ဂ်န္ႏိုင္ငံသားအမ်ားစု ခရီးသည္ ၆၇ ဦး လိုက္ပါလာခဲ့ၿပီး ႐ုရွား၊ ကာဇက္စတန္နဲ႔ ကာဂ်စၥတန္ ႏိုင္ငံမ်ားကို သြားေရာက္မယ့္သူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ဟာ အဇာဘိုင္ဂ်န္ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ ဘရာဇီးႏိုင္ငံ လုပ္ “အမ္ဘရာယာ အီး-၁၉၀” အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္။
ေလယာဥ္ဟာ ဂေရာ့ဇနီၿမိဳ႕ေတာ္အနီးသို႔ ခ်ဥ္းကပ္လာစဥ္ ထူထပ္စြာ က်ဆင္းေနတဲ့ ျမဴႏွင္းထုအတြင္း ဝင္ေရာက္ မိခဲ့ၿပီး ေလယာဥ္မႉးဟာ ေလယာဥ္ဆင္းသက္ရန္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း၊ တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္း စဥ္ ေလယာဥ္မွာ ေပါက္ကြဲသံမ်ား ဆက္တိုက္ၾကားလိုက္ရၿပီး ေလယာဥ္နံရံအခ်ိဳ႕ ပြင့္ထြက္သြားတာကို ျမင္လိုက္ရတယ္လို႔ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားက “႐ုရွား႐ုပ္သံဌာန” ကို ေျပာျပပါတယ္။ ခရီးသည္တစ္ဦး ႐ိုက္ ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယိုမွာေတာ့ ေလယာဥ္မ်က္ႏွာက်က္မွ ေအာက္ဆီဂ်င္မ်က္ႏွာဖုံးမ်ား တြဲေလာင္းက်ေနတာကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ေလယာဥ္ပ်ံသန္းေနစဥ္ ေပါက္ကြဲမႈ ၃ ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူမ်ားက တညီတၫြတ္တည္း ေျပာၾကတယ္လို႔ အဇာဘိုင္ဂ်န္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးက အတည္ျပဳပါတယ္။ ေလယာဥ္ကို ျပင္ပဘက္မွ ေႏွာက္ယွက္ခံရၿပီး ဆင္းသက္ရန္ ႀကိဳးစားစဥ္ အတြင္းနဲ႔ အျပင္ပိုင္းမွာ ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္လို႔ အဇာဘိုင္ဂ်န္ဝန္ႀကီး က ေျပာပါတယ္။
မၾကာေသးမီ ရက္သတၱပတ္မ်ားအတြင္း ယူကရိန္းတို႔ဟာ ႐ုရွား ေခ်ခ်င္းညာနဲ႔ ေကာ့ေကးဆပ္ျပည္နယ္အတြင္း အျခားေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားနဲ႔ တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္စဥ္အၿပီး ဂေရာ့ဇနီၿမိဳ႕ အထက္ေလပိုင္နက္ကို ပိတ္ပစ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေမာ္စကိုအာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာပါတယ္။
ယခု အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာပဲ ေနာ့သ္ေအာ့ဆက္တီးယားအနီး ဗလာဒီကာဗက္ဇ္ရွိ ေဈးဝယ္စင္တာ တစ္ခုကို ခ်ဥ္းကပ္လာတဲ့ ဒ႐ုန္းတစ္စင္းကို ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးက အခ်ိန္မီ ပစ္ခ်ခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရွိရပါတယ္။ အဇာဘိုင္ဂ်န္ေလယာဥ္ ခရီးစဥ္အမွတ္ J2-8243 ဟာ ပိတ္ ပင္ထားတယ္ဆိုတဲ့ ႐ုရွားေလေၾကာင္းပိုင္နက္အတြင္း (သို႔မဟုတ္) နယ္ကြၽံၿပီး ဝင္ေရာက္မိသြားသလား ဆိုတာ ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသးပါဘူး။ ဂေရာ့ဇနီေကာင္းကင္ယံမွာ အခင္းျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံ အက္ ေတာၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ကို လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းခဲ့ရေၾကာင္း၊ အျခားဆင္းသက္စရာ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနေပမယ့္ ကက္စပီယံပင္လယ္ကို ေက်ာ္ၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းခဲ့ရတယ္ရတယ္ဆိုတာကိုလည္း ရွင္းရွင္း လင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။ အျခားေလဆိပ္မ်ားက ဆင္းသက္ႏိုင္ေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းခဲ့ေပမယ့္ အဇာဘိုင္ ဂ်န္ေလယာဥ္မႉးက အက္ေတာၿမိဳ႕ဖက္ကိုပဲ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ႐ုရွားေလေၾကာင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ဆိုပါတယ္။
ပ်ံသန္းမႈ ေျခရာခံ ဝက္ဘ္ဆိုက္ “ဖလိုက္ေရဒါ” က ထုတ္ျပန္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ပ်က္က်ျခင္း မတိုင္မီ ေလယာဥ္ဟာ ေႁမြလိမ္ ေႁမြေကာက္ပမာ ပ်ံသန္းသြားၿပီး အက္ေတာေလဆိပ္မွ ကီလိုမီတာ အနည္းငယ္အ ကြာမွာ ထိုးစိုက္က်သြားေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ လူ ၃၈ ဦး ေသဆုံးၿပီး ၂၉ ဦး အသက္ရွင္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ရာမွာ ခရီးသည္အခ်ိဳ႕မွာ ဒဏ္ရာျပင္းထန္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာကေတာ့ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူ အခ်ိဳ႕ဟာ ေလယာဥ္အပ်က္အစီးပုံႀကီးအတြင္းမွ ေလးဖက္တြားထြက္လာၿပီး လမ္းေလွ်ာက္သြားခဲ့ေၾကာင္း ျမင္ေတြ႕ရျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလယာဥ္ပ်က္က်ရာမွာ ကိုယ္တိုင္ ေသဆုံးသြားေပမယ့္ ေလယာဥ္အစိတ္အပိုင္းေနရာအမ်ားစုကို ထိခိုက္မႈ အနည္းဆုံးနဲ႔ ဆင္းသက္ရန္ စီမံျခင္းျဖင့္ ခရီးသည္မ်ားရဲ႕ အသက္မ်ားကို ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္မႉးမ်ား ကို လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳမဆုံး ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေလယာဥ္ပ်က္က်ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယူဆခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲလြဲေနပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္း ႐ုရွား မီဒီယာေတြကေတာ့ ေလယာဥ္ဟာ ငွက္အုပ္မ်ားကို ဝင္တိုက္မိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဇာဘိုင္ ဂ်န္ကြၽမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ ေလယာဥ္ရဲ႕ GPS လမ္းၫႊန္စနစ္မွာ အီလက္ထ႐ြန္းနစ္ဆိုင္ရာအဟန႔္အတား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ႐ုရွားေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရးရဲ႕ဒုံးက်ည္ထိမွန္ျခင္းျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ သံသယ ရွိပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္မွာ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က အဇာဘိုင္ဂ်န္ေခါင္းေဆာင္ကို ေတာင္းပန္စကားဆိုခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ယူကရိန္းဒ႐ုန္းမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းရင္း ေၾကကြဲဖြယ္ျဖစ္ရပ္အတြက္ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွာ တာဝန္ရွိေၾကာင္း ဝန္ခံျခင္းမရွိပါဘူး။ ယူကရိန္းသမၼတ ဗိုလိုဒီျမာ ဇီလင္စကီးကေတာ့ ႐ုရွားအေနနဲ႔ အျဖစ္မွန္အတိုင္း ရွင္းျပၿပီး ယူကရိန္းဒ႐ုန္းေၾကာင့္လို႔ မဟုတ္မတရား သတင္းျဖန႔္တာကို ရပ္တန႔္ဖို႔ ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။
႐ုရွားလက္နက္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မိခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္ကိစၥကို စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ေစာေစာပိုင္း သတင္းမ်ားကို ကရင္မလင္နန္းေတာ္က ျငင္းဆိုပါတယ္။ ႐ုရွားပါဝင္ပတ္သက္မႈကို ၫႊန္ျပတဲ့ ကနဦး အေထာက္ အထားမ်ား ေတြ႕ရွိေၾကာင္း အေမရိကန္က ေျပာေပမယ့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ျခင္း မရွိပါဘူး။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဇာဘိုင္ဂ်န္က ႐ုရွားေပၚ တိုက္႐ိုက္ အျပစ္တင္ျခင္း မဟုတ္ေပမယ့္ အဆိုပါ လက္နက္ ဟာ ႐ုရွားေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္မွျဖစ္ေၾကာင္း စုံစမ္းစစ္ေဆးသူမ်ားက ေတြ႕ရွိတယ္လို႔ ႐ိုက္တာ သတင္းေအဂ်င္စီက ေျပာျပပါတယ္။
အေၾကာင္းရင္းကို ဆုံးျဖတ္ရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ေလယာဥ္ပ်ံသန္းမႈ အသံဖမ္း မွတ္တမ္းတင္ စက္မ်ားကို ဆယ္ယူရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ အဇာဘိုင္ဂ်န္က ႏိုင္ငံတကာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုထားေပမယ့္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံၿပိဳကြဲၿပီး “လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံမ်ား ဓနသဟာယအဖြဲ႕က (CIS) ဦး ေဆာင္တဲ့ ေဒသဆိုင္ရာ စုံစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ႐ုရွားနဲ႔ ကာဇက္စတန္တို႔က တိုက္တြန္းပါတယ္။
အဇာဘိုင္ဂ်န္ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေလေၾကာင္းလိုင္းနဲ႔ အျခား႐ုရွားႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕မ်ားအၾကား ေလယာဥ္ခရီးစဥ္အခ်ိဳ႕ကို ဖ်က္သိမ္းျခင္းျဖင့္ တုန႔္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
(BBC., 29 December 2024,” What we know about the Azerbaijan Airlines crash” ကို #HtayOung, #OungMarine ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)